نمودار آبشاری چیست؟
در ادامه سلسله مطالب مربوط به آشنایی با انواع نمودارها در این مقاله به نمودار آبشاری و بررسی آن می پردازیم. برای آشنایی با سایر نمودارها میتوانید هشتگ مربوطه را در این کانال دنبال نمایید.
نمودار آبشاری از جمله نمودارهایی است که کمتر به آن پرداخته میشود و بسیاری با آن آشنا نیستند. یکی از دلایل این عدم آشنایی این است که این نمودار در کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می گیرد – به طور مشخص در نشان دادن اجزای مثبت و منفی تغییرات – و در صنایع خاص و ویژه ای روی اطلاعات مربوط به آن تکیه می شود. بنابراین باید گفت که خارج از این قبیل کاربردها، کمتر ممکن است به این نمودار برخورد کنیم. در این مقاله به بررسی نمودارهای آبشاری، ماهیت آن، جایگاه استفاده از این نمودارها، نحوه خوانش این نمودارها و روشهای پرهیز از اشتباهات متداول در ایجاد این نمودارها می پردازیم.
نمودار آبشاری چیست؟
نمودار آبشاری نوع خاصی از نمودار میله ای است که درواقع داستان مربوط به میانگین تغییرات در مقدار بین دو نقطه را بیان می کند. به جای اینکه تنها مقدار اولیه در یک ستون و مقدار نهایی در ستون دوم نشان داده شود، در نمودار آبشاری تمامی اجزای منحصر به فرد مؤثر بر تغییرات میانگین از هم تفکیک شدهاند و به صورت مجزا تصویرسازی می شوند. مثال زیر این امر را بهتر نشان می دهد.
نمودار آبشاری نام خود را از فرم و شکل خود می گیرد. معمولاً اولین میله در این نمودار از پایه صفر شروع میشود و نشان دهنده کمیت اولیه سنجه مورد بحث است. بعد یک سری ستون کوتاهتر وجود دارد که به صورت شناور در فضای نمودار وجود دارند (و اغلب تا یک پیک معین بالا میروند و بعد به سمت خط پایه پایین میروند) و در نهایت به ستون نهایی میرود که نشان دهنده کمیت نهایی معیار انتخاب شده است و (مانند ستون اول) از خط صفر محور x شروع می شود.
نمودار آبشاری راه مناسبی برای نشان دادن پیچیدگی هایی است که گاهی در اعداد تجمیعی پنهان شده اند. اگر در بخش منابع انسانی مشغول به کار باشیم و ببینیم که در یک سال گذشته در ماه ژانویه ۲۰ نفر در دپارتمان شما فعال بوده اند و در ژانویه امسال هنوز ۲۰ نفر در این دپارتمان مشغول هستند، لزوماً به این معنا نیست که هیچ اتفاق جالب توجهی در این دپارتمان اتفاق نیفتاده است.
اما اگر بتوانیم به صورت تصویری هر جزء از تغییرات را در سطح کارکنان در بازه این یک سال نشان دهیم، میتوان نشان داد که درواقع در یک سال گذشته ۱۵ نفر این دپارتمان را ترک کردهاند و برای ایجاد این توازن می بایست ۱۰ نفر نیروی جدید استخدام کنیم و ۵ نفر را هم از واحد دیگری به این دپارتمان بیاوریم. در مقایسه با نمودار میله ای یا خطی، نمودار آبشاری داستان پیچیدهتر (و احتمالاً هشدار دهنده تری) را بازگو می کند.
نمودار آبشاری چطور کار می کند؟
یکی از چند قانون طلایی تصویرسازی آن است که نمودارهای میله ای باید خط پایه شان روی صفر باشد. این مساله در مورد نمودار آبشاری هم صدق میکند اما این مساله تنها در مورد اولین ستون به عنوان مقدار اولیه و آخرین ستون به عنوان مقدار نهایی است (یا به عبارت دیگر مقادیر «قبل» و «بعد»). خط پایه ستون اجزای بین این مقادیر کلی هر کدام متفاوت است و بستگی به ماهیت مجموع مقادیر دارد. به عبارت دیگر برای اجزای میانه نمودار آبشاری، انتهای ستون قبلی پایه ستون بعدی است. بنابراین ظاهر نمودار شبیه به پلکانی است که بالا و پایین میرود و دو یا چند ستون را به هم متصل می کند.
مفهوم ساده است اما از آنجا که ما به دیدن ستونهای شناور در فضا عادت نداریم مخاطب گاه ممکن است در تفسیر نمودار آبشاری در نگاه اول دچار چالش شود. یک فاکتور که بر پیچیدگی موضوع اضافه میکند این موضوع است که گاهی خط پایه این اجزای میای در بالای میله ها قرار میگیرد (در شرایطی که اجزا نشان دهنده مقادیر منفی باشند) و گاهی (برای مقادیر مثبت) در پایین نمودار قرار می گیرند.
در نمونههای پیچیدهتر، نمودارهای آبشاری میتوانند در بر گیرنده چند بازه زمانی مختلف باشند. نمودار آبشاری که نشان دهنده تغییرات در فضل های مختلف سال است میتواند بیش از دو ستون را در بر گیرد: یک ستون نشان دهنده مجموع فصل اول و بعد یک ستون دیگر برای هر یک از فصل های دیگر. بین این دو ستون ما چند ناحیه مجزا از ستونهای اجزا داریم که نشان دهنده سود و زیان مابین این دو بازه است. به جای نمودار آبشاری حالا با یک سری از قوس ها روبرو هستیم (به شرطی که ابتدا سود و بعد زیان ها را مرتب سازی کنیم) و یا ممکن است با خطوط نمایی روبرو شویم (در شرایطی که زیان ها پیش از سود ها نشان داده شوند) و یا گاهی نمودار حالت زیگزاگی به خود میگیرد (و این در شرایطی است که اجزا را بدون ترتیب خاصی قرار دهیم).
روشهای مختلفی برای شفاف سازی بیشتر نمودارهای آبشاری وجود دارد. برخی ترجیح میدهند تا ستونها را به نحوی طراحی کنند که افزایش مقادیر با رنگی متفاوت از ستونهای نشان دهنده کاهش مشخص شود. برخی دیگر ترجیح میدهند تا با خطوط افقی لبه ستونها را به هم متصل کند تا چشم شما بتواند روی این خط نمودار را دنبال شود و الگوی پله ای نمودار به سادگی بیشتری اجزا را دنبال کند.
کاربرد نمودارهای آبشاری بیشتر در کجا است؟
نمودار آبشاری اغلب در منابع انسانی برای نشان دادن رشد و نزول میزان استخدام ها به کار می رود. هم چنین بیشتر در صنایع مالی برای نشان دادن میزان اعتبار و بدهی، سود و زیان در یک بازه زمانی واحد، یا در صنایعی که ثبت حسابهای فعال یا عواید این حسابها برای کسب و کار مربوطه حیاتی است مورد استفاده قرار می گیرد.
آیا گونه های غیرمعمول هم در نمودارهای آبشاری وجود دارد؟
معمول ترین نوع نمودارهای آبشاری با چند مجموع هستند که در نمونههای قبلی به آنها اشاره کردیم. این نمونهها فرم ظاهری را از یک حالت آبشاری واحد به چند قوس مختلف تغییر داده و به صورت تکنیکال یک نمودار واحد به شمار میرود اما دیگر به طور کامل یادآور نام نمودار آبشاری نیست. در عین حال نمودارهایی هستند که از افکت های تصویری مشابه استفاده میکنند و در آن هر جزء بر روی محور x نمودار میله ای علامت گذاری شده و به جای مجموع انباشته، تغییر میانگین را نشان میدهد. گاهی این روش در نمودارهای اصلاح شده پارتو به کار میرود که یک مثال از آن را در فرم زیر مشاهده می کنیم:
نمودارهای پارتو معمول بیشتر به فرم ترکیبی طراحی میشود، به صورتی که نمودار میله ای مقدار مطلق هر دسته را نشان دهد و به صورت نزولی مرتب سازی شود، و در کنار آن یک نمودار خطی هم وجود دارد که نشان دهنده درصد تجمیعی مجموع کل در دسته های فعلی و کلی خواهد بود.
نمودارهای پارتو تنها شامل مقادیر مثبت هستند و دسته هایی را نشان میدهند که مجموع آنها به ۱۰۰ درصد میرسد و این دسته ها را در راستای محور x به صورت نزولی مقادیر مرتب می کنند. هدف از این نمودارها نشان دادن این است که حداقل تعداد دسته بندی های لازم چه میزان باشد تا به ۸۰ درصد از مقدار کل برسد (اصل پارتو که به عنوان قانون ۸۰/۲۰ شناخته میشود بر این انگاره استوار است که ۸۰ درصد از نتایج کل در سیستم را میتوان به ۲۰ درصد از علل نسبت داد).
نمودارهای موجودی که نشان دهنده مقادیر شروع، بالا، پایین و پایان یک شاخص معین هستند نیز تا حدودی مرتبط با این مفهوم هستند اما درواقع در دسته نمودارهای آبشاری قرار نمی گیرند. اگرچه اغلب این نمودارها نشان دهنده اجزای ستونی شناور در فضا هستند اما مشابهت های بیشتری با نمودارهای box-and-whisker دارند.
ضعف های نمودارهای آبشاری کدامند؟
نمودارهای آبشاری بنا به ماهیت خود از افراد میخواهند تا طول شاخص های شناور در فضا را با هم مقایسه کنند. اگر طول خطوط یک خط پایه واحد داشته باشند به خوبی میتوانیم آنها را با هم مقایسه کنیم اما در نمودار آبشاری تنها برخی از این ستونها یک خط پایه مشترک با هم دارد. بنابراین مقایسه ابعاد دقیق رشد یا انقباض بین دو زیر مجموعه با هم دشوارتر است. در مواردی که برخی زیر مقدارها اهمیت ویژه دارند توصیه میشود تا حتماً این اجزا برچسب گذاری شوند.
هم چنین یکی از چالش ها در این زمینه آن است که برخی ستونها در این نمودارها باید از بالا به پایین خوانده شود و برخی دیگر هم از پایین به بالا خوانده میشوند و این بستگی به وضعیت نمودار و بیان مفاهیم سود و زیان آن دارد. بنابراین اگر نمودار سود و نمودار زیان را از هم تفکیک نموده و هر کدام را جداگانه نشان دهیم خوانش نمودار برای ما سادهتر خواهد شد.
آخرین چالش مربوط به نمودارهای آبشاری، چالش در طراحی آن است و این مساله زمانی بارز میشود که بخواهیم مقادیر کوچک و بزرگ را در کنار هم نشان دهیم. تمایل به کوتاه کردن محور عمودی مساله ای است که در اینجا مشکل ساز خواهد شد. در بسیاری از ستونهای نمودار آبشاری ممکن است مقادیر عددی بزرگی نمایش داده شوند اما در ستون اجزا که گاهی با مقادیر هفتگی و ماهانه سر و کار داریم و تغییرات در آن اندک است نمایش این اختلاف بین مقادیر بزرگ و کوچک در کنار هم کمی دشوار خواهد شد. مثلاً در مثالی که در خصوص منابع انسانی زده شد وقتی تغییرات در منابع انسانی در حدود ۲۰ پرسنل باشد و تعداد کل پرسنل ۲۰۰۰ نفر هستند نمایش این دو ستون در کنار یکدیگر باعث میشود تا درک تغییرات در نمودار آبشاری دشوار تر خواهد بود.
گروه بندی گزارشات و ساخت انواع نمودار های آماری گرافیكی
فصل اول: گزارشات گروه بندی شده پیش فرض نرم افزار اسکناس
برخی گزارشات گروه بندی شده پر کاربرد تر به طور پیش فرض در نرم افزار اسکناس وجود دارند که در این فصل به برخی از آنان می پردازیم
برای مشاهده لیست گزارشات گروه بندی شده وارد آیتم ۳۳ منوی اصلی شوید:
برای درک بهتر مفهوم گزارشات گروه بندی شده چند گزارش را مثال می زنیم.
به عنوان مثال گزارش “فروش گروه بندی شده بر حسب گروه جنس” که آیتم ۳۳۰۲ منوی اصلی است گزارشی مانند تصویر زیر است:
همان طور که در تصویر مشخص است در این گزارش مشخص می شود که از هر گروه جنس چه تعداد و چه مبلغی فروش داشته ایم. یعنی گزارش فروش بر اساس گروه جنس گروه بندی شده است.
حال اگر گزارش فروش گروه بندی شده بر حسب مشتریان را انتخاب کنیم می توانیم بفهمیم به هر یک از مشتریان چقدر جنس فروخته ایم:
ضمنا در گزارشات گروه بندی شده در صورت تمایل می توانیم بر روی سطر دلخواه دابل کلیک (یا اینتر) بزنیم تا ریز اسناد آن گروه را مشاهده کنیم.
به عنوان مثال در گزارش فروش گروه بندی شده بر حسب مشتریان می توانیم یکی از مشتریان را انتخاب کرده و اینتر بزنیم تا گزارش ریز فروش به آن مشتری را مشاهده نماییم:
فصل دوم: گروه بندی سفارشی گزارشات دلخواه
علاوه بر گزارشات گروه بندی شده پیش فرض، نرم افزار اسکناس این امکان را به ما می دهد که بتوانیم هر گزارش دلخواه را بر حسب هر ستون دلخواه گروه بندی کنیم!
برای مثال وارد گزارش فروش می شویم (آیتم ۳۲۳ منوی اصلی):
گزارش فروش، لیست تمام ریز فروش های سیستم را نمایش می دهد.
برای گروه بندی سفارشی کلید ترکیبی Ctrl+G را بر روی کیبورد فشار دهید و یا بر روی گزارش راست کلیک کرده و از “منوی پیش فرض همه گزارشات” گزینه “گروه بندی گزارش” را انتخاب کنید:
در پنجره باز شده در قسمت “گروه بندی بر حسب:” ستونی که تمایل دارید گروه بندی بر اساس آن انجام شود را انتخاب کرده و در قسمت “ستون های مقداری:” ستون های آماری که دوست دارید نمایش داده شوند را انتخاب کنید و در نهایت بر روی “گروه بندی” کلیک نمایید.
همانطور که مشاهده می کنید کزارش بر اساس نام جنس گروه بندی شد و در گزارش گروه بندی شده می توانید بررسی کنید که از جنس چه مقدار فروخته شده و جمع ریالی آن چقدر است.
حال فرض کنید می خواهید بدانید در هر ماه چقدر فروش داشته اید. برای این منظور ستون تاریخ سند را در قسمت “گروه بر حسب” انتخاب کنید.
همانطور که در تصویر می بینید برای اینکه گروه بندی بر اساس تاریخ به صورت ماهیانه انجام گردد و نه روزانه باید در قسمت پایین پنجره گزینه “تاریخ (ماهیانه) را انتخاب کنیم.
در نهایت بر روی “گروه بندی” کلیک می کنیم:
همانطور که می بینید توانستیم گزارشی بسازیم که به ما نشان می دهد که در هر ماه چقدر فروش داشته ایم.
فصل سوم: آموزش نمودارهای آماری مختلف و کاربرد آنها ساخت انواع نمودار های آماری و گرافیکی
در فصل های گذشته مفاهیم گزارشات گروه بندی شده و نحوه ساخت گزارشات گروه بندی شده را گفتیم.
اما گاهی اوقات برای درک بهتر گزارشات نیاز به مشاهده نمودارهای گرافیکی داریم.
در نرم افزار اسکناس شما می توانید از تمامی گزارشات خود به سادگی نمودار های گرافیکی زیبا و متنوع تهیه کنید.
برای این منظور کافی است بعد از گروه بندی گزارش مربوطه برای نمایش نتیجه به صورت نمودار کلید ترکیبی Ctrl+N را بر روی کیبورد فشار دهیم و یا بر روی گزارش گروه بندی شده راست کلیک کرده و گزینه “ساخت نمودار سفارشی” را انتخاب نمایید:
به عنوان مثال برای مشاهده نمودار گرافیکی فروش هر گروه جنس کافی است وارد گزارش “فروش گروه بندی شده بر حسب گروه جنس” شده و کلید ترکیبی Ctrl+N را بزنید:
در این پنجره ستون اصلی نمودار و ستون های عددی دلخواه را انتخاب کرده و در نهایت بر روی “ساخت نمودار” کلیک کنید:
همچنین در صورت تمایل می توانید در قسمت “نوع نمودار” انواع مختلف نمودار را برای مشاهده انتخاب نمایید:
به عنوان مثال اگر نوع pie را انخاب نمایید. می توانید نموداره دایره ای گزارش خود را ببینید:
همچنین اگر تیک گزینه “سه بعدی” را بزنید نمودار های آماری به صورت سه بعدی نمایش داده می شوند:
در ادامه تصاویری از چند نمونه نمودار گرافیکی را می بینید:
نمودار Spline یا زبانه دار
نمودار گرافیکی Area یا نمودار منطقه
نمودار Doughnut یا نمودار دونات
نمودار Radar یا رادار
نمودار Funnel یا قیفی
نمودار Pyramid یا هرمی
توجه: در صورت تمایل می توانید نمودار سفارشی خود را چاپ کرده یا به صورت یک تصویر (فایل Jpeg) ذخیره کنید. برای این منظور در پنجره نمودار از منوی “عملیات” گزینه “ذخیره نمودار به صورت تصویر” یا “چاپ نمودار” را انتخاب نمایید:
رسم نمودار آنلاین با استفاده از سایت طراحی نمودار OnlineChartTool
نمودارها یکی از مهمترین ابزار نمایش و ارائه اطلاعات و آمارهای مختلف می باشند که می توانند در کمترین زمان ممکن، بیشترین اطلاعات را به فرد بیننده انتقال دهند. به نمودارهای آماری مختلف و کاربرد آنها همین منظور یکی از روش های مهم گزارش گیری و ارائه آمارهای مختلف، طراحی و کشیدن نمودارهای مختلف می باشد. نرم افزارهای مختلفی برای کشیدن نمودار و محاسبات آماری وجود دارد که نرم افزار اکسل، از سری برنامه های آفیس، یکی از محبوب ترین این نرم افزارها است. اگر از جمله کسانی باشید که زیاد با نمودارها و روش های آماری سر و کار دارید، یقینا تاکنون ابزار مورد نظر خود را یافته و روش کار با آن را آموخته اید. اما اگر از جمله کسانی هستید که آشنایی چندانی با نرم افزارهای نسبتا پیچیده ای همچون اکسل ندارید و علاوه بر آن زیاد با این ابزار سر و کار ندارید، استفاده از ابزارهای رسم نمودار آنلاین بهترین راهکار برای شما خواهد بود که در ادامه به بررسی آن پرداخته و یک سرویس آنلاین قدرتمند مخصوص رسم نمودار را به شما معرفی خواهیم نمود.
رسم نمودار آنلاین
وبسایت onlinecharttool.com یکی از بهترین سرویس ها برای رسم انواع نمودار به صورت آنلاین است که با استفاده از ابزارهای خاص خودش، می تواند بسیاری از نیازهای کاربران را به رسم نمودار های مختلف، پوشش دهد. برای رسم نمودار آنلاین با استفاده از این سایت، تنها کافی است به آدرس این وب سایت مراجعه کرده و سپس یکی از انواع نموداری که قصد رسم آن را دارید انتخاب کنید.
در بخش انواع نمودار، شما امکان رسم نمودارهای میله ای، خطی، دایره ای، نقطه ای، هرمی و سایر موارد را خواهید داشت که با توجه به انتخاب خود، باید اطلاعات متفاوتی را برای رسم آن در قسمت های خواسته شده وارد نمایید. از آنجا که توضیح و آموزش گام به گام رسم همه انواع نمودار گفته شده، وقت زیادی خواهد برد، ما در اینجا تنها به آموزش چگونگی رسم نمودار میله ای با استفاده از این سرویس خواهیم پرداخت.
نمودارها بهترین ابزار برای انتقال اطلاعات آماری در کمترین زمان هستند
رسم نمودار میله ای با استفاده از وب سایت onlinecharttool
برای رسم نمودار میله ای به صورت آنلاین با استفاده از وب سایت “ابزار رسم نمودار آنلاین” ابتدا در همان صفحه ابتدایی از میان گزینه های موجود، نمودار میله ای یا “ Bar ” را انتخاب می کنیم. پس از انتخاب نوع نمودار میله ای، حال به قسمت ثبت داده ها می رسیم که ممکن است کمی گیج کننده باشد. اما نگران نباشید، ما در اینجا تمامی موارد لازم را به شما آموزش خواهیم داد.
در صفحه اول ما گزینه های مختلفی را مشاهده می کنیم که هر کدام از این گزینه ها در رسم نمودار آنلاین ، وظیفه ای را بر عهده دارند. این گزینه ها که در تصویر زیر نیز نمایش داده شده اند، به ترتیب زیر عمل می کنند:
- Direction : جهت نمودار
- Shapes : شکل نمودار (مستطیلی یا استوانه ای)
- Background Color : رنگ پشت زمینه
- Appearance : نحوه نمایش به صورت دو بعدی یا سه بعدی
- Legend Position : محل قرارگیری راهنمای نمودار
- Grid line color : رنگ خط های مقیاس در پشت نمودار
- Grid width : فاصله مقیاس
- Grid background : پشت زمینه خط های مقیاس
- BG gradiant : نمایش زاویه
- Transparency : ایجاد شفافیت در نمایش میله ها
- Grid lines : نوع نمایش خطوط مقیاس بندی
- Left & Right margin : ایجاد فاصله از چپ و راست
- Plot Area : نحوه نمایش به صورت واید یا معمولی نمودار
تنظیمات اولیه رسم نمودار
پس از انتخاب نحوه نمایش و تنظیمات مربوط به نوع نمودار، حال باید گزینه “ Next ” را انتخاب کرده و به بخش وارد کردن داده های نمودار وارد شویم. در این بخش همانند تصویر زیر، برای رسم نمودار آنلاین نیاز به وارد کردن برخی داده ها دارید که از طریق گزینه های توضیح داده شده قادر به انجام آن خواهید بود.
- Graph Title : عنوان نمودار
- X Axis : عنوان بردار افقی نمودار
- Y Axis : عنوان بردار عمودی نمودار
- Source : توضیحات نمودار
- Title Background : رنگ پس زمینه عنوان نمودار
- Title Color : رنگ متن عنوان
- Font Size : اندازه فونت عنوان
- Glass Effect : قرار دادن افکت در بخش عنوان
- Items : تعداد میله های مربوط به یک گروه
- Groups : تعداد گروه ها
- Color : رنگ گروه های مختلف
- Group label : عنوان هر گروه
- Item Name : نام میله
- Value : مقدار میله
وارد کردن داده ها در نمودار
پس از وارد کردن داده های مورد نظر خود، می توانید روی “ Next ” کلیک کنید تا به مرحله بعدی وارد شوید. در این مرحله یک سری تنظیمات مربوط به نوع فونت و چگونگی نمایش آن در نمودار وجود دارد که کاملا سلیقه ای بوده و از بیان گزینه های آن می گذریم. پس از طی این مرحله، به مرحله نمایش نمودار خواهیم رسید. در این مرحله شما می توانید با هر بار انتخاب تب های موجود در بالای نمودار، به مراحل قبلی بازگشته و نوع نمایش یا داده های خود را تغییر دهید. سپس دوباره با انتخاب تب “ Preview Chart ” به بخش نمایش نمودار بازگشته و نتیجه تغییرات اعمال شده را مشاهده کنید.
نمایش نمودار آنلاین
در مرحله بعدی و با انتخاب گزینه “ Next ” به بخش پایانی رسم نمودار آنلاین خواهیم رسید. در این بخش شما می توانید نموداری که رسم کرده اید را در فرمت های مختلف ذخیره کرده و یا به طور مستقیم آن را برای افراد مختلف، ایمیل کنید. شما می توانید نمودار خود را در فرمت های SVG, PNG, JPG, PDF, CSV در سیستم خود دانلود کرده و یا آن را در دیتابیس خود سایت onlinecharttool ذخیره کنید تا در دفعات بعدی نیز بتوانید نمودار خود را ویرایش نمایید.
رسم نمودار هیستوگرام
رسم نمودار هیستوگرام یک متغیر کمی بر اساس یک متغیر کیفی
در تعریف منوی توصیفی به آمار تحلیل اشاره شده که این دسته از آمار در حقیقت به توصیف متغیر های نمونه ی تحقیق ما می پردازد و به صورت کاربردی آمار توصیفی در حقیقت خلاصه سازی داده ها در جداول و رسم نمودار های مناسب برای آن به تعریف می شود. اما گاه اتفاق می افتد که محققین عزیز نمودارهای متناسب با هر مقیاس اندازه گیری متغیر ها را برای پژوهش هایشان رسم نمی کنند.
به طور کلی اگر متغیر ها در سطح سنجش اسمی باشند نمودار مناسب برای توصیف ویژگی های نمونه، نمودار دایره ای یا pie chart است. اگر متغیر ها در سطح سنجش ترتیبی باشند نمودار مناسب برای توصیف ویژگی های نمونه، نمودار میله ای یا bar chart است و در نهایت اگر متغیر ها در سطح سنجش فاصله ای یا نسبی باشند نمودار مناسب برای توصیف ویژگی های نمونه، نمودار بافت نگار یا هیستوگرام یا Histogram chart است.
تعریف نمودار هیستوگرام :
همانطور که بیان شد این نمودار مناسب داده های با مقیاس فاصله ای یا نسبی(scale) است یا اگر خلاصه تر بخواهیم بیان کنیم برای توصیف ویژگی های متغیر های کمی استفاده می شود. خوب همه عزیزان پیش از این با رسم نمودار بافت نگار برای متغیر های کمی و نحوه رسم آن آشنا شده اند و برای یاد آوری یکی از این نمودار ها در شکل زیر برای متغیر فرسودگی تحصیلی که یک متغیر کمی است آورده شده است.
در نمودار هیستوگرام بالا که برای متغیر کمی burnout یا فرسودگی تحصیلی رسم شده است میبینیم که پراکندگی نمرات این متغیر در بازه ای از صفر تا هفت رسم شده و فراوانی این نمرات بر روی محور عمودی این نمودار را تشکیل داده است. همچنین میانگین نمرات این متغیر ۳٫۷۲ گزارش شده و میزان انحراف معیار آن ۱٫۰۱۷
در واقع این نمودار هر سه شاخص گرایش به مرکز، پراکندگی و شکل توزیع را به نمایش گذاشته است. هم مقدار میانگین نمرات به عنوان شاخص اصلی گرایش به مرکز، هم شاخص انحراف معیار به عنوان مهمترین شاخص پراکندگی و در نهایت هم با رسم یک نمودار نرمال مشخص کرده که سهم قابل توجهی از نمرات این متغیر در زیر نمودار نرمال قرار گرفته است. یعنی به نوعی دو شاخص شکل توزیع چولگی و کشیدگی نمرات هم برای آن گزارش شده است. پس این نمودار یک نمودار موفق در خلاصه سازی ویژگی های داده های یک متغیر در قالب یک شکل است. این مهمترین وظیفه آماری توصیفی است .
یکی از نمودار های بسیار مفید در راستای توصیف داده های نمونه در بخش آمار توصیفی، رسم نمودار هیستوگرام یک متغیر کمی بر اساس یک متغیر کیفی است. یعنی محققین تلاش کنند که نمودار های متغیر های کمی را در ارتباط کامل با متغیر های کیفی پژوهش(اسمی و رتبه ای) در یک نمودار چند بخشی هیستوگرام مفید بررسی نمایند.
چه زمانی نمیتوان از هیستوگرام استفاده کرد؟
هیستوگرامها روشی عالی برای شروع بررسی یک متغیر خاص در هر دسته هستند. با این حال وقتی میخواهیم توزیعهای یک متغیر را در چند دسته از دادهها مقایسه کنیم، هیستوگرامها با مانع خوانایی مواجه میشوند. برای نمونه اگر بخواهیم توزیعهای زمان رسیدن پروازها را بین خطوط هوایی مختلف مقایسه کنیم، میتوانیم از رویکردهای مختلفی استفاده کنیم. یکی از رویکردهای ممکن که البته چندان بهینه نیست، تجمیع هیستوگرام همه ایرلاینها روی یک نمودار واحد است.
توجه داشته باشید که محور y برای نشان دادن تعداد متفاوت پروازها بین خطوط هوایی مختلف نرمالسازی شده است. برای این کار آرگومان norm_hist = True به تابع sns.distplot ارسال میشود.
این نمودار چندان مفید نیست! همه ستونهایی که روی هم افتادهاند در مجموع باعث شدهاند که امکان خواندن مقادیر و مقایسه بین خطوط هوایی وجود نداشته باشد.
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد چگونه می باشد و ساختار پایان نامه ارشد باید از چه اصولی پیروی کند؟ دانشجویانی که در مقطع کارشناسی ارشد در حال تحصیل هستند، به منظور دریافت مدرک ارشد، باید واحدی به نام پایان نامه را در آخرین ترم تحصیلی خود اخذ کرده و بگذرانند. به طور کلی ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد متشکل از پنج فصل است که هر بخش به طور مجزا دارای مقدمه، مطب اصلی و نتیجه گیری می باشد. پس از اینکه دانشجویان تدوین پایان نامه خود را به پایان رسانند، بر اساس کیفیت مطالب ارائه شده در متن پایان نامه در جلسه دفاع، نمره شان توسط استاد مشاور و استاد راهنما مشخص می گردد. برای اطلاع از جزئیات ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد در ادامه همراه ما باشید.
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد مشابه با اجزای اصلی یک مقاله هستند اما در نگاه کلی، از آن کامل تر می باشند. پایان نامه کارشناسی ارشد پس از ارائه چکیده از پنج فصل شامل مقدمه، مرور ادبیات و پیشینه پژوهش، روش تحقیق، تجزیه و تحلیل داده ها و نتیجه گیری تشکیل شده است که در ادامه پیرامون هر یک اطلاعات مختصری را ارائه کرده ایم.
ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد
برای آغاز نگارش پایان نامه، در قدم اول ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد باید به دنبال موضوعی باشید تا آن هنگام فردی در رابطه با آن پژوهشی انجام نداده باشد. شما می توانید برای پیدا کردن موضوع از سرچ های اینترنتی و یا استاد راهنما خود کمک بگیرید.
اگر در رابطه با موضوعی مرتبط با رشته تحصیلی خود، دغدغه ای دارید؛ می توانید همان موضوع را مورد مطالعه قرار دهید.
پس از انتخاب موضوع، باید پروپوزال که در واقع خلاصه ای از پایان نامه می باشد، آماده شود؛ اینگونه اساتید گروه آموزشی پس از مطالعه آن می توانند با موضوع پژوهش آشنا شوند و آن را تائید نمایند.
پس از تائید پروپوزال، دانشجویان باید نوشتن پایان نامه خود را آغاز کنند. اما سوالی که بسیاری از دانشجویان در این مرحله با آن مواجه هستند، این است که نگارش پایان نامه را باید از کجا آغاز کنند و چگونه ادامه دهند. این سوال به دلیل عدم اطلاع دانشجویان از ساختار و فصل بندی پایان نامه است؛ به طوری که افراد نمی دانند در هر فصل باید چه مطالبی را ارائه بدهند.
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد | چکیده
چکیده در واقع خلاصه ای از کل پایان نامه می باشد و دانشجو در آن باید به جنبه های اصلی و مهم پایان نامه کارشناسی ارشد بپردازد؛ چکیده معمولا در یک پاراگراف 300 کلمه ای نوشته می شود و متشکل از بخش هایی شامل هدف کلی، مسئله تحقیق، یافته های اصلی، تجزیه و تحلیل و کلمات کلیدی می باشد.
این بخش جزو فصل بندی وساختار پایان نامه ارشد نیست و قبل از فصل اول برای آشنایی بیشتر مخاطبان با موضوع و یافته های پایان نامه آورده می شود.
فصل اول: مقدمه
هر کدام از فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد ، دارای مقدمه هستند؛ یعنی این فصل با عنوان مقدمه نیز خود دارای مقدمه کوتاهی می باشد و سپس به شرح مسئله می پردازد.
در این فصل دانشجو ابتدا باید در رابطه با چرایی انتخاب این موضوع توضیحاتی را ارائه دهد و سپس ضرورت پرداختن به این موضوع را از ابعاد مختلف بررسی نمایند. اینکه پرداختن به این موضوع در جهان واقعی دارای چه کاربردهایی است.
توصیه می شود که اهداف و فرضیه های تحقیق و همینطور شرح دادن واژگان کلیدی و مرتبط با عنوان ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد، در فصل اول در نظر گرفته شود.
ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد | فصل دوم: پیشینه پژوهش
فصل دوم فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد مرتبط با پیشینه پژوهش می باشد. به عبارتی نظریه متخصصان در این قسمت به صورت مفصل توضیح داده شده است.
در این مرحله ساختار پایان نامه ارشد آنچه که حائز اهمیت می باشد، نوع نگارش است و دانشجویان به هیچ عنوان نباید از دیگر کتاب ها و مقالات، کپی کنند. در انتهای هر پاراگراف، دانشجو باید خلاصه ای از آنچه که متوجه شده است را با ذکر منبع ارائه دهد.
فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد | فصل سوم: روش تحقیق
در فصل سوم فصل بندی پایان نامه ارشد دانشجو باید روش تحقیقی و روش شناسایی اطلاعات خود شامل شیوه جمع آوری، تجزیه و تحلیل داده ها را با جزئیات بیشتری توضیح دهد.
در فصل سوم بهتر است به جامعه آماری تحقیق ، نمونه ، روش نمونه گیری ، متغیر های تحقیق و ابزار اندازه گیری پرداخته شود.
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
فصل چهارم پایان نامه به یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها می پردازد؛ به طوری که برای نمایش آن ها از جداول و یا نمودارهای توصیفی استفاده می کند. در این قسمت ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد با توجه به منابع مطالعاتی، لازم است که تائید و یا رد هر فرضیه نیز بررسی شود.
دانشجویانی که نمودارهای آماری مختلف و کاربرد آنها با مقاله آشنایی دارند، می توانند پس از پایان جلسه دفاع از پایان نامه، بر اساس اطلاعاتی که در فصل چهارم منتشر شده است، پایان نامه خود را در قالب یک مقاله نوشته و منتشر نمایند.
فصل پنجم: نتیجه گیری
فصل پنجم فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد نتیجه گیری است، ابتدا خلاصه ای از چهار فصل گذشته ارائه می شود و سپس اقداماتی که برای رسیدن به اهداف پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است نیز شرح داده می شود.
در پایان نیز یافته هایی که موافق با موضوع ساختار پایان نامه ارشد و یا مخالف آن بوده اند و در سال های گذشته بر روی آن ها کار شده است، ارائه می گردد.
سایر جزئیات ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد
یکی از هدف هایی که ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد دنبال می کند، این است که دانشجویان با نحوه نگارش و تنظیم مطالب یک موضوع علمی آشنا شوند.
علاوه بر فصل بندی پایان نامه ارشد که در متن فوق به آن ها پرداختیم، دارای جزئیات دیگری هم هستند که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم :
- معمولا پایان نامه ها با صفحه “بسم الله الرحمن الرحیم ” شروع می شوند.
- در صفحه ابتدایی پایان نامه کارشناسی ارشد ” تأییدیه اعضای هیأت داوران حاضر در جلسه دفاع ” قرار می گیرد.
- در صفحه دوم ” آیین نامه چاپ پایان نامه که به وسیله دانشجو تکمیل و امضا شده ” قرار می گیرد.
- در صورتی که دانشجو مایل است پایان نامه را به شخصی تقدیم کند “صفحه تقدیم به ” را در یک صفحه قرار می دهد.
- مجدد در صورت تمایل، دانشجو می تواند در یک صفحه ” شکر و قدر دانی ” را قرار دهد.
- در صفحات بعدی به ترتیب ” چکیده “، ” فهرست مطالب “، “فهرست جداول و نمودار ها ” ، ” فصل های پایان نامه ” و ” فهرست منابع ” قرار می گیرد.
در برخی از دانشگاها، برخی از دانشجویان تصمیم می گیرند به جای نگارش پایان نامه، این واحد را به صورت آموزش محور بگذرانند. این دسته از دانشجویان می توانند با کمک استاد مربوطه، مقاله ای برای واحد درسی سمینار خود نگارش کنند.
مشاوره ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد
از موضوعات مهم در مقطع کارشناسی ارشد، انتخاب موضوع مناسب برای فصل بندی پایان نامه ارشد می باشد. به طوری که دانشجویان باید پس از انتخاب موضوع، از عدم تکراری بودن آن اطمینان حاصل کنند.
دانشجویان به منظور دریافت گواهی جدید بودن موضوعی که برای پایان نامه انتخاب کرده اند، لازم است با نحوه استعلام موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد آشنا باشند و پس در مراحل بعدی اقدام به تهیه و تدوین فصل ها نمایند.
برای شروع نگارش ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد ، لازم است در مرحله اول پروپوزال خود را آماده کنید؛ پس از تائید اساتید گروه آموزشی می توانید اقدامات لازم برای نوشتن پایان نامه را انجام دهبد. در هر فصل به خصوص فصل دوم، از منابع جدیدی استفاده کنید؛ برای افزایش کیفیت مطالب پایان نامه خود می توانید از یافته های مقالات و مجلات آکادمی انگلیسی که طی سال های اخیر منتشر شده است، استفاده کنید.
مرکز مشاوره تحصیلی دانتل، با برخورداری از کارشناسان تحصیلی مجرب می تواند راهنمای شما عزیزان در زمینه ساختار و فصل بندی پایان نامه کارشناسی ارشد باشد. برای ارتباط با مشاوران و کارشناسان مجرب می توانید از خدمات مشاوره تحصیلی تلفنی استفاده کنید و با مشاوران در ارتباط باشید و پاسخ سوالات نمودارهای آماری مختلف و کاربرد آنها خود را دریافت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد میتوانید با مشاوران مرکز مشاوره تحصیلی دانتل با شماره 02191005066 تماس بگیرید.
سوالات متداول
ساختار پایان نامه کارشناسی ارشد متشکل از پنج فصل می باشد که جزئیات مرتبط با آن در متن مقاله فوق آورده شده است.
دانشجویان باید سعی کنند موضوعی که برای پایان نامه خود انتخاب می کنند، جدید باشد و با دریافت استعلام موضوع پایان نامه نیز از غیرتکراری بودن آن اطمینان حاصل کنند.
دانشجویان هر منبعی را می توانند برای نگارش پایان نامه ارشد انتخاب کنند، اما توصیه می شود مقالاتی که استفاده می کنند، به روز و از منابع غیر فارسی باشد.
دیدگاه شما