مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه

علاوه بر استفاده از سطوح حد و ضرر در معاملات فیوچرز، انتخاب اهرم مناسب نیز تاثیر شایانی در معاملات شما دارد. با مطالعه‌ی مطلب «آموزش انتخاب لوریج» در انتخاب اهرم متخصص شوید!

انواع حد سود و زیان در سرمایه‌گذاری

همان‌گونه که در مطلب قبلی توضیح داده شد؛ نقاط خروج از معامله در بازار مالی، به دو دسته کلی حد سود و زیان تقسیم می‌شوند. به طور خلاصه حد سود به معنی خروج از معامله در نقطه از پیش تعیین شده بهینه سوددهی است که بر اساس حداکثر توان حرکتی بازار و قابل دسترس بودن در افق زمانی مد نظر معامله‌گر، مشخص شده است. حد ضرر نیز به معنی ناحیه احتمالی خروج از بازار، به هنگام وقوع یک روند قیمتی مخالف موقعیت معاملاتی است که از نظر سرمایه‌گذار در صورت شکست سطح مذکور، علاوه بر این‌که دیگر امیدی برای بازگشت قیمت‌ها وجود ندارد؛ سیستم مدیریت ریسک او نیز، اجازه تحمل زیان بیشتر در یک معامله را نمی‌دهد.

صرف نظر از سبک تحلیل و استراتژی معاملاتی، به منظور تعیین نقطه خروج از بازار، باید بر اساس معیار مشخصی تصمیم گیری کنیم. نحوه تعیین حد سود و زیان در میان معامله‌گران متفاوت است و بر اساس روش‌های جامع و کلی تحلیل بازار مالی، می‌توان نقاط خروج از بازار را به انواع مختلفی تقسیم نمود که هر کدام از آن‌ها نیز خود به روش‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند.

حد سود و زیان در تحلیل بنیادی

یکی از مهم ترین روش‌های ارزیابی وضعیت دارایی‌ها در بازار مالی، تحلیل بنیادی است. عمده تمرکز تحلیل‌گران بنیادی حین سرمایه‌گذاری در مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه بازار سهام، تعیین ارزش ذاتی سهم بر اساس روش‌ها و معیارهای گوناگون است. این سبک تحلیلی که اصطلاحاً سرمایه‌گذاری ارزشی نامیده می‌شود؛ در واقع یکی از قدیمی ترین روش‌های تحلیل بنیادی می‌باشد. به بیان ساده تحلیل‌گران ارزشی به دنبال سهامی هستند که قیمت آن در تابلوی بازار بورس، کمتر از ارزش ذاتی این سهم باشد. تئوری سرمایه‌گذاری این روش بیان می‌کند که قیمت مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه چنین سهامی همواره به سوی ارزش واقعی خود سوق داشته و زمانی می‌توان آن را به قیمت منطقی به فروش رساند. در واقع تحلیل‌گران ارزش‌گرا معتقدند؛ در این حالت ریسک سرمایه‌گذاری آن‌ها بسیار کم و شرایط معاملاتی پایداری دارند. همان‌طور که مشاهده می‌کنید در این روش حد سود، رسیدن قیمت به ارزش ذاتی سهم می‌باشد و عموماً زمانی هم برای کسب این سود متصور نیستند.

اما در مورد حد زیان، این معامله‌گران به دلیل این‌که گمان می‌کنند؛ بر اساس شاخصه‌های بنیادی مهم در یک سهم ارزشمند سرمایه‌گذاری کرده‌اند، غالباً حد ضرر مشخصی برای خود تعیین نکرده و با کاهش احتمالی قیمت بر اساس مدیریت سرمایه و با خرید مجدد، میانگین قیمت ورود خود را کاهش می‌دهند تا، سهم در آینده به ارزش واقعی خود رسیده و علاوه بر جبران ضرر، سود مناسبی نیز کسب کنند.

یکی دیگر از روش‌های مهم در تحلیل بنیادی «سرمایه‌گذاری رشدی» است که شخص بر اساس پتانسیل و محاسبات سوددهی آتی سهم، سرمایه‌گذاری می‌کند. در معامله‌گری رشد محور، معمولاً حد ضرر بر اساس مدیریت سرمایه یا سایر روش‌های تحلیل تعیین شده و حد سود نیز بر اساس تخمین قیمت سهم در آینده می‌باشد.

نقاط خروج در روش تابلو خوانی

طی سال‌های اخیر در بازار سرمایه ایران، یک روش تحلیلی نوین تحت عنوان «تابلو خوانی»، تدوین و توسعه یافته است. به طور کلی، روش تابلو خوانی از تحلیل و بررسی اطلاعاتی نظیر روند حجم معاملات، تحرکات سهام‌داران عمده (حقوقی و حقیقی)، نوسانات قیمتی روزانه و… بهره می‌برد که تمامی این موارد از صفحه مربوط به هر سهم در وب سایت رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس www. tsetmc. com به صورت رایگان در دسترس و قابل استخراج می‌باشند. معامله‌گرانی که بر اساس روش تابلو خوانی به خرید و فروش سهام می‌پردازند؛ بر اساس وقایع و داده‌های آماری پیرامون سهم، تصمیم گیری نموده و نقاط ورود و خروج خود را مشخص می‌کنند.

همان طور که ملاحظه می‌کنیم؛ در این روش نیز تقریباً نمی‌توان حد سود و زیان مشخص و از پیش تعیین شده‌ای داشت زیرا، بر اساس وقایع جاری و روزانه بازار تصمیم گیری می‌شود. به طور مثال یکی از سیگنال‌های پرطرفدار در این روش، ورود و خروج پول هوشمند است. زمانی که شما در سطوح قیمتی پایین وارد موقعیت خرید شده باشید؛ پر واضح است که با مشاهده خروج پول هوشمند از سهم، حد سود شما فعال شده و پیش از کاهش قیمت‌ها باید اقدام به شناسایی سود کنید.

نواحی خروج تکنیکالی

پیروان تحلیل تکنیکال بر اساس معیار قیمت، نقطه خروج از معاملات را تعیین می‌کنند. با توجه به تعداد بالای افرادی که از تحلیل نموداری به منظور انجام معاملات خود در بازار مالی استفاده می‌کنند؛ بسیاری از سرمایه‌گذاران صرفاً حد سود و زیان قیمتی را می‌شناسند و معمولاً تمرکز اصلی مربیان معامله‌گری نیز بر آموزش این روش مدیریت معاملات است. در واقع استفاده از نمودار قیمت برای تعیین نقاط خروج به حدی مرسوم است که بعضاً معامله‌گرانی که از سایر روش‌های تحلیل استفاده می‌کنند نیز، برای تعیین حد سود و زیان خود از علم تکنیکال بهره می‌برند. تعیین حد سود و زیان بر اساس قیمت شامل روش‌های مختلفی می‌باشد که در ادامه به ذکر چند مورد از رایج ترین آن‌ها می‌پردازیم؛

• فواصل عددی مشخص نسبت به ناحیه ورود
• اعداد رند موجود در نمودار قیمت
• اندیکاتورها
• فیبوناچی بازگشتی
• سطوح حمایت و مقاومت
• خطوط روند
• الگوهای قیمتی

حد ضرر زمانی

ایجاد محدودیت معاملاتی بر اساس فیلتر زمان، یکی از روش‌های نوین خروج به موقع از بازار است که بیشتر با مدیریت سرمایه افراد مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه مرتبط بوده و معمولاً برای حد زیان به کار برده می‌شود. حد ضرر زمانی بدین معنا است که لزومی برای باز بودن یک معامله خنثی یا زیان‌ده که هنوز حد سود یا زیان قیمتی خود را لمس نکرده و مدت زمان زیادی از ورود به آن گذشته است؛ وجود ندارد! به طور مثال ممکن است، یک موقعیت معاملاتی برای چندین ماه متوالی، نوسانات کوچکی در حوالی نقطه ورود داشته و عملاً جز اتلاف وقت و متحمل شدن هزینه معاملاتی، چیز دیگری نصیب معامله‌گر نشود. کاملاً مشخص است که ماندن در چنین معاملاتی کار عقلانی نبوده و باید سهام خود را به فروش برسانیم.

حد زیان زمانی تا حدودی بیان‌گر همان مفهوم هزینه‌های فرصتی در علوم اقتصادی است. در واقع هر دو این مفاهیم بر این نکته تأکید می‌کنند که در صورت اخذ تصمیمات غلط در سرمایه‌گذاری، باید پس از گذشت زمان معینی اقدام به خروج از معامله و جایگزینی دارایی‌ها نمود زیرا، هنگامی که سرمایه ما درگیر یک معامله زیان‌ده است؛ فرصت‌های پر سود زیادی در بازار وجود دارد که در صورت تعلل بیش از حد یکی پس از دیگری از دست می‌روند. به همین دلیل، بهتر است پیش از ورود به معامله، یک افق زمانی برای حداکثر مدت باز بودن موقعیت معاملاتی برای خود مشخص نموده و به آن پایبند باشیم؛ تا در صورت عدم صحت پیش بینی‌ها، هزینه فرصتی بیشتری را متقبل نشویم!

در مطالب آتی بلاگ آسان بورس برخی روش‌های مهم و مرسوم تعیین حد سود و زیان بر اساس تحلیل نموداری را بررسی خواهیم نمود.

مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه

حد ضرر آموزش تعیین حد ضرر در بورس توضیح مختصر

اکثر سرمایه گذاران در بورس و سهام، بعد از مدتی به سودآوری بسیار بالایی دست پیدا می کنند. این در حالیست که بعضی از سهامداران بعد از مدتی ضرر کرده و بخش اعظمی از سرمایه خود را از دست می دهد. عوامل مختلفی وجود دارد که منجر به ضرر در سهام می شود که یکی از مهم ترین عوامل در این رابطه، عدم تعیین حد ضرر برای یک سهم می باشد.

حد ضرر چیست؟

یکی از روش هایی که به سودآوری بالا در بورس و سهام منجر می شود، تعیین حد ضرر می باشد. حد ضرر به معنی تعیین یک سطح مشخص برای افت قیمت یا ارزش یک سهم است به طوری که اگر ارزش یک سهم به سطح تعیین شده برای ضرر رسید، سرمایه گذار برای جلوگیری از ضرر بیشتر سهم خود را می فروشد.

معامله‌ گرانی که در بازارهای مالی با دیدگاه کوتاه‌ مدت و میان‌ مدت فعالیت می‌ کنند، معمولا برای تعیین زمان خروج خود از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده می‌ کنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و فروش در بازار های مالی مانند سهام، ارز و … مشغول هستند، اغلب برای میزان سود و زیان خود محدوده‌ هایی را تعیین می‌ کنند. در این حالت، خروج از معامله با هدف کاهش زیان و افزایش سود انجام می‌ شود. برای مثال فرض کنید شخصی سهامی را در قیمت 2000 تومان خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این سهام انجام داده (که معمولا از جنس تحلیل تکنیکال است) تصمیم می‌ گیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی مورد انتظار، مثلاً 2500 تومان سهام خود را به فروش برساند. در صورتی که قیمت سهام به 1700 تومان کاهش یابد نیز او سهام خود را خواهد فروخت. در این حالت، حد ضرر او 300 تومان زیر قیمت اولیه سهم خواهد بود.

نکته هایی اصولی در تعیین حد ضرر که باید همواره به یاد داشته باشید:​

1. حد ضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین‌ شده‌ ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.‌
2. کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌ که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
3. یکی از رایج‌ ترین اشتباهات تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله گر اقدام به تغییر یا حذف آن می کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلند مدت نتیجه ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌ گذاری نخواهد داشت.‌
4. حد را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
5. اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود بدون اینکه سهم را بفروشیم، فقط حد را تعریف می‌ کنیم. ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به‌ طور کامل از سهم خارج شویم یا اینکه بخشی از سهام را با سود فروخته و برای مابقی، حد ضرر شناور (trailing stop) را در نظر بگیریم.
6. در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه گذار بسیار اهمیت دارد. مثلا تعیین حد برای معامله های کوتاه مدت با تعیین حد برای معامله های بلند مدت متفاوت است.
7. در معاملات کوتاه‌ مدت، حد ضرر را روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید. (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد)‌
8. در خرید های میان‌ مدت و بلند مدت، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌ تر از قیمت خرید)‌‌
9. ‌وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد را روی مقاومت شکسته شده که حالا به‌ عنوان حمایت عمل می کند، قرار دهید.

اشتباهات رایج برای تعیین حد ضرر:

بسیاری از متخصصین بورس معتقد اند که حد ضرر به صورت یک درصد تعیین می شود. برای مثال حد ضرر را 15 درصد زیر قیمت خرید یک سهم در نظر می گیرند. به عبارت دیگر حد ضرر یک سهم به ارزش 1000 تومان را 150 تومان در نظر می گیرند و زمانی که قیمت سهمشان به 850 تومان رسید برای جلوگیری از ضرر بیشتر، سهم مورد نظر را می فروشند. توجه کنید که در مثال بالا حد ضرر 15 درصد تعریف شده است. اما…

• چگونه می توان درصد حد ضرر یک سهم را تعیین کرد؟ آیا برای این کار روش خاصی وجود دارد یا به صورت حدس و گمان انجام می شود؟
• ممکن است ارزش یک سهم برای مدتی افت کند ولی پس از مدتی دوباره رشد کرده و حتی به مقدار قابل توجهی از سود برسد. آیا نسبت به چنین سهم هایی که در بلند مدت به سودآوری بالایی می رسند اما در روز های اولیه خرید، افت قیمت را تجربه می کنند، باز هم باید زمانی که ارزش سهم به درصد تعیین شده برای حد ضرر رسید، سهم را فروخت؟
• آیا برای تعیین درصد حد ضرر در معاملات بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت تفاوتی وجود دارد؟
• در صورتی که چند سرمایه گذار یک سهم با ارزش یکسان را خریداری کرده باشند، آیا ممکن است برای تعیین حد ضرر آن سهم، درصد های متفاوتی را در نظر گرفته باشند؟ علت وجود تفاوت در تعیین درصد حد ضرر برای هر سرمایه گذار چیست؟
• آیا این روش علمی و استاندارد است؟

متاسفانه برای سوالات بالا جواب مشخصی وجود ندارد، زیرا این روش کاملا نادرست و غیر استاندارد می باشد.

پس چگونه می توان برای یک سهم به صورت کاملا علمی و استاندارد، حد ضرر تعریف کرد؟

حد ضرر چیست و چطور باید آن را محاسبه کنیم؟

بازار سرمایه به طور ذاتی بازاری با ریسک بالا حساب می‌شود. دلیل این امر آن است که نوسانات قیمت در آن تابع آمار و احتمالات است. و هیچ‌گاه نمی‌توان با قطعیت در رابطه با صعود یا نزول قیمت یک دارائی صحبت کرد (اصل عدم قطعیت). یک تحلیل‌گر و معامله‌گر حرفه‌ای با علم به این اصل می‌داند که معامله‌ای که در بازار انجام داد در هر لحظه می‌تواند زیان‌ده شود. به همین دلیل در لحظه انجام معامله برای خود میزان حداقلی از ضرر مشخص می‌کند که به آن حد ضرر می‌گوئیم.

حد ضرر چیست؟

در دنیای تحلیل، مخصوصاً تحلیل تکنیکال، حد ضرر نقطه‌ای تعریف می‌شود که اگر قیمت خلاف جهت مدنظر حرکت کرده و از این نقطه عبور کند، تحلیل‌گر اعلام می‌کند که سناریوی اولیه‌اش نقض شده و معامله خود را می‌بندد. معامله‌گران نیز حد ضرر را میزانی از ضرر تعریف می‌کنند که بیشتر از آن حاضر به تحمل ضرر نمی‌شوند. برای مثال ۱۰ درصد پائین‌تر از قیمت معامله اجرائی که در بازار بورس می‌تواند سهامی به ارزش ۱۰۰۰ ریال باشد و در ۹۰۰ ریال به فروش برسد.

توصیه می‌شود که فرد صرفاً به صورت تحلیل‌گری محض و یا معامله‌گری محض مبحث حد ضرر را مدنظر نگیرد. به این معنی که اگر برای مثال در نمودار قیمت حد ضرر ۵٪ به دست آمد، نسبت به کل سرمایه نیز میزان ضرر با توجه به ریسک‌پذیری فرد تعیین و محاسبه شود. محاسبات مرتبط با حد ضرر و میزان سرمایه ورودی با توجه به حد ضرر یکی از مباحث اصلی و مهم در مدیریت ریسک و سرمایه می‌باشد.

حد ضرر چطور محاسبه می‌شود؟

انواع حد ضرر

حد ضرر را با توجه به استراتژی تحلیلی می‌توان به دو دسته پویا (Dynamic) و ایستا (Static) دسته‌بندی کرد:

پویا (Dynamic):

در تحلیل‌ها و معاملات با ابزارهای بر پایه روند، حد ضرر شناور خواهد بود. در صورت بروز شکست سطح حمایت یا مقاومت داینامیک ( مانند خط روند، کانال، میانگین های متحرک و…) ابزار مورد استفاده فعال می‌شود و به همین دلیل میزان حد ضرر در نقاط شکست مختلف، میزان متفاوتی می‌باشد.

ایستا (Static):

دو حالت استفاده می‌شود:

1. در تحلیل و معامله با ابزارهای بر پایه سطوح استاتیک که قیمت سطح حمایت یا مقاومت تغییر نکرده و با بروز شکست در این سطوح حد ضرر فعال می‌گردد.
2. در معاملات بر پایه تعریف روند و پیوت‌شناسی که در این حالت حدضرر یک قیمت دقیق تعریف می‌شود. و حتی یک ریال(در بازارهای جهانی پوینت یا تیک) پائین‌تر از این قیمت باعث فعال شدن حد ضرر در معامله مرتبط و نقض سناریوی تحلیلی می‌شود.

نکته‌ای که در رابطه با ایستا باید مدنظر داشت این است که نقطه خروج می‌بایست جداگانه در نقاط حد سود مشخص گردد و صرفاً با تکیه بر حد ضرر امکان سوددهی وجود ندارد.

مثال 1

در نماد فولاد، در تاریخ ۱۲ شهریور سال ۱۳۹۷ (فلش آبی اول)، امکان معامله براساس استراتژی کانال ایجاد شد. ضرر آن پویا(شناور) و بر اساس سطح حمایتی کف کانال تعیین می‌شود. که ۲ ماه بعد در ۲۰ آبان ماه (فلش آبی دوم) با شکست کف کانال صعودی فعال شد. ولی این ضرر همچنان سودده بود و حدود ۲۵٪ سوددهی داشت.

مثال 2

رمز ارز اتریوم، در تاریخ ۱۸ ژولای ۲۰۱۸ (فلش قرمز اول)، یک موقعیت معامله فروش برمبنای استراتژی معاملاتی خط روند نزولی ایجاد کرد. و این خط روند تا ۷ ماه ادامه دار بود و حتی در لحظه فعال کردن حد ضرر پویا در ۳۰ مارس ۲۰۱۹ (فلش قرمز دوم)، سودآوری حدوداً ۲۵۰٪ برای معامله‌گر به همراه داشت. بعد از خروج از معامله فروش و به فاصله ۱ ماه بعد، در تاریخ ۷ می (فلش آبی اول)، امکان یک معامله خرید بر مبنای استراتژی معاملاتی خط روند صعودی ایجاد شد. که تا ۲۸ جولای (فلش آبی دوم) اعتبار داشت. و با فعال شدن حد ضرر پویا معامله‌گر می‌بایست معامله خرید خود را حدوداً ۲۰٪ سوددهی می‌بست.

مثال 3

جفت ارز GBPUSD (پوند انگلیس بر حسب دلار آمریکا)، در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۱۹ (فلش آبی اول)، یک موقعیت خرید براساس استراتژی معاملاتی خط استاتیک در محدوده مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه ۱.۲ دلار ایجاد کرد. که تا ۷ ماه بعد اعتبار داشت و سپس با فعال شدن حد ضرر به اتمام می‌رسید. تحلیل‌گرانی که قادر به موج‌شماری الیوت بودند یا خط استاتیک مقاومتی پیش رو را به درستی تشخیص دادند، می‌توانستند در ۱۶ الی ۱۸ دسامبر (فلش آبی دوم) اقدام به برداشت سود به میزان ۹۸۰ الی ۱۳۲۰ پیپ (۸ الی ۱۰ درصد) در حدود ۱.۳ دلار کنند.

مثال 4

در تاریخ ۲۱ دسامبر سال ۲۰۰۰ (فلش آبی اول)، شرکت مایکروسافت با نماد MSFT در بازار NASDAQ برای آن دسته از افراد که صرفاً بر اساس روند معامله می‌کردند یک سیگنال خرید صادر کرد. و برای بسیاری، این سیگنال نشانه ادامه روند صعودی ماژور قبل بود و به دید بلندمدت ورود کردند. حد ضرر این معامله برای روند صعودی ۱۲ دلار و ۷۸ سنت بود که این حد ضرر تا فوریه ۲۰۰۹ (فلش آبی سوم) فعال نشد. و فقط سهامداران بلند مدت این شرکت را تا ۹ سال منتظر صعود نگه داشت. در حالی که آن دسته از افراد که آشنائی نسبی با امواج الیوت داشتند به سادگی متوجه اتمام ۵ موج در روند ماژور صعودی و مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه شروع اصلاح ماژور می‌شدند. و حتی با ورود در نقطه یکسان بعد از تکمیل ۵ موج مینور در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۱ (فلش آبی دوم)، قادر به برداشت سود حدوداً ۵۰٪ بودند.

جمع‌بندی

حد ضرر نقطه‌ایست که به تحلیل‌گر و معامله‌گر نشان‌ می‌دهد که سناریوی مطرح شده نقض و میزان ضرر معامله بیشینه شده‌است و می‌بایست سریعاً از معامله خارج شد. رعایت این نقطه برای همه معامله‌گران ضروری و الزامی می‌باشد و تنها با رعایت حد سود و حد ضرر می‌توان به هدف اصلی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه که بقاست رسید. تأکید بر این نکته ضروریست که مدیریت ریسک و سرمایه در طول پروسه سرمایه‌گذاری، ۸۰٪ از موفقیت مالی را تضمین می‌کند و با ورود به معاملاتی با ریسک حساب‌شده می‌توان در مسیر موفقیت معاملاتی گام برداشت.

منابع

Murphy, John J.. Technical Analysis of the Financial Markets: A Comprehensive Guide to Trading Methods and Applications. United Kingdom: New York Institute of Finance, 1999.

حد ضرر چیست؟ آموزش جلوگیری از ضرر بیش‌ازحد در معاملات ارزهای دیجیتال

تعیین حد ضرر و سود یکی از مهم‌ترین مسائل دنیای ترید است که آشنایی با آن از ضرر بیش‌ازحد جلوگیری خواهد کرد. حد ضرر و حد سود نه‌تنها در بازار ارزهای دیجیتال بلکه در دیگر بازارهای مالی نیز کاربرد داشته و آشنایی با آن یکی از اصل‌های اولیه‌ی ترید است. در ادامه به بررسی کامل حد ضرر و موارد کاربران آن می‌پردازیم. با ما در مقاله‌ی «حد ضرر چیست» همراه باشید.

حد ضرر چیست؟

حد ضرر یا stop-loss (SL) قیمت از پیش تعیین‌شده‌ی یک دارایی است که پایین‌تر از قیمت فعلی دارایی قرار دارد. تریدرها از حد ضرر استفاده کرده تا درصورت رسیدن دارایی به سطح قیمت موردنظر، پوزیشن را بسته و از ضرر بیش‌تر جلوگیری کنند.

stop-loss از ضرر بیش‌تر در معاملات جلوگیری می‌کند

حد سود چیست؟

حد سود یا take-profit (TP) قیمت از پیش تعیین‌شده‌ی یک دارایی است که بالاتر از سطح قیمت فعلی قرار دارد. معامله‌گران از حد سود استفاده کرده تا درصورت رسیدن دارایی به قیمت مشخصی پوزیشن خود را ببندند.

معامله‌گران می‌توانند به جای رصد 24 ساعته‌ی بازار و قیمت دارایی مورد نظر خود، حد ضرر و حد سود را در حین ایجاد پوزیشن تعیین کنند. بدین صورت صرافی به‌طور خودکار از پوزیشن خارج شده و حد ضرر یا سود اعمال می‌شوند.

کاربرد حد ضرر و حد سود در ترید

احتمالا تا اینجا هم متوجه شدید که تعیین حد ضرر و حد سود چه اهمیت مهمی در ترید دارد و این اهمیت بر هیچکس پوشیده نیست. در ادامه به بررسی بیش‌تر کاربرد حد ضرر و حد سود می‌پردازیم.

مدیریت ریسک

با استفاده از سطوح حد ضرر و حد سود، تریدرها می‌توانند به راحتی ریسک مناسب خود و سطوح قابل قبول ریسک را شناسایی کنند. ارزیابی ریسک با استفاده از سطوح حد ضرر و حد سود نقش مهمی در حفظ و رشد سبد سرمایه‌گذاری هر تریدری دارد؛ سطوح حد سود و ضرر نه‌تنها از دارایی شما محافظت کرده بلکه از نابودی کامل پورتفولیوی نیز جلوگیری خواهند کرد. بنابراین بسیاری از تریدرها از سطوح حد ضرر و سود در استراتژی مدیریت ریسک خود استفاده می‌کنند.

حد ضرر از نابودی کامل سرمایه جلوگیری کرده و تاثیر شایانی در مدیریت ریسک دارد

جلوگیری از ترید بر مبنای احساس

ما انسان هستیم و نمی‌توانیم در هر شرایطی با منطق 100 درصدی تصمیم بگیریم. با این حال تریدرهای برتر بازار تاثیر احساس در معاملات را به حداقل رسانده و اینکار را با حد ضرر و حد سود انجام می‌دهند. در واقع تریدرها با اینکار از معامله در شرایط استرس، ترس، طمع و … دوری کرده و به استراتژی از پیش تعیین‌شده‌ی خود اتکا می‌کنند. یادگیری تشخیص زمان بستن پوزیشن (تعیین حد ضرر و حد سود) به شما این امکان را می‌دهد تا سرمایه‌ی خود را بهتر از قبل مدیریت کنید.

تنظیم نسبت ریسک به ریوارد

سطوح حد ضرر و سود کاربرد زیادی در محاسبه‌ی نسبت ریسک به ریوارد دارند. در واقع نسبت ریسک به ریوارد، اندازه‌گیری ریسک در ازای سود مناسب است.

به‌طور کلی بهتر است وارد معاملاتی شوید که نسبت ریسک به ریوارد کم‌تری دارند. حال با استفاده از حد ضرر و سود و فرمول زیر می‌توانید نسبت ریسک به ریوارد معاملات خود را محاسبه کنید.

نسبت ریسک به ریوارد = (قیمت ورودی – سطح قیمت حد ضرر) ÷ (حد سود – قیمت ورودی)

حد ضرر و سود را چگونه محاسبه کنیم؟

متدهای مختلفی برای تعیین سطوح حد ضرر و سود وجود دارد که می‌توانید از این متد به‌طور مستقل یا ترکیبی استفاده کنید. هدف نهایی تمامی متدها، استفاده از داده‌های موجود برای تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر درباره‌ی زمان بستن یک پوزیشن است.

سطوح حمایت و مقاومت

سطوح حمایت و مقاومت از اصلی‌ترین مفاهیم تمامی بازارها ازجمله بازار ارزهای دیجیتال هستند. سطح‌های حمایت و مقاومت مناطقی در نمودار قیمت هستند که احتمال افزایش معاملات در آن نقاط بیش‌تر است.

یکی از راه‌های تعیین حد ضرر و سود استفاده از سطوح حمایت و مقاومت است

در سطوح حمایت، میزان خرید از سوی گاوها افزایش یافته و این انتظار وجود دارد تا روند نزولی متوقف شود. در سطوح مقاومت، میزان فروش از سوی خرس‌ها افزایش یافته و انتظار می‌رود تا روند صعودی متوقف شود.

معامله‌گران با استفاده از این مفهوم حد سود خود را مقداری بالاتر از سطح حمایت و حد ضرر را مقداری پایین‌تر از سطح مقاومت قرار می‌دهند.

میانگین متحرک‌ها

اندیکاتورها دید شفاف‌تری به تریدرها می‌دهند. یکی از این اندیکاتورها، میانگین متحرک است. تریدرها میانگین متحرک را در بازه‌های مختلف محاسبه کرده و آنها را به دقت زیر نظر دارند.

در واقع معامله‌گران با استفاده از این مفهوم از میانگین‌های متحرک استفاده کرده و حد ضرر را زیر میانگین متحرک بلندمدت و حد سود را در بالای میانگین متحرک بلندمدت قرار می‌دهند.

روش درصدگیری

گاهی تریدرها از اندیکاتور و شاخص‌های مختلف برای محاسبه‌ی حد ضرر و حد سود استفاده نمی‌کنند. تریدر در این روش حد ضرر و سود را با استفاده از درصد مشخص می‌کند. به‌عنوان مثال شما بیت کوین را در سطح قیمت 20 هزار دلار خریداری کرده‌اید و حد سود خود را 5 درصد بالاتر از این سطح در قیمت 21 هزار دلار تعیین می‌کنید.

معمولا تریدرهای تازه‌کار که آشنایی چندانی با اندیکاتورها ندارند از این روش استفاده می‌کنند.

استفاده از دیگر اندیکاتورها

علاوه بر این متدها، برخی از تریدرها از دیگر اندیکاتورها ازجمله RSI، باند بولینگر و MACD استفاده کرده تا سطح حد ضرر و حد سود خود را تعیین کنند.

علاوه بر استفاده از سطوح حد و ضرر در معاملات فیوچرز، انتخاب اهرم مناسب نیز تاثیر شایانی در معاملات شما دارد. با مطالعه‌ی مطلب «آموزش انتخاب لوریج» در انتخاب اهرم متخصص شوید!

سخن پایانی

توجه داشته باشید که سطوح حد و ضرر برای هر تریدر منحصربه‌فرد هستند. استفاده از حد ضرر و سود نظم و ترتیب را برای استراتژی ترید شما به ارمغان آورده و کاربرد زیادی دارد. تجربه‌ی شما همراهان توکن باز از استفاده از سطوح حد سود و ضرر چیست؟ لطفا نظرات و دیدگاه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید.

از اینکه تا پایان مقاله‌ی «حد ضرر چیست» همراه ما بودید صمیمانه سپاسگزاریم.

سفارش حد ضرر چیست؟ از سرمایه خود محافظت کنید

همه ما می‌خواهیم در بازار سرمایه‌گذاری سود کنیم و کلی پول به جیب بزنیم. اما بیشتر از آن، همه ما می‌خواهیم ضرر نکنیم و پول نازنینی که برای خرید یک سهام یا ارز دیجیتال گذاشته‌ایم از بین نرود. بنابراین پیش از اینکه اصلا به فکر سود کردن باشیم، باید قوانین جلوگیری و دوری از ضرر را یاد بگیریم. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، سفارش حد ضرر است. اما این حد ضرر اصلا چیست و چطور کار می‌کند؟ در ادامه این مقاله از کوین نیک مارکت با ما همراه باشید تا به معرفی یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بپردازیم.

سفارش حد ضرر چیست؟

سفارش حد ضرر چیست؟

به زبان ساده، سفارش حد ضرر (Stop-loss Order) به معنی خارج کردن دارایی شما در زمانی است که قیمت آن دارایی به حدی رسیده باشد که در صورت فراتر رفتن از آن، شما ضرر خواهید کرد. این حد را شما تعیین می‌کنید. یعنی وقتی قیمت یک دارایی به سطحی که مشخص کرده‌اید برسد، دارایی از بازار خارج و فروخته می‌شود تا بیشتر از آن ضرر نکنید.

سفارش حد ضرر چه در بازارهای سهام و چه در بازار ارزهای دیجیتال کاربرد مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه زیادی دارد و استفاده از آن می‌تواند تغییر گسترده‌ای در شیوه سرمایه‌گذاری شما ایجاد کند. زمانی که یک سفارش حد ضرر تعیین می‌کنید، به این معنی است که شما به واسطه معاملات (Broker) یا پلتفرم صرافی دیجیتال سفارش می‌دهید که دارایی مورد نظرتان را زمانی که به یک قیمت خاص برسد، بفروشد یا خریداری کند. حد ضرر طراحی شده تا موقعیت یک سرمایه‌گذار را حفظ کند و در صورت بروز هرگونه هیجان منفی و مثبت، جلوی ضرر او را بگیرد یا برای اون سود داشته باشد.

برای مثال حد ضرر خود را به گونه‌ای تعیین می‌کنید که در صورت عبور قیمت دارایی‌تان به زیر ۱۰ درصد از قیمت خریداری شده، آن دارایی فروخته شود تا بیشتر از آن ضرر نکنید. مثلا شما سهام یک شرکت را به قیمت ۲۰ هزار تومان خریداری می‌کنید. در صورتی که پس از خرید، قیمت هر سهام به ۱۸ هزار تومان برسد، یک حد ضرر تعیین می‌کنید تا در صورتی که قیمت‌ها به زیر ۱۸ هزار تومن برسد، سهام‌تان سریعا فروخته شود.

برای ارزهای دیجیتال نیز این مسئله صادق است. مثلا مقداری بیت کوین را در قیمت ۵۰ هزار دلار خریداری می‌کنید. اگر قیمت صعودی شود که شما در سود قرار دارید. اگر هم قیمت‌ها به زیر ۵۰ هزار دلار برسد در ضرر قرار دارید. این یک ریاضی خیلی ساده است. حالا زمانی که قیمت‌ها نزولی شده‌اند، قطعا دوست دارید تا حد ممکن جلوی ضرر را بگیرید. حالا با استفاده از سفارش حد ضرر و تعیید حد آن در یک مقدار خاص، جلوی ضرر بیشتر را مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه می‌گیرید. مثلا حد ضرر خود را روی قیمت ۴۹٫۹۰۰ هزار دلار تعیین می‌کنید. زمانی که قیمت بیت کوین به این مقدار رسید، دارایی شما فروخته خواهد شد.

البته شاید از خودتان بپرسید خب این که باز هم ضرر است و من ۱۰۰ دلار از دست داده‌ام. حد ضرر قرار نیست معجزه کند اما حداقل می‌تواند جلوی یک فاجعه را بگیرد. به آن به عنوان یک بیمه نگاه کنید. ابزاری که می‌توانید با هوشمندی و تعیین درست آن، پول بیشتری را در هنگام نزول قیمت‌ها از دست ندهید.

چرا باید از این ابزار جلوگیری از ضرر استفاده کنم؟

اجازه دهید ارزش حد ضرر را با یک مثال بیان کنیم. همانطور که می‌دانید بازار ارزهای دیجیتال به شدت پر نوسان است. چهار روز تعطیلات رسمی است و می‌خواهید بساط خوش‌گذرانی را جمع کنید و به دور از هرگونه تکنولوژی، به شمال بروید. در همین مدتی که شما در حال عشق و حال هستید، قیمت بیت کوین ناگهان ۳۰ درصد کاهش پیدا می‌کند و وقتی از سفر باز‌ می‌گردید و ضرری را که متحمل شده‌اید می‌بینید، هرچه که به شما خوش گذشته بود در کسری از ثانیه به وحشت و فاجعه تبدیل می‌شود. البته بیت کوین و سایر رمزارزها نیازی به چهار روز دوری شما برای کاهش قیمت ندارند. این دارایی‌ها حتی ممکن است در یک شب که به آرامی خوابیده‌اید، ناگهان سقوط آزاد داشته باشند تا یک صبح خونین را شروع کنید.

سفارش حد ضرر دقیقا همان ابزاری است تا بتوانید جلوی چنین اتفاقاتی را بگیرید. کافی است یک حد تعیین کنید تا در صورت کاهش قیمت‌ها، دارایی‌تان فروخته شود. آنگاه می‌توانید از سفر یا خواب خوش‌تان لذت ببرید. به عنوان فردی که وارد بازار سرمایه‌ می‌شوید، باید ذهنیت خود را برای ضرر کردن آماده کنید. ضرر همیشه و در هر لحظه وجود دارد. اما ایجاد یک مرز یا دیواری که جلوی ضرر را بگیرد، کاملا بر عهده شماست.

بیشتر از هر فرد دیگری، این تریدرهای تازه‌کار مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه هستند که همیشه محافظت از دارایی خود را فراموش می‌کنند. آن‌ها ارز دیجیتال یا سهام خود را می‌خرند و دست به دعا منتظر سود کردن هستند و نمی‌خواهند ضرر کنند. مخصوصا اگر با مقدار کم شروع کرده باشید، این ضرر بیش از حد به چشم می‌آید. بنابراین سعی کنید هر بار که وارد یک معامله می‌شوید، یک حد ضرر هم برای آن تعیین کنید. تریدرهای حرفه‌ای معمولا می‌دانند که چه زمانی باید از بازار خارج شوند. اما بسیاری از ما اگر شناختی از بازار و تحلیل آن نداریم، مهم است که از حد ضرر استفاده کنیم. یادتان باشد که اولین نکته جلوگیری از ضرر است. اگر ناگهان بیش از حد ضرر کنید و همه مال خود را از دست بدهید، آنگاه بازگشت به بازار سرمایه‌گذاری مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه کار آسانی نیست.

روشی برای حفظ سرمایه‌گذار در سود

با این که حد ضرر معمولا به عنوان روشی برای جلوگیری از ضرر شناخته می‌شود، اما کاربرد بسیار جذاب دیگری هم دارد و آن هم حفظ شما در سود است. در خصوص این ویژگی، به حد ضرر به عنوان حد ضرر متحرک یا Trailing Stop هم گفته می‌شود.

در حالت عادی شما با استفاده از حد ضرر یک قیمتی را تعیین می‌کنید تا وقتی ارزش دارایی یا سهام‌تان به آن نقطه رسید، فروخته شود. اما حد ضرر متحرک اجازه می‌دهد سود شما همچنان ادامه داشته باشد و در عین حال جلوگیری از ضرر را هم برای‌تان تضمین کند. اما چگونه؟ فرض کنید یک سهام به ارزش ۲۰ دلار خریداری کرده‌اید. حد ضرر شما ۱۰ درصد پایین‌تر از قیمت خریداری شده است. بنابراین اگر ارزش دارایی‌تان به بیش از ۱۰ درصد از قیمت خریداری شده کاهش پیدا کند، یعنی کمتر از ۱۸ دلار، این دارایی فروخته می‌شود.

اما حالا فرض کنید قیمت این سهام به ۳۰ دلار رسیده است. در حال عادی اینطور برداشت می‌شود که در صورتی حد ضرر فعال می‌شود که قیمت این ۳۰ دلار به زیر ۱۸ دلار برسد. یعنی ۱۰ درصد کمتر از مقدار خریداری شده در ۲۰ دلار. اما حد ضرر متحرک جور دیگری عمل می‌کند. مثلا با تعیین این حد ضرر روی ۱۰ درصد، هر چقدر که قیمت سهام بالاتر برود، از آن نقطه حد ضرر متحرک تعیین می‌شود. به زبان ساده اگر ۲۰ دلار سهام شما به ۳۰ دلار رسیده باشد، ۱۰ درصد حد ضرر از قیمت ۳۰ دلار شروع می‌شود. یعنی اگر این ۳۰ دلار با احتساب کاهش ۱۰ درصدی به ۲۷ دلار برسد، آنگاه حد ضرر فعال می‌شود. در این حالت حداقل شما ۷ دلار سود داشته‌اید.

به زبان هرچه ساده‌تر، با کمک این ویژگی دارایی اگر در ضرر قرار داشته باشد، در حد ضرر تعیین شده متوقف می‌شود و زمانی که بازار دوباره صعودی شود، دوباره دارایی را به بازار برمی‌گرداند تا سود کنید.

نقاط مثبت و منفی استفاده از حد ضرر

نقاط مثبت و منفی استفاده از حد ضرر

سفارش حد ضرر با توجه به شرایط و میزان تعیین شده آن، می‌تواند نکات مثبت و در عین حال نکات منفی هم داشته باشد. شاید از خود بپرسید اگر حد ضرر قرار است جلوی ضرر ما را بگیرد، پس چطور می‌شود که نکته منفی هم داشته باشد؟ در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با نکات منفی حد ضرر آشنا کنیم. ابتدا به سراغ نکات مثبت برویم.

مزایای استفاده از حد ضرر

مهم‌ترین مزیت سفارش حد ضرر، استفاده کاملا رایگان از آن است. شاید با خود فکر کنید که برای تعیین یک حد به منظور جلوگیری از ضرر، باید هزینه‌ای به پلتفرم میزبان پرداخت کنید. اما برعکس استفاده از آن رایگان است و تنها هزینه پرداختی شما همان کارمزدی است که برای فروش دارایی و واریز به حساب خود پرداخت می‌کنید. به حد ضرر به عنوان یک بیمه رایگان نگاه کنید.

یکی دیگر از مزایای آن این است که دیگر نیازی نیست دائما جلوی سیستم بشینید یا هر لحظه گوشی به دست در حال بررسی عملکرد بازار باشید. مخصوصا در مورد مثال بالا که قطعا نیاز به حضور در کنار خانواده، تعطیلات، استراحت و مسائل دیگر دارید.

از جمله مزایایی که حد ضرر در اختیارتان قرار می‌دهد، جلوگیری از تصمیمات احساسی است. بارها و بارها شده که افراد زیادی به نادرستی وارد یک بازار سهام یا ارز دیجیتال می‌شوند. مثلا با سقوط قیمت یک ارز دیجیتال، همچنان به آن ایمان دارند و یک شانس دیگر به آن می‌دهند. در صورتی که پول آن‌ها روز به روز کاهش پیدا می‌کند. مثلا اگر یک ارز دیجیتال کوچک ناگهان سر و صدا کند و قصد خرید آن را داشته باشید، خب عیبی ندارد. اما باید برای آن حد ضرر تعیین کنید. این گونه ارزها ممکن است به خاطر هیجانات کاذت یک لحظه صعود کنند و روز بعد به دل دره سقوط کنند. پس حد ضرر اجازه می‌دهد تا حداقل سرمایه‌تان نسوزد.

البته لازم به ذکر است که حد ضرر برای سرمایه‌گذاران بلند مدت کاملا بی‌فایده است. صحبت در مورد کاربرانی است که قصد دارند به صورت کوتاه مدت دارایی خود را خرید و فروش کنند. اما در کل مهم است که نسبت به استراتژی خود روی یک سرمایه‌گذاری مطمئن شوید. حد ضرر کمک می‌کند تا تحلیل‌های شما از بازار درگیر مسائل احساسی و وحشت نشود.

معایب استفاده حد ضرر

عیب اصلی استفاده از این روش این است که تغییرات کوچک بازار و قیمت می‌تواند سفارش حد ضرر را فعال کند. نکته طلایی این است که درصد حد ضرر را باید جوری تعیین کنید که نه تنها نوسانات روزانه را در نظر نگیرد، بلکه در عین حال جلوی برخی از ضررهای مهم را هم بگیرد. مثلا اگر بخواهید حد ضرر ۵ درصد را برای یک دارایی که سابقه کاهش قیمت ۱۰ درصدی را در طول یک هفته دارد در نظر بگیرید، نمی‌توان اسمش را یک استراتژی خوب گذاشت چرا که باز هم نتیجه آن چیزی جز از دست رفتن پول نیست.

پس چی کار کنیم؟ قانون راحتی برای این مسئله وجود ندارد و حد ضرر شما کاملا بستگی به نوع سرمایه‌گذاری‌تان دارد. مثلا اگر یک تریدر فعال هستید که دائما معامله می‌کنید، حد ضرر ۵ درصد مناسب است. اما اگر یک سرمایه‌گذار بلند مدت هستید، حد ضرر ۱۰ درصد اصلا مناسب شما نیست و باید حد ضرر بیش از ۱۵ یا ۲۰ درصد را انتخاب مفهوم حد ضرر در بازار سرمایه کنید. اگر یک سرمایه‌گذار بلند مدت هستید، یعنی هرچقدر هم که قیمت یک دارایی پایین بیاید، باز هم می‌دانید که این دارایی افزایش قیمت خواهد داشت. بنابراین حد ضرر ۵ یا ۱۰ درصد برای شما مناسب نیست.

چگونگی محاسبه حد ضرر

چگونگی محاسبه حد ضرر

برای مثال می‌خواهیم سهام یک شرکت را در قیمت ۱۰۰ دلار خریداری کنیم. باور دارید که قیمت این سهام به ۱۳۰ دلار خواهد رسید. برای این کار شما مدیریت ریسک خود را حساب می‌کنید تا بدانید که تا چه میزان قادر به پذیرش ریسک هستید.

برای این کار کافی است قیمت مورد هدف را منهای قیمت خریداری شده در نظر بگیرید. نتیجه به دست آمده در این مثال ۳۰ دلار است که می‌تواند پاداش شما باشد. حاالا تصمیم می‌گیرید که می‌خواهید از ریسک پاداش (Risk-Reward) نسبت ۳ به ۱ استفاده کنید. یعنی اگر شما ۳۰ دلار به دست آورید، مدیریت ریسک شما ۱۰ دلار خواهد بود.

حالا برای تعیین حد ضرر قیمت خریداری شده را منهای قیمت ریسک‌پذیری خود کنید. یعنی ۱۰۰ دلار منهای ۱۰ دلار مدیریت ریسکی که حساب کرده بودیم. در نهایت حد ضرر ما ۹۰ دلار است. اما باز هم فراموش نکنید که میزان نرخ تعیین شده، کاملا بستگی به نوع سرمایه‌گذاری شما دارد. یک سرمایه‌گذار بلند مدت، به افزایش قیمت بیشتری به نسبت یک سرمایه‌گذار کوتاه مدت فکر می‌کند.

نکات کلیدی در تعیین حد ضرر

در حالی که استراتژی‌های مختلفی برای تعیین حد ضرر وجود دارد، مهم‌ترین نکته این است که چطور ریسک خود را مدیریت کنید. مدیریت ریسک یکی از مهم‌ترین شالوده‌های معاملات موفق است. فراموش نکنید که بازار همیشه پر از بالا و پایین است و خیلی از تریدرها همیشه در ضرر قرار دارند. بسیاری از آن‌ها به این دلیل ضرر می‌کنند چرا که نیازی به آموزش و یادگیری استراتژی‌ها نمی‌بینند. آن‌ها فقط وارد بازار می‌شوند و دارایی خود را در آن تزریق می‌کنند. اما مراحل مهمی از جمله محاسبه ریسک و حد ضرر را نادیده می‌گیرند. اگر می‌خواهید شغل بلند مدتی در ترید داشته باشید و در آن موفق شوید، باید با افزایش دانش خود نسبت به رقبا برتری پیدا کنید.

حد ضرر یک ابزار ساده و رایگان است که مزایای آن به نسبت معایب آن بسیار بیشتر است. دیگر چه چیزی بهتر از اینکه جلوی ضررتان گرفته شود؟ بنابراین به سفارش حد ضرر به عنوان یک بیمه نگاه کنید تا دارایی‌تان از ضررهای بیش از حد در امان بماند.

برای خرید ارز دیجیتال با تعیین حد سود و ضرر می‌توانید به پلتفرم کوین نیک مارکت مراجعه کنید. همچنین، شبکه‌های اجتماعی کوین نیک مارکت در توییتر، تلگرام و اینستاگرام اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار داده و خبرهای کوتاه و مسابقات کوین نیک مارکت را به شما اطلاع رسانی می‌کنند.