کاربرد اندیکاتور RSI در تحلیل قیمت ارزهای دیجیتال چیست؟
یکی از محبوب ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در میان معامله گران بازار های مختلف از جمله ارز های دیجیتال اندیکاتور RSI است. این ادیکاتور در صورت استفاده درست سیگنالهای معاملاتی قدرتمندی درباره جهت و قدرت پرایس اکشن در واگرایی یا نوسان غلط در RSI واگرایی یا نوسان غلط در RSI بازار معاملات صادر می کند که همواره توسط بسیاری از تریدر های موفق در نظر گرفته می شود.
- 1. معرفی اندیکاتور RSI
- 2. سطوح اشباع اندیکاتور RSI
- 3. واگرایی اندیکاتور RSI
- 4. سیگنال های اندیکاتور RSI تا چه حد قابل اطمینان هستند؟
معرفی اندیکاتور RSI
شاخص قدرت نسبی (RSI) یک اندیکاتور حرکت است که در تحلیل تکنیکال بازار های مالی از جمله بازار ارزهای دیجیتال به کار می رود و اندازه تغییرات اخیر قیمت را برای ارزیابی شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش در قیمت ارز دیجیتال اندازه گیری می کند. RSI به عنوان یک اسیلاتور نمایش داده می شود (نمودار خطی که بین دو سطح حرکت می کند) و می تواند مقادیری از 0 تا 100 داشته باشد.
تنظیمات دورهای پیشفرض این اندیکاتور 14 است. اگر از تنظیمات پیش فرض استفاده کنید این شاخص دادههای قیمتی 14 کندل اخیر در نمودار شمعی یا 14 میله اخیر در نمودار میله ای را تحلیل و مقایسه می کند.
سطوح اشباع اندیکاتور RSI
تفسیر سنتی و پایه اندیکاتور RSI این است که مقادیر 70 یا بالاتر نشان می دهد که یک دارایی در وضعیت اشباع خرید قرار دارد و قیمت آن واقعی نیست. در چنین شرایط امکان تشکیل روند معکوس یا پولبک اصلاحی قیمت وجود دارد. اگر مقدار اندیکاتور RSI از 30 پایین تر باشد نشانگر اشباع فروش در بازار ارز دیجیتال است و در واقع قیمت واقعی دارایی بیشتر از قیمت فعلی است. با این حال این تفکر که قرار گرفتن خط RSI در نواحی انتهایی بازه نوسانی همیشه ضعف و بازگشت روند را نشان میدهد غلط است.
هر چه تعداد و سایز پوزیشن هایی که به صورت مثبت و سودآور بسته می شوند بیشتر باشد مقدار RSI افزایش می یابد. در واقع این اندیکاتور در روند های قوی در بازار به صفر یا صد نزدیک می شود و وجود مومنتوم حرکتی بالا در وضعیت جاری را تایید میکند.
همانطور که در نمودار پایین مشاهده می کنید ، شاخص RSI می تواند در مدت زمان طولانی در منطقه اشباع خرید باقی بماند در حالی که سهام در روند صعودی است. هنگامی که سهام در روند نزولی قرار دارد نیز ممکن است این شاخص برای مدت طولانی در اشباع فروش باقی بماند. این می تواند برای تحلیل گران و تازه واردان در بازار معاملات ارزهای دیجیتال گیج کننده باشد ، اما یادگیری استفاده از این اندیکاتور و تجربه در روند های مختلف بازار این مسائل را روشن می کند.
واگرایی اندیکاتور RSI
واگرایی به زبان ساده شرایطی را در نمودار نشان میدهد که جهت قیمت و اندیکاتور مطابقت نداشته باشد. واگرایی صعودی زمانی اتفاق می افتد که اندیکاتور RSI اشباع فروش را نشان می دهد و شروع به ساختن کف های بالاتر می کند در حالی که نمودار قیمت کف های پایین تر می سازد و در واقع نزولی است. این نشان دهنده افزایش احتمال حرکت صعودی است ، و می تواند برای ایجاد موقعیت لانگ یا خرید ، زمانی که اندیکاتور محدوده اشباع فروش را می شکند استفاده شود.
واگرایی نزولی زمانی اتفاق می افتد که RSI اشباع خرید را نشان می دهد و شروع به ساختن سقف های پایین تر می کند در حالی که نمودار قیمت سقف های بالاتر می سازد.
می توان گفت یک واگرایی در استفاده از نمودار RSI زمانی به وجود میآید که با توجه به پرایس اکشن پتانسیل ادامه روند وجود داشته باشد. اما اندیکاتور تغییر در نسبت قدرت بین خریداران و فروشندگان را نشان می دهد که در واقع بیانگر ضعف موج واگرایی یا نوسان غلط در RSI قیمتی اخیر است.
برای درک بهتر واگرایی و سیگنال های آن در این اندیکاتور به نمودار زیر توجه کنید. همانطور که مشاهده می کنید ، اندیکاتور RSI تشکیل کف های بالاتر تشکیل داده است در حالی که نمودار قیمت کف های پایین تر ساخته است. در اینجا یک واگرایی صعودی مشخص شد که یک سیگنال معتبر بود و پس از آن شاهد افزایش قیمت دارایی بودیم.
سیگنال های اندیکاتور RSI تا چه حد قابل اطمینان هستند؟
اندیکاتور RSI حرکت قیمت صعودی و واگرایی یا نوسان غلط در RSI نزولی را مقایسه می کند و نتایج را در یک اسیلاتور نمایش می دهد که می تواند در زیر نمودار قیمت قرار گیرد. مانند اکثر اندیکاتور های تکنیکال ، سیگنال های این اندیکاتور هنگامی که در روند بلند مدت باشند از اطمینان بیشتری برخوردار هستند. توجه داشته باشید که سیگنال های برگشت روند واقعی نادر هستند و جدا کردن آنها از هشدارهای دروغین دشوار است. از آنجایی که این اندیکاتور مومنتوم را نشان می دهد ، هنگامی که دارایی دارای حرکت قابل توجهی در هر یک از جهت های صعودی یا نرولی باشد ، می تواند برای مدت طولانی در بازه اشباع خرید یا اشباع فروش قرار گیرد. بنابراین ، RSI در بازار های پر نوسان که قیمت دارایی بین حرکات صعودی و نزولی متناوب حرکت می کند ، بیشترین کاربرد را دارد.
آموزش اندیکاتور RSI
جی ولز وایلدر در سال 1978 در کتاب معروفش با نام “مفاهیم جدید در تحلیل تکنیکال” با معرفی اندیکاتور RSI نحوه بررسی و تفکر جدیدی را در سیستمهای خرید فروش تکنیکال معرفی کرد. به علت اینکه این اندیکاتور از محبوبیت بالایی برخوردار است و استفاده از آن به طرز چشمگیری گسترش یافته در این مطلب به معرفی و تفسیر این اندیکاتور میپردازیم.
اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI مخفف عبارت Relative strength index است.
RSI نشان میدهد که در روند صعودی هستیم یا در روند نزولی. و مشخص میکند که انرژی درونی سهم برای حرکت قیمت به سمت بالاست، یا اینکه به دلیل فقدان انرژی لازم، قیمت افت خواهد کرد.
یک نمونه قابل لمس توپ بسکتبال است. اگر آن را از بالا رها کنیم، در برخوردهای متعدد به زمین، هر بار در ارتفاع کمتری قرار خواهد گرفت و نهایتاً روی زمین قرار خواهد گرفت.
اگر نمودار شاخص قدرت نسبی چنین وضعیتی به خود گرفت، به این معنی است، که قیمت سهام، کاهنده خواهد بود و بالعکس، اگر نمودار شاخص قدرت نسبی در وضعیت توپی قرار گرفت، که بهطور متناوب توسط دستهای بازیکن به آن ضربه زده میشود و میتواند تا ارتفاع بیشتری بالا بیاید. حکایت از افزایش قدرت نسبی سهم برای حرکت به سمت بالاست.
شیوه محاسبه اندیکاتور RSI
قدرت نسبی (RSI) از حاصل میانگین رشد بر میانگین کاهش بدست می آید.برای بدست آوردن میانگین رشد میزان تغییرات روزهای مثبت را باهم جمع میکنیم و حاصل را بر تعداد کل روزها تقسیم میکنیم. و برای محاسبه میانگین کاهش میزان تغییرات روزهای منفی را باهم جمع میکنیم و حاصل را بر تعداد کل روزها تقسیم میکنیم
دوره زمانی مناسب برای RSI
در محاسبات روزانه از میانگین های 14 روزه و در محاسبات هفتگی از میانگین های 14 هفته استفاده میشود. وایلدر در اصل از میانگین 14 روزه استفاده نمود. استفاده از زمان کوتاه مدتتر باعث حساستر شدن اسیلاتور میشود و دامنه نوسان آن را بیشتر میکند. استفاده کردن از زمان بلند مدتتر باعث پیوستهتر شدن نمودار خروجی و باریک شدن دامنه نوسان می شود.
بنابراین معامله گری که تمایل به انجام معاملات کوتاه مدت دارد و می خواهد اسیلاتورش نوسانات کوتاه مدت بازار را نیز به او نشان بدهد میتواند از بازه زمانی کمتری در اسیلاتورش استفاده کند. حالت های 9 و 14 روزه بین معاملهگران محبوبیت بیشتری دارد. اما معاملهگر بنا به تجربه شخصی خودش میتواند از هر عدد دیگری استفاده کند.
بهترین کارایی RSI زمانی است که به باندهای بالا و پایین برسد.
تفسیر اندیکاتور RSI
RSI روی چارت بین اعداد 0 تا 100 ترسیم می شود. حرکت خط RSI به سمت اعداد بالاتر از 70 نشان دهنده حرکت بازار به سمت خریدهای هیجانی می باشد. و حرکت این شاخص به سمت اعداد کمتر از 30 نشان دهنده حرکت بازار به سمت فروش های هیجانی می باشد. معمولا عدد 80 را به عنوان نشان دهنده حالت خریدهای افراطی در روند صعودی و عدد 20 را به عنوان نشان دهنده حالت فروش های افراطی در یک روند نزولی تعبیر می کنند.
سیگنالهای معامله گری بر اساس شاخص RSI
نکات ارزشمند زیادی در سیگنالهای استفاده از سطوح 30 و 70 – نوسان غلط و یا واگرایی، در نمودار RSI وجود دارد. در چنین شرایطی این تفکر که بازار به سمت خرید یا فروش هیجانی می رود هر اخطار زود هنگامی میتواند موجب خروج بیموقع از بازار شده و باعث از دست رفتن یک روند سودآور باشد.
در یک روند صعودی قدرتمند در بازار، وضعیت خرید هیجانی میتواند برای مدتی ادامه داشته باشد. اخطار اسیلاتور مبنی بر ورود بازار به وضعیت خرید هیجانی برای اقدام به فروش کفایت نمی کند. (و بالعکس برای اقدام به خرید)
استفاده از سطوح 30 و 70 به عنوان سیگنالهای عمومی
خطوط افقی روی اسیلاتورها در سطوح 30 و 70 ترسیم میشوند. پیش از این متوجه شدیم که حرکت RSI به زیر عدد 30 یک اخطار جدی برای ورود بازار به منطقه فروشهای افراطی می باشد. در چنین حالتی معاملهگران منتظر وقوع کف میباشند و روند قیمت را برای مشاهده سیگنال خرید تعقیب میکنند. آنها زمانی که اسیلاتور عدد زیر 30 را نشان میدهد با دقت بیشتری عمل میکنند. خلیی از حالتهای واگرایی و یا کفهای دوقلو ممکن است در حالتی که اسیلاتور حالت فروش هیجانی را نشان میدهد رخ بدهد. تقاطع RSI با عدد 30 نقطه ای است که برای خیلی از معاملهگران اثبات چرخش بازار است و انتظار شروع روند صعودی را دارند.
در مقابل در حالت خریدهای افراطی تقاطع با خط 70 را میتوان به عنوان اخطار فروش تلقی نمود.
پدیده نوسان غلط (Failure Swing)در RSI چیست؟
“نوسان غلط” نامی بود که وایلدر برای پدیدهای که در RSI بالی 70 و یا پایینتر از 30 رخ میدهد قرار داد.
- نوسان غلط سقف زمانی رخ میدهد که در یک روند صعودی RSI نتواند به قله قبلی خود دست پیدا کند و عدد کمتری نسبت به آن اختیار کند. که این حالت نشان دهنده نزول آتی قیمت می باشد.
- نوسان غلط کف در حالتی رخ میدهد که RSI در یک روند نزولی نتواند به عدد کف قبلی خود دست پیدا کند و عدد بالاتری را اختیار کند.
واگرایی بین RSI و خطوط قیمت (Divergence)
واگرایی بین RSI و خطوط قیمت در زمانی که اعداد بالاتر از 70 و یا پایینتر از 30 را نشان میدهد اخطار بسیار جدیای تلقی میشود که حتما باید به آن توجه کرد. خطوط روند نیز می توانند در شناسایی تغییرات در روند RSI کاربرد داشته باشند و نیز میانگین های متحرک می توانند نقش مشابهی را برای این شناسایی ایفا کنند.
واگرایی بین RSI و خطوط قیمت (RSI Divergence)
اولین ورود به ناحیه خرید یا فروش هیجانی تنها یک اخطار محسوب می شود. این اخطار به ما میگوید که اسیلاتور به منطقه خطر نزدیک شده و نیاز به توجه بیشتری به حرکت دوم آن می باشد. اگر حرکت دوم نتواند به میزان قبلی خود در قله و یا کف دسترسی پیدا کند، (مثلا در حالت کف و یا سقفهای دوقلو) احتمال وقوع واگرایی (Divergence) وجود دارد. اگر اسیلاتور شروع به حرکت مخالف کند و سطح یا کف قبلی را بشکند میتوان به جرات گفت که واگرایی رخ داده است.
واگرایی در اندیکاتور RSI
RSI Divergence و ترکیب آن با سایر شاخص ها
واگرایی RSI یا همان RSI Divergence نشان میدهد که روند فعلی قیمت در حال تزلزل است و به ما میگوید که آیا زمان اقدام به خرید یا فروش آن سهام خاص رسیده است یا خیر. هنگامی که یک اندیکاتور مخالف قیمت باشد، این عدم هماهنگی نشان دهنده یک تغییر احتمالی درچارت است.
کاربرد سطح 50 برای RSI
سطح 50 خط میانی برای RSI می باشد و اغلب به عنوان خط حمایت برای روندهای نزولی و خط مقاومت برای روندهای صعودی عمل میکند. برخی از معامله گران تمایل دارند تا تقاطع RSI با خط 50 را به عنوان مرجع انتخاب کنند. و رد شدن از این خط را اخطارهای خرید و فروش ارزیابی کنند.
واگرایی در تحلیل تکنیکال (Divergence) ارز دیجیتال و بورس
تحلیل تکنیکال یکی از تحلیلهای مهم و پرکاربرد در بازارهای مالی است. یکی از موضوعات پرکاربرد و محبوب آموزش ارز دیجیتال در مشهد، واگرایی در تحلیل تکنیکال است. همانطور که از اسم واگرایی مشخص است؛ زمانی رخ میدهد که جهت روند سهم با جهت روند یک اندیکاتور خاص مطابقت نداشته باشد (درواقع برعکس هم باشند). این اتفاق نشانهای است برای معاملهگران که با استفاده از این نشانه قادر هستند کسب سود کنند و یا خود را از ضررهای حتمی نجات دهند.
در برخی از مواقع تغییر روند بازار طوری است که بازار را از نقطه اوج به کف میرساند و با واگرایی این اتفاقات قابل پیشبینی هستند. از این رو توجه به هشدار واگرایی ضروری است. در این مقاله از آکادمی پارسیان بورس قصد داریم مفاهیم و انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال را عنوان کنیم. سپس نکات کلیدی استفاده از این روش را عنوان و مثالهای واقعی برای فهم بیشتر شما عزیزان بیان کنیم. در نهایت شما با این مفهوم تکنیکال قوی خیلی بیشتر آشنا خواهید شد. پس برای فهم این موضوع با ما همراه باشید.
واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟
در این بخش قصد داریم راجع به این موضوع که واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست صحبت کنیم. به بیانی ساده واگرایی زمانی رخ میدهد که روند قیمت با یک شاخص و اندیکاتور یکی نباشد. برای مثال اگر اندیکاتور RSI روندی منفی را نشان دهد ولی قیمت روند مثبت داشته باشد. در این شرایط میتوان گفت واگرایی رخ داده است. واگرایی به معاملهگر هشدار میدهد که قیمت احتمالاً تغییر روند خواهد داد. هشدار واگرایی برای تریدرها از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا احتمال تغییر روند زیاد است.
واگرایی انواعی مختلفی دارد که در بخشهای بعدی به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال میپردازیم. اما سؤال اینجاست که از چه اندیکاتورهایی میتوان برای پیداکردن واگرایی استفاده کرد. جواب این است که از تمامی اندیکاتورهای رایج برای تشخیص واگرایی میتوان استفاده کرد اما یکی از اندیکاتورهای محبوب، RSI است. اما از اندیکاتورهای دیگری مثل مکدی (MACD) و OsMA نیز برای تشخیص واگرایی استفاده میشود.
انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال
در این بخش قصد داریم راجع به انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. به طور کلی واگرایی به دو دسته واگرایی مخفی (Hidden Divergence) و واگرایی معمولی (Regular Divergence) طبقهبندی میشوند. هر کدام از این واگراییها به دو دسته مثبت و منفی طبقهبندی میشوند. برای آشنایی با مفهوم هر یک با ما همراه باشید.
واگرایی معمولی (Regular Divergence)
در این نوع واگرایی وقتی نمودار قیمت صعودی است و قیمت به قله جدیدی دست پیدا میکند، روند اندیکاتور بر خلاف آن است و با روند صعودی قیمت به قله بالاتری نمیرسد و قله جدید، پایینتر است. برای قیمت نزولی برعکس این عمل میکند نمودار قیمت با گذشت زمان به کف پایینتری میرسد ولی اندیکاتور کف بالاتری را تشکیل میدهد. در نتیجه این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال را میتوان به دو دسته مثبت و منفی طبقهبندی کرد:
واگرایی منفی معمولی
در این نوع واگرایی نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان صعودی است. برای بررسی این نوع واگرایی باید به قلهها نگاه کرد. نمودار قیمت به قله بالاتر (higher high) دست پیدا میکند در صورتی که نمودار اندیکاتوری مثل Rsi یا هر اندیکاتور دیگری قله پایینتری (lower highs) نشان میدهد. نمونه این واگرایی را میتوانید در شکل زیر مشاهده کنید همانطور که مشخص است قیمت بعد از این واگرایی منفی، نزولی شده است.
واگرایی مثبت معمولی
این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال، نمودار شمعی قیمت بر اساس زمان روندی نزولی دارد. در این نوع واگرایی باید کفهای قیمتی در نظر گرفته شود. به صورتی که در نمودار قیمت بر اساس زمان، قیمت به کف پایینتر (lower low) میرسد. این در حالی است که RSI یا هر اندیکاتور دیگر، کف جدید را بالاتر از کف قدیمی تشکیل میدهد.
واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
تفاوت واگرایی مخفی و معمولی این است که در واگرایی معمولی از نوع مثبت نمودار قیمت زمان و اندیکاتورها، در کف روند نزولی بود ولی در واگرایی مخفی این اتفاق در کف روند صعودی میافتد. در ادامه بیشتر راجع به واگرایی مخفی و تفاوت آن با واگرایی معمولی صحبت میکنیم.
واگرایی مثبت مخفی
واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی و مثبت، کف روندِ صعودی در نظر گرفته میشود. چنین روندی در نمودار قیمت زمان کف جدیدی که تشکیل میشود از کف قبلی بالاتر است ولی عکس این اتفاق در اندیکاتور رخ میدهد. در این صورت واگرایی مثبت از نوع مخفی رخ داده است. همانطور که در شکل زیر مشاهده میکنید قیمت کف صعودی دارد ولی اندیکاتور عکس آن را نشان میدهد که در ادامه قیمت اندکی رشد داشته است.
واگرایی منفی مخفی
در این نوع واگرایی سقف روند نزولی در نظر گرفته میشود. اگر در یک روند نزولی سقف جدیدی که ایجاد میشود پایینتر از سقف قبلی باشد و عکس این موضوع در اندیکاتور رخ دهد در این صورت واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع منفی رخ داده است. همانطور که شکل زیر معلوم است روند نزولی سقفهای پایینتر را تشکیل داده است ولی در اندیکاتور RSI این اتفاق نیفتاده است بنابراین واگرایی منفی تشکیل شده و بازار منفی شده است.
استراتژی خرید با استفاده از واگرایی
در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی واگرایی یا نوسان غلط در RSI خرید با استفاده از واگرایی صحبت کنیم. سیگنال خرید در واگرایی زمانی است که واگرایی مثبت باشد. همانطور که گفته شد واگرایی میتواند از نوع مخفی یا معمولی باشد. در واگرایی مثبت معمولی نمودار قیمت زمان روندی نزولی داشته و کف پایینتر تشکیل میدهد اما در اندیکاتور عکس این قضیه رخ میدهد.
واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مثبت، نمودار قیمت زمان روندی صعودی دارد و کف قیمت بالاتر تشکیل میدهد این در حالی است که در اندیکاتور عکس این قضیه رخ داده است. این دو واگرایی مثبت، سیگنالی برای خرید بهحساب میآیند.
بنابراین تریدرها بهتر است در این زمان با توجه به استراتژیهایشان مثل خرید پلهای و… در کف سهم را خریداری کنند و منتظر صعود بمانند. البته در این شرایط پایبند بودن به حد ضرر لازم است زیرا هیچ سیگنالی قطعی نیست و ممکن است به ضرر منتهی شود.
استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی
در این بخش قصد داریم راجع به استراتژی خروج از سهم به کمک واگرایی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. واگرایی منفی میتواند سیگنال محکمی برای خروج باشد. برای مثال یک اندیکاتور مثل شاخص قدرت نسبی (RSI) در نظر بگیرید. اگر قیمت روندی صعودی داشته باشد و سقفی بالاتر را تجربه کند اما اندیکاتور عکس این قضیه را نشان دهد آنگاه واگرایی منفی از نوع معمولی رخ داده است.
در روند نزولی اگر سقف جدید از سقف قدیمی پایینتر باشد و عکس این قضیه در اندیکاتور رخ دهد واگرایی منفی از نوع مخفی رخ داده است و این دو سیگنال قوی برای خروج از سهم بهحساب میآیند. در این حین تریدر یا معاملهگر با توجه به استراتژیهایش باید محدودهای برای خروج در نظر بگیرد که اگر سهم روند نزولی به خود گرفت معاملهگر سهم را بفروشد و درگیر روند نزولی و یا متحمل ضرر نشود و یا سود خود را از دست ندهد.
واگرایی در تحلیل تکنیکال در چارتهای گذشته بهراحتی قابل تشخیص هستند. برخی از واگراییهای منفی در نقاط اوج بازار وقتی همه در حال کسب سود هستند رخ میدهد. در این زمانها حس سود و طمع برای کسب سود بیشتر اجازه نمیدهد که شما به سیگنال خروج از بازار توجه کرده و آن را بفروشید. اما در بازارهای مالی نباید احساساتی شد و خلاف استراتژی معاملاتی عمل کرد. احساساتی عمل کردن در این زمانها موجب میشود سودی که کسب کردهاید از دست بدهید و حتی شاید متحمل ضرر شوید.
نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال
در این بخش قصد داریم نکات مهم واگرایی در تحلیل تکنیکال را بیان کنیم. به طور کلی واگرایی دلیلی بر تغییر روند نیست بلکه شاخصی است که به کمک آن میتوان تغییر روند را پیشبینی کرد. اما ممکن است این پیشبینی غلط باشد و عکس این قضیه رخ دهد. اما باید این نکته را در نظر داشت واگرایی سیگنال محکمی است ولی دلیل بر این نیست که صد درصد جواب بدهد.
تحلیلگران ممکن است در تشخیص واگرایی مثبت و منفی دچار اشتباه شوند اما نکتهای که در واگرایی مهم است این است که از طریق کف روند واگرایی را تشخیص داده میشود یا سقف روند. اگر واگرایی در کف روند رخ دهد واگرایی مثبت و اگر واگرایی در سقف روند رخ دهد واگرایی منفی است. صعودی یا نزولی بودن روند دلیل بر واگرایی منفی یا مثبت نیست. در خصوص واگرایی مخفی و معمولی دقت کنید که به دلیل تشخیص غلط واگرایی متضرر نشوید.
واگرایی در تحلیل تکنیکال دلیل هر تغییر روندی نیست. علتهای زیادی میتواند دلیل بر تغییر روند باشد که یکی از آنها واگرایی است.
در خصوص ارزهای دیجیتال و سهامهای کوچک، باید در نظر داشت که الگوهای تکنیکالی که در این ارز یا سهامها وجود دارند بهاندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیتکوین و سهامهای بزرگ هستند؛ قابل اعتماد نیستند. دلیل آن این است که خریداران و فروشندگان کمتری به بازارهای کوچکتر علاقهمند هستند و این موضوع باعث میشود که در این بازارها مستعد نوسانات بد باشد. پس در این بازارها احتمال غلط شدن تحلیلها وجود دارد.
استراتژیهای ورود و خروج
اگر واگرایی در تحلیل تکنیکال از نوع مخفی مواجه شدید اگر در این واگرایی با یک روند بزرگتر همسو شدید این یک سیگنال قابلاعتمادتر و قویتر بهحساب میآید. برای مثال اگر چندین ماه است که روند بیتکوین صعودی است و یک واگرایی مخفی پیدا کردید میتوان مشابه شکل زیر عمل کرده آن را بهعنوان یک سیگنال خرید قوی لحاظ کنید و خرید را انجام دهید.
نکته مهم بعد از پیدا کردن نقطه ورود، انتخاب حد ضرر است. هر سیگنال مثبتی هرچقدر هم که قوی باشد ممکن است به شکست منتهی شده و برخلاف سیگنال عمل شود. این حد ضرر است که جلوی ضرر احتمالی را خواهد گرفت.
در کنار حد ضرر نیز باید حد سودهم در نظر گرفت در صورت سود، ممکن است ارز متحمل ضرر شود پس باید میزانی سود در نظر گرفته و به آن پایبند بمانید. تعیین حد سود به استراتژی معاملهگر مربوط است و هر شخص با شخص دیگر ممکن است استراتژی متفاوتی داشته باشد.
چندین نمونه واگرایی در بازارهای مالی
یک نمونه خوب از واگرایی در تحلیل تکنیکال ارز بیتکوین است. بعد از سقف تاریخی 68 هزار دلار واگرایی منفی در تایم فریم هفتگی داشت. خیلی از تریدرها از این سقف تاریخی هیجانزده شدند و خرید کردند و یا ارز خود را برای طمع سود بیشتر نگه داشتند و به این واگرایی توجهی نداشتند. پس از این سیگنال فروش بیتکوین تغییر روند داد و بهاندازه 70 درصد ریزش داشت. تریدرهایی که متوجه این واگرایی شدند با فروش واگرایی یا نوسان غلط در RSI ارزهای خود، سود کردند و یا خود را از ضرر حتمی نجات دادند زیرا پس از آن بیتکوین به کف 20 هزار دلار رسید.
نمونه دیگری از واگرایی در تحلیل تکنیکال، در سال ماه می سال 2017 واگرایی مثبت در تایم فریم روزانه در قیمت بیتکوین رخ داد، این واگرایی سیگنال خریدی برای خریداران شد و پس از آن بیتکوین در حدود 6 ماه بعد 700 درصد سود به سرمایهگذارانش داد و به قیمت 20 هزار دلار رسید. از این رو میتوان از واگرایی بهعنوان سیگنال خرید و یا فروش قوی عنوان کرد.
واگرایی در اوج تاریخی شاخص بورس تهران نیز سیگنالی برای ریزش سنگین این شاخص پس از آن بود. در تایم فریم روزانه بر روی شاخص 2 میلیون واگرایی وجود داشت که پس از آن شاخص بورس ریزش شدیدی کرد و سرمایهگذاران متحمل ضررهای سنگین شدند. واگرایی در شاخص بورس میتوانست سیگنالی برای خروج از سهام باشد.
این مثالهای واگرایی در تحلیل تکنیکال حاکی از آن است که اگرچه ممکن است بازار سقف تاریخی زده باشد و همه را هیجانزده کرده باشد ولی باید در بازار مالی کنترل احساس داشت. اگر در سقف شاهد واگرایی بودید با توجه به استراتژی خود از ارز یا سهام خود خارج شوید زیرا ممکن است بازار با نزولی شدید همراه باشد.
نتیجهگیری
در این مقاله در خصوص واگرایی صحبت کردیم و انواع آن را بیان کردیم. با خواندن این مقاله متوجه شدید که واگرایی در تحلیل تکنیکال چقدر به پیشبینی بازار کمک خواهد کرد و چقدر میتواند دقیق عمل کند. توجه به واگرایی تریدرهای زیادی را از ضررهای کلان نجات داده است. از این رو بهتر است این موضوع را بهعنوان سیگنالی مهم در تحلیلهایتان در نظر داشته باشید. هیجانی عمل کردن در شرایط خوب بازار و توجه نکردن به این سیگنال ممکن است شما را متحمل ضرر کلان کند.
اندیکاتور RSI چیست؟ همه چیز درباره RSI در تحلیل رمزارزها
به عمل بررسی رویدادهای گذشته بازار به عنوان روشی برای پیش بینی روند و نوسان قیمت آینده، تحلیل تکنیکال (TA) میگویند. از بازار سنتی تا بازار ارزهای دیجیتال، اکثر معامله کنندگان به ابزار تخصصی برای انجام این تحلیلها وابسته بودهاند و اندیکاتور قدرت نسبی یا RSI نیز یکی از این ابزارهاست. اما اندیکاتور RSI چیست ؟ در این مقاله به اندیکاتور شاخص قدرت نسبی ، آموزش RSI ارز دیجیتال، بهترین تنظیمات اندیکاتور RSI، معرفی اندیکاتور استوک ار اس ای و آموزش اندیکاتور Stocastic RSI میپردازیم. با ما همراه باشید.
اندیکاتور RSI چیست؟
افرادی که ترید یا خرید و فروش میکنند، با شاخصها و اندیکاتورهای زیادی آشنایی دارند که به آنها در تحلیل روند بازار و تشخیص صعودی و نزولی بودن آن کمک میکنند. اندیکاتور RSI در ارز دیجیتال یکی از اندیکاتورهایی است که برای تشخیص روند نزولی و صعودی بازار رمز ارزها مورد استفاده قرار میگیرد.
در پاسخ به این سوال که سوال شاخص RSI چیست، باید بگوییم که این یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است که در اواخر دهه ۱۹۷۰ توسعه یافته و ابزاری است که معامله کنندگان یا تریدرها با استفاده از آن میتوانند عملکرد رمز ارز خاص در مدت زمان مشخص را بررسی کنند. این شاخص اساسا یک اسیلاتور نوسانی (Oscillator یک ابزار تحلیل تکنیکال است که دو محدوده بالایی و پایینی در قیمتهای بسیار بالا و بسیار پایین میسازد و یک اندیکاتور روندی بین این محدودهها حرکت میکند) است که مقدار و سرعت نوسانات قیمت را اندازه گیری میکند. بر اساس پروفایل معامله کنندگان و برنامه معاملاتی آنها، شاخص آر اس آی میتواند ابزار بسیار سودمندی باشد.
آر اس آی چه چیزی را به ما نشان میدهد؟
روند اصلی یک ارز دیجیتال ابزار مهمی برای اطمینان از این است که دیتایی که RSI به ما نشان میدهد صحیح است. برای مثال، کانستنس براون (Constance Brown) تحلیلگر معروف بازار، این موضوع را برای اولین بار دریافت که اگر در روند صعودی، شاخص ار اس ای در منطقه فروش بیش از حد (کمتر از ۳۰) باشد، یعنی قیمت احتمالا بسیار بالاتر از ۳۰ درصد است و اگر در روند نزولی، اندیکاتور RSI در محدوده ۷۰ (خرید بیش از حد) باشد، یعنی احتمالا قیمت پایین تر از ۷۰ درصد است.
همانطور که در نمودار زیر میبینید، در طی روند نزولی، آر اس آی به جای سطح ۷۰، در نزدیکی سطح ۵۰ درصد حرکت میکند و منطقه خرید بیش از حد را نشان میدهد. این علامت به سرمایه گذاران نشان میدهد که شرایط بازار نزولی ادامه خواهد داشت. بسیاری از تریدرها در روندهای قدرتمند، خطوط روند افقی را در بین سطح ۳۰ و ۷۰ درصد قرار میدهند تا بتوانند مناطق خرید و فروش بیش از اندازه را بهتر تشخیص دهند.
مفهوم سطوح خرید و فروش بیش از حد مرتبط با روندها، باید با دیگر تکنیکها و سیگنالهای تریدینگ ترکیب شود تا روند را تایید کند. به بیانی دیگر، استفاده از سیگنالهای خرسی در زمانی که قیمت نزولی است، میتواند نشان دهنده ادامه روند خرسی باشد. این موضوع میتواند از سیگنالهای اشتباهی که شاخص RSI میتواند تولید کند، جلوگیری کند.
تفسیر محدودههای آر اس آی
معمولا زمانی که RSI از سطح افقی ۳۰ به سمت بالا عبور میکند، ما سیگنال صعودی خواهیم داشت و اگر ار اس ای سطح افقی ۷۰ را به سمت پایین قطع کند، ما معمولا علامت نزولی را خواهیم داشت. بنابراین این نشانهها علامتهای معکوس شدن قیمت و یا پولبک (Pullback) هستند. پولبک زمانی اتفاق میافتد که قیمت در حال اصلاح است و پس از اصلاح میخواهد روند اصلی خود را ادامه دهد.
در طی روندها، ممکن است RSI در یک منطقه واگرایی یا نوسان غلط در RSI بیروند (Range) حرکت کند. این را زمانی میتوان دید که در روند گاوی، آر اس آی در بالاتر از سطح ۳۰ میماند و ممکن است چند بار هم با سطح ۷۰ برخورد داشته باشد، اما از آن عبور نمیکند. به عبارت دیگر، اگر RSI در بین محدودههای ۳۰ و ۷۰ حرکت کند، ما روند Range را خواهیم داشت.
این تفاسیر به ما کمک میکنند تا بتوانیم پتانسیل معکوس شدن قیمت را تشخیص دهیم. مثلا اگر در یک روند صعودی، ار اس واگرایی یا نوسان غلط در RSI ای نمیتواند به ۷۰ برسد و چند بار با این سطح برخورد میکند اما نمیتواند آن را بشکند، و بعد به پایین تر از سطح ۳۰ نزول میکند، ما متوجه میشویم که این روند صعودی ضعیف شده است و احتمال معکوس شدن قیمت زیاد است.
برعکس این موضوع نیز اتفاق میافتد؛ اگر در روند نزولی، آر اس آی نتواند به ۳۰ یا پایین تر از آن برسد و سپس به بالای ۷۰ حرکت کند، این روند نزولی تضعیف شده است و احتمال معکوس شدن قیمت زیاد است. تریدلاینها و میانگینهای متحرک ابزارهای مفیدی برای استفاده در این مواقع هستند.
با استفاده از RSI چگونه میتوان واگراییها را تشخیص داد؟
علیرغم مقادیر ۳۰ و ۷۰ آر اس آی که بیانگر شرایط فروش و خرید بیش از حد هستند، معامله کنندگان میتوانند از این اندیکاتور برای پیشبینی روندهای برگشتی یا شناسایی سطوح حمایتی و مقاومتی استفاده کنند؛ چنین رویکردی بر اساس واگراییهای صعودی و نزولی است.
واگرایی صعودی به شرایطی میگویند که قیمت و مقدار RSI برخلاف یکدیگر پیش میروند. بنابراین مقدار RSI افزایش مییابد و کف قیمت را بالا میکشد، در حالی که قیمت کاهش مییابد و کف قیمت را کاهش میدهد. واگرایی صعودی نشان میدهد که علیرغم روند نزولی قیمت، روند نوسانی قویتر میشود.
در مقابل، واگرایی نزولی نشان میدهد که علیرغم افزایش قیمت، بازار در حال از دست دادن روند صعودی خود است. بنابراین، مقدار RSI کاهش مییابد و قیمت دارایی افزایش مییابد.
به خاطر داشته باشید که واگراییهای RSI طی روندهای قوی یا شارپی بازار قابل اتکا نیستند. این موضوع بدان معنا است که روند نزولی قوی میتواند واگراییهای نزولی زیادی را به همراه داشته باشد. به این دلیل، بهتر است واگراییهای این اندیکاتور برای بازارهایی با نوسان کم استفاده شود.
همانطور که در نمودار زیر میبینید، واگرایی صعودی زمانی نشان داده شده که ار اس ای کفهای بالاتری ساخته، در حالی که قیمت کفهای پایین تری ساخته است. این سیگنال صحیحی است؛ اما واگراییها در زمانهایی که روند در یک جهت به صورت بلندمدت ادامه مییابد، به ندرت اتفاق میافتند.
استراتژی رد شدن نوسان گاوی یا خرسی RSI
روش دیگری برای استفاده از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی زمانی است که RSI ارز دیجیتال قادر نیست منطقه خرید یا فروش بیش از اندازه را بشکند. این سیگنال با نام “رد شدن نوسان گاوی” یا خرسی شناخته میشود و ۴ بخش دارد:
- ار اس ای وارد منطقه فروش بیش از حد میشود.
- دوباره به بالاتر از محدوده ۳۰ میرسد.
- RSI دوباره به سطح ۳۰ میرسد، اما نمیتواند آن را قطع کند.
- سپس شاخص قدرت نسبی به سطح بالاتری باز میگردد.
نمونه این استراتژی را در چارت زیر میبینید. استفاده از این اندیکاتور به این صورت، بسیار شبیه به رسم خطوط روند در نمودار قیمتی است. این استراتژی در سطح خرید بیش از حد نیز استفاده میشود.
تاریخچه RSI
آر اس آی توسط ولز وایلدر (Welles Wilder) در سال ۱۹۷۸ ایجاد شد. او این اندیکاتور را در کتاب خود به نام “مفاهیم موجود در سیستمهای معاملات فنی” همراه با سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال نظیر پارابولیک SAR، محدوده میانگین واقعی (ATR) و شاخص میانگین جهتدار (ADX) معرفی کرد.
وایلدر قبل از آن که به تحلیلگر تکنیکال تبدیل شود، به عنوان مهندس فنی و توسعه دهنده املاک کار میکرد. او معاملات سهام را در سال ۱۹۷۲ شروع کرد، اما در این زمینه زیاد موفق نبود. چند سال بعد، وایلدر تحقیقات و تجربیات معاملاتی خود را به صورت فرمولها و اندیکاتورهای ریاضیاتی درآورد که بعدا توسط بسیاری از معامله کنندگان در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفت. کتاب وایلدر تنها طی ۶ ماه نوشته شد و علیرغم آن که حدود ۵۰ سال قبل نوشته شده، اما همچنان مرجعی برای بسیاری از تریدرها و تحلیلگران است.
آموزش RSI بیت کوین
اندیکاتور ار اس ای به طور پیشفرض، تغییرات قیمت دارایی مورد نظر را طی ۱۴ دوره (۱۴ روز برای نمودارهای روزانه، ۱۴ ساعت برای نمودارهای ساعتی و غیره) اندازه گیری میکند.
همانطور که اشاره شد، RSI یک اندیکاتور تکنیکال نوسانی است که یکی از ابزارهای تکنیکال معاملات است و نرخ تغییرات قیمت را اندازهگیری میکند. هنگامی که روند این اندیکاتور صعودی باشد، نشان میدهد که بیت کوین در حال خریداری شدن است و اگر روند این اندیکاتور نزولی باشد، نشانه این است که فشار فروش اولین رمز ارز در حال افزایش است.
RSI همچنین شناسایی شرایط خرید یا فروش بیش از حد بیت کوین را برای معامله کنندگان آسان میکند. این اندیکاتور با در نظر گرفتن ۱۴ دوره زمانی، قیمت بیت کوین را در مقیاس صفر تا صد ارزیابی میکند. اگر مقدار RSI کمتر از ۳۰ باشد نشان دهنده این است که قیمت بیتکوین در منطقه فروش بیش از حد (OverSold) رسیده و اگر بالاتر از ۷۰ باشد بیانگر این است که قیمت بزرگ ترین ارز دیجیتال به محدوده خرید بیش از اندازه (OverBought) رسیده است. نمودار بالا RSI بیت کوین را نشان میدهد. نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است که در مناطق فروش بیش از حد، عقلانی نیست که اقدام به فروش کنیم و در محدوده فروش بیش از حد نیز نباید خرید کنیم.
بهترین تنظیمات اندیکاتور RSI
اگرچه تنظیمات پیشفرض این اندیکاتور برای ۱۴ دوره زمانی است، اما معامله کنندگان میتوانند این دورههای زمانی را بر اساس استراتژی خود کمتر یا بیشتر کنند؛ ار اس ای هفت روزه در خصوص نوسانات قیمت از حساسیت بیشتری نسبت به RSI بیست و یک روزه برخوردار است. به علاوه، تنظیمات کوتاه مدت را میتوان طوری تنظیم کرد که به جای ۳۰ و ۷۰، مقادیر ۲۰ و ۸۰ را به عنوان شرایط فروش و خرید بیش از حد در نظر گرفت.
برخی از تریدرهای حرفه ای معتقدند که برای ترید روزانه، بهترین تنظیمات اندیکاتور ار اس ای ارقام ۲ تا ۶ هستند. البته بابد با این تنظیمات در تایم فریمهای مختلف معامله کنید تا ببینید کدام بازه زمانی برای شما مناسب تر است.
اما در مجموع هیچ تنظیمات دقیقی وجود ندارد که همه بتوانند با استفاده از آن در بازار سود کنند. شما باید با تایم فریمها و تنظیمات مختلف پوزیشن باز کنید تا ببینید کدام یک برای شما مناسب است. البته باید گفت که از اندیکاتور ار اس ای نباید به تنهایی استفاده کرد و باید آن را با شاخصهای دیگر ترکیب کرد تا بتوان به نتیجه دلخواه رسید.
محدودیتهای شاخص قدرت نسبی
این اندیکاتور شتاب و قدرت روندهای نزولی و صعودی را مقایسه میکند و نتایج را در اسیلاتوری که در زیر چارت قرار ی گیرد، نشان میدهد. مانند بسیاری از دیگر Indicatorها، آر اس آی نیز در روندهای بلندمدت قابل اطمینان تر است.
سیگنالهای درستِ معکوس شدن به ندرت اتفاق میافتند و تشخیص سیگنالهای صحیح و غلط دشوار است. برای مثال، پس از کاهش ناگهانی قیمت یک رمز ارز، RSI تقاطع گاوی نشان میدهد، که این یک سیگنال صعودی غلط است.
از آنجایی که این شاخص شتاب قیمت را نشان میدهد، میتواند در محدودههای خرید یا فروش بیش از حد تا مدت زیادی باقی بماند، در حالی که قدرت روند ارز دیجیتال مورد نظر در جهت معکوس آن است.
اندیکاتور Stochastic RSI چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک ار اس ای در واقع ترکیبی از اندیکاتورهای استوکاستیک (Stochastic) و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (یا همان RSI استاندارد) است و برای تشخیص قیمت مورد استفاده قرار گیرد. این اندیکاتور حساسیت بیشتری نسبت به شاخص آر اس آی استاندارد دارد و همانند این اندیکاتور محدودههای خرید و فروش بیش از حد را مشخص میکند. این Indicator در سال ۱۹۹۴ توسط استنلی کراول و توشار شاندا به وجود آمد.
اندیکاتور Stoch RSI در تحلیلهای فنی استفاده میشود و مقدار آن بین ۰ الی ۱ (یا ۰ الی ۱۰۰ در نمودارهای مختلف) است.
در این ویدیو، به طور کامل درباره استوک ار اس ای و تاریخچه آن آشنا شدیم. حالا ببینیم روش کار این اندیکاتور چگونه است.
روش کار Stoch RSI چیست؟
روش کار اندیکاتور استوک ار اس ای مانند RSI استاندارد است؛ به این صورت که با تغییرات یک دارایی در مدت زمان مشخص، شرایط فروش یا خرید بیش از حد را تعیین میکند. این شاخص معمولا مابین اعداد ۰.۲ و ۰.۸ و همچنین عدد میانی ۰.۵ در نوسان است.
سیگنال خرید بیش از حد بالاتر از ۰.۸ و سیگنال فروش بیش از حد پایین تر از ۰.۲ قرار دارد. یعنی اگر این اندیکاتور پایین تر از ۰.۲ باشد فروش بیش از حد رخ داده است و با کاهش قیمت یا بازار نزولی همراه خواهیم بود. اینجا معمولا به عنوان سیگنال خرید شناخته میشود و اگر این اندیکاتور بالاتر از ۰.۸ باشد یعنی خرید بیش از حد رخ داده است و قیمتها افزایش خواهند یافت و بازار صعودی خواهد بود. اینجا سیگنال فروش برای تریدر مطرح میشود.
همانند RSI تنظیمات زمانی پیش فرض برای نمودارهای استوکاستیک RSI، دوره ۱۴ روزه است. یعنی اگر اندیکاتور استوکاستیک RSI را برای نمودار روزانه اعمال کنید، محاسبه آن بر اساس ۱۴ روز گذشته خواهد بود. اگر آن را بر روی نمودار یک ساعته اعمال کنید، فقط ۱۴ ساعت گذشته را در نظر خواهد گرفت.
از اندیکاتور استوک ار اس ای اغلب برای تعیین نقاط ورودی و خروجی بالقوه و همچنین برای معکوس شدن قیمت استفاده میشود.
به دلیل سرعت و حساسیت زیاد این اندیکاتور، بعضی از نمودارها در کنار استوکاستیک RSI استفاده میشوند تا پیش بینیها را دقیق تر کنند. یکی از این اندیکاتورها میانگین متحرک ساده (SMA) سه روزه است. شاخص SMA به عنوان خط سیگنال عمل میکند.
بدین ترتیب، RSI استوکاستیک باید همراه با سایر ابزارها مورد استفاده قرار گیرد تا به تایید سیگنالهای ایجاد شده در بازارهای و نوسان کمک کند.
مقایسه آر اس آی استاندارد با استوکاستیک RSI
RSI استاندارد، معیاری برای ارزیابی این است که قیمت یک دارایی با چه سرعتی حرکت میکند و تا چه حدی در بازه زمانی مشخص تغییر میکند. شاخص قدرت نسبی در مقایسه با استوکاستیک ار اس ای، اندیکاتور کندتری است و سیگنالهای معاملاتی کمتری تولید میکند. به کارگیری فرمول استوکاستیک اسیلاتور بر روی RSI استاندارد، باعث ایجاد اندیکاتور RSI استوکاستیک به عنوان اندیکاتوری با حساسیت بیشتر میشود. در نتیجه، تعداد سیگنالهایی که تولید میکند بیشتر است و به تریدرها فرصت بیشتری برای شناسایی روندهای بازار و نقاط بالقوه خرید و فروش ارائه میدهد؛ اما تولید سیگنالهای معاملاتی بسیار زیاد، خطرناک تر نیز هستند؛ زیرا سیگنالهای اشتباه یا نویز بیشتری تولید میکند.
همانطور که اشاره شد، اعمال میانگین نوسان ساده (SMA) روشی رایج برای کاهش خطرات موجود در این سیگنالهای اشتباه است و در بسیاری موارد، SMA سه روزه در تنظیمات پیش فرض دارای اندیکاتور استوکاستیک RSI وجود دارد.
به دلیل سرعت و حساسیت بالا، استوکاستیک RSI میتواند برای تریدرها، سرمایه گذاران و یا حتی تحلیلگران شاخص بسیار مناسبی باشد تا بتوانند حرکات بازار را بهتر تشخیص دهند.
نتیجه گیری
به طور خلاصه، در پاسخ به پرسش اندیکاتور RSI چیست باید بگوییم که ار اس ای یک اسیلاتور است، که با استفاده از آن میتوان روند قیمتی را تشخیص داد، نقاط ورود و خروج از پوزیشن را پیدا کرد، سطوح مقاومت و حمایت را مشخص کرد، مناطق خرید و فروش بیش از حد را شناسایی کرد و واگراییها را تشخیص داد. این شاخص معمولا بین اعداد ۷۰ و ۳۰ حرکت میکند و تنظیمات پیش فرض آن ۱۴ دوره است.
استوکاستیک RSI نیز بسیار شبیه به آر اس آی استاندارد است؛ با این تفاوت که سیگنالهای بیشتری تولید میکند و بین ارقام ۸۰ و ۲۰ حرکت میکند.
باید همواره به خاطر داشته باشیم که هیچ اندیکاتوری صد درصد کارآمد نیست؛ مخصوصا اگر به تنهایی مورد استفاده واگرایی یا نوسان غلط در RSI قرار گیرد. بنابراین باید این اندیکاتورها را همراه با سایر شاخصها در نظر بگیرید تا از دریافت سیگنالهای اشتباه جلوگیری کنید.
هر آنچه از اندیکاتور RSI (اندیکاتور قدرت نسبی) باید بدانید
جی ولز وایلدر (J. Welles Wilder) در سال 1978 در کتاب معروف خود با نام “مفاهیم جدید در تحلیل تکنیکال” با معرفی اندیکاتور RSI یا همان اندیکاتور قدرت نسبی، تفکر جدیدی را در سیستم های خرید و فروش با استفاده از تحلیل تکنیکال معرفی کرد. اندیکاتورها به طور کلی به دو دسته با دامنه نوسان نامحدود و دامنه نوسان محدود تقسیم می شوند که به اندیکاتورهای با دامنه نوسان محدود، اسیلاتور (Oscillator) نیز گفته می شود. بنابراین به اندیکاتور RSI ، اسیلاتور RSI نیز گفته می شود. در این مقاله به هر آنچه از اندیکاتور قدرت نسبی باید بدانید می پردازیم، با ما همراه باشید.
نحوه محاسبه اندیکاتور RSI
به نظر می رسد واژه “قدرت نسبی” به طور ضمنی نامگذاری غلطی باشد و اغلب باعث سردرگمی تحلیل گران بین مفاهیم مشابهی که در بازار بورس اوراق بهادار به کار می روند، می شود. به طور کلی قدرت نسبی معنای مقایسه بین دو چیز متفاوت را می دهد. اندیکاتور قدرت نسبی وایلدر در حقیقت مقایسه بین دو چیز متفاوت نیست و به نظر می رسد این نامگذاری گمراه کننده باشد. رابطه محاسبه RSI به صورت زیر می باشد :
برای به دست آوردن میانگین سود در 14 روز گذشته، روزهای مثبت قیمت را با هم جمع می کنیم (منظور از روزهای مثبت، روزهایی می باشد که قیمت آخرین معامله یا قیمت بسته سهم نسبت به روز قبل رشد داشته است) و حاصل را بر 14 تقسیم می کنیم و برای محاسبه میانگین ضرر در 14 روز گذشته، روزهای منفی را با هم جمع می کنیم و حاصل را دوباره بر عدد 14 تقسیم می کنیم.
وایلدر از میانگین 14 روزه استفاده نمود. استفاده از زمان کوتاه مدت تر باعث حساس تر شدن اسیلاتور و بیشتر شدن دامنه نوسان آن می شود. بهترین کارایی اندیکاتور RSI زمانی است که به باندهای بالا و پایین می رسد.
سرمایه گذارانی که تمایل به انجام معاملات کوتاه مدت دارند و می خواهند اسیلاتور RSI نوسانات کوتاه مدت بازار را نیز به طور مشخص به آنها نشان دهد، می توانند از بازه زمانی کمتری برای اندیکاتور قدرت نسبی استفاده کنند. استفاده کردن از زمان بلند مدت تر، باعث پیوسته تر شدن نمودار خروجی و باریک شدن دامنه نوسان آن می شود. بنابراین میزان نوسان ها در حالت 9 روزه بیشتر از میزان نوسان ها در حالت 14 روزه می باشد. حالت های 9 و 14 روزه در حال حاضر بین کاربران این اندیکاتور محبوبیت بیشتری دارند ولی تحلیل گران بنابر تجربه شخصی خود می توانند از هر مدت زمان دیگری نیز استفاده کنند. برخی افراد از تعداد روزهای کمتر مانند 7 و 5 استفاده می کنند و برخی دیگر برای صاف تر شدن نمودار خروجی و فیلتر کردن نوسانات زائد از اعداد 21 و 28 استفاده می کنند.
شکل 1- بالا رفتن عدد اسیلاتور RSI از عدد 70 را خریدهای هیجانی و یا سقف و پایین آمدن عدد اسیلاتور را از عدد 30، فروش های هیجانی و یا کف می نامند. این نمودار قیمت که مربوط به نماد زاگرس می باشد، نشان می دهد که نماد در دو ناحیه سبز رنگ واقع در مهر تا آبان ماه 97 دچار خریدهای هیجانی و در ناحبه سبز رنگ آذر تا دی ماه 97 دچار فروش های هیجانی شده است.
شکل 2- RSI هفت روزه زودتر از RSI چهارده روزه به محدوده های خریدهای هیجانی و فروش های هیجانی می رسد و به خاطر همین تفاوت است که RSI هفت روزه نسبت به چهارده روزه برای معاملات کوتاه مدت مناسب تر است.
تفسیر اندیکاتور RSI
در محاسبات روزانه از میانگین های 14 روزه و در محاسبات هفتگی از میانگین های 14 هفته ای استفاده می شود. اندیکاتور RSI بین اعداد 0 تا 100 نوسان می کند و حرکت خط RSI به سمت اعداد بالاتر از 70 نشان دهنده حرکت بازار به سمت خریدهای هیجانی می باشد و حرکت این شاخص به سمت اعداد کمتر از 30، نشان دهنده حرکت بازار به سمت فروش های هیجانی می باشد.
“نوسان غلط” یا “واگرایی” نامی است که وایلدر برای پدیده ای که در RSI بالای 70 و یا پایین تر از 30 رخ می دهد، لحاظ نموده است. نوسان غلط سقف یا واگرایی منفی، زمانی رخ می دهد که در یک روند صعودی، اندیکاتور RSI نتواند به قله قبلی خود دست پیدا کند و عدد کمتری را نسبت به آن اختیار کند که این حالت نشان دهنده نزول آتی قیمت سهم می باشد. نوسان غلط کف یا واگرایی مثبت در حالتی رخ می دهد که RSI در یک روند نزولی عدد بالاتری را نسبت به کف قبلی خود اختیار کند که این حالت نشان دهنده صعود آتی قیمت می باشد.
شکل 3- نوسان غلط سقف یا واگرایی منفی در اسیلاتور RSI مربوط به نماد وبملت. پس از وقوع واگرایی منفی، مطابق انتظار قیمت سهم کاهش یافته است.
شکل 4- نوسان غلط کف یا واگرایی مثبت در اندیکاتور RSI مربوط به نماد کوثر. پس از وقوع واگرایی مثبت، مطابق انتظار قیمت سهم افزایش یافته است.
خطوط روند نیز می توانند در شناسایی تغییرات در روند اندیکاتور قدرت نسبی کاربرد داشته باشند. همچنین میانگین های متحرک نیز می توانند نقش مشابهی را ایفا کنند. به عنوان مثال در شکل 5 که مربوط به نماد شیران است، خط روند سبز رنگ در اسیلاتور RSI که نقش حمایت را برای این اسیلاتور دارد، در نقطه 1 شکسته شده است. بنابراین در این زمان باید انتظار افت قیمت سهم را داشت و همان طور که دیده می شود متناظر با نقطه 1، در نمودار قیمت نقطه 2 را داریم که پس از آن قیمت سهم افت داشته است.
شکل 5- شکسته شدن خط روند سبز رنگ در اسیلاتور RSI در نماد شیران، هشداری مبنی بر افت قیمت سهم می باشد.
نکته مهم به هنگام استفاده از اسیلاتور RSI
جان مورفی در تجربه شخصی خود در استفاده از اندیکاتور قدرت نسبی متوجه می شود که نکات ارزشمند زیادی در واگرایی ها و زمانی که RSI از 70 بالاتر و یا از 30 پایین تر می رود، وجود دارد. در کار با اسیلاتور RSI نکته مهمی وجود دارد که حتما باید مد نظر قرار گیرد. هنگامی که بازار به سمت خرید هیجانی پیش می رود، هر اخطار زود هنگامی توسط این اندیکاتور می تواند موجب خروج بی موقع از سهم و از واگرایی یا نوسان غلط در RSI دست رفتن بخشی از سود یک روند سودآور شود. در روندهای صعودی قدرتمند بازار، وضعیت خرید هیجانی می تواند برای مدتی ادامه داشته باشد. اخطار اسیلاتور RSI مبنی بر ورود بازار به وضعیت خرید هیجانی برای اقدام به فروش کفایت نمی کند. این نکته در رابطه با زمانی که RSI کمتر از 30 می شود و اخطاری مبنی بر فروش هیجانی توسط این اندیکاتور صادر می شود نیز صادق است. به این صورت که شخص سرمایه گذار صرفا با ورود قیمت سهم به وضعیت فروش هیجانی نباید نسبت به خرید سهم اقدام کند چرا که وضعیت فروش هیجانی برای اقدام به خرید کفایت نمی کند!
اولین ورود به ناحیه خرید یا فروش هیجانی تنها یک اخطار محسوب می شود. این اخطار به ما می گوید که اندیکاتور قدرت نسبی به منطقه خطر نزدیک شده و نیاز به توجه بیشتری به حرکت دوم آن می باشد. اگر حرکت دوم نتوانذ به میزان قبلی خود در قله و یا کف برسد، احتمال وقوع واگرایی وجود دارد که می تواند اخطار قابل اعتمادی برای خرید و یا فروش سهم باشد.
سطح 50، خط میانی برای اندیکاتور قدرت نسبی می باشد و اغلب به عنوان خط حمایت برای روندهای رو به پایین و خط مقاومت برای روندهای رو به بالا عمل می کند. برخی از معامله گران تمایل دارند تا تقاطع RSI با خط 50 را به عنوان مرجع انتخاب کنند و رد شدن از این خط را اخطارهای خرید و فروش ارزیابی کنند.
استفاده از سطوح 30 و 70 به عنوان اخطارهای عمومی
معامله گران اغلب از RSI برابر 30 و 70 به عنوان اخطارهای خرید و فروش استفاده می کنند. پیش از این متوجه شدیم که حرکت RSI به زیر عدد 30 یک اخطار جدی برای ورود بازار به منطقه فروش های افراطی می باشد. در چنین زمان هایی معامله گران منتظر وقوع کف می باشند و روند قیمت را برای مشاهده اخطار خرید تعقیب می کنند. آنها زمانی که اندیکاتور قدرت نسبی عدد زیر 30 را نشان می دهد با دقت بیشتری عمل می کنند. خیلی از حالت های واگرایی و یا کف های دو قلو ممکن است در حالتی که اسیلاتور RSI حالت فروش هیجانی را نشان می دهد رخ بدهد. تقاطع RSI با عدد 30 نقطه ای است که برای خیلی از معامله گران اثبات چرخش بازار است و انتظار شروع روند صعودی را دارند. در مقابل در حالت خریدهای افراطی تقاطع با خط 70 را می توان به عنوان اخطار فروش تلقی نمود.
دیدگاه شما