انواع روش های همبستگی Correlation

شامل مجموعه روش هايي است كه هدف آن ها توصيف كردن شرايط يا پديده هاي مورد بررسي است. اجراي تحقيق توصيفي مي تواند صرفا براي شناخت شرايط موجود يا ياري دادن به فرايند تصميم گيري باشد. همچنين مطالعه توصيفي براي تعيين ويژگي هاي متغيرهاي يك موقعيت صورت مي گيرد. به طور مثال توصيف يك كلاس درس بر حسب پايه هاي تحصيلي ،جنسيت ،گروه سني ،شمار نيمسال هاي باقيمانده تا اتمام تحصيل و شمار دروس بازرگاني گذرانده شده ماهيت توصيفي دارد.در سازمانها در موارد بسياري مطالعات توصيفي براي كسب آگاهي درباره ويژگي هاي مثلا گروهي از كاركنان در زمينه سن، سطح تحصيلات، درجات شغلي و طول خدمت آنان به طور مكرر صورت مي گيرد .

تحقيقات توصيفي مي تواند به يكي از روشهاي زير انجام گيرد :

تحقيق پيمايشي Survey

براي بررسي توزيع ويژگي هاي يك جامعه آماري روش تحقيق پيمايش به كار مي رود . اين نوع تحقيق مي تواندبراي پاسخ به سوال هاي پژوهشي از نوع زير مورد استفاده قرار گيرد : - ماهيت شرايط موجود چگونه است؟ - چه رابطه اي ميان رويدادها وجود دارد؟ - وضعيت موجود چگونه است؟ تحقيق پيمايشي را برحسب جامعه مورد مطالعه مي توان به تحقيق پيمايشي در مقياس كوچك يا در مقياس بزرگ ناميد و به سه دسته تقسيم مي شوند :

روش مقطعي sectional-Cross

اين روش به منظور گردآوري داده ها درباره يك يا چند صفت در يك مقطع از زمان (يك روز،يك هفته ،يك ماه و . ) از طريق نمونه گيري از جامعه انجام مي شود . اين گونه پژوهش به توصيف جامعه بر اساس يك يا چند متغير مي پردازد . مطالعات مقطعي به منظور شناخت ماهيت و ميزان تغيرات كه نمايانگر سطوح سني مختلف است انجام مي شود. براي مثال بررسي تحول مهارت هاي زبان فارسي در گروه­هاي سني مربوط به پايه هاي اول تا پنجم را مي توان در يك تحقيق مقطعي به عمل آورد . اين نوع مطالعات را تك ضربه اي ،مقطعي يا عرضي مي نامند .

روش طولي Longitudinal

در بررسي هاي پيمايشي طولي ،داده ها در طول زمان و يا به عبارت ديگر در زمان هاي مختلف گردآوري مي شود تا تغييرات بر حسب زمان بررسي شده وبه رابطه اين متغيرها از نظر تغييرات در طول زمان پي برده شود .

سه نوع بررسي طولي را مي توان مورد بررسي قرار داد :

* بررسي روند فرايندها

* بررسي يك گروه ويژه

* بررسي يك گروه منتخب

روش دلفي Delphi

زمانيكه بخواهيم درباره اتفاق نظر يك جمع صاحب نظر درباره ي موضوع خاص به بررسي بپردازيم از روش دلفي استفاده مي شود. روش دلفي در آينده­پژوهي استفاده ميشود. دلفي يك روش آماري سفت و سخت براي پيش بيني آينده نيست. فقدان نمونه گيري، نامشخص بودن وقايع آينده و عدم فرايندهاي واضح تعريف شده براي انجام دادن مطالعات دلفي، تنها چند مورد از مواردي هستند كه دلفي را از روشهاي علمي كنترل شده متمايز ميكند . براي مثال در برررسي نظر هيئت علمي دانشكده x و Y درباره مسائل و مشكلات رشته هاي x و Y در دانشگاه ها مي توان از اين روش استفاده كرد. براي اين منظور اولين قدم آن است كه مجموعه اي از انواع روش های همبستگی Correlation سوال ها يا گويه هايي درباره مسائل تهيه كرد و آن را براي تمام اعضاي هيئت علمي ارسال داشت و از آنان خواست كه درجه اهميت آن ها را مشخص كنند.پس از گرد آوري دادها در دور اول،رتبه بندي هاي به دست آمده درباره مسائل مشخص شده و در دور بعد پرسشنامه اي تنظيم مي شود كه حاوي رتبه بندي حاصل از نظرخواهي در دور اول است. از اين پاسخ دهندگان در دور دوم خواسته مي شود در صورتي كه نظرشان ، با رتبه بندي به دست آمده مطابقت ندارد نسبت به توجيه تفاوت نظر خود با نتايج دور اول يا تعديل آن اقدام كنند.بدين طريق مي توان به يك توافق از نقطه نظر تشخيص مسائل يادشده دست يافت. معمولا يك مقياس پنج درجه اي براي رتبه بندي به كار مي رود و از پاسخ دهندگان خواسته مي شود كه در صورت لزوم به فهرست عرضه شده مواردي نيز اضافه كنند . اعتبار روش دلفي نه به تعداد شركت كنندگان در تحقيق كه به اعتبار علمي متخصصان شركت كننده در پژوهش بستگي دارد. شركت كنندگان در تحقيق دلفي از 5 تا 20 نفر را شامل مي شوند . روش دلفي براي مسائلي با ارزش است كه نيازي به تكنيكهاي تحليلي دقيق ندارند : مثلا زماني كه داده­ها ناكافي يا انواع روش های همبستگی Correlation فاقد قطعيتند يا وقتي نمونه­هاي واقعي موجود نيست و يا وقتي كه جمع كردن افراد و بحث كردن در مورد مسالهاي مشكل است. از آنجا كه تكنيك دلفي بر ناشناس بودن، بازخوردهاي كنترل شده و پاسخ گروهي آماري تكيه دارد و بنابراين از نفوذ افراد برجسته در گروهاي بحث يا فشار گروه انواع روش های همبستگی Correlation براي همنوايي اجتناب ميكند .

تحقيق همبستگي Correlation

تحقيق همبستگي با اين هدف انجام ميشود كه رابطه ميان متغيرها (Variables) را نشان دهد .

اقدام پژوهي Scholar Action

اقدام پژوهى نوعى تحقيق است كه توسط خود افراد درگير در يك مسئله و براى حل يا كاهش آن انجام مى گيرد. عمل، محور اساسى در اين نوع تحقيق است. هدف اين دسته از پژوهش هاى آموزشى، توصيف شرايط يا پديده هاى مربوط به نظام آموزشى مى باشد. با استفاده از اقدام پژوهى مى توان موقعيت هاى مربوط به اقدام ها و عمليات آموزشى را مشخص كرد و در بهبود آن كوشيد .

بررسي موردي study Case

اگر موضوع مطالعه مستلزم دقت و عمق بيشتري باشد، حوزه آن محدود خواهد بود. در اين صورت تحقيق منحصرا به يك موضوع يا يك اجتماع كوچك و محدود اختصاص پيدا ميكند. اين نوع مطالعات كه با شيوه ژرفايي انجام ميگيرد، تك نگاري يا منوگرافي يا بررسي موردي ناميده ميشود .

تحقيق پس رويدادي علي – مقايسه اي

در روش تحقيق علّي-مقايسه اي محقق به دنبال كشف و بررسي روابط بين عوامل و شرايط خاص يا نوعي رفتار كه قبلاً وجود داشته يا رخ داده از طريق مطالعه نتايج حاصل از آنها، است. لذا محقق در پي بررسي امكان وجود روابط علّت و معلولي از طريق مشاهده و مطالعه نتايج موجود و زمينه قبلي آنها به اميد يافتن علت وقوع پديده يا عمل است، به عبارت ديگر محقق در روش تحقيق علي - مقايسهاي بدنبال مطالعه و بررسي علل احتمالي متغير وابسته ميباشد، زيرا متغير وابسته و مستقل هر دو در گذشته رخ دادهاند و تحقيقات تحليلي (Analytical ) در اين مطالعات با پيش گويي فرضياتي روابط بين متغير ها آزمون شده و ارتباطي بين آنها برقرار ميگردد .

از نظر روش مطالعه مطالعات به طريق زير مي باشند :

مطالعات مورد-شاهدي Control-Case

اين مطالعات با يك گروه بيمار و يك گروه شاهد جهت برسي وجود عوامل خطر در گذشته آنها انجام ميگيرد. انتخاب گروهها وجود سوگرايي (Bias( و همسان سازي آنها بايد بسته به هر مطالعه تعيين شوند .

مطالعات همگروهي Cohort

در اين مطالعات يك گروه داراي عامل خطر بيماري يا مواجهه و يك گروه بدون عامل خطريا مواجهه جهت بر آورد ميزان بروز بيماري يا مرگ ناشي از آن طي يك مدت زماني (به سمت آينده) پيگيري ميشوند .

تحقيقات مداخله اي Interventional

در اثر مداخله محقق براي يك تغيير مستقل در يك يا چند گروه و بررسي اثر آن بر روي متغير وابسته محقق مي گردد و به دو دسته تقسيم مي شود .

تحقيقات تجربي Experimental

هدف اين تحقيق بررسي تأثير محركها، روشها و يا شرايط خاص محيطي بر روي يك گروه آزمودني ميباشد. از خصوصيات روش تجربي اين است كه ضمن دستكاري يا مداخله در متغيرها و كنترل شرايط، نتايج بدست آمده را در مورد گروهي كه با انتساب تصادفي انتخاب شدهاند، مورد مشاهده قرار ميدهد . در اين تحقيق, پژوهشگران به منظور كشف روابط علت و معلولي يك يا چند گروه را به عنوان گروه تجربي تحت شرايط خاص (متغير مستقل) قرار ميدهد و نتايج را (متغير وابسته) با گروه و يا گروههاي گواه كه تحت چنان شرايطي نمودهاند، مقايسه ميكند . بررسي اثرات دو روش مختلف تدريس (متغير مستقل) در پيشرفت تحصيلي (متغير وابسته) دانشجويان دانشگاه با استفاده از گروههاي تجربي و گواه، نمونهاي از تحقيقات تجربي است .

تحقيقات نيمه تجربي experimental Semi

هنگامي كه انتخاب افراد تحت تجربه بصورت تصادفي ممكن نباشد و يا نتوان متغيرهاي مستقل را كاملاً دستكاري و يا در آنها مداخله نمود از روش تحقيق نيمه ـ تجربي يا شبيه تجربي استفاده ميشود. اغلب تحقيقاتي كه در مورد انسان و به شيوه تجربي انجام ميگيرد, معمولاً از نوع شبيه تجربي ميباشند .

مطالعات كيفي Qualitative

تحقيق كيفي در واقع شيوه منظم بررسي به منظور فهم پديده­ها و تعامل آنها با خود و محيط اطرافشان است. در تحقيق كيفي محقق به دنبال پاسخ به پرسشهايي نظير چه چيزي؟ چرا ؟ و چگونه؟ است. در اين نوع تحقيق اگر چه امكان دارد از آمار و ارقام هم استفاده شود ولي اغلب متغيرهاي مورد مقايسه با كمك واژه ها توصيف مي شوند. به همين دليل اين نوع تحقيقات به نام كيفي معرف شده اند .

متا آناليز Mata Analysis

انجام متاآناليز جمع­بندي، خلاصه، و ارائه يك دستورالعمل پزشكي براساس داده­هاي كم  ي اسناد و تحقيقات قبلي انجام شده ميباشد .

تحقيقات چند مركزي Multi Central

كه روش يكسان و طراحي مشابهي را با هدف مشترك بكار گرفته اند قابليت انجام متاآناليز دارند . مطالعات مرتبط با سنجش دانش، نگرش و عمل يا رفتار

(Studies KAP) مطالعات مربوط به بررسي معلومات يا دانش Knowledge ، نگرش Attitude رفتار يا عملكرد، Performance/ Practice هستند. اين مطالعات بيشتر در آموزش پزشكي و بهداشت كاربرد دارند .

تحقيق در سيستم سلامت HSR

هدف از تحقيق در سيستمهاي بهداشتي ، انواع روش های همبستگی Correlation ارتقا سطح سلامت افراد جامعه به عنوان ركن اساسي در فرايند توسعه اجتماعي ، اقتصادي از طريق بالا بردن ميزان و كارايي سيستم ارائه خدمات بهداشتي درماني است .

ضریب همبستگی چیست؟

بارها توسط افراد مختلف در حوزه‌های شغلی گوناگون یا در رسانه‌ها به منظور تحلیل آماری و بیان نتایج تحقیقات، واژه ضریب همبستگی یا اصطلاح لاتین آن Correlation را شنیده‌ایم. یکی از مهم ترین کاربردهای این مفهوم در بازارهای مالی است، که در این مطلب به بررسی آن و مباحث پیرامونی در حوزه بازار بورس می‌پردازیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه متغیرهای کمی با یکدیگر است. این مفهوم یکی از معیارهای تشخیص میزان همبستگی دو متغیر می‌باشد. در واقع این ضریب نوع رابطه یعنی مستقیم یا معکوس بودن و شدت رابطه یعنی بازه ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. همچنین اگر میان دو متغیر مذکور رابطه‌ای وجود نداشته باشد، مقدار ضریب همبستگی برابر صفر است.

اصول کاربردی ضریب همبستگی

• ضریب همبستگی مثبت یعنی افزایش یک متغیر با افزایش متغیر دیگر و همچنین کاهش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی منفی یعنی افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر و همچنین کاهش آن متغیر با افزایش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی صفر یعنی افزایش و کاهش دو متغیر مستقل از یکدیگر بوده و هیچ ارتباطی ندارند.
• هرچه مقدار ضریب همبستگی به ۱+ یا ۱- نزدیک‌تر باشد، همبستگی مثبت یا منفی متغیرها قوی‌تر است.

ضریب همبستگی در بازار مالی

یکی از مفاهیم اساسی مورد استفاده معامله‌گران حرفه‌ای در انواع بازارهای مالی شامل سهام، کالا و ارز (فارکس) است؛ اما در این مطلب از ذکر مبانی آماری و جزئیات محاسباتی پرهیز نموده و تمرکز اصلی ما روی نحوه استفاده از این مفهوم در بازار سهام ایران می‌باشد. بررسی‌های آماری ثابت کرده است، که نوسانات دارایی‌ها در بازارهای مالی نسبت به یکدیگر بدون ارتباط نیستند. حتی در مقیاس بزرگ‌تر، بازارهای جهانی نیز به یکدیگر وابستگی داشته و کاملاً از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. مثلاً بارها مشاهده نموده‌اید، که سقوط قیمت سهام در بازارهای مالی بزرگ جهان به صورت دومینو وار به سایر بازارهای سهام نیز سرایت کرده است. همسبتگی در میان دارایی‌ها بی‌دلیل نبوده و معمولاً به دلیل وجود وجوه اشتراک یا تضاد بنیادی میان این نمادها ایجاد می‌شود. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مفهوم ضریب همبستگی حین سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، استفاده از فرصت‌های بهینه و کاهش خطای تحلیل تا بیشترین حد ممکن است. از طرف دیگر برخی معامله‌گران عمده نیز از این مفهوم به منظور اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی پوشش ریسک بهره می‌برند.

ضریب همبستگی در بازار سهام ایران

اگر تجربه فعالیت در بازار بورس و اوراق بهادار تهران را داشته باشید، حتماً تاکنون وجود ضریب همبستگی مثبت نسبتاً بالا در کل بازار را متوجه شده‌اید. به عبارت دیگر سهام موجود در بازار بورس و فرابورس ایران همبستگی مثبت بالایی نسبت به یکدیگر دارند. برای اثبات این موضوع هم می‌توان، به نمودار سهام مختلف و شاخص کل در دوره‌های زمانی متفاوت مراجعه نمود. در واقع رفتار دمینووار بازارهای مالی در بورس تهران به طور کاملاً عینی و ملموس قابل مشاهده است. دلیل این رفتار بازار سهام نیز ناشی از شرایط بازار سرمایه ایران از لحاظ محدودیت تعداد شرکت‌های پذیرفته شده، کم عمق بودن بازار، تحریم‌ها و عدم اتصال به بازار جهانی یا رفتار هیجانی توده معامله‌گران می‌باشد.

همبستگی با سهام لیدر یا شاخص‌ساز

در بازار سهام ایران گروه‌های صنعتی مختلفی داریم. از طرف دیگر تعدادی سهام مربوط به غول‌های صنعتی و اصطلاحاً شاخص‌ساز وجود دارند، که از نظر اکثر فعالان بورس تعیین‌کننده روند بازار بوده و سهام متوسط یا کوچک در بسیاری از موارد تابع روند این نمادها هستند. با بررسی نمودارهای قیمتی بازار بورس موارد متعددی را مشاهده می‌کنیم، که با ایجاد نوسانات صعودی یا نزولی در سهام نمادهای لیدر بازار شرکت‌های کوچک‌تر هم‌گروه نیز به سرعت تغییر روند داده و با آن‌ها همسو شده‌اند. البته مواردی نیز وجود دارند، که به دلیل وقوع اتفاقات خاص درون شرکت یا مؤلفه‌های بنیادی روند برخی تک‌سهم‌ها نسبت به سهم لیدر یا کل بازار متفاوت بوده است.

همبستگی با سهامداران عمده (شرکت های مادر)

از دیگر همبستگی‌های مهم بازار سهام ایران می‌توان، به ترکیب سهامداران شرکت‌ها اشاره نمود. به طور مثال یک شرکت بورسی نظیر هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری (سایر شرکت‌ها در راستای تملک یا جایگزین نمودن سهام ارزشمند بورسی) اقدام به خرید سهام سایر شرکت‌های بورسی از صنایع مختلف نموده و پرتفوی سهام تشکیل داده است. این شرکت‌ها به عنوان سهامدار در ترکیب سهامداران حضور دارند. در چنین شرایطی اگر در وضعیت انواع روش های همبستگی Correlation بنیادی یا قیمتی سهام خریداری شده تحول مثبتی رخ دهد، طبعاً در ارزش ذاتی نماد شرکت سهامدار عمده نیز تعدیل مثبت ایجاد خواهد شده و یا در صورتی که درصد سهامداری بسیار بالا باشد، نوسانات قیمتی نمادها مشابه بوده و تفاوتی ندارند.

همبستگی بر اساس ترکیب پرتفوی

هبستگی سهام بورسی گاهاً بر اساس وضعیت سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها ایجاد می‌شود. اگر گزارشات و صورت‌های مالی برخی شرکت‌ها را بررسی کنید، شباهت زیادی در پرتفوی آن‌ها قابل مشاهده است. حال اگر به نمودار قیمت این نمادها نیز مراجعه کنیم، شباهت معناداری در جزئیات نوسانات قیمتی آن‌ها وجود دارد. به طور کلی با استفاده از ضریب همبستگی می‌توانید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی را شکار کنید. مثلاً اگر سایر شروط تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد نظر شما برقرار باشند، خرید سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری دارای پرتفوی بورسی مثبت (نمادهای موجود در پرتفوی شرایط بنیادی و قیمتی مثبتی دارند) در قیمت‌های منفی ارزنده است.

تشکیل پرتفوی با توجه به ضریب همبستگی

موارد مذکور شامل بخشی از روابط و همبستگی‌هایی است، که در بازار سهام مشاهده شده و حین سرمایه‌گذاری باید حتماً به این موارد توجه داشت. در واقع برای معامله‌گری موفق صرفاً نیاز به درک مفاهیم تحلیلی متعدد و پیچیده نداشته و بعضاً با توجه به چنین نکات ساده‌ای می‌توان، از ورود به موقعیت‌های معاملاتی اشتباه با ریسک بالا جلوگیری نمود. به طور مثال اگر چند سهم با همبستگی مثبت بالا خریداری کرده و یکی از سهام اصلی دچار روند نزولی شود، احتمالاً روند قیمتی بقیه سهام موجود در پرتفوی نیز معکوس شده و یک ضرر سنگین چند برابری را متحمل می‌شوید!

حال در مورد ضریب همبستگی به دو مثال از بازار سهام تهران توجه کنید.

۱- در تاریخ نگارش مطلب (۲۷/۰۶/۱۳۹۹) و بر اساس اطلاعات سایت TSETMC، شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی مالک ۱/۱ درصد معادل ۱۱۲ میلیون سهم از گروه خودروسازی بهمن است. همان‌طور که اشاره نمودیم، در صورت وقوع اتفاقات بنیادی مثبت در نماد خبهمن در میزان سودسازی نماد وخارزم نیز متناسب با میزان تملک سهام خبهمن تعدیل مثبت ایجاد می‌شود. همچنین اگر در پرتفوی بورسی خود نماد وخارزم دارید، دیگر خرید نماد خبهمن چندان منطقی نیست؛ زیرا به صورت غیرمستقیم و از طریق سرمایه‌گذاری خوارزمی این نماد (خبهمن) را خریداری نموده‌اید! در واقع اگر اصرار به خرید یک نماد خودرویی دارید، حتی‌الامکان باید نماد خودرویی دیگری را خریداری کنید، تا قاعده متنوع سازی رعایت شده و از تحمل ریسک چند برابر پرهیز نمایید.

۲- در مثال بعدی به بررسی دو نماد خساپا و وساپا می‌پردازیم. در ابتدا به ترکیب سهامداران خودروسازی سایپا توجه کنید.

ترکیب سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری سایپا نیز انواع روش های همبستگی Correlation جالب است!

در نهایت با توجه به ترکیب سهامداران فوق، قطعاً مشاهده این نمودار قیمتی دور از انتظار نیست.

اگر نمودار این دو سهم را در بلندمدت مورد بررسی قرار دهیم، در بسیاری از مواقع حتی در کوچک‌ترین نوسانات بازار نیز مسیر یکسانی داشته‌اند. بنابر تفاسیر فوق خرید و سهامداری همزمان این دو شرکت با توجه به همبستگی تقریباً کامل آن‌ها، از دیدگاه متنوع سازی و مدیریت ریسک اصلاً منطقی نیست.

کلام پایانی

همواره در بخش‌های پایانی مقالات و حین معرفی تکنیک‌های مختلف معامله‌گری به این موضوع تأکید نموده‌ایم، که هیچ کدام از این ابزار عملکرد قطعی و صد درصدی نداشته و همواره باید با صرف زمان، کسب تجربه و بر اساس تعدادی از روش‌های تحلیل و معامله‌گری، استراتژی یا فلسفه معاملاتی خود را به مرور زمان بسازید. مفهوم ضریب همبستگی در بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر بیشتر در این زمینه جستجو کنید، مطمئناً به میزان تسلط بالاتری رسیده و انواع روش های همبستگی Correlation شاید همبستگی‌های بیشتری را نیز بیابید.

ضریب همبستگی اسپیرمن (Spearman rank correlation)

در بعضی از تحقیقات بدست آوردن داده های فاصله ای ممکن نیست یا اگر هم باشد فاقد ویژگیهای لازم است. در این گونه مواقع می توان رتبه را جانشین عدد خام کرد، اگرچه داده های رتبه ای اطلاعات داده های خام را به ما نمی دهد.
در واقع هرگاه داده ها بصورت رتبه ای جمع آوری شده باشند یا به رتبه تبدیل شده باشند، می توان از همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن یا ρ اسپیرمن استفاده کرد.

دانلود فایل

هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.

پرسش از فروشنده

اصول رفرنس دهی به سبک APA

طریقه نگارش چکیده مقاله برای ارائه در نشریات بین المللی

تعاریف و اصطلاحات در طرح های تحقیقاتی

انواع تحقیق

کتاب های روش تحقیق

سایت e-Modiran.com به عنوان مرجع علوم مدیریت ایران به منظور تولید، بازآفرینی، انتشار و تبادل اطلاعات و ارائه خدمات آموزشی در زمینه مدیریت برای همه ایرانیان و فارسی زبانان تأسیس شده و با بهره گیری از ظرفیت های علمی و تجربی اساتید، دانشجویان، مدیران و اندیشمندان، و نیز به کارگیری آخرین پیشرفت های تکنولوژیکی در حوزه نرم افزار و سخت افزار، می کوشد تا به روزترین، کامل ترین و جامع ترین اطلاعات و خدمات را به جامعه علمی و اجرایی ارائه نماید.

برای ارتباط با واحد پشتیبانی می توانید با شماره واتساپ 02333605070 از ساعت 8 الی 20 تماس حاصل فرمایید. *در صورت بروز مشکل در دانلود محصول. نام فایل به همراه شماره سفارش را از طریق واتساپ به تیم پشتیبانی اطلاع دهید

ضریب همبستگی چیست؟

بارها توسط افراد مختلف در حوزه‌های شغلی گوناگون یا در رسانه‌ها به منظور تحلیل آماری و بیان نتایج تحقیقات، واژه ضریب همبستگی یا اصطلاح لاتین آن Correlation را شنیده‌ایم. یکی از مهم ترین کاربردهای این مفهوم در بازارهای مالی است، که در این مطلب به بررسی آن و مباحث پیرامونی در حوزه بازار بورس می‌پردازیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه متغیرهای کمی با یکدیگر است. این مفهوم یکی از معیارهای تشخیص میزان همبستگی دو متغیر می‌باشد. در واقع این ضریب نوع رابطه یعنی مستقیم یا معکوس بودن و شدت رابطه یعنی بازه ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. همچنین اگر میان دو متغیر مذکور رابطه‌ای وجود نداشته باشد، مقدار ضریب انواع روش های همبستگی Correlation همبستگی برابر صفر است.

اصول کاربردی ضریب همبستگی

• ضریب همبستگی مثبت یعنی افزایش یک متغیر با افزایش متغیر دیگر و همچنین کاهش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی منفی یعنی افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر و همچنین کاهش آن متغیر با افزایش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی صفر یعنی افزایش و کاهش دو متغیر مستقل از یکدیگر بوده و هیچ ارتباطی ندارند.
• هرچه مقدار ضریب همبستگی به ۱+ یا ۱- نزدیک‌تر باشد، همبستگی مثبت یا منفی متغیرها قوی‌تر است.

ضریب همبستگی در بازار مالی

یکی از مفاهیم اساسی مورد استفاده معامله‌گران حرفه‌ای در انواع بازارهای انواع روش های همبستگی Correlation مالی شامل سهام، کالا و ارز (فارکس) است؛ اما در این مطلب از ذکر مبانی آماری و جزئیات محاسباتی پرهیز نموده و تمرکز اصلی ما روی نحوه استفاده از این مفهوم در بازار سهام ایران می‌باشد. بررسی‌های آماری ثابت کرده است، که نوسانات دارایی‌ها در بازارهای مالی نسبت به یکدیگر بدون ارتباط نیستند. حتی در مقیاس بزرگ‌تر، بازارهای جهانی نیز به یکدیگر وابستگی داشته و کاملاً از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. مثلاً بارها مشاهده نموده‌اید، که سقوط قیمت سهام در بازارهای مالی بزرگ جهان به صورت دومینو وار به سایر بازارهای سهام نیز سرایت کرده است. همسبتگی در میان دارایی‌ها بی‌دلیل نبوده و معمولاً به دلیل وجود وجوه اشتراک یا تضاد بنیادی میان این نمادها ایجاد می‌شود. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مفهوم ضریب همبستگی حین سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، استفاده از فرصت‌های بهینه و کاهش خطای تحلیل تا بیشترین حد ممکن است. از طرف دیگر برخی معامله‌گران عمده نیز از این مفهوم به منظور اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی پوشش ریسک بهره می‌برند.

ضریب همبستگی در بازار سهام ایران

اگر تجربه فعالیت در بازار بورس و اوراق بهادار تهران را داشته باشید، حتماً تاکنون وجود ضریب همبستگی مثبت نسبتاً بالا در کل بازار را متوجه شده‌اید. به عبارت دیگر سهام موجود در بازار بورس و فرابورس ایران همبستگی مثبت بالایی نسبت به یکدیگر دارند. برای اثبات این موضوع هم می‌توان، به نمودار سهام مختلف و شاخص کل در دوره‌های زمانی متفاوت مراجعه نمود. در واقع رفتار دمینووار بازارهای مالی در بورس تهران به طور کاملاً عینی و ملموس قابل مشاهده است. دلیل این رفتار بازار سهام نیز ناشی از شرایط بازار سرمایه ایران از لحاظ محدودیت تعداد شرکت‌های پذیرفته شده، کم عمق بودن بازار، تحریم‌ها و عدم اتصال به بازار جهانی یا رفتار هیجانی توده معامله‌گران می‌باشد.

همبستگی با سهام لیدر یا شاخص‌ساز

در بازار سهام ایران گروه‌های صنعتی مختلفی داریم. از طرف دیگر تعدادی سهام مربوط به غول‌های صنعتی و اصطلاحاً شاخص‌ساز وجود دارند، که از نظر اکثر فعالان بورس تعیین‌کننده روند بازار بوده و سهام متوسط یا کوچک در بسیاری از موارد تابع روند این نمادها هستند. با بررسی نمودارهای قیمتی بازار بورس موارد متعددی را مشاهده می‌کنیم، که با ایجاد نوسانات صعودی یا نزولی در سهام نمادهای لیدر بازار شرکت‌های کوچک‌تر هم‌گروه نیز به سرعت تغییر روند داده و با آن‌ها همسو شده‌اند. البته مواردی نیز وجود دارند، که به دلیل وقوع اتفاقات خاص درون شرکت یا مؤلفه‌های بنیادی روند برخی تک‌سهم‌ها نسبت به سهم لیدر یا کل بازار متفاوت بوده است.

همبستگی با سهامداران عمده (شرکت های مادر)

از دیگر همبستگی‌های مهم بازار سهام ایران می‌توان، به ترکیب سهامداران شرکت‌ها اشاره نمود. به طور مثال یک شرکت بورسی نظیر هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری (سایر شرکت‌ها در راستای تملک یا جایگزین نمودن سهام ارزشمند بورسی) اقدام به خرید سهام سایر شرکت‌های بورسی از صنایع مختلف نموده و پرتفوی سهام تشکیل داده است. این شرکت‌ها به عنوان سهامدار در ترکیب سهامداران حضور دارند. در چنین شرایطی اگر در وضعیت بنیادی یا قیمتی سهام خریداری شده تحول مثبتی رخ دهد، طبعاً در ارزش ذاتی نماد شرکت سهامدار عمده نیز تعدیل مثبت ایجاد خواهد شده و یا در صورتی که درصد سهامداری بسیار بالا باشد، نوسانات قیمتی نمادها مشابه بوده و تفاوتی ندارند.

همبستگی بر اساس ترکیب پرتفوی

هبستگی سهام بورسی گاهاً بر اساس وضعیت سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها ایجاد می‌شود. اگر گزارشات و صورت‌های مالی برخی شرکت‌ها را بررسی کنید، شباهت زیادی در پرتفوی آن‌ها قابل مشاهده است. حال اگر به نمودار قیمت این نمادها نیز مراجعه کنیم، شباهت معناداری در جزئیات نوسانات قیمتی آن‌ها وجود دارد. به طور کلی با استفاده از ضریب همبستگی می‌توانید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی را شکار کنید. مثلاً اگر سایر شروط تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد نظر شما برقرار باشند، خرید سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری دارای پرتفوی بورسی مثبت (نمادهای موجود در پرتفوی شرایط بنیادی و قیمتی مثبتی دارند) در قیمت‌های منفی ارزنده است.

تشکیل پرتفوی با توجه به ضریب همبستگی

موارد مذکور شامل بخشی از روابط و همبستگی‌هایی است، که در بازار سهام مشاهده شده و حین سرمایه‌گذاری باید حتماً به این موارد توجه داشت. در واقع برای معامله‌گری موفق صرفاً نیاز به درک مفاهیم تحلیلی متعدد و پیچیده نداشته و بعضاً با توجه به انواع روش های همبستگی Correlation چنین نکات ساده‌ای می‌توان، از ورود به موقعیت‌های معاملاتی اشتباه با ریسک بالا جلوگیری نمود. به طور مثال اگر چند سهم با همبستگی مثبت بالا خریداری کرده و یکی از سهام اصلی دچار روند نزولی شود، احتمالاً روند قیمتی بقیه سهام موجود در پرتفوی نیز معکوس شده و یک ضرر سنگین چند برابری را متحمل می‌شوید!

حال در مورد ضریب همبستگی به دو مثال از بازار سهام تهران توجه کنید.

۱- در تاریخ نگارش مطلب (۲۷/۰۶/۱۳۹۹) و بر اساس اطلاعات سایت TSETMC، شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی مالک ۱/۱ درصد معادل ۱۱۲ میلیون سهم از گروه خودروسازی بهمن است. همان‌طور که اشاره نمودیم، در صورت وقوع انواع روش های همبستگی Correlation اتفاقات بنیادی مثبت در نماد خبهمن در میزان سودسازی نماد وخارزم نیز متناسب با میزان تملک سهام خبهمن تعدیل مثبت ایجاد می‌شود. همچنین اگر در پرتفوی بورسی خود نماد وخارزم دارید، دیگر خرید نماد خبهمن چندان منطقی نیست؛ زیرا به صورت غیرمستقیم و از طریق سرمایه‌گذاری خوارزمی این نماد (خبهمن) را خریداری نموده‌اید! در واقع اگر اصرار به خرید یک نماد خودرویی دارید، حتی‌الامکان باید نماد خودرویی دیگری را خریداری کنید، تا قاعده متنوع سازی رعایت شده و از تحمل ریسک چند برابر پرهیز نمایید.

۲- در مثال بعدی به بررسی دو نماد خساپا و وساپا می‌پردازیم. در ابتدا به ترکیب سهامداران خودروسازی سایپا توجه کنید.

ترکیب سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری سایپا نیز جالب است!

در نهایت با توجه به ترکیب سهامداران فوق، قطعاً مشاهده این نمودار قیمتی دور از انتظار نیست.

اگر نمودار این دو سهم را در بلندمدت مورد بررسی قرار دهیم، در بسیاری از مواقع حتی در کوچک‌ترین نوسانات بازار نیز مسیر یکسانی داشته‌اند. بنابر تفاسیر فوق خرید و سهامداری همزمان این دو شرکت با توجه به همبستگی تقریباً کامل آن‌ها، از دیدگاه متنوع سازی و مدیریت ریسک اصلاً منطقی نیست.

کلام پایانی

همواره در بخش‌های پایانی مقالات و حین معرفی تکنیک‌های مختلف معامله‌گری به این موضوع تأکید نموده‌ایم، که هیچ کدام از این ابزار عملکرد قطعی و صد درصدی نداشته و همواره باید با صرف زمان، کسب تجربه و بر اساس تعدادی از روش‌های تحلیل و معامله‌گری، استراتژی یا فلسفه معاملاتی خود را به مرور زمان بسازید. مفهوم ضریب همبستگی در بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر بیشتر در این زمینه جستجو کنید، مطمئناً به میزان تسلط بالاتری رسیده و شاید همبستگی‌های بیشتری را نیز بیابید.

انواع روش های همبستگی Correlation

شنبه ، 1 مهر 1391 ، 12:37 | نوشته شده توسط مدير كل | | |

ضریب همبستگی چیست؟

ضریب همبستگی (Correlation Coefficient) ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجه رابطهٔ یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است.

ضریب همبستگی، یکی از معیارهای مورد استفاده در تعیین همبستگی دو متغیر است.

ضریب همبستگی شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می‌دهد. این ضریب بین ۱ تا ۱- است و در عدم وجود رابطه بین دو متغیر، برابر صفر است.

همبستگی بین دو متغیر تصادفی X و Y به صورت زیر تعریف می‌شود:

که در آن E عملگر امید ریاضی، cov به معنای کوواریانس، corr نماد معمول برای همبستگی (کورولیشن) پیرسون، و سیگما نماد انحراف معیار است.

در نظریه احتمالات؛ امید ریاضی، میانگین، مقدار مورد انتظار یا ارزش مورد انتظار یک متغیر تصادفی گسسته برابر است با مجموع حاصل‌ضرب احتمال وقوع هر یک از حالات ممکن در مقدار آن حالت. در نتیجه میانگین برابر است با مقداری که بطور متوسط از یک فرایند تصادفی با بی‌نهایت تکرار انتظار می‌رود.

کواریانس یا هم‌وردایی (Covariance):

در نظریه احتمالات، اندازه تغییرات هماهنگ دو متغیر تصادفی است. (اگر دو متغیر یکی باشند کواریانس برابر واریانس خواهد شد). چنانکه دو متغیر تصادفی ناوابسته باشند کواریانس آنها صفر خواهد بود.

ضریب همبستگی پیرسون ( Pearson Correlation Coefficient):
روشی پارامتری است و برای داده‌هایی با توزیع نرمال یا تعداد داده‌های زیاد استفاده می‌شود.

ضریب همبستگی اسپیرمن (Spearman Correlation Coefficient):

در صورتی که تعداد داده‌ها کم و فرض نرمال بودن آنها معقول نباشد، از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده می‌شود. ضریب همبستگی‌ای که بر اساس رتبهٔ داده‌ها محاسبه می‌شود، توسط اسپیرمن محاسبه شده‌است.

ا نحراف معیار(Standard deviation):

نوعی سنجش پراکندگی برای یک توزیع احتمالی یا متغیر تصادفی است و نمایندهٔ پخش‌شدگی مقادیر آن حول مقدار میانگین است.