مارجین کال یعنی چه؟
در مطالب قبلی درباره این که چگونه حساب معاملاتی در وضعیت کال مارجین قرار می‌گیرد و راه‌های خروج از وضعیت کال مارجین صحبت کردیم. در آن مطالب، به این مورد اشاره شد که اگر حساب معاملاتی فردی کال مارجین شد و معامله‌گر تا پایان جلسه معاملاتی موفق به واریز وجه یا بستن موقعیت‌های مازاد نشد، موقعیت‌های مازاد وی برای خروج از وضعیت کال مارجین وارد بازار جبرانی می‌شود.
در ادامه قصد داریم به شرایط بازار جبرانی، زمان تشکیل جلسه معاملاتی، نحوه ثبت سفارش، نحوه اتمام جلسه معاملاتی، دامنه نوسان و افراد مجاز به ثبت سفارش در این بازار بپردازیم.
بازار جبرانی چیست؟
بازار جبرانی بازاری است که به منظور بستن موقعیت‌های لازم برای خروج معامله گران از وضعیت کال مارجین پس از جلسه معاملاتی عادی برگزار می‌شود.
بازار جبرانی شامل ۶ دوره است:
۱- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۳±
۲- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۶±
۳- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۹±
۴- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۱۲±
۵- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۱۸±
۶- حد نوسان قیمت در معاملات روز جاری %۲۷±
در ابتدای هر یک از ۶ دوره، سفارش مربوط به قراردادهای آتی معامله گران کال مارجین، بر اساس فهرستی که اتاق پایاپای تهیه و اعلام میکند، باقیمت حداقل یا حداکثر دامنه نوسان قیمت آن دوره (با توجه به موقعیت تعهدی باز) در سامانه معاملاتی ثبت می‌شود.
همه معامله گران می‌توانند در سمتی که مخالف سفارشات کال مارجین‌ها باشد، سفارش ثبت کنند.
درصورتی‌که در پایان هر دوره، تمام یا قسمتی از سفارشات مشتریان کال مارجین معامله نشود، دوره حراج تک قیمتی بعدی آغاز می‌شود.
نکته: قیمت معاملات انجام‌شده در بازار جبرانی تأثیری در محاسبه قیمت تسویه روزانه ندارد.
ساعت شروع بازار جبرانی
زمان شروع بازار جبرانی توسط بورس کالا از طریق سامانه معاملاتی اعلام می‌شود. این زمان معمولا یک ربع پس از اتمام جلسه معاملاتی عادی است.
فرآیند ثبت سفارش در بازار جبرانی
هنگامی که بازار جبرانی طبق ساعت اعلامی از سوی بورس کالا آغاز می‌شود، سفارشات معامله گران کال مارجین به صورت تصادفی در سمتی که منجر به بسته شدن موقعیت‌های مازاد آنها بشود، ثبت خواهد شد. اگر خریداران (دارندگان موقعیت باز خرید) کال مارجین شده باشند، سفارشات در سمت فروش و در صورتی که فروشندگان کال مارجین شده باشند، سفارشات در سمت خرید از سوی بورس کالا در سامانه معاملاتی ثبت می‌شود.
در طرف مقابل سفارش کال مارجین‌ها، سایر معامله گران ۱۰ دقیقه فرصت دارند تا سفارشات خود را در دامنه تعیین‌شده، از طریق سامانه‌های معاملاتی ثبت کنند.
پس از ۱۰ دقیقه در دوره اول، مچینگ صورت می‌گیرد و سفارش‌ها بر اساس آن معامله می‌شود. اگر در مچینگ دوره اول، تمام سفارشات کال مارجین‌ها معامله شود، بازار جبرانی به اتمام می‌رسد. در غیر این صورت دوره دوم بازار جبرانی با دامنه نوسان در معاملات روز جاری %۶± ، آغاز می‌شود و طبق روال دوره اول، سفارشات باقیمانده معامله گران کال مارجین پس از گذشت ۱۰ دقیقه با سفارش ثبت‌شده توسط سایر معامله گران مچ می‌شود و معاملات صورت می‌گیرد. دوره‌های ۱۰ دقیقه‌ای بازار جبرانی آن قدر تکرار می‌شود تا تمامی سفارشات کال مارجین‌ها انجام شود و هیچ حساب کال مارجینی باقی نماند.
دامنه نوسان بازار جبرانی به چه میزان است؟
دامنه نوسان بازار جبرانی در هر دوره طبق دستورالعمل از %۳± دامنه نوسان آن روز در دوره اول تا %۲۷± قیمت دامنه نوسان آن روز تا دوره ششم افزایش می‌یابد.
نکته: در صورتی که موقعیت‌های معامله گران کال مارجین طی این ۶ دوره بسته نشود، کمیته آتی با توجه به شرایط بازار تصمیمات لازم مبنی بر افزایش تعداد دوره‌های حراج تک قیمتی را اتخاذ میکند.
مثال کاربردی
در روز سه شنبه ۱۷ تیر، وضعیت حساب آقای احمدی، کال مارجین می‌شود. طبق مهلتی که کارگزاری به وی داده است، می‌بایست تا ساعت ۱۱ روز چهارشنبه ۱۸ تیر، بخشی از موقعیت‌های خود را ببندد یا مبلغ مورد نیاز برای خروج از وضعیت کال مارجین را به حساب عملیاتی خود واریز کند.
مفروضات:
وجه تضمین: ۲۰۰۰۰۰
تعداد موقعیت باز خرید زعفران نگین شهریور: ۴ قرارداد
موجودی حساب: ۴۲۰۰۰۰
با توجه به مفروضات فوق، ابتدا تعداد موقعیت بازی که آقای احمدی میتواند نگه دارد را محاسبه می‌کنیم.
تعداد موقعیتی که میتواند نگه دارد= موجودی حساب / وجه تضمین اولیه = ۴۲۰۰۰۰/۲۰۰۰۰۰= ۲.۱
آقای احمدی از ۴ موقعیت بازی که دارد تنها دو موقعیت باز را میتواند نگه دارد و باید دو موقعیت دیگر را ببندد.
با توجه به وجه تضمین ۲۰۰ هزار تومانی، اگر آقای احمدی بخواهد موجودی حساب خود را تکمیل کند، باید مابه‌التفاوت موجودی حساب (۴۲۰ هزار تومان) و وجه تضمین مورد نیاز برای ۴ موقعیت (۸۰۰ هزار تومان) یعنی ۳۸۰ هزار تومان را به حساب عملیاتی خود واریز کند.
اگر آقای احمدی تا ساعت ۱۱ موفق به انجام هیچ یک از اقدامات فوق (واریز وجه یا بستن تعداد موقعیت‌های مازاد) نشود، کارگزار طبق دستورالعمل، برای بستن موقعیت‌های مازاد وی، ۲ سفارش فروش در قرارداد زعفران نگین شهریور به قیمت سرخط ثبت میکند. در این شرایط اگر بازار صف فروش باشد، ممکن است سفارش فروش گذاشته‌شده از سوی کارگزار تا پایان جلسه معاملاتی انجام نشود. چنانچه پس از اتمام جلسه معاملاتی، همچنان وضعیت حساب آقای احمدی، کال مارجین باقی بماند، حدود یک ربع پس از اتمام جلسه معاملاتی آن روز، بازار جبرانی تشکیل می‌شود.
با شروع بازار جبرانی، ۲ سفارش فروش آقای احمدی در سمتِ فروشِ زعفران نگین شهریور از سوی بورس همراه با سایر سفارشات معامله گران کال مارجین، در سیستم معاملاتی ثبت می‌شود. آقای احمدی و یا کارگزار امکان حذف یا ویرایش آن سفارش‌ها را ندارند. در دوره اول، معامله‌گرانی که تمایل به اخذ موقعیت خرید دارند، ۱۰ دقیقه فرصت دارند تا سفارش خرید خود را در بازه مجاز ( %۳± قیمت تسویه روزانه) ثبت نمایند. پس از ۱۰ دقیقه مچینگ صورت می‌گیرد و سفارشات خریدوفروش بر اساس قیمت مچینگ، معامله می‌شوند. ممکن است هر دو موقعیت باز آقای احمدی در دوره اول بسته شود یا یکی از موقعیت‌های آقای احمدی در دوره اول و یکی در دوره سوم بسته بشود.
نکته: همه معامله گران در صورت امکان می‌توانند در طرف مقابل سفارش معامله گران کال مارجین، سفارش بگذارند؛ اما در سمتی که سفارش کال مارجین‌ها ثبت شده است، امکان ثبت سفارش از سوی سایر معامله گران وجود ندارد.
سخن آخر
در بازار جبرانی، در دوره‌های ۱۰ دقیقه‌ای، دامنه نوسان به ضرر افراد کال مارجین وسیع و وسیع‌تر می‌شود. به نحوی که ممکن است فرد در صورت خروج از وضعیت کال مارجین و تداوم صف برای چند روز متوالی، کمتر از ورود به بازار جبرانی در همان روز، متحمل زیان شود. بنابراین، معامله گران برای مدیریت سرمایه خود لازم است با پیشبینی صحیح از روند بازار، بین واریز وجه برای تکمیل موجودی و خروج از وضعیت کال مارجین و یا رفتن به بازار جبرانی تا قبل از اتمام جلسه معاملاتی عادی، تصمیم‌گیری کنند.
کال مارجین چیست؟
تمام کسانی که می‌خواهند وارد بازار فارکس شوند و از طریق آن درآمد کسب کنند، نیاز دارند که با اصطلاحات مختلف این بازار آشنا شوند. در این صورت، تصمیم‌ها و معاملات بهتری اتخاذ می‌شود. در این مقاله به این سوال پاسخ می‌دهیم که کال مارجین چیست و چگونه به وجود می‌آید.
منظور از کال مارجین شدن
یکی از موارد نگران‌کننده‌ای که برای بسیاری از معامله‌کنندگان در بازارهای مالی خصوصا بازار فارکس بوجود می‌آید، کال مارجین شدن است. اما کال مارجین چیست؟ کال مارجین یا مارجین کال (Call Margin) رسیدن به مرحله‌ای از حساب دارایی است که بروکر یا همان کارگزاری، حساب را مسدود کرده و دارایی شما را بلوکه میکند. این اتفاق زمانی می‌افتد که دارایی شما با ضرر کردن از سطح تضمینی اولیه کمتر شود. برای درک بهتر این موضوع به این مثال توجه کنید.
تصور کنید یک دماسنج، گرمای اتاق را کنترل کرده و با هشدار به وسیله‌ی گرمایشی سطح دمایی اتاق را ثابت نگه می‌دارد. اگر دمای اتاق به هر دلیلی از دمای مناسب کمتر شود، دستگاه گرمایشی شروع به کار کرده و گرما تولید میکند؛ در بازار فارکس نیز به همین صورت است. کارگزاری‌ها به سرمایه‌گذاران، اعتباراتی را به صورت دارایی اعطا می‌کنند تا آنها بتوانند با آن سرمایه‌گذاری کنند؛ در واقع این فرصتی است که بروکر به معامله‌کنندگان میدهد تا بتوانند با دارایی که مال خودشان نیست، سرمایه‌گذاری کنند.
برای اینکار نیز، سطحی از دارایی به عنوان وجه تضمین اولیه برای حساب معامله‌کننده لحاظ می‌شود. این میزان معمولا حدود بیست درصد از مبلغ کلی دارایی است که بروکر به معامله‌کننده میدهد. پس از آن، معامله‌کننده شروع به خریدوفروش کرده و یا سود میکند، یا به دلایل مختلف، دچار خسارت می‌شود.
اگر معامله‌کننده با دارایی که بروکر به آن اعطا کرده ضرر کند، از حسابش به همان میزان کسر می‌شود. در صورت کسب سود نیز، میتواند سود را از بروکر دریافت کند. اما اگر میزان ضرر تا رسیدن به زیر سطح تضمین اولیه ادامه یابد، بروکر حساب و مبلغ وجه تضمین اولیه را مسدود میکند. در این صورت دیگر معامله‌کننده نمی‌تواند خرید و فروشی انجام دهد.
دلایل کال مارجین شدن
یکی از بحث‌هایی که تقریبا برای همه‌ی تریدرهای بازار Forex، مشکل‌ساز می‌شود، موضوع کال مارجین شدن است. دلیل اصلی کال مارجین چیست؟ چرا عده‌ای نمی‌توانند در بازار فارکس به سود و درآمد بالا برسند؟ یکی از دلایل اصلی این موضوع، طمع است. طمع در حوزه روانشناسی فارکس، یکی از مباحث بسیار مهم است که حتما باید آن را شناخته و در خود کنترل کرد. نکته‌ی مهم این است که طمع فقط این نیست که شما با یک دهم یا یک صدم فروش را باز کنید.
انتخاب نادرست سطح لوریج
بحث اصلی این است که شما زمانی که می‌خواهید حساب واقعی خود را باز کنید، یا به عبارت دیگر ثبت نام کنید، با یک گزینه اهرم روبه‌رو می‌شوید. در این مرحله از شما پرسیده می‌شود که کدام سطح لوریج (Leverage) را می‌خواهید؟ برای اینکار چندین لوریج به شما نشان داده می‌شود تا یک‌کدام را انتخاب کنید.
لوریج های مختلفی تعریف شده‌اند. برای مثال یک به هزار، یک به صد و … که شما باید یک لوریج را انتخاب کنید. بسیاری از معامله‌کنندگان در این مرحله بدون آگاهی از اینکه کدام لوریج مناسب است، بر اساس دلخواه یک کدام را انتخاب می‌کنند. معمولا افراد فکر می‌کنند که هرچه لوریج بالاتری انتخاب کنند، بهتر است.
تصور نادرست از لوریج های بالاتر
این تصور ممکن است بخاطر این باشد که در لوریج های بالاتر، سود هم بیشتر است. اما این افراد از این نکته که در لوریج های بالاتر، به همان نسبت که احتمالا سود بالاتری بدست بیاید، ضرر بالاتری نیز وجود دارد، غافل‌اند. به عبارت دیگر، این افراد از احتمال ضرر خیلی زیاد لوریج های بالاتر چشم‌پوشی کرده و یا از آن بی‌خبرند.
تصور کنید اگر لوریج یک به هزار انتخاب کنید. در صورت سود، درصد زیادی سود کسب کرده‌اید اما اگر ضرر کنید، به همین نسبت، خسارت هنگفتی متحمل می‌شوید. بنابراین اگر لوریجی دارید که با آن، ۱۰ برابر سرمایه‌تان میتوانید معامله کنید، همانطوری که سود شما را ۱۰ برابر میکند، در صورت ضرر، مقدار ضرر را نیز ۱۰ برابر میکند.
یک معامله‌کننده حرفه‌ای به هردو جنبه‌ی لوریج بالا نگاه میکند. این طبیعی است که بعضی از افراد در لوریج‌های بالا، شانس آورده و سود بالایی کسب می‌کنند. اما از آن طرف هم باید دید. برخی از افراد متاسفانه به همان نسبت ضرر می‌کنند. لازم است بدانیم که تمام کال مارجین‌ها بر اثر اشتباهاتی است که معامله‌کننده مرتکب می‌شود. در همین اشتباهات نیز سرمایه‌ی خود را از دست می‌دهند. پس خیلی مهم است که در انتخاب لوریج‌ها دقت کنید. علاوه بر آن باید بدانید که دلایل کال مارجین چیست؟
معامله‌کنندگان حرفه‌ای پیشنهاد می‌کنند که افراد مبتدی با لوریج یک به یک شروع کنند. مهم این است که شما به یک استراتژی مناسب برسید. برای اینکار میتوانید با لوریج‌های کم شروع کنید. درست است که سود کمی بدست می‌آورید اما از آن طرف، سرمایه‌ی خود را نیز حفظ کرده اید. از طرفی کال مارجین شدن، روحیه و اعتماد به نفس معامله‌کننده را ویران میکند. معمولا افراد ضرر کرده گمان می‌کنند که دیگر نمی‌توانند حجم عظیمی از سود را بدست بیاورند.
این موضوع جدا از اینکه کال مارجین از نظر شرعی نیز دارای اشکال است، یک مساله‌ی حیاتی در حرفه‌ی معامله‌گری فارکس است. بنابراین با انتخاب لوریج مناسب و کم، سرمایه‌ی خودتان را حفظ کنید.
کال مارجین در بازارهای مختلف مالی
کال مارجین در بازارهای مختلف مالی از جمله فارکس، بورس، آتی زعفران و آتی سکه روی میدهد. یک معامله‌گر باید بداند که در بازارهای مختلف شرایط بوجود آمدن کال مارجین چیست؟ اینطور نیست که این اتفاق فقط در یک بازار مالی روی دهد. در هرکدام از این بازارها پس از کال مارجین شدن معامله‌کننده باید حساب خود را شارژ کرده و با این کار از مسدودی خارج شود. آگاهی از کال مارجین در این بازارها میتواند ریسک معاملات را تا حدود زیادی کاهش دهد. در ادامه به برخی از بازارهایی که در آنها کال مارجین روی میدهد اشاره می‌کنیم.
کال مارجین در بازار فارکس
بازار فارکس یکی از بزرگترین بازارهای مالی دنیا است. در کشور ما نیز بسیاری از معامله‌کنندگان در این بازار سرمایه‌گذاری کرده اند. در این بازار، تبدیل ارز خارجی صورت می‌گیرد. و با تبادل ارزهای اصلی و فرعی، سود بدست می‌آید. نکته‌ی قابل توجه این است که در این بازار نیز، کال مارجین در کمین شماست. و یک معامله‌کننده فارکس نیز باید بداند که کال مارجین چیست؟
در بازار فارکس، همیشه باید حواستان به سطح و درجه مارجین باشید. باید مراقب باشید که سطح دارایی‌تان به سطح وجه تضمین اولیه نرسد. در این صورت یا باید حساب خود را شارژ کنید یا توانایی معامله‌کردن را از دست خواهید داد. اگر در یک پوزیشن، ضرر کردید بروکر بلافاصله از دارایی شما کسر میکند. در صورت نبود کافی دارایی، حساب مسدود می‌شود و اصطلاحا کال مارجین روی داده است.
کال مارجین در بازار بورس
در بازار بورس، نقش کال مارجین چیست؟ کال مارجین در بازار بورس بسیار با اهمیت است. در بورس، کارگزاری‌ها سطح مارجین شما را بررسی کرده و در صورت کمتر شدن از درجه مارجین، اجازه خریدوفروش سهام را به شما نمی‌دهند. معامله‌کننده در بازار بورس، میتواند با دارایی و اعتباری که کارگزاری به او داده است سهام بخرد. در بورس زمانی که کال مارجین روی میدهد، سهام اوراق قرضه خریداری شده به حد کمتر از سطح تضمین اولیه می‌رسد. در این صورت باید مبلغ مناسب را به حساب خود واریز کنید.
کال مارجین در بازار آتی سکه
بازار آتی سکه همچون دیگر بازارها از جمله بسترهای معاملاتی است که کال مارجین روی میدهد. در بازار آتی سکه، اعتماد و تعهد حرف اول را می‌زند. یک معامله‌کننده در بازار آتی سکه باید همواره مقدار مشخصی دارایی داشته باشد تا از حد مارجین دور بماند. در بازار آتی سکه همواره نیاز است تا در صورت تمایل خریدوفروش، معامله‌کننده مراقب حد ضرر خود باشد. در این صورت میتواند خیالش راحت باشد که مارجین کال نمی‌شود.
کال مارجین در بازار آتی زعفران
زعفران یکی از با ارزش‌ترین دارایی‌هایی است که در کشور ما همواره مورد توجه بوده است. این دارایی با ارزش، هم در بازار آتی زعفران و هم در بازار بورس کالا مورد معامله قرار می‌گیرد. بازار آتی زعفران یکی دیگر از بازارهایی است که در آن کارگزاری یک حد مارجین برای معاملات مشخص کرده است. در این بازار نیز، برای اعتماد سازی مقداری در حدود بیست درصد از کل اعتبار اختصاص یافته به معامله‌کننده به عنوان وجه تضمین قرار می‌گیرد. یکی از ویژگی های بازار آتی اینست که در آن تسویه حساب در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود.
نوسانات دارایی‌های مختلفی همچون دلار، سکه و … همواره بر روی قیمت این دارایی تاثیر می‌گذارند. اگر آگاهی کافی از فرایند و دلایل کال مارجین شدن نداشته باشید، قیمت این دارایی میتواند به حدی کاهش پیدا کند که شما دچار کال مارجین شوید. بنابراین باید بدانیم که در بازار زعفران، تاثیر کال مارجین چیست؟در بازار آتی زعفران، کلیه تسویه حساب‌ها به صورت روزانه انجام می‌شود. بر این اساس تسویه مربوط به خرید قرارداد آتی روزانه است. تصور کنید که مبلغ 10 میلیون تومان برای قرارداد آتی زعفران در نظر گرفته شده است.
در این صورت معامله‌کننده باید همین اندازه پول در حساب خود واریز کند یا داشته باشد. بعد از آن، در جلسات معاملاتی که با کارگزاری دارد، امکان معامله پیدا میکند. مبلغ تضمین در بازار آتی زعفران هفتاد درصد است. با این حساب اگر میزان اعتبار فرد سرمایه‌گذار به کمتر از این مبلغ برسد، کال مارجین می‌شود. در این صورت باید فورا حساب خود را شارژ کرده و جلوی مسدودی را بگیرد.
برای کال مارجین نشدن، چه اقداماتی انجام دهیم؟
افراد زیادی در بازارهای مالی تنها به این دلیل که هیچ اطلاعی از کال مارجین نداشته‌اند، خسارت دیده‌اند. بسیاری از این افراد پس از اینکه حسابشان مسدود شده است، متوجه مفهومی به نام کال مارجین شده اند. در صورتی که این افراد باید پیش از معامله به دنبال پاسخی برای این سوال باشند که اساسا کال مارجین چیست؟ و پس از آن باید اقدامات لازم برای دچار نشدن به آن را یاد بگیرند و انجام دهند. تا این قسمت پیرامون مفهوم کال مارجین به صحبت پرداختیم. در این قسمت می‌خواهیم به این بپردازیم که چه کارهایی باید انجام دهیم یا چه نکاتی را رعایت کنیم که دچار کال مارجین نشویم. با ما همراه باشید.
تعیین میزان حد ضرر
حد ضررر خود را مشخص کنید. معامله‌گران حرفه‌ای برای معاملات خود یک حد ضرر مشخص می‌کنند. این یعنی سطحی از ضرر را همواره برای معاملات خود در نظر می‌گیرند. تا در صورتی که ضررشان به آن حد رسید، دارایی و سهام خود را بفروشند.
حد ضرر باید بر اساس برخی پارامترها و به صورت منطقی انتخاب شود. در تعیین حد ضرر باید میزان ریسک پذیری و نیز نرخ ضررهای معمول خود را لحاظ کنید. با وجود حد ضرر دیگر نگران کال مارجین شدن نخواهید شد. چراکه قبل از رسیدن به مرحله کال مارجین، شما از پوزیشن خارج شده‌اید. این یعنی دارایی شما حفظ شده و ضرر کمتری را متحمل شده‌اید. بنابراین همواره مقید باشید که در حد ضرر خود، سهام و دارایی را بفروشید.
معاملات پله‌ای
سعی کنید معاملات خود را به صورت مرحله به مرحله انجام دهید. برای اینکار حجم معاملات خود را به قسمت‌های کوچکتر تقسیم کنید. خریدهایی که دارید را به صورت تکه تکه انجام دهید. پیشنهاد می‌شود با تمام دارایی خود سهام یا ارز نخرید. برای معاملات همواره مقداری دارایی در کف حساب خود داشته باشید.
این یعنی شما زمینه‌های کال مارجین شدن را حذف کرده‌اید. خریدهای پله‌ای علاوه بر اینکه جلوی کال مارجین شدن را می‌گیرند یک روش مناسب برای ضرر کمتر در بازار هستند. در این صورت ریسک خیلی کمتری هم خواهید کرد. همانطور که می‌دانید برخی از افراد به دلیل رعایت نکردن همین یک مورد، تمام دارایی خود را یکجا از دست می‌دهند.
مدیریت ریسک
اینکه بتوانید ریسک خود را مدیریت کنید یکی از حرفه‌ای ترین نکات در بازارهای مالی است. در بازارهای مالی باید بتوانید به نحوی سرمایه‌گذاری کنید که با ریسک کمتری خریدوفروش کنید. ریسک زیاد میتواند برای شما خسارت‌های فراوانی داشته باشد. یک معامله‌گر حرفه‌ای باید بتواند تمام احتمالاتی که سر راه معامله‌اش وجود دارد را شناسایی کرده و بررسی کند. با این کار میتوان جلوی کال مارجین شدن را گرفت.
اطلاعات کافی از کال مارجین
شما باید قبل از معامله، اطلاعات درست و دقیقی از سطح اولیه تضمین و نیز درجه مارجین خود داشته باشید. این موضوع به شما کمک میکند تا بتوانید برای معاملات خود برنامه ریزی دقیق‌تری داشته باشید. تمام این موارد یعنی پیشگیری از کال مارجین شدن، به میزان آگاهی شما بستگی دارد. شما باید بدانید که چند درصد از دارایی اختصاص یافته به شما ، به عنوان وجه تضمین توسط بروکر محاسبه می‌شود. در واقع باید بدانید که تا چه حد میتوانید ضرر کنید.
انعطاف در معامله
انعطاف به خرج دهید. در معاملات خود تعصب نداشته باشید. عموما برخی از افراد با تعصب بر روی یک معامله‌ی زیان‌ده، روز به روز بیشتر متضرر می‌شوند. شما باید بتوانید از برخی معاملات به‌راحتی صرف نظر کنید. ماندن در معاملاتی که زیان‌ده هستند، شما را به کال مارجین شدن نزدیک میکند. بنابراین با برنامه‌ریزی و اطلاعات درست معامله کنید مارجین کال یعنی چه؟ و از معاملات نادرست نیز به سرعت خارج شوید.
محاسبه سطح کال مارجین
محاسبات کال مارجین چیست؟ سطح مارجین یکی از مقادیر پرکاربردی است که باید بتوانید آن را محاسبه کنید. سطح مارجین بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌گردد:
در فرمول بالا، اکوییتی همان مقدار دارایی موجود در حساب شما به اضافه سود یا ضرری است که از معاملات و پوزیشن‌های باز می گیرید. محاسبه‌ی این سطح بسیار مهم است. چراکه کارگزاری بر اساس این سطح، امکان معامله توسط شما را تایید یا رد میکند.
مزایا و معایب
شما در یک معامله‌ی مارجین، دیگر صاحب اصلی دارایی نیستید. در واقع شما مقداری دارایی از کارگزاری وام گرفته اید. پس از آن با دارایی که به شما اختصاص پیدا کرده معامله می‌کنید. بنابراین اگر می‌خواهید وارد معاملات مارجین شوید، باید بدانید که مزایا و معایب کال مارجین چیست؟
یکی از مزیت‌های مارجین شدن نداشتن مالیات هست. در معاملات مارجین شما نیاز به دادن مالیات ندارید. در معاملات مارجین، مارجین بیشتر، سود بیشتری به همراه دارد. اما این لزوما به معنای این نیست که معاملات مارجین سودده هستند. به همان اندازه‌ی سوددهی، ضررهای مارجین نیز بسیار بالاست.
در معاملات مارجین شما میتوانید معاملاتی دوسویه داشته باشید. از طرفی یکی از ویژگی‌های معاملات مارجین، این است که شما هیچ سررسیدی ندارید. یکی از معایب مارجین، ریسک در معاملات است. از طرفی پول و دارایی مارجین کال یعنی چه؟ مارجین ملموس نیست. همه‌ی اینها را هم که در نظر نگیریم، بهره‌ی بالایی برای دریافت مارجین باید بپردازید. شناخت مزایا و معایب معاملات مارجین میتواند به شما کمک کند تا با دید بازتری به معاملات مارجین ورود کنید.
کسی که می‌خواهد در معاملات مارجین وارد شود باید توانایی تحمل ریسک بالا را داشته باشد. این خوش‌خیالی است که تصور کنیم ورود به معاملات مارجین صد در صد برای ما سود خواهد داشت.
همانطور مارجین کال یعنی چه؟ که می‌دانید، در معاملات بازارهای مالی، داشتن اطلاعات و برنامه میتواند چند گام به رشد و کسب سود شما کمک نماید. بنابراین تا جایی که میتوانید باید با اصطلاحات و مباحث مالی آشنا شوید. در بازار فارکس و دیگر بازارها نیز، آگاهی شما میتوانید برای یک معامله‌ی موفق بسیار مفید باشد. در این مقاله سعی کردیم پیرامون یکی از مهمترین اصطلاحات پرکاربرد، یعنی کال مارجین شدن صحبت کنیم. به این موضوعات پرداختیم که کال مارجین چیست و چگونه می‌شود از آن دوری کرد. مبحثی که برای بسیاری از معامله‌کنندگان نگران کننده است. امیدوارم با مطالعه‌ی این مقاله، چند قدم بیشتر از کال مارجین شدن فاصله بگیرید.
معاملات مارجین (Margin Trading) در ارزهای دیجیتال چیست؟
معامله مارجین، روشی برای خریدوفروش و معامله دارایی است که از سرمایه‌ای که توسط شخص ثالث تامین و فراهم می‌شود، بهره می‌گیرد. در مقایسه با انواع روش‌های معمولی معامله، حساب‌های مارجین به معامله‌گران با استفاده از اهرم‌ها، امکان دسترسی به مقادیر بیشتری از سود (و همچنین ضرر) را می‌دهند. در ادامه با ارز دیجیتال همراه باشید تا نگاه دقیق‌تری به مفهوم مارجین تریدینگ بیاندازیم.
سرمایه‌گذاران نترسی که احساس می‌کنند نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال به‌اندازه کافی هیجان‌انگیز نیست، می‌توانند از امکانات معاملات مارجین که امروزه بسیاری از صرافی‌ها آن را ارائه می‌دهند، استفاده کنند.
معاملات مارجین با استفاده از اهرم، میتواند از لحاظ تئوری سود بسیاری را به ارمغان آورده و همچنین ممکن است نقطه مقابل آن نیز رخ دهد که سرمایه‌ای بیش از حد انتظارتان را از دست بدهید. به همین ترتیب، برخی از صرافی‌ها، انتظار بیشتری از تریدرهای مارجین داشته و در تأیید هویت آنها سخت‌گیری بیشتری را اتخاذ کرده یا حتی شروطی را برای واجد شرایط بودن آنها تعیین می‌کنند.
اکنون قصد داریم نگاه مختصری به تعریف مارجین تریدینگ و نحوه انجام آن انداخته و خطرات و مزایای احتمالی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
معاملات مارجین به زبان ساده
معاملات مارجین در ارزهای دیجیتال، تفاوت عمده‌ای با معاملات مارجین مربوط به اوراق بهادار سنتی‌تر مانند سهام و اوراق قرضه ندارد. ایده اصلی این است که شما سرمایه اولیه خود را توسط قرض گرفتن پول و استفاده از اهرم، افزایش می‌دهید. این مسئله معمولاً توسط یک نسبت، بیان می‌شود.
برای مثال، سپرده گذاری ۵ دلاری به‌وسیله اهرمی با نسبت ۵:۱ (یک به پنج) به این معناست که شما در بازار آزاد به میزان ۲۵ دلار شرط می‌بندید. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که شما باید در هر حال، پول قرض گرفته شده را بازگردانید. پس در تمام معاملات مارجین، سود به‌دست آمده باید به‌گونه‌ای تخمین زده شود که علاوه بر وام دریافت شده، کارمزد مربوط به پول اضافی قرض گرفته‌شده را نیز تحت پوشش قرار دهد.
معامله مارجین میتواند برای هر دو موقعیت فروش استقراضی (short) و خرید استقراضی (long) مورد استفاده قرار گیرد. موقعیت خرید استقراضی نشان‌دهنده این فرض است که با افزایش قیمت دارایی معامله‌گر سود میکند و موقعیت فروش استقراضی درست برعکس آن با کاهش ارزش دارایی معامله‌گر به سود می‌رسد.
فرض کنید که فردی یک بیت کوین دارد. او پیشبینی میکند که قیمت بیت کوین از ۳,۰۰۰ دلار به ۵,۰۰۰ دلار برسد و یک مارجین کال یعنی چه؟ معامله مارجین با اهرم ۵ انتخاب میکند. در این صورت، گویی که فرد مورد نظر حالا ۵ بیت کوین دارد و اگر قیمت به ۵,۰۰۰ دلار برسد سودش ۵ برابر بیشتر از وقتی است که با یک بیت کوین سرمایه‌گذاری کند. اما از سوی دیگر، اگر این فرد اشتباه کرده باشد و قیمت کاهش یابد، صرافی از پول اولیه او نسبت به ضرر صورت گرفته کم میکند یا حتی ممکن است تمام پول او را بردارد.
دو قسمت اصلی برای بازار مارجین تریدینگ وجود دارد. اولین قسمت، معاملات مارجین در بازار نقدی است.
در این‌گونه از معاملات، مبالغ قرض گرفته‌شده باید به‌محض اتمام معامله عودت داده شود. این ساز و کار معمولاً توسط صرافی‌ها و از طریق سیستم وام‌دهی همتا به همتا انجام می‌پذیرد. به عبارت دیگر، یک نهاد دادوستد مجزا مبالغ قرض گرفته‌شده را تأمین کرده و انتظارات از این نهاد برای تأمین پرداخت‌ها (با بهره یا کارمزد معامله) بالاست.
تصویری از صرافی بیتمکس که معاملات مارجین ارزهای دیجیتال را ارائه میدهد
این مسئله به‌نوبه خود باعث ایجاد آستانه تسویه خواهد شد. اگر میزان بدهی معامله‌کننده بیشتر از ارزش کل تضمین باشد، وام‌دهنده میتواند فراخوان مارجین (margin call) انجام دهد تا مطمئن شود که خواهد توانست پول قرض داده شده خود را پس بگیرد. این مسئله به خودی خود به دو سطح تقسیم می‌شود.
اولین بخش یک حد مجاز اولیه که معامله‌گران را از ایجاد موقعیت‌های نامعقول بازمی‌دارد و حد مارجین پایین‌تر که در صورت نزول معامله‌گر به قلمرو خسارت است، یک مارجین کال فوری را فراخوانی میکند.
دومین بخش عمده معاملات مارجین، مبادله مشتقات است. مشتقات، همانطور که از نامشان پیداست ابزارهایی مالی هستند که در لایه‌ای بالاتر از دارایی اصلی ایجاد شده‌اند که آشناترین نوع آن، معاملات آتی هستند. هنگامی‌که تریدر یک معامله مارجین را در بازار مشتقات انجام میدهد، خود دارایی اصلی دست‌نخورده باقیمانده و طرفین متقابل قرارداد آتی انتخاب می‌شوند.
همچنین، وامی وجود ندارد که خود به خود بازگردانده شود. با این حال، صرافی باید خود را در مقابل برخی از معاملاتی که ضرر‌ده هستند مصون نگه دارد. صرافی‌های مختلف، مکانیزم‌های متفاوتی برای دوری از این مخاطرات دارند. برخی از آنها به هنگام فراخوان مارجین از تریدرها جانب‌داری می‌کنند در حالی که سایر صرافی‌ها، بدهی‌های حاصله را از منابع بیمه خود تأمین می‌کنند.
موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی
به‌کارگیری موضع معاملاتی خریدوفروش استقراضی، در بطن معاملات مارجین قرار دارد. در موضع معاملاتی خرید فرض بر این است که ارزش دارایی تحت معامله درنهایت افزایش خواهد یافت در حالی که در فروش استقراضی پیش‌فرض معامله این است که ارزش دارایی‌ها با گذر زمان کاهش خواهد یافت. هر دوی این مفاهیم می‌توانند در اهرم به‌کار گرفته شوند.
مواضع معاملاتی خرید مفاهیم آشنایی هستند. به این معنا که وقتی یک تریدر، ارزهای دیجیتالی یا سهام دیگری را خریداری کرده و منتظر می‌ماند تا قیمت آن از قیمت خرید خود بالاتر رود، در واقع از این مفهوم استفاده کرده است. در واقع، این مسئله همان جمله مشهور «خرید در قیمت پایین، فروش در قیمت بالا» را بیان میکند.
معاملات مربوط به فروش استقراضی در ابتدا نامعقول به نظر می‌رسند. در واقع یک تریدر با استفاده از ابزار مالی، ارزهای دیجیتال یا اوراق بهاداری را می‌فروشد که فعلاً مالک آنها نیست. در این‌گونه معاملات هدف این است که دارایی‌های فروخته‌شده را هنگامی‌که قیمتشان به‌طور قابل‌توجهی پایین آمد، بازخرید کنید.
شاید این مفاهیم کمی گنگ به نظر برسند اما مقایسه ساختار این معاملات، در درک آن به شما کمک خواهد کرد. مواضع معاملاتی خرید، نوعی از معامله است که در آن مطمئن هستید که با خرید کنونی یک دارایی و فروش آن در آینده، به سودآوری خواهید رسید. اما در معاملات فروش استقراضی، معامله‌کننده بر این باور است که دارایی موردنظر در طی زمان افت قیمتی خواهد داشت.
مخاطرات و مزایای احتمالی
معامله کردن به صورت مارجین، ذاتا خطرناک‌تر و پرریسک‌تر از معامله معمولی است؛ اما وقتی صحبت از ارزهای دیجیتال است، ریسک این نوع معامله بیشتر هم می‌شود. با توجه به نوسان بسیار زیاد در بازار ارز دیجیتال، تریدرهای مارجین ارز دیجیتال باید بیشتر مراقب باشند.
حقیقت این است که اهرم بکار گرفته‌شده در معاملات، حکم پول را داشته و یا حداقل در مورد معاملات مشتقات که باید دارایی استفاده‌شده در معامله، قرض گرفته شود نهایتاً باعث ایجاد موقعیت مطلوبی خواهد شد. چیزهای کمی در دنیا رایگان هستند. خصوصاً زمانی که صحبت از پول باشد. پس یک تریدر باید انتظار خروجی‌های بزرگی را از معاملات خود داشته باشد تا بتواند اصل مبلغ وام گرفته‌شده، به همراه کارمزدهایش را به‌راحتی تسویه کند.
خطر واقعی زمانی رخ میدهد که فراخوان مارجین صادر شده باشد. تریدر، در معرض خطر از دست دادن تمام سرمایه‌گذاری اولیه خود قرارگرفته و حتی در شرایطی که فراخوان مارجین به‌موقع صادر نشود تا از ورود تریدر به منطقه ضرر جلوگیری کند، میتواند باعث شود که وی بیش از آنچه که سرمایه‌گذاری کرده است را از دست بدهد. پس معاملات مارجین یکی از معدود روش‌های مبادله است که ممکن است در آن مبلغی را بدهکار شوید که ارزش آن بیشتر از سرمایه اولیه‌تان بوده است. در دنیای قماربازان، این روند به‌عنوان دامنه‌ای از پول‌های قرض داده‌شده با ربا شناخته می‌شود. وامی با درصد سود بالا که برای اهداف مشکوکی مثل شرط‌بندی با خطر بالا، گرفته می‌شود. قماربازان امیدوارند مبلغی که برنده خواهند شد، آن وام و درصد ربای وام را پوشش دهد. اگر درنهایت این‌گونه نباشد، زمینه برای ایجاد فیلم‌های کلاسیک مافیایی مناسب خواهد بود.
معاملات ارزهای دیجیتال، به خودی خود کاملاً خطرناک نیستند ولی در حوزه مارجین تریدینگ، هنوز هم خطر از دست دادن سرمایه بسیار بالاست. صرافی‌های بسیاری درنتیجه ارائه خدمات معاملات مارجین، به دستکاری بازار متهم شده‌اند.
در پایه این مفهوم، جهش قیمتی وجود دارد. جهش قیمتی زمانی رخ میدهد که تقاضا برای خرید یک ارز دیجیتال بالا بوده و عرضه آن محدود باشد. هنگامی‌که سری متوالی از تقاضا انباشته شود، جهش سریع قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت. این اتفاق باعث خواهد شد که معاملات استقراضی دیگر به موقعیت فراخوان مارجین رسیده، قیمت‌ها بالاتر و بالاتر رفته و جهش‌های قیمتی بیشتری به وجود آید. سر انجام در پایان روز معاملاتی، یک جهش قیمتی باعث نوسانی بزرگ در افزایش قیمت خواهد شد.
بنا به گزارشات، برخی از صرافی‌ها در ایجاد این طعمه‌های استاپ-لاس (stop-loss) برای جمع‌آوری کارمزدهای فراخوان مارجین، مشارکت می‌کنند. با این حال، نهنگ‌ها یا همان تریدرهایی که موقعیت‌های ویژه‌ای در بازار ایجاد می‌کنند، اغلب اوقات باعث شرایط بحرانی بازار هستند. برای ایجاد یک جهش قیمتی، نهنگ نیازمند ایجاد موقعیت استقراضی است که به‌اندازه کافی بزرگ باشد تا با به‌کارگیری بخشی از این موقعیت، یک جهش قیمتی را پدید آورد. سپس بقیه موقعیت‌های استقراضی خود را به‌تدریج و با برنامه‌ای مشخص در بازار وارد میکند تا روند صعودی قیمت را حفظ کند. درنتیجه ارز دیجیتال موردنظر شاهد افزایشی مصنوعی در قیمت خود بوده و نهنگ موردنظر، روز معاملاتی خود را با سود بسیار بالای به‌دست آمده از بازی دادن موقعیت استقراضی خود تمام میکند.
یک بازی حرفه ای
با توجه به دشواری‌هایی که در ایجاد یک معامله حساب‌شده مارجین وجود داشته و پتانسیل شدید ضرر و زیان موجود در معامله‌ها که توسط صرافی‌ها یا معامله گران ایجاد می‌شود، تعداد محدودی از صرافی‌ها مانند بیتمکس و بایننس معاملات مارجین را ارائه می‌دهند. این صرافی‌ها اغلب از معامله‌گران مارجین درخواست می‌کنند که مدرکی معتبر از وضعیت مالی‌شان ارائه دهند. برای صرافی‌ها مناسب به نظر می‌رسد که این حوزه از دنیای وسیع بی‌قانون ارزهای دیجیتال را، خودشان قانون‌گذاری کنند. خطرات معاملات مارجینی که قانون‌گذاری نشده‌اند، این است که فقدان سرمایه در این معاملات میتواند به چند برابر موقعیت اولیه تبدیل شده و نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال را در معرض خطر قرار دهد.
مارجین تریدینگ یک بازی حرفه‌ای است که مخاطرات و ریسک‌های آن نیز حرفه‌ای می‌باشد. با این وجود باید آگاه باشید که صرف‌نظر از توانایی‌های تریدینگ شما، بازار ممکن است بر خلاف پیش بینی‌های شما حرکت کند. جهش‌های مصنوعی قیمت ارزهای دیجیتال حتی ممکن است با تلقین روند صعودی، معامله گران عادی را به دام بیاندازد. البته این جهش مصنوعی به‌محض اتمام معاملات کاذب، به‌سرعت فروکش خواهند کرد.
ضریب اهرمی – لوریج (Leverage)
قبل تر در مطلبی با عنوان مفاهیم پایه در بازار فارکس به طور مختصر لوریج یا ضریب اهرمی را معرفی کردیم. حال به طور مفصل و با ذکر مثال هایی سعی می کنیم مطلب را واضح تر برای شما بیان کنیم.
در این مطلب می خوانید:
لوریج (Leverage)
اهرم، ضریب اهرمی یا لوریج ابزار مهمی در بازار فارکس است که توسط بروکر ها یا همان کارگزاری ها در اختیار معامله گران قرار می گیرد تا معامله گران یا همان تریدر ها بتوانند با مقادیر بزرگتری نسبت به موجودی حساب خود وارد یک معامله شوند. زمانی که لوریج حساب معاملاتی شما بر روی ۱:۱۰۰ (یک به صد) باشد شما می توانید با موجودی حساب ۱ دلار وارد یک معامله ۱۰۰ دلاری شوید. در واقع می توان گفت با ضریب ۱:۱۰۰ قدرت معامله حساب شما ۱۰۰ برابر می شود. بروکر های مختلف مقادیر متفاوتی از لوریج مارجین کال یعنی چه؟ را ارائه می دهند.
مثال از عملکرد ضریب اهرمی
در نظر بگیرید شما می خواهید یک معامله ۱۰۰۰ دلاری انجام دهید. در این وضعیت اگر لوریج شما ۱:۱۰۰۰ باشد تنها موجودی ۱ دلار نیاز است. اگر لوریج شما ۱:۱۰۰ باشد تنها ۱۰ دلار موجودی نیاز دارید و اگر ۱:۵۰۰ باشد تنها ۲ دلار موجودی در حساب خود باید داشته باشید. در واقع شما باید توجه به موجودی حساب خود و مقدار ضریب اهرمی حساب معاملاتی، محاسبه کنید تا چه حجمی می توانید وارد معاملات شوید.
ضریب اهرمی، خوب یا بد
با توجه به مطالبی که قبل تر گفته شد، ضریب اهرمی یا لوریج این قدرت را می دهد تا چندین برابر موجودی حساب خود وارد معامله شوید. بیان این مطلب ضروری است که شما به همین میزان هم ریسک معامله یعنی سود و ضرر خود را نیز زیاد می کنید. این موضوع که شما می توانید مثلا تا ۵۰۰ برابر سرمایه خود وارد معامله شوید طبیعتا باعث می شود با یک اشتباه کوچک خیلی سریعتر موجودی حساب خود را صفر کنید و اصطلاحا کال مارجین شوید. اهرم بالا این قدرت را در حساب شما ایجاد می کند تا با حجمی بیشتر از مقادیر معمولی وارد معامله شوید و این حجم زیاد یعنی حجم سود و ضرر بیشتر برای شما.
شما با یک حساب ۲۰۰ دلاری و لوریج ۱:۱۰۰ نمی توانید بیشتر از حدود ۰.۲ لات معامله کنید. در این حالت هر پیپ حرکت قیمت ۲ دلار سود یا ضرر می سازد. شما در همین حساب با لوریج ۱:۱۰۰۰ می توانید ۲ لات معامله کنید یعنی هر پیپ حرکت قیمت ۲۰ دلار! بدیهی است اگر در جهت مورد تحلیل شما حرکت کند سود سرشاری عاید شما می شود ولی در صورت اشتباه به سرعت و در چند حرکت حساب ۲۰۰ دلاری شما صفر می شود!
نکته مهم این است که برای هر معامله و مقدار پیپ که سود یا ضرر می کنید ضریب اهرمی یا لوریج هیچ تاثیری در مقدار ارزش هر پیپ ندارد. خیلی از افراد تصور می کنند اگر ۱۰ پیپ سود کنند و ضریب اهرمی بالاتری داشته باشند مقدار بیشتری دلار درامد دارند!
ضریب اهرمی چقدر باشد؟
این طور به نظر می رسد با توجه به مطلب قبلی و مثال های گفته شده درک کرده اید این ابزار چقدر خوب و چقدر بد است! حال اینکه این ضریب چقدر باشد بستگی به شما دارد ولی در حد توصیه می توانیم بگوییم حداقل در اوایل کار و با تجربه کم تا جای ممکن این مقدار را کم کنید. کمترین مقدار در بروکر های مختلف متفاوت است و ممکن است ۱۰، ۲۵ یا ۵۰ باشد که برای شروع مناسب است. بعد از کسب تجربه و زمانی احساس کردید اکثر معاملات شما سود آور است می توانید این مقدار را زیاد کنید تا با حجم های بیشتری وارد معامله شوید.
تغییر لوریج (Leverage)
برای تغییر مقدار لوریج ، باید وارد سایت بروکر خود شوید و در قسمت مشخصات حساب تجاری یا دمو خود این مقدار را تغییر دهید. تغییر این مقدار معمولا دارای تاییدیه های دو مرحله است یعنی معمولا از طریق ارسال پیامک یا ایمیل و وارد کردن کد ارسالی تغییر می کند. امیدواریم تا حدی توانسته باشیم درباره این موضوع بسیار با اهمیت شما را راهنمایی کرده باشیم. برای آشنایی بیشتر می توانید به دوره الفبای فارکس مراجعه کنید.
خرید با مارجین چیست؟
خرید با مارجین (Buy on Margin) زمانی رخ میدهد که سرمایه‌گذار پول مورد نیاز برای خرید یک دارایی را با قرض گرفتن مبالغی از بانک یا کارگزار عامل خود به‌دست بیاورد.
خرید با مارجین اشاره به پرداخت اولیه‌ای دارد که به کارگزار جهت خرید دارایی انجام شده است. برای مثال، 10% از مبلغ پیش‌پرداخت شده و 90% هزینهٔ خرید نیز توسط کارگزار تأمین می‌گردد. سرمایه‌گذاران از سهم‌های مارجین‌پذیر در حساب کارگزاری‌شان به‌عنوان نوعی وثیقه استفاده می‌کنند.
قدرت خریدی که یک سرمایه‌گذار در حساب کارگزاری‌اش دارد بازتابی از مجموعه اندازهٔ پرداخت‌های دلاری‌ای است که او میتواند بدون هیچ ظرفیت مارجینی انجام دهد. معامله‌گرانی که بر روی کاهش قیمت سهم‌ها معامله می‌کنند (Short Sellers) از مارجین جهت انجام معاملات خود بهره می‌برند.
نکات مهم:
- خرید با مارجین بدین معنی است که شما در حال سرمایه‌گذاری با پولی هستید که از بانک یا کارگزاری خود قرض گرفته‌اید.
- خرید با مارجین در شدت بخشیدن به هر دو حالت سود و زیان معامله مؤثر می‌باشد.
- اگر موجودی حساب شما به زیر سطح مارجین حسابتان برسد، کارگزار شما میتواند تمام یا بخشی از پورتفوی شما را بفروشد تا حساب شما را از ضرر خارج کند.
درک خرید با مارجین
هیئت مدیرهٔ بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا سطح مارجین سهام را تعیین میکند. تا سال 2019، هیئت مدیره فدرال رزرو تعیین کرده است تا سرمایه‌گذار حداقل 50 درصد از مبلغ مورد نیاز برای خرید سهم را باید خودش پرداخت کند. سرمایه‌گذار میتواند 50 درصد باقیمانده را از بانک یا کارگزار عامل خود قرض بگیرد.
با مارجین کال یعنی چه؟ وجود این وام‌ها، سرمایه‌گذاران باید در نهایت پول دریافت‌شدهٔ خود را به‌علاوهٔ بهرهٔ توافق شده پرداخت کنند. نرخ بهرهٔ ذکرشده بسته به کارگزاری‌های مختلف و مقدار پول وام‌داده شده تغییر میکند. بهرهٔ ماهانه هر ماهه در حساب شما در کارگزاری لحاظ می‌شود.
اساساً خرید با مارجین اشاره به سرمایه‌گذاری با پول قرض گرفته شده دارد. هر چند در این روش مزایایی موجود دارد، این کار برای سرمایه‌گذارانی است با سرمایهٔ اندک که میتواند بسیار ریسکی باشد.
خرید با مارجین چگونه کار میکند؟
سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که 100 سهم از کمپانی الف را با قیمت 100 دلار به‌ازای هر سهم خریداری میکند. سرمایه‌گذار نیمی از مبلغ سرمایه‌گذاری را از سرمایهٔ شخصی خودش تأمین میکند و نیمی دیگر از مبلغ مدنظر را با وام گرفتن (یا همان خرید با مارجین) تأمین میکند. بدین ترتیب سرمایه‌گذار با این شیوه میتواند 5000 دلار نیز برای سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورد. یک سال بعد، قیمت هر سهم به مبلغ 200 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار سهام خود را با مبلغ کلی 20000 دلار می‌فروشد و 5000 دلار را به کارگزار عامل خود پس میدهد.
برای اینکه متوجه نحوهٔ خرید با مارجین بشویم، باید این روند را بدون در نظر گرفتن مقدار هزینه‌های بهرهٔ ماهانه بررسی کنیم. هرچند میزان بهره بر روی مقدار سود و زیان‌ها تأثیرگذار است، اما مقدار این بهره در مقابل مارجین تعیین‌شده بسیار اندک و ناچیز می‌باشد.
سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که 100 سهم از کمپانی الف را با قیمت 100 دلار به‌ازای هر سهم خریداری میکند. سرمایه‌گذار نیمی از مبلغ سرمایه‌گذاری را از سرمایهٔ شخصی خودش تأمین میکند و نیمی دیگر از مبلغ مدنظر را با وام گرفتن (یا همان خرید با مارجین) تأمین میکند. بدین ترتیب سرمایه‌گذار با این شیوه میتواند 5000 دلار نیز برای سرمایه‌گذاری خود به‌دست آورد. یک سال بعد، قیمت هر سهم به مبلغ 200 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار سهام خود را با مبلغ کلی 20000 دلار می‌فروشد و 5000 دلار را به کارگزار عامل خود پس میدهد.
در نهایت در این مثال سرمایه‌گذار سرمایهٔ خود را سه‌برابر میکند و با 5000 دلار سرمایه‌گذاری، 15000 دلار به‌دست می‌آورد. اگر معامله‌گر همان تعداد سهام را با پول خودش خریده بود، او تنها می‌توانست سرمایهٔ خود را از 5000 دلار به 10000 دلار برساند.
حال در نظر بگیرید که قیمت سهام به‌جای دو برابر شدن طی یک سال، به نصف خود و به مبلغ 50 دلار برسد. در این حالت سرمایه‌گذار تمام سهام خود را با مبلغی به‌اندازه 5000 دلار می‌فروشد. از آنجایی که او باید مبلغ 5000 دلار را به کارگزاری پس بدهد، پس او در این مدت 100 درصد ضرر کرده است. اگر او در این سرمایه‌گذاری از مارجین نیز استفاده نمی‌کرد، باز هم دچار ضرر می‌شد، اما فقط 50 درصد 5000 دلار، یعنی 2500 دلار از پولش را از دست می‌داد.
چگونه خرید با مارجین را انجام دهیم؟
کارگزار مبلغی تحت عنوان مارجین اولیه و مقداری نیز با عنوان “مارجین نگهداری – Maintenance margin” وضع میکند که این مبالغ باید در حساب معامله‌گر پیش از استفادهٔ او از مارجین وجود داشته باشند. (مارجین نگهداری حداقل مبلغی است که یک سرمایه‌گذار باید در حساب مارجین خود پس از خرید با مارجین داشته باشد. این مبلغ 25 درصد از ارزش کل دارایی‌های شخص است. این نرخ توسط بازار سهام نیویورک – NYSE و سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی – FIRNA تعیین و تصویب می‌گردد.)
قرارداد اختیار معامله خرید (Call Option) چیست؟
این مقدار همچنین بستگی زیادی به میزان اعتبار شخص سرمایه‌گذار دارد. مارجین نگهداری برای کارگزاری لازم است، زیرا باید یک مبلغ حداقلی‌ای در حساب سرمایه‌گذار نزد کارگزار وجود داشته باشد.
در نظر بگیرید که سرمایه‌گذاری قصد دارد تا مبلغ 15000 دلار را برای سرمایه‌گذاری کردن بپردازد و مارجین نگهداری‌ای که توسط کاگزاری وضع شده است نیز 50 درصد از کل حساب این شخص است. اگر در طی زمان ارزش سهام شخص به زیر 7500 دلار برسد، شخص به اصطلاح “مارجین کال – Margin Call” شده و کارگزار میتواند دارایی‌های او را تا بازگشت اعتبار حسابش به 7500 دلار بفروشد. همچنین این امکان وجود دارد که خود سرمایه‌گذار دارایی‌های خودش را بفروشد و یا با پول نقد میزان کسری حساب را جبران نماید. اگر سرمایه‌گذار با تأمین مالی مورد نیاز جهت بازگشت حساب به‌سطح مارجینِ نگهداری موافقت نکند، کارگزار مجاز است تا دارایی‌های سرمایه‌گذار تا بازگشت به سطح مارجین نگهداری بفروشد.
چه کسانی باید از خرید با مارجین استفاده کنند؟
به‌طور کلی، افراد تازه‌کار در بازار به‌هیچ وجه نباید از خرید با مارجین استفاده کنند. زیرا این نوع مارجین کال یعنی چه؟ خرید نیازمند سطح بالایی از تحمل ریسک دارد و باید هرگونه سرمایه‌گذاری به این شکل را به دقت رصد نمود. نگاه به افت ارزش سبد سهام (پورتفوی) برای بیشتر افراد به اندازه کافی استرس زا می‌باشد. علاوه بر این، پتانسیل بالای سقوط بازار و افت شدید قیمت‌ها همواره وجود دارد. این خود باعث افزایش هر چه بیشتر ریسک حتی برای سرمایه‌گذاران با تجربه می‌شود.
با این حال، مبلغ برخی از انواع معاملات مانند معاملات آتی کالا، همواره توسط خرید با مارجین تأمین می‌شود. اما در معاملات دیگر مانند قراردادهای اختیار معامله (Option Contracts)، باید تماماً به‌صورت نقد پرداخت شوند. برای اکثر سرمایه‌گذارانی که تمرکز اصلی‌شان را بر روی بازارهای سهام و اوراق قرضه معطوف کرده‌اند، خرید با مارجین تنها ایجاد ریسک غیرضروری برای آنها میکند.
تجربه یا نظر خود را در مورد خرید با مارجین به اشتراک بگذارید. آیا تا به حال کال مارجین شده اید؟
دیدگاه شما