سود وام بانکی چطور محاسبه میشود؟ آموزش نحوه محاسبه سود بانکی به زبان ساده
یکی از راهکارهایی که برای جبران کسری بودجه وجود دارد و در اکثر مواقع به دادمان میرسد، دریافت وام است؛ اما نحوه تخمین سود تسهیلات و مبلغ اقساط از جمله موضوعاتی است که همیشه در ذهن متقاضی وام، سوال ایجاد میکند. حتما برای خود شما هم پیش آمده است که موقع دریافت تسهیلات از متصدی بانک بپرسید سود و مبلغ وام چگونه محاسبه شده است؟ یا دائما با چگونه میتوانم سود وام بانکی را محاسبه کنم؟ کلنجار بروید. ما در این مطلب به شما انواع وام را معرفی میکنیم؛ همچنین نحوه محاسبه سود بانکی را در هر یک از تسهیلات آموزش میدهیم تا موقع دریافت وام، دچار سردرگمی نشوید و به راحتی خودتان بتوانید مبلغ سود را برآورد کنید.
۴ مورد از وامهای بانکی پرطرفدار و میزان سود آنها
حالا وقت آن است که کمی درباره تسهیلات یا وامهای پرطرفدار توضیح دهیم و بعد از آن به نحوه محاسبه سود بانکی بپردازیم. در این صورت سریعتر میتوانید درمورد وام مورد نظر و میزان سود آن تصمیم بگیرید؛ ضمن اینکه سطح اطلاعات شما ارتقا پیدا میکند. همچنین اگر میخواهید درباره مقایسه میان انواع تسهیلات بدانید و در این زمینه آگاهی به دست آورید، میتوانید با یک کلیک وارد صفحه مقایسه وامهای بانکی شوید و مفصل درباره آن بخوانید.
۱) تسهیلات مسکن
تسهیلات مسکن به دو صورت فردی تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان و زوجین تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان (در خرداد ماه ۱۴۰۱) اعطا میشود. نرخ سود این تسهیلات ۱۶ تا ۱۸ درصد است.
۲) تسهیلات خرید کالا
تسهیلات خرید کالا از ۱۵ تا ۵۰ میلیون با نرخ سود ۱۲ تا ۱۸ درصد متغیر است.
حتما حواستان باشد که برای وام خرید کالا میتوانید تا سقف ۲۰ میلیون تومان روی طرح مشترک بانک آینده و لندو حساب کنید. شما با دریافت این تسهیلات که نیاز به چک و ضامن ندارد میتوانید کالاهای مورد نیاز خود را بخرید. ما در بخشهای دیگر این مطلب، راجع به این طرح و وام بدون چک، بیشتر توضیح دادهایم.
۳) وام تعمیرات مسکن
وام تعمیرات مسکن یا جعاله تا سقف ۸۰ میلیون تومان و حداکثر زمان بازپرداخت ۶۰ ماهه اعطا میشود. همچنین نرخ سود آن ۱۷/۵ درصد است. در ادامه ما درمورد سود وام بانکی صحبت کردهایم تا شما بیشتر از چموخم این وام و سایر تسهیلات سر در میآورید.
۴) تسهیلات ازدواج
وام ازدواج زوجین تا سقف ۱۵۰ میلیون تومان، با نرخ سود ۴ درصد اعطا میشود و تقریبا اکثر بانکها با شرایط مخصوص به خود این نوع از تسهیلات را ارائه میدهند. اگر در آستانه ازدواج هستید و میخواهید در این حوزه اطلاعات بیشتری کسب کنید، وارد صفحه وام ازدواج شوید و با یک کلیک دانش خود را در این زمینه چندین برابر کنید. ضمنا از ادامه مطلب غافل نشوید، چون ما هنوز درباره روشهای محاسبه سود بانکی صحبت نکردهایم!
با توجه به مطالب فوق و آشنایی بیشتر شما با ۴ مورد از تسهیلات بانکی پرطرفدار، حالا قصد داریم به انواع روشهای محاسبه سود بانکی بپردازیم. روشهای محاسبه سود برای این است که به شما بگوید هر سال که از زمان بازپرداخت اقساط شما کم میشود، به همان نسبت از کل مبلغ قابل پرداخت و میزان سود بانکی هم کاسته میشود. پس تا تنور گرم است، نان را بچسبانید و سطح معلومات خود را در حیطه ارزیابی سود بانکها و… ارتقا دهید!
برایمان از تسهیلات مورد نظر خود بگویید! شما کدام مورد از وامهای بانکی را نسبت به سایر آنها مناسب میدانید؟ چرا؟ ممنون میشویم نظر خود را در کامنت با سایر دوستان به اشتراک بگذارید.
انواع روشهای محاسبه سود وام بانکی
در محاسبه مبلغ قسط هر وام باید یک فاکتور را از وام خود مشخص کنید و سپس به محاسبه مبلغ قسط بپردازید. به زبان ساده برای این محاسبات فرمولهای مشخصی وجود دارد که شما با جایگذاری اعداد مورد نیاز خود مبلغ هر قسط را محاسبه میکنید. لازم به ذکر است که فرمولهای محاسبات اقساط همیشه در حال به روز شدن هستند تا این کار با عدالت بیشتری انجام شود.
روش قدیمی
برای محاسبه سود بانکی به روش قدیمی، ابتدا سودی محاسبه میشود که هر فرد باید بابت وام پرداخت کند؛ بعد با مبلغ اصلی وام جمع میشود و در نهایت باید تقسیم بر تعداد ماههای بازپرداخت شود. نحوه محاسبه روش قدیمی سود کلی وام برابر با فرمول زیر است:
در نهایت برای محاسبه مبلغ هر قسط باید از فرمول زیر استفاده شود:
به عنوان مثال اگر شما یک وام ۱۰۰ میلیونی با نرخ سود ۱۸ درصد بگیرید و بخواهید طی ۳۶ ماه پرداخت کنید، اعداد به شکل زیر محاسبه میشود:
یعنی شما باید مبلغ فوق را به عنوان سود پرداخت کنید. در نهایت این عدد به مبلغ اصل وام اضافه میشود و بر تعداد ماههای بازپرداخت تقسیم و نتیجه آن برابر با مبلغ هر قسط شما میشود.
روش جدید
برای محاسبه سود وام بانکی به روش جدید، یک فرمول واحد برای محاسبه اقساط وجود دارد که باید تنها اعداد مد نظر خود را در آن قرار دهید و نتیجه را محاسبه کنید. این فرمول در روش جدید به شکل زیر است:
با مثال وام ۱۰۰میلیونی فرمول به شکل زیر شده است؛ مبلغ هر قسط و کل سود دریافتی را میتوانید محاسبه کنید:
یعنی شما بعد از سه سال با پرداخت هر ماه ۳.۶۱۵.۹۳۰ تومان، مبلغی برابر با ۱۳۰.۱۷۳.۴۸۰ پرداخت میکنید. پس در این صورت سودی برابر با ۳۰.۱۷۲.۴۸۰ تومان پرداخت میشود. در روش جدید، شما باید مبلغ بالاتری بابت سود وام پرداخت کنید که گویا این روش خیلی هم به نفع وامگیرنده نیست!
استفاده از نرمافزارها و سایتهای خودکار
پیش از آنکه به معرفی سومین روش در محاسبه سود وام بانکی بپردازیم، میخواهیم شما را با انواع وام، شرایط، اقساط و مدارک مورد نیاز آنها آشنا کنیم. شما با شناخت انواع وام میتوانید هم با تسهیلات متنوع آشنا شوید هم با افزایش سطح سواد بانکی خود، بیگدار به آب نزنید و بهترین تسهیلات را انتخاب کنید. پس همین حالا آب دستتان است زمین بگذارید و وارد صفحه انواع وام در مجله لندو شوید.
و اما این شما و این راحتترین روش محاسبه سود بانکی؛ کافیست یکی از سایتها یا نرمافزارهای بانکی را انتخاب کنید و خود را درگیر فرمولهای کسلکننده نکنید. شما در این سایتها و سامانهها به راحتی با انتخاب گزینه «محاسبه سود وام بانکی» به هدف خود میرسید. همچنین اگر علوم کامپیوتری دارید و از اکسل سر در میآورید، میتوانید خیلی راحت فرمول مورد نظر را وارد این برنامه کنید و محاسبات را انجام دهید.
شما تا به حال سود وام را خودتان محاسبه کردهاید؟ کدام روش از سایر روشها کارآمدتر است؟ ممنون میشویم نظر خود را در کامنتهای همین مطلب بنویسید.
بعد از افزایش سطح سواد بانکی خود، به سراغ کدام وام برویم؟
تصور کنید با مقوله سود وامها بهطور کامل آشنا هستید و به خوبی از پس محاسبه سود و اقساط برمیآیید؛ حالا با خودتان میگویید کدام وام کارآمدتر است و شرایط بهتری دارد؟ ما برایتان از فرآیند دریافت یک وام تماما آنلاین با شرایط بسیار راحت میگوییم. بانک آینده با پلتفرم لندو که یک سامانه خرید اقساطی است در زمینه اعطای وام و خرید اقساطی همکاری میکند. این همکاری باعث تسهیل فرآیند دریافت وام شده است؛ به طوری که شما بدون نیاز به چک، ضامن و حتی پیشپرداخت، تنها با ارائه سفته میتوانید وام خرید کالا را تا سقف ۲۰ میلیون تومان دریافت و محصول مورد نظر خود را خریداری کنید. از مزایای دیگر این وام، آنلاین بودن تمام مراحل ثبتنام و دریافت وام است که نیاز به حضور فیزیکی شما در هیچیک از مراحل نیست. همچنین سامانه لندو با صدها فروشگاه ارائهدهنده کالا و خدمات همکاری میکند نحوه محاسبه نرخ بازده مورد نیاز و شما میتوانید برای خرید انواع کالا به صفحه فروشگاه در پلتفرم لندو مراجعه و محصول موردنظرتان را از میان فروشگاههای متنوع با محصولات متعدد خریداری کنید. پس همین حالا با ورود به سایت لندو ، امکان دریافت یک وام راحت با فرآیند تماما آنلاین را برای خود فراهم کنید.
جریان نقد نحوه محاسبه نرخ بازده مورد نیاز آزاد سهام دار fcfe چیست؟
مفهوم ارزش، همیشه برای سرمایهگذاران از اهمیت ویژهای جهت حداکثر کردن سود، برخوردار بوده است. امروزه روشهای ارزشگذاری، توسعهی چشمگیری داشتهاند، بهطوریکه مجموعهای از مدلهای ارزشگذاریِ کاربردی تشکیل شده است. به وسیلهی آشنایی با صورتهای مالی و شناخت نوع فعالیتهای شرکتهای موردنظر، میتوان بهترین روش را برای نحوه محاسبه نرخ بازده مورد نیاز ارزشگذاری انتخاب نمود تا ریسک کاهش و سود، افزایش یابد. در این مقاله به بررسی یک مدل ارزشگذاری تحت عنوان جریان نقدی آزاد سهامدار (fcfe) میپردازیم که اغلب مناسب شرکتهایی است که سود نقدی پرداخت نمیکنند.
مقدمهای بر جریان نقدی آزاد (FCF)
یکی از روشهای ارزشگذاری، ارزشگذاری مطلق (روش تنزیل جریانهای نقد تنزیل شده و خالص ارزش داراییها ) است. در این روش ارزش فعلی جریان نقدی که در آینده وجود خواهد داشت، محاسبه و تنزیل میشود و برابر با ارزش فعلی دارایی در نظر گرفته میشود. جریانهای نقدی متفاوتی را میتوان برای محاسبات استفاده کرد که یکی از این جریانها، جریان نقد آزاد است. جریان نقد آزاد معیاری برای بررسی عملکرد شرکتها است. جریان نقدیای را نشان میدهد که پس از کسر همهی هزینهها، بدهیهای پرداخت شده و سرمایهگذاریها، جهت استمرار عملیات محاسبه میشود. این مدل خود شامل دو رویکرد دیگر میشود که عبارتاند از: جریان نقدی آزاد سهامدار (FCFE) و جریان نقد آزاد شرکت (FCFF).
دو جریان نقد دیگر که با استفاده از آنها میتوان ارزشگذاری را انجام داد عبارتاند از: جریان نقدی حاصل از پرداخت سود تقسیمی و درآمد باقیمانده. جریان نقد آزاد اغلب زمانی مورداستفاده قرار میگیرد که شرکت سود نقدی سهام را پرداخت نمیکند یا مقدار آن بسیار ناچیز است. ساختار شرکت به نحوی است که سرمایهگذار میتواند در روند سیاستهای شرکت تأثیرگذار باشد و ارزشگذاری از نگاه سهامداران عمده صورت میگیرد.
مقدار مثبت جریان نقد آزاد نشان میدهد که شرکت پس از پرداخت هزینهها و سرمایهگذاریها، دارای وجوه نقد مازاد است. از طرف دیگر، مقدار منفی نشان میدهد که شرکت درآمد کافی بهمنظور پوشش هزینهها و فعالیتهای سرمایهگذاری خود ایجاد نکرده است و میتواند علامت مشکلات زیادی باشد که باید مورد بررسی قرار بگیرند.
اگر با مفهوم ارزشگذاری آشنایی ندارید، پیشنهاد میکنیم تا قبل از مطالعهی کامل این مطلب، مقالهی مربوط به ارزشگذاری را مطالعه کنید.
جریان نقدی آزاد سهامدار (FCFE) چیست؟ برای کدام دسته از شرکتها کاربرد دارد؟
جریان نقد آزاد سهامدار یا جریان نقد آزاد حقوق صاحبان سهام که در زبان انگلیسی به آن free cash flow to equity یا بهاختصار FCFE میگوییم، جریان نقدیای است که یک کسبوکار تولید میکند تا بین سهامداران توزیع شود. این روش معیاری است که تحلیلگران اغلب تلاش میکنند با استفاده از آن، ارزش یک شرکت را محاسبه کنند. به دلیل عدم پرداخت سود یک سری شرکتها، این روش بهعنوان جایگزینی برای مدل تنزیل سود سهام یا DDM ، محبوبیت پیدا کرده است. همچنین با استفاده از FCFE میتوان مقدار جریان نقدی را محاسبه کرد که در دسترس سهامداران خواهد بود، نه مقداری که به سهامداران پرداخت میشود.
برای محاسبه، وجه نقد ناشی از عملیات منهای مخارج سرمایه میشود، سپس بدهی خالص صادر شده را به آن اضافه میکنیم. بهطورکلی فرمول محاسبهی جریان نقد آزاد سهامدار عبارت است از:
جریان نقد آزاد سهامدار= جریان نقد عملیاتی – هزینههای سرمایهگذاری + افزایش خالص بدهی
دلیل استفاده از جریان نقد آزاد سهامدار چیست؟ چرا تحلیلگران ترجیح میدهند از این روش استفاده کنند؟
در عمل، بسیاری از تحلیلگران ترجیح میدهند از مدل ارزشیابی جریان نقد آزاد سهامدار (FCFE) استفاده کنند. این تحلیلگران فرض میکنند که ظرفیت پرداخت سود در برآوردهای جریان نقدی منعکس میشود. درحقیقت جریان نقد آزاد سهامدار، معیاری نحوه محاسبه نرخ بازده مورد نیاز برای سنجش ظرفیت پرداخت سود سهام نیز به شمار میآید. تحلیلگران همچنین از مدلهای ارزشگذاری FCFE برای سهامی استفاده میکنند که سود پرداخت نمیکند، چرا که برای استفاده از مدل تنزیل سود سهام (DDM)، تحلیلگر باید زمان و مقدار اولین سود سهام و تمام سود سهام یا رشد سود سهام پس از آن را پیشبینی کند. انجام این پیشبینیها برای سهامی که سود پرداخت نمیکند، معمولاً دشوار است؛ بنابراین در چنین مواردی، تحلیلگران اغلب به مدلهای جریان نقد آزاد سهامدار متوسل میشوند.
نحوهی محاسبهی جریان آزاد سهامدار (FCFE)
محاسبهی FCFE با محاسبهی جریان نقدی عملیات (CFO) شروع میشود. جریان نقدی عملیات در بیان ساده، بهعنوان درآمد خالص بهاضافهی هزینههای غیرنقدی منهای سرمایهگذاری سرمایه در گردش تعریف میشود. همانطور که قبلاً اشاره کردیم. جریان نقد آزاد سهامدار، جریان نقدی دورهای است که برای توزیع بین سهامداران عادی در دسترس است. اینکه میگوییم برای توزیع بین سهامداران عادی در دسترس است، به چه معناست؟ کل جریان نقد عملیاتی (CFO) برای توزیع در دسترس نیست. بخشی از جریان نقد عملیاتی موردنیاز، برای سرمایهگذاری سرمایهی ثابت در طول دوره، در جهت حفظ ارزش شرکت و تداوم فعالیتهای آن تخصیص مییابد؛ این وجه برای توزیع بین سهامداران عادی در دسترس نیست.
فرمول استفاده از FCFE
FCFE برای محاسبهی ارزش سهام استفاده میشود. ارزشگذاری به روش FCFE، شامل تنزیل FCFE مورد انتظار در آینده با نرخ بازده موردنیاز سهام است. در واقع برابر است با:
فرمول fcfe
همچنین برای استفاده از مدل گوردون که در آن نرخ رشد مقدار ثابت و غیر صفر دارد (در مقالهی مدل تنزیل سود تقسیمی، توضیحی از آن را ارائه دادهایم)، ارزش سهام طبق این فرمول محاسبه میشود:
فرمول fcfe
Vequity= ارزش سهم
FCFE = جریان نقد آزاد سهامدار سال آینده
r = نرخ تنزیل
g = نرخ رشد
تفاوت جریان نقدی آزاد سهامدار (FCFE) و جریان نقد آزاد شرکت (FCFF)
جریان نقد آزاد شرکت، برابر با جریان نقدی قابل پرداخت به تأمینکنندگان منابع مالی و جریان نقد آزاد سهامداران، برابر با جریان نقدی قابل پرداخت به سهامداران، پس از پرداخت تمام هزینههای عملیاتی و مالی و اصل وامها و… و انجام سرمایهگذاریهای لازم است. در حقیقت جریان نقدی آزاد سهامدار، صرفاً جریان نقدی است که مربوط به سهامدار میشود ولی جریان نقد آزاد شرکت مربوط به سهامداران و سایر ذینفعان آن میشود.
تفاوت اصلی بین جریان نقدی آزاد شرکت و جریان نقدی آزاد سهامدار در این است که جریان نقدی آزاد شرکت تأثیر هزینهی بهره و انتشار خالص بدهی (بازپرداخت) را حذف میکند. درحالیکه جریان نقدی آزاد سهامدار شامل تأثیر هزینهی بهره و انتشار خالص بدهی (بازپرداختها) میشود. به همین دلیل مقدار جریان نقد آزاد شرکت بالاتر از جریان نقد آزاد سهامدار خواهد بود. بهگونهای که:
FCFF = FCFE – افزایش خالص در اصل تسهیلات مالی دریافتی
جریان نقدی آزاد شرکت (FCFF) بهعنوان جریان نقدی آزاد بدون اهرم نیز شناخته میشود و جریان نقدی آزاد سهامدار (FCFE) معمولاً بهعنوان جریان نقدی آزاد اهرمی شناخته میشود.
این دو جریان نقدی ارجحیت خاصی بر یکدیگر ندارند و برای اینکه تشخیص دهیم کدام یک از جریان های نقد آزاد مناسب استفاده است، باید بگوییم که نوع ارزشی که مدنظر تحلیلگران است تعیین میکند از کدام معیار جریان نقدی باید استفاده کرد. جریان نقد آزاد شرکت (FCFF) برای محاسبهی ارزش فعلی خالص (NPV) شرکت استفاده میشود و جریان نقد آزاد سهامدار(FCFE) برای محاسبهی ارزش فعلی خالص (NPV) و همچنین حقوق صاحبان سهام، مورد استفاده قرار میگیرد.
آیا نرخ تنزیل مورداستفاده در جریان نقد آزاد شرکت و جریان نقد آزاد سهامدار متفاوت است؟
همانطور که مدلهای ارزشگذاری، باتوجهبه جریانهای مورداستفاده در آنها، نرخ تنزیل متفاوتی خواهند داشت، جریانهای نقدی آزاد نیز با توجه به اینکه از جریان نقدی اهرمی یا جریان نقدی غیراهرمی، استفاده کردهایم، نرخهای تنزیل متفاوتی خواهند داشت.
اگر از جریانهای نقدی آزاد بدون اهرم استفاده شود، میانگین موزون هزینهی سرمایه (WACC) شرکت بهعنوان نرخ تنزیل استفاده میشود زیرا باید کل ساختار سرمایهی شرکت را در نظر گرفت و اگر از جریان نقدی آزاد اهرمی استفاده شود، هزینهی حقوق صاحبان سهام شرکت باید بهعنوان نرخ تنزیل استفاده شود، زیرا فقط مقدار باقیمانده برای سرمایهگذاران سهام را شامل میشود.
میانگین موزون هزینهی سرمایه (WACC) چیست؟
میانگین موزون هزینهی سرمایه ، یکی از راههای رسیدن به نرخ بازده موردنیاز است، یعنی حداقل بازدهی که سرمایهگذاران از یک شرکت خاص میخواهند. در حقیقت میانگین موزون هزینهی سرمایه (WACC) همانطور که از نامش پیداست، نشاندهندهی میانگین هزینهی سرمایهی شرکت است که در آن به هر دسته از سرمایه به طور متناسب وزن داده میشود. منابع سرمایه شامل سهام عادی، سهام ممتاز، اوراق قرضه و هر بدهی بلندمدت دیگر میشود که این موارد در محاسبات میانگین موزون هزینهی سرمایه گنجانده میشود.
میانگین موزون هزینهی سرمایه، روشی متداول برای نرخ بازده موردنیاز است. زیرا بازدهی که دارندگان اوراق قرضه و سهامداران برای تأمین سرمایهی شرکت تقاضا میکنند را در یک عدد بیان میکند. اگر سهام یک شرکت، عمدتاً در حال نوسان باشد یا سرمایهگذاری در سهام یک شرکت ریسک بالایی داشته باشد، به دلیل تناسبی که بین ریسک و بازده باید وجود داشته باشد، سرمایهگذاران بازده بیشتری را طلب خواهند کرد؛ به همین ترتیب در اینگونه شرکتها، اغلب میانگین موزون هزینهی سرمایه، مقدار بالاتری خواهد داشت. مزیت اصلی میانگین موزون هزینهی سرمایه (WACC) این است که ساختار سرمایهی شرکت را در نظر میگیرد. برای مثال، اگر یک شرکت عمدتاً از تأمین مالی بدهی استفاده کند، WACC آن به هزینهی بدهی نزدیکتر از هزینه حقوق صاحبان سهام خواهد بود.
کاربرد جریان نقدی آزاد؛ آیا این روش معیار دقیقتری نسبت به سایر معیارها است؟
جهت تشخیص سودآوری یک واحد تجاری، صرفاً اتکا بهصورت سود و زیان انتخاب عاقلانهای نخواهد بود. به دلیل اینکه ممکن است اقلام صورت سود و زیان، برای نشاندادن سود دستکاری شده باشند، درحالیکه در واقعیت شرکت توان ایفای تعهدات خود را نداشته باشد. ممکن است قیمت واقعی سهام با قیمت برآوردی که از این اطلاعات بهدستآمده است، تفاوت داشته باشد. همچنین اگر سود سهام تقسیمی به طور قابلملاحظهای با توان پرداخت شرکت متفاوت باشد، سهامدار عمده قادر است کنترل شرکت را به دست بگیرد و متناسب با توان شرکت، سود سهام پرداخت کند. بنابراین به نظر برخی تحلیلگران، جریان نقدی آزاد، شاخص بهتری برای بررسی سوددهی شرکت است.
البته جریان نقدی آزاد معیار دقیقتری نسبت به سود قبل از بهره و مالیات (EBITDA یا EBIT) و درآمد خالص (net income) است. به دلیل اینکه هزینههای سرمایهای بزرگ و تغییر وجه نقدی که به دلیل تغییر در داراییها و بدهیهای عملیاتی به وجود میآیند را حذف میکند. همچنین، معیارهایی مانند سود قبل از بهره و مالیات و درآمد خالص شامل هزینههای غیرنقدی میشود که جریان نقدی واقعی یک کسبوکار را نادرست نشان میدهد.
جمعبندی
امروزه مدلهای متفاوت و کاربردی جهت محاسبهی ارزش یک سهم، دارایی یا شرکت، ایجاد شدهاند. هرکدام از این مدلها بهتناسب کاربردشان و نیازی که واحد تجاری دارد، انتخاب میشوند تا فرآیند ارزشگذاری صورت بگیرد. روش جریان نقد آزاد سهامدار نیز با توجه به اینکه یک سری شرکتها سود تقسیمی ندارند یا اینکه محاسبهی سودشان دشوار است، مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله، به بررسی این روش کاربردی، نحوهی محاسبهی آن و تفاوت آن با جریان نقد آزاد شرکت پرداختیم.
برای دسترسی به سایر محتواهای آموزشی و تحلیلی وارد صفحهی اصلی شوید.
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای مدلی است که رابطه بین ریسک و بازده مورد انتظار یک دارایی را توصیف کرده و برای قیمت گذاری اوراق بهادار پر ریسک مورداستفاده قرار میگیرد. فرمول مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای برای محاسبه بازده مورد انتظار عبارت است از:
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای
Rs = Rf + β (Rm – Rf )
در این فرمول:
Rs= نرخ بازده مورد انتظار دارایی
Rf= نرخ بهره بدون ریسک
β= بتای اوراق بهادر یا دارایی
Rm = بازده پیشبینیشده بازار
ایده اصلی پشت مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای این است که بازده سرمایه سرمایه گذاران باید از دو راه جبران شود: اول ارزش زمانی پول و دوم پاداش ریسک.
ارزش زمانی پول با نرخ بهره بدون ریسک در فرمول نشان داده میشود و سرمایه آنها را با سرمایه گذاری در هر نوع دارایی در یک بازه زمانی جبران میکند. نیمه دوم از فرمول، پاداش ریسک را نشان میدهد و مقدار پاداشی را که سرمایه گذار برای ریسک اضافی مطالبه میکند، نشان میدهد.
مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای میگوید که سود مورد انتظار سهام یا پرتفوی برابر با نرخ بهره بدون ریسک بهعلاوه پاداش ریسک پذیری است. اگر بعد از محاسبه از طریق این فرمول مشخص شود که سود مورد انتظار شما، سود موردنیازتان را برآورده نمیکند، قطعاً شما سرمایه گذاری نخواهید کرد.
با استفاده از مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و فرضیات زیر، میتوانیم بازده مورد انتظار از سرمایه گذاری در یک سهام را در این مثال محاسبه کنیم: اگر نرخ بهره بدون ریسک ۱۵ درصد باشد، بتای سهم موردنظر شما ۲ باشد و بازده مورد انتظار بازار بورس هم ۲۲ درصد باشد، انتظار میرود سهام سودی در حدود ۲۹ درصد ایجاد کند.
رد پای بانک مرکزی در افت و خیز بورس
در ۴ سال گذشته مهمترین عامل موثر بر نوسانات کوتاهمدت بازار سهام، وضعیت سیاست پولی کشور بوده است.
فردای اقتصاد: طی سه دهه گذشته بازار سهام هم مانند سایر بازارهای دارایی تحت تاثیر نوسانات تورم، با چرخههایی مواجه بوده است. اگر چه توضیح دقیقتر این است که از ابتدای دهه ۷۰ تا سال ۱۳۹۸، مهمترین عامل جهش بازدهی در بازار سهام، نرخ ارز بوده است، به طوریکه طی این سالها بیشترین بازده در بازار سهام عموما یک سال پس از جهش در نرخ ارز مشاهده میشد. اما طی ۴ سال گذشته همزمان با تغییرات در سبد سرمایهگذاری خانوار و برخی تغییرات در بازار سهام، مهمترین عامل موثر بر نوسانات کوتاهمدت بازار سهام، وضعیت پولی کشور بوده است. به طوریکه تمام ماههایی که وضعیت پولی کشور در انقباض بوده، بازار سهام در افول و دورانی که در انبساط قرار داشته بازار سهام در رونق بوده است. نمودار بالا این همبستگی را طی یک سال و نیم اخیر نشان میدهد. از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون ما با ۴ دوره مواجه بودهایم؛ از ابتدای ۱۴۰۰ تا انتهای مرداد که شرایط پولی به شدت انبساطی بود و بازار سهام رشد قابل ملاحظهای را تجربه کرد. از شهریور تا دیماه ۱۴۰۰ که وضعیت پولی انقباضی بود و بازار سهام همزمان یک دوره چند ماههی افول را تجربه کرد. دوره بهمن تا اردیبهشت ۱۴۰۱ که شرایط پولی انبساطی بود و بازار سهام مجددا رونق را تجربه کرد، و از خرداد ۱۴۰۱ تاکنون که با شرایط پولی انقباضی شدید مواجه بودیم و بازار ماههای متوالی افول را تجربه کرده است.
بنابراین طی این یک سال و نیم، اقتصاد ایران دو دوره انبساط پولی و دو دوره انقباض پولی پشت سرگذاشته است که انبساط اول (نیمه اول ۱۴۰۰) از انبساط دوم (انتهای ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۱) شدیدتر، و انقباض دوم (از خرداد سال جاری تاکنون) از انقباض اول (پاییز ۱۴۰۰) شدیدتر بوده است و میزان رونق و رکود بازار سهام نیز متناسب با شدت و حدت انبساط و انقباض بوده است. هر چه انبساط پولی شدیدتر، رونق بازار سهام بیشتر و طولانیتر، و هر چه انقباض پولی شدیدتر، رکود بازار بیشتر و طولانیتر بوده است. رصد وضعیت پولی کشور از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ نیز همین همبستگی را نشان میدهد.
برای رصد وضعیت پولی کشور و برای داشتن به روزترین اطلاعات میتوانیم از گزارش سیاست پولی بانک مرکزی که به صورت هفتگی منتشر میشود استفاده کنیم. در شکل بالا، نمودار بالایی که وضعیت پولی کشور را نمایندگی میکند، سفارشهای ارسالی توسط بانکها به بانک مرکزی و میزان و حداقل نرخ سفارشهای پذیرششده توسط بانک مرکزی و نمودار پایین وضعیت بازدهی در بازار سهام را نشان میدهد.
در نیمه اول ۱۴۰۰ که برچسب انبساط پولی شدید دارد، میزان نقدینگی در شبکه بانکی به قدری زیاد بوده که بانکها مازاد نقدینگی خود را در ازای دریافت سود ۱۸ درصدی در اختیار بانک مرکزی گذاشتهاند. این وضعیت از خرداد تا اوایل شهریور ۱۴۰۰ تداوم دارد. در دو ماهه ابتدایی سال نیز درخواست نقدینگی کمی از جانب بانکها وجود داشته است. انبساط این دوره که ماههای پایانی دولت روحانی است، ناشی از رشد بالای پایه پولی بوده و بزرگ شدن بودجه، و باز شدن دست دولت برای استقراض از بانک مرکزی با عنوان تنخواه که درصد مشخصی از بودجه است، حجم زیادی از پول را وارد شبکه بانکی و در واقع وارد اقتصاد کرد. این وضعیت باعث شد که نرخ در بازار بین بانکی با کاهش مداوم، از ۲۰ درصد در ابتدای سال به ۱۸ درصد در اوایل شهریور برسد. در این دوره بازدهی ماهانه بازار همواره رو به افزایش بود و در مرداد به حداکثر خود رسید و باعث شد که تا شهریور حجم معاملات در بازار سهام در اوج بماند.
در شهریور ماه ۱۴۰۰ با روی کار آمدن دولت رئیسی و نگرانیهای شدید تورمی سیاستهای کنترل تورم و انقباض پولی در اولویت قرار گرفت. از مهر تا اوایل دی ماه، سفارشهای ارسالی از طرف بانکها رو به افزایش بود، بانک مرکزی بخشی از این نیاز را پاسخ میداد. نرخهای سیاست پولی اعم از ریپو و نرخ بازار بین بانکی افزایش یافتند؛ نرخ بازار بین بانکی از ۱۸ درصد به بالای ۲۱ درصد رسید که این نشاندهنده کسری نقدینگی در شبکه بانکی و در نتیجه اقتصاد بود. همزمان با این وضعیت بازار سهام وارد رکود شد.
پاییز ۱۴۰۰ در این شرایط گذشت، تا اینکه افزایش نرخ در بازار بین بانکی و مشکلات نقدینگی بانکها، بانک مرکزی را مجددا به سمت کاهش نرخ ریپو و افزایش تزریق پول به بانکها سوق داد. هفته اول دی ۱۴۰۰، بانک مرکزی موضع سیاستگذاری پولی را تغییر داد و با تزریق شدید پول، نرخ ریپو و بازار بین بانکی را کاهش داد. این دوره با نیاز شدید بودجه به تزریق پول نیز همراه بود. همانطور که انتظار میرفت این سیاست رونق را به بازار سهام بازگرداند. این دوره انبساطی تا اردیبهشت ۱۴۰۱ ادامه یافت تا اینکه دولت تصمیم به افزایش قیمت خوراکیها گرفت. اثرات تورمی مورد انتظار این اصلاحات قیمتی در کنار تزریق پول یارانهای به اقتصاد، از نگاه مردان بانک مرکزی تغییر ریل دیگری را میطلبید که شاید تخفیفی در انتظارات تورمی ناشی از جهش قیمتها با اصلاحات قیمتی ایجاد کند. طی این مدت نرخ ریپو دو درصد افزایش یافته و نرخ در بازار بین بانکی نیز در محدوده ۲۱ درصد باقی مانده است، نرخی که سه درصد نسبت به میانگین بلندمدت ۱۸ درصدی بازار بین بانکی بالاتر است. این انقباض در خرداد و تیر ۱۴۰۱ شدت بیشتری داشت. به طوری که تنها طی این دو ماه نرخ ریپو ۲.۵ واحد درصد افزایش یافت و نرخ در بازار بین بانکی نیز با شیب تندتری افزایش یافت. در مردادماه تسهیل یک ماههای اتفاق افتاد که رونق کمرمق کوتاهمدتی را در بازار رقم زد، اما پس از آن روند انقباضی در شهریور و مهر تاکنون تداوم داشته و اثرات مورد انتظار را در بازار سهام رقم زده است.
با توجه به اثر قابل توجه سیاست پولی بر بازار سهام، همواره این انتقاد به بانک مرکزی مطرح است که با اعمال سیاستهای انقباضی به بازار سهام لطمه میزند. اما باید توجه داشت که هدف اصلی همه بانکهای مرکزی تورم است، تا بتوانند از کانال کاهش تورم، ثبات اقتصاد کلان را برقرار کنند و در سایه ثبات اقتصاد کلان امکان سرمایه گذاری و رشد اقتصادی فراهم شود. در چنین فضایی بازار سهام کم نوسان و در رونق متناسب با اقتصاد خواهد بود و این وضعیت ایده آل برای بازار سهام است. بنابراین انتقادی که به بانک مرکزی و سایر نهادهای اقتصادی وارد است، ناتوانی در ایجاد ثبات اقتصاد کلان است.
طلسم قیمت دلار شکست/ پرچم بورس بالا رفت
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران،در هفته قبل بازار ارز و سکه رنج شد و روند ساید به خود گرفت، حبس دلار و سکه در میان سنگرهای حمایتی نشان دهنده تردید معامله گران در تعیین تکلیف جهت حرکت بازار است. در روز قبل بازار آزاد تحرک چندانی نداشت ولی بازار رسمی صعودی بود دلار متشکل پس از هشت روز طلسم قیمتی خود را شکست و دو پله رشد کرد. در بازار سرمایه نیز سهامداران در حال سبک و سنگین کردن سهام و گروه ها برای مشخص کردن لیدر و جهت حرکت بازار در آینده هستند. معامله گران ریسک های بازار را در مقابل انتظارات صعودی قرار داده اند تا بررسی کنند زور کدامیک در تعیین جهت حرکت شاخص کل می چربد؟ اثر لغو یک نشست در بازار ارز روز قبل خبری در بازار ارز منتشر شد که ترمز بازار را کشید. آمریکا جلسه شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران را که برای فروش پدافند یکپارچه موشکی بود ، لغو کرد، انعکاس این خبر در بازار ارز موجب کاهش یک پله ای نرخ ارز در بازار شد، زیرا نگرانی از تشدید تنش ها میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس را تعدیل می کرد، قیمت دلار هرات و سلیمانیه نیز کاهش پیدا کرد. در روز قبل طلسم معاملات بازار رسمی بالاخره شکسته شد، دلار متشکل هشت روز در قیمت ۲۹ هزار و ۲۷۴ تومان بسته شد ولی در پایان روز قبل طلسم قیمتی را شکست و دو پله بالاتر از نرخ روز سه شنبه بود. روز قبل بازار رسمی برخلاف بازار آزاد رشد کرد نرخ دلارنیما نیز مانند دلار متشکل افزایش قیمت را ثبت کرد. گفته می شود میزان عرضه ارز در سامانه نیما نسبت به سال قبل رشد کرده و به همین دلیل است که میزان رشد نرخ در بازار نیما متناسب با بازار آزاد نیست. تناقض در بازار سکه این هفته بازار ارز و سکه رنج شده است. قیمت سکه امامی هم در محدوده ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومانی و ۱۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومانی نوسان کرد. تحلیلگران معتقدند شکست هر کدام از این محدوده های قیمتی به عنوان سیگنال افزایشی و یا کاهشی شناسایی می شود. سکه رفاهی ولی آرام در پله اول کانال ۱۵ میلیون تومانی بالاتر از بازار طلا حرکت می کند. حجم معاملات نیز همزمان با رشد آرام قیمت در معاملات سکه رفاهی روند صعودی به خود گرفته است. کارشناسان ولی قرارگیری حباب سکه امامی در محدوده دو میلیون و ۱۰۰ هزار تومان را برای خرید پر ریسک ارزیابی می کنند که باید دید در ادامه بازار ریسک بالای سکه را قبول می کند یا خیر؟ بازار ارز ساید شد معاملات بازار ارز در این هفته در نیمه کانال ۳۲ هزار تومان تا محدوده ۳۳ هزار و ۷۰۰ تومان حبس شده و روند ساید به خود گرفته است آنطور که مشخص است معامله گران در تعیین تکلیف روند حرکتی بازار فعلا تردید دارند. اکوایران قیمت پایانی دلار در بازارهای مختلف را در هر روز محاسبه میکند و در نموداری اولین، کمترین،بالاترین و آخرین قیمت هفته منتهی به آن روز را قرار می دهد. ترس بازار دلار از تجمعات تهران /3 عامل نزولی شدن قیمت ارز دراین شرایط ولی نرخ دلاری درهم هم در کانال ۳۲ هزار تومان قرار دارد، در حالیکه میانگین حباب درهم در روز های قبل در بالای محدوده ۴۰۰ تومان بوده، معامله گران کاهش حباب مثبت درهم را منعکس کننده تعدیل انتظارات صعودی در بازار ارز میدانند. پرچم صعودی بازار سرمایه بالا رفت بازار سهام بالاخره در هفته جاری بازده مثبت ثبت کرد و سبز پوش شد، با ورود آر اس آی به محدوده اشباع فروش شاخص کل با برگشت رو به بالا موجب سبز پوشی شاخص کل شد، شاخص کل در نزدیکی محدوده روانی یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی با توقف عرضه رو به رو شد. سیگنال توقف روند نزولی شاخص کل در ابتدا با سبزپوشی گروه پالایشگاهی روشن شد و در ادامه در پایان هفته سایر گروه ها مانند شیمیایی و فلزی پرچم صعودی بازار را بالا نگه داشتند. نقشه بازار در روز قبل نشان داد که بازار در حال سبک و سنگین کردن شرایط بازار و گروه هاست، برخی از کارشناسان معتقدند که بازار سرمایه از نظر تکنیکالی و ارزندگی در جایگاه مناسبی است ولی ریسک های موجود در بازار از جمله بلاتکلیفی برجام و ناآرامی های موجود مانع از افزایش مورد انتظار نقدینگی در شرایط کنونی بازار سرمایه میشود و در شرایطی که حجم معاملات کم است معاملات الگوریتمی هم در محدوده های حمایتی جان بازار را برای حرکت رو به بالا می گیرد. همچنین بخوانید ماجرای صف های طولانی مقابل صرافی ها چه بود؟ ردپای بورس در بازار سکه/ احتمال صعود سکه هجوم بورسی ها به بازار سکه/پیش بینی قیمت سکه قیمت دلار در نقطه جوش؟ /آرامش قبل از طوفان در بازار
دیدگاه شما