فنر دلار پرید یا پیچ و مهره برجام؟
سرویس اقتصادی - کوروش احمدی، دیپلمات پیشین نیز در پاسخ به دنیای اقتصاد با بیان اینکه افزایش قیمت دلار تکعلتی نیست، گفت: درواقع این مساله فقط مربوط به سیاست خارجی و دورنمای احیای برجام نیست. هرچند قطعا دورنمای مذاکرات و رابطه ایران با جهان خارج یک فاکتور مهم است اما تنها فاکتور مربوطه نیست.
به گزارش سرویس اقتصادی برخط نیوز به نقل از فرارو - قیمت دلار در ایران روند صعودی را طی می کند و در یک هفته اخیر با التهاب در بازار روبه رو بودیم؛ حتی با وجود انتشار برخی اخبار مثبت اما بازار و افکار عمومی همچنان واکنش منفی از خود بروز می دهند.
به گزارش دنیای اقتصاد، در هفته های گذشته برخی اخبار، حاکی از به بن بست رسیدن برجام بود اما از چهارشنبه شب و با صحبت های حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه و علی باقری معاون وی درباره اینکه ایران ابتکارعمل هایش را برای هماهنگ کننده اروپایی ارسال کرده، تا حدی در عرصه سیاسی نسبت به احتمال احیای مذاکرات خوش بینی ایجاد شد اما در بازار نه. چهارشنبه شب امیرعبداللهیان و باقری اعلام کردند که ابتکاراتی را با هدف پیشبرد و جمع بندی مذاکرات وین به هماهنگ کننده مذاکرات ارسال کرده اند. همچنین طبق گفته مقامات ایرانی قرار است به زودی هیاتی از ایران برای شروع گفت وگوها با آژانس به وین سفر کند. در عین حال وزیر امور خارجه کشورمان در گفت وگوی تلفنی با جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد: «نظرات خود را با رویکردی سازنده و رو به جلو به طرف آمریکایی ارائه کردیم.»
روز گذشته نیز امیرعبداللهیان در جمع خبرنگاران توضیح داد: « آقای بورل در گفت وگویی که چهار روز پیش با من داشت گفت پیام شما درباره مذاکرات برای لغو تحریم ها را به طرف آمریکایی منتقل کردیم و طرف آمریکایی اعلام کرده که پیام ایران را با دقت بررسی می کند و پاسخ ایران را طی چند روز آینده می دهد. ما منتظر پاسخ آنها هستیم.» حال این پرسش مطرح است که چرا با وجود این پالس ها و اتفاقات مثبت اما همچنان بازار منفی است و قیمت دلار روند صعودی را طی می کند. درواقع چرا نه تنها بازار درک مثبتی از این تحولات ندارد بلکه حتی نسبت به آینده بدبین شده است.
پالس های بی نتیجه گذشته
یکی از دلایل این بدبینی بازار و افکار عمومی به اخبار داخلی را باید در به نتیجه نرسیدن برخی خبرهای مثبتی که در گذشته مطرح شد، جست وجو کرد. به عنوان مثال مدتی است که در داخل بحث آزادسازی هفت میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران در کره جنوبی مطرح می شود و حتی از سوی برخی مراجع نیز به این خبر پرداختند. در مقطعی نیز گفته شد که این پول ها قرار است در ازای آزادی برخی از زندانیان دوتابعیتی به ایران بازگردانده شود؛ در این بین شاهد بودیم که دو زندانی آمریکایی آزاد شدند یا به مرخصی آمدند. همزمان با این تحولات، سایت خبری نورنیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در این رابطه نوشت: «مذاکرات مربوط به تبادل زندانیان و آزادسازی منابع ارزی ایران در کشورهای خارجی، ماه ها قبل انجام شده بود لیکن طرف آمریکایی پس از چند بار کارشکنی، اخیرا برای اجرای توافقات قبلی اعلام آمادگی کرد.»
در این گزارش که روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه منتشر شد آمده است: «با تداوم گفت وگوهایی که با واسطه میان ایران و آمریکا انجام شد، بانک مرکزی یکی از کشورهای منطقه به عنوان بانک عامل برای واریز وجوه آزاد شده ایران در کره جنوبی مورد توافق قرار گرفت.» اما تا به امروز هیچ تحولی در زمینه آزادسازی پول های بلوکه شده ایران صورت نگرفته است. با توجه به این اثر منفی درج اخبار بی نتیجه در بازار و افکار عمومی، لذا شاید دیپلمات ها و مقامات مربوطه نباید تا زمان اطمینان یافتن از یک خبر آن را به بیرون درز دهند و به بی اعتمادی دامن بزنند. شاید این شوک های بی نتیجه به بازار و افکار عمومی، اکنون آنها را نسبت به اخباری که در داخل منتشر می شود بی اعتنا کرده است.
ترفند تکراری برای مدیریت بحران
همچنین در بررسی دلایل بی اعتمادی به پالس های مثبت داخلی باید به سیاستی که دولت در مقاطعی برای کنترل بازار دنبال می کرد، توجه داشت. درواقع سیاستی در داخل وجود داشت که سعی می کرد با مدیریت اخبار مرتبط با برجام به کنترل بازار بپردازد و با تزریق اخبار و پالس های مثبت، بازار را کنترل کند.
یعنی در برخی مقاطع حتی اگر مسیر برجام خیلی هموار نبود اما در داخل کشور اخبار به صورت دیگری بازتاب داده می شد تا هم افکار عمومی و هم بازار نسبت به مذاکرات امیدشان را از دست ندهند و واکنش منفی نداشته باشند. این در حالی است که این ترفند و سیاست به حدی مورد استفاده قرار گرفت که امروز دیگر اثرگذاری اش را از دست داده است. بنابراین حتی اگر در مقطع فعلی افرادی مانند وزیر خارجه و معاون وی به درستی از ارسال ابتکارعمل هایشان برای غرب با هدف احیای برجام سخن می گویند اما بازار نسبت به این موضوع وقعی نمی نهد. در عین حال امروز در حالی که در داخل نسبت به اخبار منتشر شده برجامی واکنش مثبتی دیده نمی شود اما اگر از سوی غرب، خبری مثبت یا منفی در رابطه با احیای برجام منتشر شود، عکس العمل بازار به گونه دیگری خواهد بود.
به همین دلیل هم در این مقطع که آمریکا اصرار دارد که پیامی به تهران برای ادامه مذاکرات ارسال نکرده و چشم انداز گفت وگوها را به دلیل دو متغیر مهم نخست بحث ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه و دیگری ناآرامی ها در داخل کشور، مبهم می بینند بازار سریعا به این مواضع غرب واکنش نشان می دهد. از سوی دیگر باید در نظر داشت از آنجا که پرونده برجام به نوعی با مساله آژانس گره خورده است به نظر می رسد تا زمانی که مشکل ایران با آژانس حل و فصل نشود این بدبینی نسبت به آینده مذاکرات در ایران وجود دارد. شاید به همین دلیل بود که هفته گذشته وزیر خارجه ایران از اعزام هیاتی به وین برای مذاکره با آژانس خبر داد.
انگاره تردید نسبت به توافق
همچنین مساله دیگر این است که آیا چشم اندازی که افکارعمومی و بازار ترسیم می کند با واقعیت تطبیق دارد و باید منتظر یک چشم انداز مبهم و تیره و تار از احیای برجام باشیم؟ دکتر ابراهیم متقی ، استاد دانشگاه تهران در این رابطه به روزنامه «دنیای اقتصاد» گفت: « این چشم انداز بازار با واقعیت تطبیق ندارد و به محض اینکه مذاکرات از حوزه آژانس به عرصه وین منتقل شود، بازار مجددا در وضعیت تعادلی قرار خواهد گرفت.» متقی با اشاره به اینکه سرنوشت برجام ارتباط مستقیم با معادله اقتصاد و بازار در ایران دارد، توضیح داد: « ادراک جامعه ایرانی یعنی سیاستمداران، بنگاه های اقتصادی و تحلیلگران در ارتباط با آینده مذاکرات و نتایج مربوط به آن در وضعیت ابهام قرار دارد. هرگاه ابهام در فضای ادراک سیاست خارجی به ویژه موضوعات راهبردی ایجاد شود زمینه برای اعتمادگریزی و کنش گریز از مرکز جامعه و اقتصاد به وجود می آید.» به گفته وی، در وضعیت فعلی، نگاه بازار به قالب های رفتاری اروپا و آمریکا است. از آنجا که پالس های منفی از سوی غرب منتشر شده در نتیجه انگاره بازار، انگاره تردید نسبت به توافق است و به همین دلیل قیمت دلار روند افزایشی را طی می کند.
بدبینی داخلی
رضا مجید زاده، پژوهشگر توسعه نیز در این رابطه توضیح داد: « در چند ماه گذشته و پیش از توقف مذاکرات، یکسری سیگنال های مثبت از سمت ایران سیگنالهای مثبت برای احیای بورس برای داخل ارسال شد؛ از جمله آزادسازی هفت میلیارد دلار از پول های ایران در کره جنوبی.» مجیدزاده با اشاره به اینکه گفته شده بود که بر سر آزادسازی این پول های بلوکه شده توافق شده است، ادامه داد: « اما بعدا بازار دریافت که این خبر فقط برد داخلی داشته و هدف آن افکار عمومی در کشور و کنترل و مدیریت شرایط داخلی بوده است.» به گفته این پژوهشگر، این دست سیگنال ها باعث شد که افکار عمومی و بازار نسبت به سیگنال های طرف ایرانی و حتی طرف روسی بدبین شوند. مجیدزاده تاکید کرد: « در این شرایط تا زمانی که از طرف غرب یک سیگنال مثبت به داخل کشور ارسال نشود، بعید است که بازار واکنش مثبت نشان دهد.» همچنین در نهایت وی افزود: « چون در یکی دو روز گذشته جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از بن بست در مذاکرات برجام سخن گفته حتی با وجود صحبت های مثبت وزیر خارجه کشورمان و معاونش باز هم بازار دلار روند صعودی را در پیش گرفت.»
چرا دلار بالا می رود؟
کوروش احمدی، دیپلمات پیشین نیز در پاسخ به «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه افزایش قیمت دلار تک علتی نیست، گفت: « درواقع این مساله فقط مربوط به سیاست خارجی و دورنمای احیای برجام نیست. هرچند قطعا دورنمای مذاکرات و رابطه ایران با جهان خارج یک فاکتور مهم است اما تنها فاکتور مربوطه نیست.» احمدی با اشاره به اینکه در شرایط اقتصادی نزدیک دو ماه است به سیگنالهای مثبت برای احیای بورس دلیل ناآرامی ها شاهد افت اقتصادی هستیم، ادامه داد: « همچنین این ناآرامی ها منجر به ایجاد تصور بی ثباتی شده و صرف نظر از احیای برجام این فاکتور نیز وارد معادله شده است.» به گفته این دیپلمات، دلیل برجامی هم در جای خود محفوظ است و هیچ نشانه ای از اینکه ممکن است تحول مثبتی در دستور کار باشد دیده نمی شود. وی افزود: « با وجودی که آقای امیرعبداللهیان و باقری از آذر ماه سال گذشته و آغاز مذاکرات همواره اظهارات و موضع گیری های مثبت داشتند، ولی در داخل، افکار عمومی و بازار حساسیت خود را به این پالس های بی نتیجه از دست داده است.»
احمدی با تاکید بر این موضوع که رابطه ایران و آمریکا دچار یک مشکل جدید شده است توضیح داد: « امروز واشنگتن تاحدودی لحنش را در قبال ایران تندتر کرده است و تحریم پنج شنبه گذشته افراد و شرکت هایی که در صادرات نفت ایران مشارکت دارند، با تحریم های نمادین دو ماه گذشته تفاوت داشت. این اقدام شاید آغاز تلاش بیشتر آمریکا برای ممانعت از صدور نفت ایران باشد.» وی در پاسخ به این پرسش که آیا چشم اندازی که افکارعمومی و بازار ترسیم می کند با واقعیت انطباق دارد نیز گفت: « به هر حال برداشت بازار و تصور و درک آن یک واقعیت مهم است حتی اگر واقعیت عینی نباشد. ولی به لحاظ عینی و روی زمین یکسری فاکتورهای عملی در داخل و سیاست آمریکا دیده می شود که خیلی مثبت نیست. از جمله اینکه سیاست فعلی کاخ سفید در حال فاصله گرفتن از سیاست دوره اوباما و حتی ابتدای دوره بایدن است و آنها می خواهند سیاست اعمال فشار را علیه ایران افزایش دهند؛ در چنین شرایطی مشخص نیست که دولت ایران حاضر باشد مذاکرات را ادامه دهد یا خیر.»
بازگشت محدود حقیقی ها
بازار سرمایه نخستین هفته معاملاتی قرن جدید را با عملکردی نسبتا مثبت پشت سر گذاشته است؛ به نحوی که نه تنها شاخص کل توانسته است بیش از ۷/۴ درصد رشد کند بلکه شاخص هم وزن نیز افزایش پنج درصدی را ثبت.
بازار سرمایه نخستین هفته معاملاتی قرن جدید را با عملکردی نسبتا مثبت پشت سر گذاشته است؛ به نحوی که نه تنها شاخص کل توانسته است بیش از ۷/۴ درصد رشد کند بلکه شاخص هم وزن نیز افزایش پنج درصدی را ثبت کرده است. در همین حال بررسی فاکتورهای سرمایهگذار بازار از جمله ارزش معاملات خرد، از رشد ۴۲ درصدی ارزش معاملات هفتگی بازار سرمایه در نخستین هفته داد و ستدها در سال جاری، نسبت به هفته پایانی سال گذشته حکایت دارد. روندی که دستکم طی دو روز از مجموع چهار روز کاری با ورود پول حقیقیها نیز همراه شده است.
طی هفته دوم فروردین ماه، صندوقهای با درآمد ثابت به طور روزانه خروج پول حقیقی را ثبت کردهاند که از تحرک هر چند اندک از سوی سرمایهگذاران نشان دارد. بدین ترتیب به نظر میرسد در صورتی که ریسک تازهای به بازار تحمیل نشود، پیشبینی صاحب نظران درست از آب درآید و بورس به ویژه با نزدیک شدن به فصل مجامع، روزهای خوبی را تجربه کند. این در حالی است که بودجه سال جاری نیز به رغم اشکالات کلان، سیگنالهای مثبتی برای بازار سرمایه ارسال کرده و فرصتهای مناسبی را برای سرمایهگذاری در برخی گروههای صنعتی بازار فراهم آورده است.
خروج از رکود یک و نیم ساله
بازار سرمایه بیش از یک و نیم سال را در روندی رکودی سپری کرده و گفته میشود در نتیجه نزول و اصلاح قیمت سهمها، به سطح جذابی از ارزندگی رسیده است. در این میان اما طی ماههای اخیر این بازار با حاشیهها و ریسکهای بیرونی فراوانی روبهرو بوده و اندک اعتماد سرمایهگذاران خرد باقی مانده را نیز از دست داده است. با این حال اما اکنون گفته میشود با توجه به حلوفصل برخی ریسکها از جمله پایان دادن به ترس فعالان از ریزش نرخ دلار با تعیین نرخ بودجهای ارز، تثبیت نرخ خوراک گاز صنایع، افزایش فروش نفت و احتمال افزایش درآمدهای دولت که فشار بر بازار سرمایه را کاهش میدهد، میتوان اندکی از این اعتماد سوخته را بازسازی کرد. در همین حال بودجه سال جاری به رغم فشارهای مالیاتی اما تا حدی توانسته است سیگنالهای مثبتی را نیز به سرمایهگذاران ارسال کند. در این میان اما برجام همچنان به عنوان ابهامی مهم در برابر بازار سرمایه قرار دارد. در حالی که به نظر میرسید طرفهای مذاکرات وین بتوانند تا پایان سال گذشته یا دستکم طی دو هفته اخیر به توافقی جامع دست یابند اما اکنون حصول این توافق مجددا در هالهای از ابهام قرار گرفته و هر کدام از طرفها توپ را در زمین دیگری میاندازد.
این روند مبهم، مانع ورود پولهای بزرگ و هوشمند به بازار سرمایه شده و صاحبان این سرمایهها را با سردرگمی مواجه کرده است. این در حالی است که گفته میشود حتی در صورت بهبود تمامی متغیرها و قرار گرفت آنها در شرایط ایدهآل، بازار سرمایه همچنان نیازمند ورود پول قوی و هوشمندی است که بتواند چرخ بازار را به حرکت درآورد و مسیر سرمایهگذاری را برای سرمایهگذاران خرد جذاب کند. با این حال اما بازار سرمایه در همین شرایط نیز فرصتهای مناسبی برای سرمایهگذاری در اختیار دارد که به شرط بررسی و دقت در جزئیات شرکتها و صنایع، میتواند برای سرمایهگذاران تحلیلگر جذاب ظاهر شود.
سیگنالهای مثبت
تحلیلگران بر این باورند که با توجه به نرخ مصرح تسعیر ارز در بودجه سال جاری به نظر میرسد دلار بازار آزاد نیز در محدوده ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان نوسان کند. این نرخ البته در صورتی مفروض است که طرفین مذاکرات بر سر احیای برجام به توافق رسیده و ریسک تازهای در کمین اقتصاد ایران نباشد. بر همین اساس بیم ریزش چندهزار تومانی نرخ ارز و کاهش آن به محدودههای کمتر از ۲۰ هزار تومان رنگ میبازد. در همین حال طی هفتههای اخیر شعلهور شدن آتش جنگ میان روسیه اوکراین، قیمت نفت را به شدت افزایش داده است. بر همین اساس از منظر احیای توافق برجام، به نظر میرسد نه تنها دولت به درآمد بالایی دست میباید و فشار بر بازار سرمایه و صنایع را کاهش میدهد بلکه برخی صنایع نیز از همین مسیر منتفع میشوند. در این میان همچنین افزایش قیمت کامودیتیها در جهان در نتیجه جنگ و ناآرامی در مرز اروپا، صنایع لیدر بازار سرمایه ایران را بهره مند و فرصت جذابی را برای سرمایهگذاران ایجاد کرده است. از سوی دیگر تخفیفهای مالیاتی به صنایع در بودجه سال جاری از هزینههای آنان خواهد کاست و در صورت احیای بجام، هم گام با کاهش هزینههای صادرات و دورزدن تحریمها میتواند به افزایش حاشیه سود شرکتهای صادرات محور منتهی شود. همچنین گفته میشود در صورت احیای برجام گروههای خودرویی، بانکی و حمل و نقل روزهای خوشی پیش رو خواهند داشت. اگرچه گفته میشود برخی صنایع صادراتی به دلیل نوسان نرخ ارز با کاهش تقاضا روبهرو میشوند اما همان گونه که گفته شد به دلیل نزدیک شدن نرخ تسعیر ارز به قیمتهای واقعی بازار از یک سو و کاهش فاصله نرخ آزاد و نیمایی دلار از سوی دیگر، ریسک ارز از این صنایع برداشته شده است. از همین رو کارشناسان رشدی آرام و متعادل را برای بازار سرمایه در سال جاری پیشبینی میکنند.
سایه سنگین قیمتگذاری دستوری
اگر چه سایه ریسکهای متعددی همچون افزایش دائمی نرخ بهره بین بانکی، نرخ خوراک و مواردی از این دست از سر بازار سرمایه برداشته شده است اما تداوم قیمتگذاری دستوری و دخالت دولت در تعیین نرخ خوراک، مواد اولیه و محصول نهایی بخش تولید، شرکتها را همچنان با چالش جدی مواجه خواهد کرد. علی آیینحسینی کارشناس بازار سرمایه پیش از این در گفت وگو با بورسنیوز اظهار کرده بود که بازار سرمایه زمانی میتواند به سیگنالهای مثبت برای احیای بورس شرایط ایدهآل برسد که قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شوند؛ این نکتهای است که البته تمامی کارشناسان اقتصادی بر آن تاکید دارند و با تعمیم آن به کلیت اقتصاد، خروج دولت از عرصه قیمتگذاری و احترام به مکانیسم عرضه و تقاضا را گام نخست سالمسازی و درمان اقتصاد ایران میدانند. آیینحسینی در این باره به سهم دولت سیگنالهای مثبت برای احیای بورس از شرکتها اشاره و اظهار کرده بود که دولت به عنوان کسی که مدیریت بیش از ۷۰ درصد سهام شرکتها را به طور مستقیم و غیرمستقیم برعهده دارد، در روند شکلگیری قیمتها و عرضه و تقاضا تاثیرگذار است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرده بود که اگر این بازار کمی به حال خود رها شود و دستکاریهای دولت نیز کاهش پیدا کند، کف و سقف قیمتی سهمها مشخص خواهد شد. گفتنی است دولت تا کنون عرضه محصولاتی نظیر محصولات فولادی و سیمان را به بورس کالا واگذار کرده و آنها را تا حدی از حوزه قیمتگذاری دستوری خارج کرده است اما با این حال این اقدامات تنها به عنوان گامهای نخستین خروج دولت از قیمتگذاری دستوری ارزیابی میشوند و همچنان راه درازی تا خروج تمام و کمال دولت از بازار باقی است. بر همین اساس به نظر میرسد طی سال جاری نیز همچنان سایه سنگین تصمیمات دولت و دخالتهای این نهاد در قیمتگذاری محصولات شرکتها بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
تلاشی دیگر برای احیای بورس
بازار سهام در هفته گذشته شاهد تلاشهای جدید سازمان بورس در قالب تمهید برای تجهیز منابع از سوی شرکتهای سرمایهگذاری و هلدینگها جهت خرید سهام بود که در اثر انتشار خبر آن، شرایط معاملات رو به بهبود گذاشت و شاخص کل در روز سهشنبه به رنگ سبز در آمد.
به گزارش ایراسین، بازار سهام در هفته گذشته شاهد تلاشهای جدید سازمان بورس در قالب تمهید برای تجهیز منابع از سوی شرکتهای سرمایهگذاری و هلدینگها جهت خرید سهام بود که در اثر انتشار خبر آن، شرایط معاملات رو به بهبود گذاشت و شاخص کل در روز سهشنبه به رنگ سبز در آمد. با این حال، شاخص در روز چهارشنبه دوباره به مدار منفی غلتید و در مقیاس هفتگی نیز افت نیم درصدی را ثبت کرد.
نگاهی به تجربه اقدامات حمایتی در ماههای اخیر نشان میدهد که هیچ یک از آنها نتوانسته است رکود مزمن بورس تهران را درمان کند. تداوم اجرای سیاست دامنه نوسان نامتقارن نیز کماکان سایه سنگین خود را بر سر نقدشوندگی بازار گسترده است که نشانه بارز آن بهصورت برقراری صف فروش در بیش از دوسوم نمادها و سلب امکان معاملاتی از سهامداران بخش بزرگی از شرکتها نمایان شده است؛ سیاستی که بهرغم بروز آثار منفی آن، هنوز نشانه متقنی از زمان اصلاح یا تعدیل آن به چشم نمیخورد.
چرا اقدامات حمایتی ناکام میمانند؟
از همان هفتههای نخست پس از آغاز سقوط بورس تهران در مرداد ماه ۹۹، تلاشهای گسترده سیاستگذاران اقتصادی با راهبری مدیران سازمان برای مهار افت بازار و کنترل کاهش قیمتها آغاز شد. این اقدامات در مرحله اول که هنوز برخی نهادهای حقوقی به منابع نقدینگی ناشی از فروشهای قبلی دسترسی داشتند، بهصورت هماهنگی با این بازیگران بزرگ و تشویق به خرید سهام و جمعآوری صفهای فروش دنبال شد.
در نتیجه، با شدت و حدت زیادی خریدهای حقوقی در نرخهای به مراتب بالاتر از نقطه فعلی پیگیری شد و در ماههای بعدی، بهرغم تضعیف بنیه این گروه، خریدها ادامه یافت تا جایی که بر اساس آمار موجود، از اوج شاخص مردادماه تاکنون بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان خرید حقوقی از حقیقی انجام شده است. در کنار این، حساسیت نسبت فروش سرمایهگذاران حقوقی نیز افزایش یافت که این موضوع به شکل ابطال بخشی از معاملات و تذکرهای غیررسمی به این فروشندگان از سوی نهاد ناظر پیگیری شد.
علاوه بر اینها، بازارگردانی اجباری سهام با منابع خود شرکتها یا سهامداران عمده در دستورکار قرار گرفت که در بسیاری موارد منجر به انباشت سهام خزانه در ترازنامه بنگاهها با نرخهای بالاتر از قیمت کنونی شده و در روزهای اخیر نیز با سنگین شدن صفهای فروش، انجام تعهدات بازارگردانها به دلیل مشکل نقدینگی کمرنگ شده است. با روشن شدن ناکارآمد بودن این روشها در مهار افت بازار، ضمن اصرار بر تداوم آنها، ابتکار جدید اجرای دامنه نوسان نامتقارن در دستور کار قرار گرفت.
این اقدام نیز عملا بهجز کند کردن روند افت شاخص و آسیب به نقدشوندگی نتیجه درخوری نداشت. بعد از آن الزام صندوقهای درآمد ثابت به افزایش درصد مالکیت سهام بهرغم امکان بروز تعارض با اهداف سرمایهگذاری این نهادهای مالی پیگیری شد که به جز ایجاد یک موج مثبت گذرا در اسفندماه، صرفا وزن سبد سهام در صندوقهای درآمد ثابت را بالا برد و به خروج بخش دیگری از سرمایهگذاران حقیقی در اثر خرید این صندوقها منجر شد. در هفته گذشته، آخرین پرده از اقدامات مشابه بهصورت انتشار اوراق بدهی توسط شرکتهای سرمایهگذاری و خرید سهام توسط آنها مطرح شده است.
در دفاع از این طرح عنوان شده که خریداران حقوقی در نهایت از این اقدام منتفع خواهند شد چرا که میتوانند در نرخ بالاتر، دارایی خود را به فروش برسانند. این در حالی است که در جبهه مقابل، فروش سرمایهگذاران حقوقی تحت رصد بوده و گروهی حتی از یکی عوامل آغاز روند نزولی بورس را فروش حقوقیها قبل از سقوط بازار میدانند. ابطال و جلوگیری از عرضه معنادار سهام توسط این گروه از سرمایهگذاران نیز یکی از رئوس اقدامات حمایتی اخیر بوده است.
همه این برنامهها که با اهداف خیرخواهانه و به قصد تغییر روند بازار پیگیری میشود این واقعیت را نادیده میگیرد که رونق و رکود در نهایت تابع وزنکشی عرضه و تقاضا و تصمیمات خریداران و فروشندگان در مورد دارایی خود است. با عنایت به اتفاقات یک سال اخیر میتوان گفت بورس تهران در پنج ماه نخست سال قبل یک روند غیر مبتنی بر ارزندگی و توجیه اقتصادی را پیمود که نتیجه آن به شکلگیری یکی از بزرگترین حبابهای سیگنالهای مثبت برای احیای بورس تاریخ این بازار نمایان شد.
در اوج حباب، ارزش بازار به حدود چهار برابر نقدینگی و تولید ناخالص داخلی رسید و رشد دلاری بورس نیز نسبت به زمان آغاز کاهش ارزش پول ملی، از مرز ۲۰۰ درصد فراتر رفت؛ رقمی که اکنون بهرغم اصلاح سنگین اخیر هنوز هم در مرز ۱۰۰ درصد قرار دارد. به این ترتیب، در یک تصویر بزرگتر همه اقدامات حمایتی در عمل به دلیل تلاش برای مهار آثار ترکیدن حباب قیمتها ناکام مانده است؛ اقداماتی که در نهایت بهجای مهار روند نزولی، صرفا هزینه افت اخیر را بین گروههای مختلف بازتوزیع کرده و زمان طبیعی اصلاح ناگزیر قیمتها را طولانی ساخته است.
سیگنال ثبات به ارز
آنچه از دینامیسم عرضه و تقاضا در سال ۱۴۰۰ در حوزه ارزی میتوان دریافت عمدتا از سنگینتر بودن دست عرضه نسبت به تقاضا حکایت میکند. در این میان، تلفیق پنج عامل شامل امکان دسترسی به ذخایر بلوکه شدن در کره جنوبی و عراق، افزایش واردات نفت چین از ایران تا محدوده ۸۰۰ هزار بشکه در روز، چشمانداز کاهش تحریمها و احیای برجام، بهبود صادرات ناشی از تطبیق تجارت با کرونا و در نهایت بهبود قابل ملاحظه درآمدهای ارزی و نفتی عراق بهعنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان کالا و خدمات از ایران همگی بر تقویت سمت عرضه تاکید دارند. در سمت مقابل، پتانسیل تقاضای انباشته واردات مطرح میشود که با عنایت به نرخ بالای ارز نسبت به قدرت خرید عمومی جامعه، با فرض ثبات نرخ اسمی، قدرت کافی برای مقابله با عوامل متعدد عرضه را ندارد. در این میان، در روزهای اخیر سیگنال مهمی از سوی ریاست بانک مرکزی هم در قالب مصاحبه و هم در پست اینستاگرامی مبنی بر تداوم اقدامات ثبات ساز این نهاد و عدم ارز پاشی در صورت گشایشهای خارجی صادر شد. با توجه به این اظهارنظر مهم میتوان این گمانه را مطرح کرد که بهرغم قدرت عوامل عرضه، نگاه سیاستگذار به سمت مقابله با افت هیجانی ارز معطوف است؛ شرایطی که با فراهم کردن زمینه تثبیت نرخ ارز در محدوده کنونی، برای اهالی بازار سرمایه و سودآوری شرکتهای بورس تهران چشمانداز مطلوبی را تصویر میکند.
دوپینگ جدید برای اقتصاد جهانی
پس از یک دوره وقفه توسط دولت بایدن جهت ارزیابی امکان جلب حمایت جمهوری خواهان در راستای تصویب برنامه تحریک بودجهای، بهنظر میرسد امید دموکراتها در این زمینه کمرنگ شده و کفه معادلات به سمت احتمال تصویب طرح با استفاده از رای طلایی معاون آقای بایدن در سنا سوق یافته است. بخش عمده مصارف این لایحه حداقل ۲ تریلیون دلاری در سرمایهگذاری و ترمیم زیرساختها و نیز در حوزه گسترش انرژیهای نو متمرکز شده است. منابع این برنامه عمدتا از افزایش مالیات شرکتی در یک بازه ۱۵ ساله تامین میشود. آنچه از خروجی این لایحه برای اقتصاد جهانی مهم است ادامه تحریک نسبی سمت تقاضا در اقتصاد جهانی و حمایت از نرخ مواد و کالاهای مرتبط با سرمایهگذاری زیرساختی در کوتاهمدت است. به این ترتیب بهرغم پیشبینی افت تقاضای چین ناشی از کند شدن برنامههای تحریک اقتصادی، سناریوی ثبات نسبی در بازار کالایی جهانی در کوتاهمدت وزن بیشتری مییابد؛ سناریویی که در صورت تحقق، برای سرمایهگذاران بورس تهران نیز با توجه به وزن بالای شرکتهای کالامحور و صادرکننده اطمینان بخش است.
سیگنال مثبت رئیس آژانس در مورد مذاکرات احیای برجام
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی عنوان کرد که مذاکرات برای احیای برجام درحال پیشرفت است.
به گزارش ایسنا، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه در گفتوگو با فرانسه 24 به مسئله هستهای ایران پرداخت و عنوان کرد که مذاکرات در حال پیشرفت است.
وی در ادامه اظهار کرد که توافق میان طرفین "چندان دور نیست".
مدیرکل آژانس اتمی بر "نقش حیاتی" اتحادیه اروپا سیگنالهای مثبت برای احیای بورس سیگنالهای مثبت برای احیای بورس در مذاکرات احیای برجام تاکید و همچنین گفت که ایران منتظر "احیای توافق" است تا از بنبست خارج شود.
مدیر کل آژانس در پاسخ به سوال مجری برنامه که گفت اسرائیل تاکنون یکی از موانع برای شکلگیری توافق هستهای بوده هم گفت: «این مسئلهای بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. دیگران ممکن است نظرات و منافعی در سیگنالهای مثبت برای احیای بورس منطقه داشته باشند اما من باید روی کارم در ایران تمرکز کنم. من از آنچه اسرائیل و سایر کشورها میگویند نظراتی که دارند مطلع هستم و به آن احترام میگذارم اما به عنوان یک نهاد بینالمللی مستقل، من روی مأموریت خودم متمرکز هستم. من با ایران صحبت میکنم، با آنها همکاری میکنم و امیدوارم که آنها به زودی با ما همکاری خواهند کرد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه روز چهارشنبه از دریافت پاسخ دولت آمریکا به نظرات جمهوری اسلامی ایران برای حل و فصل موضوعات باقیمانده در مذاکرات رفع تحریم، از طریق هماهنگکننده اروپایی گفتوگو خبر داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد: بررسی دقیق نظرات طرف آمریکایی آغاز شده و جمهوری اسلامی ایران پس از تکمیل بررسیها، نظرات خود در این رابطه را به هماهنگکننده اعلام خواهد کرد.
بهترین سهام برای خرید بلند مدت در آبان 1401 | سهام بنیادی و درحال رشد
این روزها به هر طرف بورس که سرتان را بچرخانید، خبر های جدید و جان گرفتن بازار را مشاهده میکنید؛ از گروه فرآوردههای نفتی و شپنای آن گرفته تا خودرو و سایر سهام شرکتها، همگی بعد از اتفاقات تلخ سال های گذشته دوباره پتانسیل رشد و سود دهی را دارند! قصد من از نوشتن این مطلب این است که بگویم شاید نتوانیم اتفاقات گذشته و ضرر های سال های اخیر بورس را فراموش کنیم؛ اما حداقل میتوانیم کاری کنیم با معاملات و تصمیمات بهتر، بخشی از ضررهای خود را جبران کنیم. جهت آشنایی با بهترین سهام برای خرید بلند مدت در شهریور 1401، این مقاله را از دست ندهید.
در این مقاله لیستی از بهترین سهام برای خرید بلند مدت در 1401 معرفی شده که صرفا نتیجه بررسی تحلیلگران تیم تحلیلی سایت نظارت است. توصیه میشود پیش از تصمیم به خرید، حتما بررسیهای جامعتری به عمل آورید.
نگاهی به تحلیل تکنیکال شاخص کل
از پایین حمایت داینامیک با خط سبز رنگ مشخص شده و از بالا مقاومت داینامیک با خط قرمز. درحال حاضر بازار بصورت کلی رنج است.
تاریخ بروزرسانی تحلیل شاخص کل آبان 1401
لیست سهم بلند مدت برای سرمایه گذاری در 1401
پیش از خرید سهام با دیدگاه بلند مدت باید به دقت در مورد آن شرکت، آینده صنعت حوزه فعالیتش، سابقه فعالیتهای آن شرکت و سایر مسائل بنیادی آن تحقیق و بررسی به عمل آورید. سرمایه گذاری شما باید کاملا آگاهانه صورت گیرد که خدایی ناکرده منجر به پشیمانی نگردد. سرمایه گذاری در سهام بنیادی بلند مدت استرس و پیگیری مداوم نمیخواهد اما مستلزم صبوری بسیار است که این نیز کار آسانی نیست!
در ادامه، لیستی از بهترین سهام برای خرید بلند مدت در 1401 به صورت سهام پیشنهادی آورده شده است:
البته که تعداد بیشتری هم وجود دارد و این لیست مجموع سهم هایی است که بنا بر رصد تیم تحلیلی نظارت، جهت سرمایه گذاری بلند مدت مناسب هستند.
تحلیل سهم آینده دار بورس 1401
در مسیر سرمایه گذاری بلند مدت در بازار بورس، گاهی ممکن است ریزشها و منفیهای پی در پی موجب نگرانی شما شود اما فقط باید صبر کرد و از اخبار و اطلاعات غفلت نکنید. اما سهام کدام شرکتها بنیادی محسوب شده و ارزش خرید با دیدگاه بلند مدت را دارند؟ در پاسخ باید گفت شرکتهایی که:
- خدمات یا محصولی جدید ارائه بدهند.
- صنعت حوزه فعالیتشان قابلیت رشد و پیشرفت را داشته باشد.
- از حجم معاملات خوبی برخوردار باشند.
- سود سالانه آنها رشد داشته باشد.
- سهامداران حقوقی از آن حمایت کنند.
در ادامه، 4 سهم بنیادی بلند مدت از لیست فوق را به لحاظ بنیادی و تکنیکال مورد بررسی قرار دادهایم.
1. سهام دجابر - دارو جابرابن حیان
نظر تحلیلگر: قیمت سهام دجابر با موفقیت مقاومت داینامیک را شکسته و در چند روز اخیر درحال تکمیل پولبک به سطح شکسته شده است. حال انتظار داریم که قیمت باتوجه به شرایط بازار و وضعیت خوب بنیادی از محدوده قیمت 900 حمایت شود. سهام شرکت دجابر؛ ۱۲۶ درصد رشد فروش کل و ۲۰۸ درصد رشد مقدار فروش نسبت به فصل گذشته داشته.اگر قصد خرید این سهام را سیگنالهای مثبت برای احیای بورس دارید بهترین محدوده برای ورود و خروج به شرح زیر میباشد:
محدوده مناسب خرید: 910 تومان
تاریخ بروزرسانی تحلیل نماد دجابر : آبان 1401
2. سهام کپشیر - پشم شیشه ایران
نظر تحلیلگر: شرکت پشم شیشه ایران از لحاظ بنیادی هرسال طبق گزارشات سودده بوده، بنابراین یکی از گزینه های مناسب برای سرمایه گذاری بلند مدت، همین سهام کپشیر است.
از لحاظ بنیادی سیگنالهای مثبت برای احیای بورس که همیشه سودده بوده خوشبختانه و از لحاظ تکنیکالی هم محدوده های زیر میتونه برای خرید مناسب باشه:
محدوده مناسب خرید: 1060 تومان
3. سهام چکاوه - صنایع کاغذ سازی کاوه
سهام چکاوه در حال حاضر نزدیک حمایت استاتیک است، قیمت 1050 تومان برای چکاوه مهم و چنانچه بتواند با قدرت از این قیمت عبور کند میتوان انتظار رشد بیشتر را برای این سهم داشت.
محدوده مناسب خرید این سهام 700 تا 710 تومان است.
تاریخ بروزرسانی تحلیل #چکاوه : آبان 1401
4.سهام شلعاب | شرکت لعابیران
شرکت شلعاب براساس دادههای بنیادی درسال 1400 و 1401 رشد سودآوری بسیار خوبی را ثبت کرده. از لحاظ تکنیکالی نیز در محدوده مناسبی قراردارد. محدوده مناسب خرید بلند مدت 420 تا 440 تومان میباشد.
تاریخ بروزرسانی تحلیل شلعاب : آبان 1401
پیش بینی بورس در سال 1401
پیش بینی بازارهای مالی کار بسیار سخت و دشواری است و همه ما شاهد این مسئله بودیم که گاهی حرفهایها هم پیش بینیهایشان درست از آب درنمیآید! و این کاملا طبیعیاست چون قیمتها و رشد و رکود صنایع تحت تاثیر عوامل بیشماری است که هیچ کدام تحت کنترل ما نیستند. سامان کریمی شاد، کارشناس بازارهای مالی شاخص دو میلیونی بورس تا پایان سال 1401 را پیش بینی کرده و به احیای بازار بورس خوشبین است.
سهم های بنیادی بلند مدت
تجربه نشان داده تنها سهم هایی که در هر حال دین خود را به سهامدارانشان ادا میکنند و آنها را از کسب سود بی بهره نمیگذارند، سهم های بنیادی هستند، که با دیدگاه بلند مدت خریداری میشوند. بورس یک بازار پر از نوسان است که سهام شرکتها در آن ممکن است بنا به هر دلیلی دچار افت قیمت شوند. چنانچه، ما با دید کوتاه مدت به سهمی ورود کنیم، مجبوریم با اولین ریزش هرچه سریعتر سهام خود را فروخته و از آن خارج شویم. این امر نه به نفع سهامداران است و نه به نفع بازار سرمایه!
تصور کنید، با هر کاهش قیمت و ارزش، شاهد خروج سرمایه از بازار باشیم! در این صورت چطور فرصت رشد برای سهام شرکتها فراهم خواهد شد؟! اگر اهل نوسانگیری و استرس فراوان نیستید، حتما به سراغ سهم های بنیادی با هدف سرمایه گذاری بلند مدت بروید. سهام بلند مدت ، اغلب ارزش ذاتی بالایی دارند و ممکن است زمان ببرد تا به ارزش ذاتی و واقعی خود دست یابند. در نوسانات بازار بورس، معمولا سهم هایی که از بنیاد ضعیفتر و ارزش ذاتی کمتری برخوردار هستند، راحتتر تحت تاثیر افت و خیزهای بازار قرار گرفته و سهامداران خود را ناامید میکنند.
بزرگترین مزیت سرمایه گذاری در سهام بنیادی بلند مدت حذف هزینههای مداوم بابت کارمزد معاملات، مالیات و. است. اگر اهل نوسان گیری و معاملات پیاپی هستید، همین هزینهها را محاسبه کنید، میبینید که رقم قابل توجهی خواهد شد.
کدام سهامها بیشترین ریزش را داشته اند؟
حتما تا به حال شنیدهاید که میگویند فلان سهم خشک شده یا در کف قیمت خود قرار دارد؛ اما اصطلاح خشک شدن یا کف بودن سهام به چه معنی است؟ سهم هایی که برای مدتی نسبتا طولانی در یک رنج قیمتی خاص درجا میزنند، اصطلاحا خشک نامیده میشوند. در شرایطی که بازار وضعیت متعادلی دارد، ورود به یک سهمی که خشک شده میتواند مناسب باشد. در چنین موقعیتی پیشنهاد میشود همراه با پول هوشمند، به سهم ورود کرده، منتظر بمانید، سود کسب کنید و همراه با خروج پول هوشمند از سهم خارج شوید. شرط کسب سود در چنین سهامی، صبوری است!
چطور سهم خشک پیدا کنیم؟ برای پیدا کردن کف ترین سهام بورس در جستجوی نمادی باشید که در 1 الی 3 ماه اخیر، روند رو به بالایی نداشته است. با استفاده از فیلتر سهام خشک شده، میتوان این سهم ها را پیدا کرد. همچنین، میتوانید به دنبال سهامی باشید که در 3 ماه گذشته نهایتا 10 درصد رشد کرده باشد. چنین سهامی را در واچلیست خود قرار داده و هنگامی که سهم تقریبا 10% بالاتر از کف قیمت در حال معامله بود، به آن ورود کنید؛ تا حدود 50% افزایش قیمت در آن بمانید و سپس از آن خارج شوید.
در ادامه، لیست سهام با بیشترین ریزش در 3 ماه اخیر درج شده است. ( آپدیت آبان )
بورس همچنان پتانسیل سرمایه گذاری دارد. اگر در پرتفوی خود سهامی با بنیاد قوی دارید ولی در حال حاضر در زیان هستید، دید خود را به سرمایه گذاریتان بلند مدت قرار داده و صبور باشید. در آینده این مطلب را بروز رسانی میکنیم و سهم های بنیادی بیشتری را همراه با تحلیل و نمودارشان در اختیار شما قرار خواهیم داد.
مشتاقیم تجربههای خود را از سرمایه گذاری در بورس با ما به اشتراک بگذارید تا ما نیز از تجربیات شما بهرهمند شویم.
سوالات متداول
4 سهم برتر برای خرید در آبان 1401 کدامند؟
این که چه سهمی در آبان 1401 جهت سرمایه گذاری مناسب است، تا حد زیادی بستگی به نوع نگاه شما به سرمایه گذاری دارد؛ اما اگر دید بلند مدت دارید داخل مقاله 4 سهم بنیادی مناسب برای خرید بلند مدت را معرفی کرده ایم.
سهم های بنیادی بلند مدت کدامند؟
سهام شرکت های بورسی که ارزش ذاتی بالایی دارند ولی هنوز به اندازه ارزش واقعی خود، رشد نکردهاند و از نظر بنیادی قوی و مستعد رشد هستند جهت سرمایه گذاری بلند مدت مناسب هستند که ما در این مطلب به چند مورد اشاره کردهایم.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش الهه سلوکی و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تکتک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
دیدگاه شما