ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف

حال اگر بخواهید بیت کوین‌های بلوکه‌شده را برداشت کنید، باید توکن‌های wBTC را به آدرسی در شبکه اتریوم ارسال کنید. در این حالت پل مربوطه بیت‌کوین‌های ضرب‌شده را دریافت و توکن BTC را به آدرس ولت شما در شبکه بیت کوین ارسال می‌کند.

سبد ارز دیجیتال چیست؟ ساخت و مدیریت پرتفوی ارز دیجیتال

در زندگی فراز و نشیب‌های فراوانی وجود دارد و همین نوسانات می‌تواند موجب نابودی هر چیزی که ساخته‌ایم شود. منطق حکم می‌کند که هر فردی در زندگی خود با استفاده از رویکردهای حفاظتی ضمن مواجه با خطرات احتمالی، اقدامات مناسبی را برای کاهش و جبران زیان داشته باشد. استفاده از سبد ارز دیجیتال یکی از پارامترهای مهم سرمایه گذاری در کریپتو تلقی می‌شود. بازارهای مالی از این قاعده مستثنی نیستند و همان‌طور که دیگر دارایی‌های خود را در برابر حوادث گوناگون بیمه می‌کنیم، باید رویکردی مشابه آن را برای ارزهای دیجیتال خود داشته باشیم.

سبد دارائی ارز دیجیتال با متنوع‌سازی دارایی‌های سنتی و دیگر بازارها تفاوت زیادی دارد. با ایجاد یک سبد دارایی دیجیتال به همراه استراتژی سرمایه‌گذاری می‌توانیم به‌راحتی با چالش‌های موجود در بازار مواجه کنیم و ریسک‌های خود را به حداقل برسانیم. اما چگونه می‌توانیم یک سبد ارز دیجیتال با بازدهی بالا را بسازیم؟ ساخت پرتفوی ارز دیجیتال و مدیریت درست آن یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های سرمایه‌گذاران حوزه کریپتو است که در این مطلب قصد داریم اصول ایجاد یک پرتفوی مؤثر را آموزش دهیم. با والکس همراه شوید.

پرتفوی ارز دیجیتال چیست؟

پرتفوی ارز دیجیتال، شامل تعدادی از دارایی دیجیتالی می‌شود که یک سرمایه‌گذار و یا معامله‌گر سرمایه خود را به آن اختصاص می‌دهد. بهترین سبد ارز دیجیتال شامل تنوعی از دارایی‌های مختلف از جمله ارزهای معتبر بازار، توکن‌ها و یا شت کوین‌ها می‌شود. یکی از مفاهیم کلیدی در مدیریت سبد دارایی، تنوع بخشیدن است که موجب کاهش ریسک سرمایه‌گذاری می‌شود. هدف از ایجاد این سبد، به حداقل رساندن بازده با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف است که هر کدام واکنش‌های مختلفی به یک رویداد دارند. راه‌های زیادی برای ایجاد تنوع و ساخت یک پرتفوی ارز دیجیتال وجود دارد که نحوه انجام آن به ما بستگی دارد. اهداف ما برای آینده، میزان ریسک‌پذیری و شخصیت ما عواملی هستند که در تصمیم‌گیری جهت چگونگی ساختن یک پرتفوی ارز دیجیتال نقش دارند.

شروع سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال معمولا با خرید ارزهای دیجیتال برتر بازار یعنی بیت کوین و اتریوم که مارکت کپ بیشتری دارند شروع می‌شود. اما پس از آن برخی از معامله‌گران به سراغ ارزهای دیجیتالی می‌روند که حجم بازار بیشتری دارند و یا ترجیح می‌دهند روی شت کوین‌ها که رشدهای نجومی دارند سرمایه‌گذاری کنند. بهتر است با تحقیق درباره تمای دارایی‌های دیجیتال یک سبد ارز دیجیتال تشکیل دهیم که ریسک کمتری داشته باشد تا بتوانیم احتمال موفقیت خود را بیشتر کنیم.

برای راحت‌تر شدن مدیریت پرتفوی ارز دیجیتال می‌توانیم از پلتفرم‌های مدیریت سبد دارایی مختلف استفاده کنیم و یا معاملات خود را در یک فایل اکسل ذخیره کنیم. برخی از این پلتفرم‌ها به کیف پول شخصی و صرافی متصل می‌شوند و روند کار را راحت‌تر می‌کنند.

منظور از متنوع سازی سبد سرمایه‌گذاری چیست؟

از اصطلاح متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری در تمامی بازارهای مالی به کار برده می‌شود و به تخصیص دارایی به سرمایه‌گذاری در گروه‌های مختلف دارایی مانند ارزهای دیجیتال، بازار بورس، اوراق قرضه و فلزات گران‌بها اشاره دارد. به بیانی ساده‌تر متنوع‌سازی به توزیع وجوه سرمایه‌گذاری ما در دارایی‌های با ارزش اشاره دارد. برای مثال، می‌توانیم با سرمایه‌گذاری در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، بورس، املاک و مستغلات و یا حوزه فناوری اطلاعات به سبد سرمایه‌گذاری خود تنوع ببخشیم. استفاده از این استراتژی‌ها میزان ریسک سرمایه‌گذاری ما را کاهش می‌دهد.

ارزهای دیجیتال نیز یک کلاس دارایی واحد به شمار می‌روند. ما می‌توانیم با خرید ارزهای دیجیتال، توکن‌ها و یا استیبل کوین‌ها که هر کدام اهداف و کاربرد متفاوتی دارند، سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کنیم.

داشتن سبد ارز دیجیتال چه اهمیتی دارد؟

برخی از کارشناسان حوزه ارز دیجیتال معتقدند که سبد سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال باید متنوع باشد. در حالی که متنوع‌سازی سبد دارایی یک استاندارد برای سرمایه‌گذاری است اما توزیع دارایی مانند دارایی‌های مختلف مزایا و معایبی را به همراه دارد. استفاده از این استراتژی، ریسک کلی روی پرتفوی را کاهش می‌دهد. در این میان ضررهای یک دارایی می‌تواند با سود یک دارایی دیگر جبران شود و موقعیت ما را ثابت نگه دارد. استفاده از سبد ارز دیجیتال فرصت‌های زیادی برای کسب سود در اختیار ما قرار می‌دهد. اما این نکته را نباید فراموش کنیم که ما همیشه در تمامی سرمایه‌گذاری‌ها برنده نخواهیم بود، اما با تخصیص و تنوع مناسب دارایی، در طولانی‌مدت برآیند سبد دارایی ما مثبت خواهد بود.

چگونه بهترین سبد سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال را بسازیم؟

اکنون که با مزایای ایجاد یک سبد ارز دیجیتال آشنا شده‌ایم وقت آن است که درباره ارزهای دیجیتال مختلف تحقیق کنیم و بهترین‌ها را به سبد خود اضافه کنیم. در ادامه برخی از شاخص‌هایی معرفی می‌کنیم که برای سنجیدن پتانسیل رمزارزها در طولانی‌مدت به آن نیاز داریم و با درنظرگرفتن آنها می‌توانیم بهترین سبد دارایی دیجیتالی را بسازیم.

1. بررسی ارزش بازار ارز دیجیتال: سهم زیاد ارزش بازار یک ارز دیجیتال نسبت به کل دارایی‌های کریپتو نشانه تسلط بر بازار است. برای مثال، سهم بازار بیت کوین حدود ۴۰ درصد از کل ارزش بازار رمز ارزها است. پروژه‌هایی که ارزش بازار خیلی کم مثلاً چند ده میلیون دلار دارند به‌راحتی تحت تأثیر عوامل مختلف در بازار قرار می‌گیرند.
2. کاربرد ارز دیجیتال: در انتخاب رمز ارزها باید به کاربرد و هدف آنها در سال‌های آینده دقت کنیم. ملکه دنیای ارزهای دیجیتال اتریوم، نمونه‌ای از این کاربرد است. اکوسیستم اتریوم به‌گونه‌ای طراحی شده که به پروژه‌های غیرمتمرکز اجازه می‌دهد تا در بستر بلاک چین آن ساخته شوند.
3. حجم معاملات و تراکنش‌های روزانه: برای اینکه بفهمیم یک ارز دیجیتال برای قرارگرفتن در سبد ارز دیجیتال مناسب است می‌توانیم تعداد تراکنش‌ها و حجم معاملات روزانه آن را بررسی کنیم.
4. توسعه مداوم: چنانچه فناوری پشت یک رمزارز، مناسب هدف آن نباشد، این احتمال وجود دارد که در طولانی‌مدت شکست بخورد.
5. اخبار و احساسات بازار: برخی از انواع ارز رمزارزها مانند دوج‌کوین به روش بازاریابی توانستند جایگاه خوبی را میان ارزهای دیجیتال کسب کنند و به محبوبیت برسند. به همین دلیل بهتر است با دنبال‌کردن اخبار مربوط به رمزارزها همیشه به‌روز باشیم و احساسات بازار را زیر نظر بگیریم.

نحوه متنوع سازی سبد دارائی ارز دیجیتال

هر سرمایه‌گذار یا معامله‌گر ارز دیجیتال نظرت و استراتژی مخصوص خود را در مورد ایجاد سبد ارز دیجیتال دارد و اما برخی قوانین مهم وجود دارد که تقریباً تمام آنها استفاده می‌کنند که عبارت‌اند از:

• پرتفوی ارز دیجیتال خود را با دارایی‌های دیجیتال ریسک بالا، متوسط و کم باید بسازیم و وزن‌های مناسبی را به هر دارایی اختصاص دهیم. سبد ارز دیجیتالی که بیشتر دارایی‌های آن ریسک بالایی دارند ممکن است در کوتاه‌مدت سود خوبی به ما دهد اما ممکن است ضررهای زیادی نیز متحول شویم. میزان ریسک‌پذیری ما تعیین می‌کند که چه نوع سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است.
• بهتر است بخشی از سرمایه خود را به استیبل کوین‌ها اختصاص دهیم زیرا این کوین‌ها به تأمین نقدینگی پرتفوی ما کمک می‌کنند.
• بازار کریپتو ثبات ندارد و تصمیمات ما در کوتاه‌مدت و با شرایط فعلی باید تغییر کند؛ بنابراین باید به‌صورت دوره‌ای سبد دارایی ارز دیجیتال خود را متعادل‌سازی کنیم.
• اگر به‌تازگی از یک دارایی سود خیلی خوبی به دست آورده‌ایم، تخصیص دادن سرمایه دوباره به این دارایی اصلاً فکر خوبی نیست و بهتر است همیشه برای جلوگیری از نامتعادل شدن سبد ارز دیجیتال، رمز ارزهای آماده برای خرید داشته باشیم.

بهترین سبد چینی ارز دیجیتال

سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال می‌تواند برای ما فوق‌العاده سودآور باشد و از نظر تاریخی، ارزهای دیجیتال ظرفیت و پتانسیل بالایی را از خود نشان داده‌اند که با هیچ دارایی و بازار دیگری قابل قیاس نیست. دنیای ارزهای دیجیتال سرشار از فرصت‌ها و امکانات متنوع برای سرمایه‌گذاری است اما ریسک‌های موجود در این بازار را نباید دست‌کم بگیریم. با تقسیم سرمایه خود و تخصیص آن به موضوعات مختلف مانند کوین‌ها، حوزه دیفای (DeFi)، میانگین‌گیری هزینه دلاری با تحلیل‌های درون زنجیره‌ای تا حد امکان می‌توانیم ریسک سبد دارایی ارز دیجیتال خود را کاهش دهیم.

به طور کلی، در بازارهای مالی مانند ارز دیجیتال سود بیشتر با ریسک زیاد همراه است اما با استفاده از راهکارهای پوششی می‌توانیم ریسک کمتر و سودآوری بیشتری داشته باشیم. آیا شما از سبد سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال استفاده می‌کنید؟ چگونه ریسک معاملات خود را کاهش می‌دهید؟

سوالات متداول

این سبد شامل ارزهای دیجیتال برتر بازار با پروژه‌های قوی می‌شود که سرمایه‌گذاران دارایی خود را به آن اختصاص می‌دهند.

برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و افزایش سود در بازار کریپتو ایجاد یک سبد ارز دیجیتال ضروری است.

مزایا و ریسک های استفاده از پل های بلاکچین چیست؟

ریسک های پل بلاکچین باعث شده تعداد زیادی از کاربران در مورد استفاده از این پلتفرم‌ها دچار تردید شوند. زمانی که اولین پل‌های زنجیره‌ای توسعه داده شد، همه کارشناسان از شروع دوره‌ای جدید در حوزه دیفای و بلاکچین خبر می‌دانند اما چالش‌ها و مشکلات متعدد باعث شد مزایای پل بلاکچین در سایه قرار بگیرد. در این مقاله به بررسی نقاط روشن و تاریک این فناوری می‌پردازیم تا با آگاهی بیشتری از پل‌های بلاکچین استفاده کنیم.

پل بلاکچین؛ پدیده‌ای جوان اما آینده‌دار

پل‌های زنجیره‌ای یکی از جدیدترین دستاوردهای صنعت بلاکچین محسوب می‌شود. محبوبیت این پل‌ها در مدت کوتاهی به شدت افزایش یافته است. مجموعه ارزش سرمایه بلوکه شده در پل‌های بلاکچین به میلیاردها دلار می‌رسد. هر چه استقبال مردم از برنامه‌های دیفای بیشتر می‌شود، تراکنش‌ها و سرمایه‌های موجود در پل‌های بلاکچین نیز افزایش پیدا می‌کند.

پل‌ها کمک می‌کنند تا نقل و انتقال دارایی‌ها بین شبکه‌های مختلف با سرعت بیشتر و هزینه کمتری انجام شود. با این حال باید ریسک های پل بلاکچین هم بررسی شود. استفاده از این پلتفرم‌ها خطراتی به همراه دارد. هک شدن پل ممکن است خسارت‌های میلیون دلاری ایجاد کند.

پل بلاکچین چیست؟

پل بلاکچین (cross chain bridges) یا پل زنجیره‌ای پروتکلی است که شبکه‌های مختلف بلاکچین را به یکدیگر متصل می‌کند. در نتیجه امکان انتقال دارایی (ارز دیجیتال، داده، NFT، قرارداد هوشمند و …) بین شبکه‌های گوناگون به وجود می‌آید.

تا چند سال پیش هیچ توسعه‌دهنده‌ای به ارتباط میان بلاکچین‌ها اهمیت نمی‌داد. یکی از نقاط ضعف فناوری بلاکچین، مستقل بودن شبکه‌ها و عدم امکان برقراری ارتباط با محیط خارجی است. سیستم‌های مالی سنتی همیشه تلاش می‌کنند تا ارتباطات با دنیای بیرونی را افزایش دهند. برای مثال پلتفرم ویزا (Visa) دائماً به دنبال همکاری و توسعه سرویس‌های خودش است. در نتیجه توسعه‌دهندگان بلاکچین نیز متوجه شدند به پلتفرم‌هایی برای اتصال شبکه‌ها به یکدیگر نیاز دارند.

پل‌های بلاکچین بستری را به وجود آوردند که نقل و انتقال داده و دارایی بین شبکه‌های مختلف تسهیل شود. پل‌های زنجیره‌ای از مکانیزم‌های مختلفی برای انتقال داده استفاده می‌کنند. «بلوکه کردن» و «توکن‌سوزی و ضرب توکن جدید» از جمله راهکارهای پل‌ها برای ارسال داده به شبکه‌های دیگر است.

پل‌های زنجیره‌ای چگونه کار می‌کنند؟

زمانی که سفارش انتقال ارز دیجیتال به شبکه دیگری را ثبت می‌کنید، پل بلاکچین فعالیتش را شروع می‌کند. در ابتدا توکن‌هایی مساوی با سفارش ثبت شده، در شبکه دوم ایجاد می‌شود. پس از آنکه توکن‌های در شبکه دوم به کیف پول شما واریز شد، توکن‌ها در شبکه اول از بین می‌روند. فرآیند بلوکه شدن نیز تقریباً همین روند را دارد. زمانی که شما توکن‌ها را به آدرس کیف پول در بلاکچین دوم ارسال می‌کنید، رمزارزها در شبکه اول بلوکه می‌شوند.

فرض کنید مقداری بیت کوین در کیف پول شما موجود است اما برای استفاده از امکانات یک برنامه دیفای به توکن BTC در شبکه اتریوم نیاز دارید. اگر ۲۰ بیت کوین به آدرس پل در بلاکچین بیت کوین ارسال کنید، ۲۰ توکن wBTC یا بیت کوین ضرب‌شده در بلاکچین اتریوم ایجاد می‌شود. این توکن‌ها با شبکه اتریوم سازگار هستند و به کیف پول شما منتقل می‌شوند.

حال اگر بخواهید بیت کوین‌های بلوکه‌شده را برداشت کنید، باید توکن‌های wBTC را به آدرسی در شبکه اتریوم ارسال کنید. در این حالت پل مربوطه بیت‌کوین‌های ضرب‌شده ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف را دریافت و توکن BTC را به آدرس ولت شما در شبکه بیت کوین ارسال می‌کند.

محبوب ترین پل های بلاکچین عبارتند از:

• بلاکچین بایننس (Binance Chain Bridge)
• ترا (Terra Bridge)
• آربیتروم (Arbitrum)
• انی‌سواپ (Anyswap)
• پالیگان (Polygon)
• ایکس‌دای (xDAI)
• ایموتیبل ایکس (Immutable-X)

بررسی مزایای پل بلاکچین

پل بلاکچین یکی از بهترین ابزارها برای جابه‌جایی دارایی‌ها بین شبکه‌های مختلف است. به کمک Cross-Chain Bridges انتقال دارایی با سرعت بیشتری انجام می‌شود و امکان کسب درآمد از پلتفرم‌های مختلف فراهم خواهد شد. علاوه بر این، کاربران با جابه‌جایی بین شبکه‌ها و پلتفرم‌ها از برنامه‌های غیرمتمرکز گوناگونی استفاده می‌کنند و شاهد افزایش حجم تراکنش‌ها خواهیم بود. برای مثال به کمک پل بلاکچین می‌توان از پرداخت کارمزد گران شبکه اتریوم (gas) فرار کرد.

بررسی ریسک های پل بلاکچین

پل‌های بلاکچین جزو دستاوردهای جدید و پرچالش محسوب می‌شوند. آسیب‌پذیری‌های زیادی در پل‌ها وجود دارد و در ماه‌های گذشته اخبار زیادی در مورد کلاهبرداری و هک این پلتفرم‌ها شنیده شده است. در ادامه برخی از مهم‌ترین ریسک های پل بلاکچین را به طور مفصل بررسی می‌کنیم.

تمرکزگرایی

برخی از پل‌ها دچار تمرکزگرایی می‌شوند. معمولاً مدیریت این پلتفرم‌ها توسط یک فرد یا گروه محدودی از توسعه‌دهندگان انجام می‌شود. از جمله وظایف مدیران پل‌ها می‌توان به نگهداری از دارایی‌های بلوکه‌شده، ایجاد توکن‌های جدید، کنترل جامعه و تأیید تراکنش‌ها اشاره کرد. برای مثال پل بایننس یک نمونه از پلتفرم‌های متمرکز است. در چنین شرایطی کاربران و معامله‌گران باید به مدیران پل اعتماد کامل داشته باشند.

این فرآیند کاملاً برخلاف اصول اولیه صنعت بلاکچین و کریپتوکارنسی است. با این حال افراد زیادی به گردانندگان پل بایننس اعتماد دارند و از این پلتفرم یا بسترهای مشابه به راحتی استفاده می‌کنند. البته که مدیریت پل توسط شرکت بایننس باعث افزایش اعتبار و امنیت پلتفرم نیز خواهد شد.

نقدینگی کم

یکی دیگر از ریسک های پل بلاکچین نقدینگی ضعیف است. مبادله توکن‌ها در Cross-Chain Bridges همیشه سریع پردازش نمی‌شود. هر پل برای پردازش سریع تراکنش‌ها به استخرهای نقدینگی متنوعی در شبکه‌های مختلف نیاز دارد. بسیاری از پل‌های فعلی چنین امکاناتی را در اختیار ندارند و ممکن است در پردازش تراکنش‌ها دچار مشکل شوند. البته در میان پل‌های بلاکچین، پلتفرم‌های متمرکز نقدینگی بیشتری دارند و به همین دلیل عملکرد بهتری خواهند داشت.

آسیب‌پذیری‌های فنی

آسیب‌پذیری‌های فنی و باگ‌های نرم‌افزاری دیگر معضلی است که می‌تواند مزایای پل بلاکچین را بی‌اثر کند. این پل‌ها توسط قراردادهای هوشمند توسعه داده می‌شوند. این قراردادها باگ‌ها و معضلات زیادی دارند. برای انتقال ارز دیجیتال توسط پل بلاکچین مراحل مختلفی باید طی شود. ممکن است یک هکر در هر مرحله به پلتفرم حمله کند و بتواند مقدار قابل توجهی دارایی به سرقت ببرد.

برای مثال چندی پیش پل Wormhole هک شد و ۳۲۰ میلیون دلار از سرمایه کاربران به سرقت رفت. این پل که دو بلاکچین اتریوم و سولانا را به یکدیگر متصل می‌کند، دارای نقص در قراردادهای هوشمند بوده است. نتیجه این اتفاق به سرقت رفتن ۱۲۰ هزار توکن wETH بود. در یک اتفاق مشابه پل اتریومی BSC Qubit Finance نیز هک شد و ۸۰ میلیون دلار توکن BNB به کیف پول سارقان واریز شد.

خطر سانسور و کلاهبرداری

یکی دیگر از ریسک های پل بلاکچین خطر سانسور و کلاهبرداری است. ارزهای دیجیتال به وجود آمدند تا با سانسور و عدم شفافیت مبارزه کنند. بیشتر بلاکچین‌ها سوابق تراکنش‌ها را به صورت شفاف در اختیار کاربران قرار می‌دهند. فرض کنید از طریق یک پل بلاکچین، سفارشی برای انتقال دارایی ثبت کرده‌اید. توکن‌ها در شبکه اول توسط مدیران دریافت می‌شود اما به شبکه دوم منتقل نمی‌شوند. در این حالت دارایی شما از دست رفته است و هیچ راهی برای پیگیری انتقال وجود ندارد. چنین تراکنش‌هایی شفاف نیست و این گونه تخلف‌ها در هیچ بستری ثبت نخواهد شد. بنابراین پل‌ها می‌توانند دارایی‌های کاربران را در خاموشی به سرقت ببرند.

خلاصه مطلب

پل بلاکچین مزایای مختلفی دارد اما انتقال داده با استفاده از این پلتفرم‌ها بدون خطر نخواهد بود. ریسک های پل بلاکچین سبب شده افراد زیادی از کار کردن با این پلتفرم‌ها هراس داشته باشند. در ماه‌های گذشته خبرهای زیادی مبنی بر هک شدن پل‌ها منتشر شده است. هیچ کس منکر مزایای پل بلاکچین نیست اما هنوز راه زیادی برای تکامل این پلفترم‌ها در پیش است. با توجه به افزایش روزافزون محبوبیت برنامه‌های دیفای، قطعاً نیاز به وجود پل‌هایی امن، سریع و ارزان نیز بیشتر خواهد شد. باید دید توسعه‌دهندگان چه زمانی می‌توانند این نیاز را به طور کامل رفع کنند.

عوامل موثر در مدیریت سرمایه بازار ارز دیجیتال

تمامی افرادی که وارد بازار ارز دیجیتال می شوند، به دنبال راهی برای کسب سود و درآمد هستند اما باید این نکته را در نظر داشته باشند در صورتی این کسب سود امکانپذیر است که دانش و آگاهی کامل وجود داشته باشد. در این میان افرادی هستند که اقدام به سرمایه گذاری ارز دیجیتال می کنند که نمی دانند دقیقا در این بازار چه اتفاقی می افتد بنابراین دانش و آگاهی لازم در بازار ارز دیجیتال اهمیت فوق العاده ای دارد. در ادامه به بررسی روش های مختلف مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال می پردازیم، برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

قانون سود در بازار ارز دیجیتال

برای مدیریت سود در بازار باید به سه پارامتر دقت داشت که شامل: مدیریت سرمایه، مدیریت روانشناسی و تحلیل شرایط بازار است. از این سه پارامتر به ترتیب مدیریت سرمایه مهم ترین نقش و مدیریت روان شناختی و تحلیل هر دو به یک اندازه در سود حاصل از بازار اثرگذار است. مدیریت سرمایه در واقع یک استراتژی کاملا شخصی بوده که وابسته به هدف سرمایه گذار دارد.

البته مواردی از قبیل سن، میزان سرمایه و اهداف و زمان تعیین شده برای رسیدن به مدیریت سرمایه می تواند نقش مهمی داشته باشد. البته برخی مدیریت سرمایه را همان مدیریت ریسک می دانند که در اصل همان مهارت لازم سرمایه گذاری با کمترین ریسک با هدف کسب درآمد و سود است.

پارامتر دیگری که در قانون سود در بازار اهمیت دارد مدیریت روانشناسی بازار ارز دیجیتال است. در واقع روانشناسی بازار شامل مجموعه رفتارهایی است که به معامله گر کمک می کند تا احساسات خود را در بازار ارز دیجیتال کنترل کرده و از آن برای موفقیت در معاملات بازار استفاده کند. بنابراین روانشناسی بازار به حرکت در بازار بر اساس واکنش ها و شرایط احساسی افرادی که در آن فعال هستند، گفته می شود. در اصل احساساتی که در زمان معامله بروز می کند، احساس ترس و طمع است. البته به همراه این دو نوع احساسات می توان به امید، خشم، هیجان، اضطراب و ریسک پذیری اشاره کرد.

پارامتر دیگر موثر در قانون سود در بازار، تحلیل است. البته این نکته را در نظر داشته باشید که بیشترین زمانی که معامله گر در بازار ارز دیجیتال صرف می کند، بعد تحلیل است. تحلیل در بازار به سرمایه گذاران این امکان را می دهد تا زمان دقیق سرمایه گذاری را تشخیص دهند.

مدیریت سرمایه در بازار ارز دیجیتال

زمانی که از مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال صحبت می شود، منظور همان مدیریت ریسک، اصل سرمایه و سبد ارز دیجیتال است. هر یک از مواردی که در بالا گفته شد می تواند اثر بسیار مهمی در مدیریت سرمایه داشته باشد. مدیریت سبد ارز دیجیتال مهم ترین پارامتر در مدیریت سرمایه در بازار ارز دیجیتال است. در این قسمت می خواهیم با یک مثال روش مدیریت سبد ارز دیجیتال را با زبان ساده توضیح دهیم.

• 10 درصد، سرمایه گذاری بلند مدت 5 ساله
• 30 درصد، سرمایه گذاری بلند مدت 1 الی 3 ساله
• 20 درصد، سرمایه گذاری میان مدت 3 الی 6 ماهه
• 30 درصد، نوسان گیری روزانه و بازار اسپات
• 10درصد، سرمایه گذاری در مورد معاملات اهرمی و بازار فیوچرز

مثالی که در بالا گفته شد، مدیریتی است که یک فرد ریسک گریز برای سبد ارز دیجیتال خود در نظر گرفته است. در صورتی که فردی ریسک پذیر باشید می توانید درصدهای سرمایه گذاری خود را در مورد معاملات تغییر دهید.

البته این نکته را در نظر داشته باشید در مورد معاملات فیوچرز باید اطلاعات کاملی داشته باشید و قبل از یادگیری کامل، هرگز به سمت این نوع بازار حرکت نکنید.

اما در مورد مدیریت اصل سرمایه، مهمترین نکته این است که ضرری متوجه اصل سرمایه خود نکند. مهم ترین نکته ای که قبل از ترید کردن در بازار ارزهای دیجیتال باید در نظر گرفته شود، باید تحقیقات کاملی در مورد انتخاب نوع صرافی داشته باشید و سراغ صرافی هایی از ارز دیجیتال بروید که برای مبادله ارزهای دیجیتال خود مشکلی نداشته ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف باشید. از نکات دیگری که برای مدیریت اصل سرمایه باید به آن دقت داشت، انتخاب کیف مناسب برای ذخیره ارزهای دیجیتال خود است تا از هر گونه خطر سرقت ارزهای دیجیتال در امان باشد.

نکته دیگری که می توان برای مدیریت اصل سرمایه در نظر گرفت، استفاده از شرکت ها و سازمان های فعال در زمینه مدیریت سرمایه گذاری است که در این سال ها رشد بالایی داشته اند. این شرکت ها با توجه به شرایط بازار عمل کرده اند و تلاش کرده اند سود آوری بیشتری داشته باشند.

بخش دیگری که باید در مدیریت سرمایه باید در نظر گرفت، مدیریت ریسک است. مدیریت ریسک به مراحل شناسایی، تحلیل و پاسخ به عوامل خطرساز گفته می شود. بروز این عوامل می تواند تریدر یا معامله گر را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث ایجاد ضررهای جبران ناپذیری شود. در ادامه توضیحات بیشتری خواهیم داد.

مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال

در مدیریت ریسک باید عوامل مختلفی همچون حد سود و حد ضرر و ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک را در نظر گرفت. قبل از اینکه به معرفی ریسک های احتمالی در بازار ارز دیجیتال بپردازیم، باید هدف خود را از مدیریت ریسک را تعیین کنید:

• شناسایی ریسک های احتمالی
• کاهش یا تعدیل ریسک ها
• ایجاد اصولی برای مدیریت ریسک و تصمیم گیری بهتر
• برنامه ریزی

به هر حال مدیریت ریسک بهترین روش برای جلوگیری از ضررهای احتمالی در هر پروژه است. با ارزیابی برنامه برای مشکلات بالقوه و راهبردهایی برای رفع آنها، شانس موفقیت تیم بهبود خواهد یافت. قبل از اینکه اقدام به مدیریت ریسک کنید باید تمام منابع مختلف ریسک را در نظر بگیرید. این منابع می تواند در شرایط بازار متغیر باشد.

یکی از عواملی که در مدیریت ریسک اثرگذار است شامل، تعیین حد سود و حد ضرر است. منظور از حد ضرر، شرایطی از بازار است که برای معامله تعیین می شود تا به عنوان یک سفارش تعریف شود که با رسیدن قیمت به یک سطح مشخص، دارایی مورد نظر برای جلوگیری از ضرر بیشتر به فروش می رسد تا معامله مورد نظر در بازار بسته شود.

از این ابزار برای محدود کردن ضرر یا سود در معامله استفاده می شود زیرا از بین رفتن سود معامله هم نوعی از ضرر در بازار محسوب می شود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که تعیین حد ضرر در معاملات کوتاه مدت و یا میان مدت کاربرد دارد، سرمایه گذاران نیز می توانند از این قابلیت استفاده ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف کنند.

نکاتی که برای تعیین حد ضرر در معامله باید در نظر گرفت شامل:

1. حد ضرر باید دارای نرخ پیروزی (نسبت R/R) قابل قبول در سابقه معاملات باشد. البته تعیین این نرخ کاملا وابسته به استراتژی معاملاتی فرد دارد.
2. حد ضرر باید در سطحی باشد که اثبات کند نقطه ورود تریدر به معامله کاملا اشتباه است.

البته ممکن است در تعیین حد ضرر خطاهایی نیز اتفاق بیفتد که از جمله این خطاها می توان به انتخاب حریصانه و تعیین حجم نادرست معاملات اشاره کرد.

پارامتر دیگری که برای مدیریت ریسک باید در نظر گرفت، تعیین حد سود است. تعیین حد سود مطلوب برای هر معامله گر وابسته به استراتژی های معاملاتی هر فرد دارد. اما اگر بخواهیم حد سود را تعریف کنیم بدین معناست که زمانی که معامله گر در معامله خود به سوددهی می رسد و میزان آن سود برای وی مطلوب است، اقدام به بستن معامله و برداشت سود خود می کند. می توان برای تعیین حد سود در معامله از پارامترهای تحلیل تکنیکال و یا تحلیل فاندامنتال استفاده کرد.

پارامتر دیگری که باید در مدیریت ریسک در نظر گرفت، شناخت ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک است. ریسک سیستماتیک به شرایطی گفته می شود که مربوط به ریسک کل بازار است و این نوع ریسک غیر قابل حذف بوده و بر روی کل بازار و سهام یک شرکت و یا صنعت خاص تاثیر می گذارد.

به ریسک غیر سیستماتیک، ریسک مشخص نیز گفته می شود. این نوع ریسک یکی از انواع ریسک های سرمایه گذاری بوده که ناشی از ریسک منحصر به فرد شرکت و یا صنعتی خاص است که بر روی آن سرمایه گذاری می کنید. ریسک سیستماتیک را نمی توان با روش متنوع سازی حذف کرد. برای حذف این نوع ریسک باید از استراتژی تخصیص دارایی استفاده کرد. منظور از استراتژی تخصیص دارایی، قرار دادن مقداری از دارایی هایتان در سرمایه گذاری های مختلف است که تحت شرایط ریسک سیستماتیک مدیریت می شود.

اما به ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف غیر از ریسک سیستماتیک، ریسک های غیر سیستماتیک نیز وجود دارد که ناشی از ریسک منحصر به فرد شرکت یا صنعتی است که در آن سرمایه گذاری انجام می شود.

ریسک غیر سیستماتیک مربوط به اخبار خاص یک سهم یا یک صنعت خاص است، به عنوان مثال زمانی که کارکنان یک شرکتی که در آن سرمایه گذاری می کنید اعتصاب می کنند، ریسک غیر سیستماتیک بر قیمت آن دارایی اثر می گذارد و از ارزش آن کم می کند. به ریسک غیر سیستماتیک، ریسک حذف شدنی نیز گفته می شود و می توان این نوع ریسک را با استفاده از متنوع کردن سبد سرمایه گذاری کاهش داد. در سبد ارز دیجیتالی که به خوبی تنوع بخشی انجام شده باشد، ریسک غیر سیستماتیک ناچیز بوده و می توان از آن صرف نظر کرد.

متنوع سازی، راهی برای کاهش ریسک

تنوع یا متنوع سازی نوعی استراتژی برای مدیریت ریسک های سرمایه گذاری است. با سرمایه گذاری کردن بر روی دارایی های مختلف، می توان ریسک یک دارایی را تا حد زیادی محدود کرد. دلیل و منطقی که برای متنوع سازی وجود دارد این است که دارایی های متنوع، در طولانی مدت دارای سود بیشتر و بهتری هستند. هدف از ایجاد تنوع در پرتفوی، محدود کردن ریسک های غیر سیستماتیک است. در این روش دارایی هایی که موجب کاهش تاثیرگذاری دارایی هایی که به خوبی انتخاب نشده اند، می شود. البته زمانی تنوع سازی مفید خواهد بود که دارایی های انتخاب شده به صورت کامل به یکدیگر ارتباطی نداشته باشد.

البته این نکته را در نظر داشته باشید که متنوع سازی مزیت های بسیاری داشته و موجب کاهش ریسک سرمایه گذاری می شود اما دارای معایبی است. این روش بسیار زمان بر بوده و مستلزم زمان زیادی برای انتخاب دارایی های گوناگون است. از سمت دیگر این روش بسیار گران بوده و خرید و فروش مجموعه ای از دارایی ها، با کارمزدهای بسیاری درگیر است. پس متنوع سازی می تواند هم موجب نفع سرمایه گذار باشد و هم اینکه موجب ضررهای سرمایه گذار شود.

نحوه تخصیص یونیت های سبد ارز دیجیتال

یکی از روش هایی که برای مدیریت ریسک در بازار ارز دیجیتال می توان استفاده کرد، قرار دادن دارایی های مختلف از ارز دیجیتال در پرتفوی سرمایه گذاری است. به هر یک از این دارایی هایی که در سبد ارز دیجیتال قرار می گیرد، در اصطلاح یونیت سبد ارز دیجیتال گفته می شود. اما برای قرار دادن این یونیت ها، باید یک استراتژی استانداردی را در نظر گرفت. یا باید یونیت های سبد به صورت ثابت و برابر و یا به صورت متغیر و نابرابر باشد.

منظور از یونیت های ثابت و برابر این است که آن تعداد از دارایی های ارز دیجیتالی که می خواهید خرید کنید، باید یک تعداد ثابت و با درصدهای برابری باشد اما در انتخاب یونیت های نابرابر و متغیر باید یک استراتژی منطقی در نظر داشت. به عنوان مثال می توان دارایی هایی که دارای ریسک بیشتری هستند را با درصدهای کمتر و معاملاتی که دارای ریسک کمتری هستند را با درصدهای بالاتری خرید.

نتیجه گیری

با توجه به مطالبی که در این مقاله قرار داده شد، متوجه شدیم که مدیریت سرمایه در ارز دیجیتال، نوعی استراتژی مالی است که هدف آن حداکثر کارایی سرمایه در معاملات است. بنابراین در مدیریت سرمایه باید تعادل را حفظ کرده و در برخی از موارد می توان با کاهش هزینه های غیر ضروری، وضعیت مالی یک فرد را بهبود داد. اصلی ترین هدفی که می توان از مدیریت سرمایه در نظر گرفت، کم کردن ضرر و افزایش سود است. یعنی اینکه در معاملات بتوانیم علاوه بر حفظ سرمایه خود، سودهای خوبی را نیز بدست آورد. امیدواریم با مطالب این مقاله بتوانید سیستم مدیریتی خوبی برای سرمایه خود در ارز دیجیتال داشته باشید چرا که سیستم مدیریت سرمایه برای یک تریدر موفق ضروری است.

خطرات تنوع بخشی بیش از حد پرتفوی

اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که اگرچه تنوع بخشی تضمینی در برابر ضرر نیست، اما اتخاذ یک استراتژی محتاطانه به سمت اهداف بلندمدت مالی است. مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا تنوع بخشی موثر است. به بیان ساده، با گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش‌ها یا صنایع مختلفی که با یکدیگر همبستگی کمی دارند، نوسان قیمت را کاهش می‌دهید.

همه ما از مزایای تنوع بخشی پرتفوی سهام شنیده ام. یک سبد سهام شخصی باید متنوع شود تا ریسک ذاتی نگهداری یک سهام یا فقط سهام یک صنعت خاص، را کاهش دهد. با این حال، ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف برخی از سرمایه گذاران ممکن است در واقع بیش از حد سهام خود را متنوع کنند. در ادامه نحوه حفظ تعادل مناسب برای انجام این کار بررسی شده است.

نکات مهم

• تنوع بخشی، که شامل نگهداری سهام مختلف در صنایع مختلف است، می تواند به سرمایه گذاران کمک کند تا ریسک مالکیت سهام فردی را کاهش دهند.
• تنوع بخشی، به کاهش نوسان قیمت و ریسک کمک می‌کند و می‌توان با داشتن حداقل 20 سهام، پرتفوی خود را متنوع کرد.
• تفاوت کمی بین داشتن 20 سهام و 1000 سهام وجود دارد، زیرا مزایای تنوع بخشی و کاهش ریسک فراتر از سهام بیستم حداقل هستند.
• داشتن سهام فراتر از نیاز، می تواند تأثیر سودهای بزرگ سهام را از بین ببرد و روند صعودی شما را محدود کند.

تنوع بخشی چیست؟

وقتی در مورد تنوع بخشی در سبد سهام صحبت می کنیم، به تلاش سرمایه گذار برای کاهش ریسک با سرمایه گذاری در شرکت های مختلف، بخش ها، صنایع یا حتی ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف کشورهای مختلف اشاره می کنیم.

اکثر متخصصان سرمایه گذاری موافقند که اگرچه تنوع بخشی تضمینی در برابر ضرر نیست، اما اتخاذ یک استراتژی محتاطانه به سمت اهداف بلندمدت مالی است. مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا تنوع بخشی موثر است. به بیان ساده، با گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش‌ها یا صنایع مختلفی که با یکدیگر همبستگی کمی دارند، نوسان قیمت را کاهش می‌دهید.

دلیل این امر این است که صنایع و بخش‌های مختلف همزمان یا با یک نرخ بالا و پایین نمی‌روند. اگر از سهام صنایع مختلف در پرتفوی خود نگهداری کنید، کمتر احتمال دارد که افت شدیدی را تجربه کنید، زیرا از آنجایی که برخی از بخش ها با روزهای سخت مواجه می شوند، برخی دیگر ممکن است رونق داشته باشند. این امر عملکرد کلی سبد سهام سازگارتر را فراهم می کند.

به یاد داشته باشید که اهمیتی ندارد سبد سهام شما چقدر متنوع است، ریسک شما هرگز حذف نمی شود. شما می‌توانید ریسک مربوط به تک تک سهام را کاهش دهید (چیزی که آن را ریسک غیرسیستماتیک می‌نامند)، اما ریسک‌های ذاتی بازار (ریسک سیستماتیک)، تقریباً بر هر سهام تأثیر می‌گذارد و هیچ تنوعی نمی تواند مانع از آن شود.

تنوع بخشیدن به ریسک غیر سیستماتیک

روش عمومی اندازه گیری ریسک، نگاه کردن به سطوح نوسان است. به این معنا که هر چه سهام یا سبد سهام در یک دوره زمانی با شدت بیشتری حرکت کند، آن دارایی ریسک بیشتری دارد. یک مفهوم آماری به نام انحراف استاندارد برای اندازه گیری نوسانات استفاده می شود. بنابراین در این مقاله، می توانید انحراف معیار را به معنای «ریسک» در نظر بگیرید.

طبق نظریه پورتفوی مدرن، پس از اضافه کردن بیستمین سهم به سبد سهام خود، به تنوع مطلوب بسیار نزدیک خواهید شد.

طبق کتاب تئوری پرتفوی مدرن و تحلیل سرمایه گذاری ادوین جی التون و مارتین جی گروبر (Edwin J. Elton and Martin J. Gruber)، میانگین انحراف استاندارد (ریسک) یک سبد سهام منفرد 49.2 درصد است در حالی که افزایش تعداد سهام در پرتفوی متعادل می تواند انحراف استاندارد پرتفوی را تا حداکثر 19.2% کاهش دهد (این عدد نشان دهنده ریسک بازار است).

و همچنین در پرتفویی که 20 سهم دارد، ریسک به کمتر از 22٪ کاهش می یابد. ریسک پرتفویی که 20 تا 1000 سهم دارد تنها حدود 2.5 درصد کاهش می یابد، در حالی که 20 سهم اول، ریسک پرتفوی را 27.5 درصد کاهش می دهد.

بسیاری از سرمایه گذاران به اشتباه فکر میکنند، با هر سهم اضافی در پرتفوی ریسک به نسبت کاهش می یابد، اما حقیقت ندارد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شما فقط می‌توانید ریسک خود را تا حد معینی کاهش دهید و فراتر از آن هیچ مزیت دیگری از تنوع وجود ندارد.

تنوع بخشی صحیح

مقاله ذکر شده، خرید هر 20 سهم را برای تنوع بخشی پیشنهاد نمی کند. شما باید سهامی بخرید که با یکدیگر متفاوت باشند، بر اساس اندازه شرکت، صنعت، بخش، کشور و غیره. از نظر مالی، یعنی شما سهامی را خریداری می کنید که با یکدیگر همبستگی ندارند، سهامی که در زمان های مختلف و در جهت های مختلف حرکت می کنند.

در اینجا فقط در مورد تنوع بخشی در سبد سهام شما صحبت می کنیم. پرتفوی کلی یک فرد باید در بین طبقات مختلف دارایی متنوع شود، یعنی درصد معینی به اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات، دارایی های جایگزین و غیره تخصیص داده شود.

چگونه صندوق های سرمایه گذاری مشترک بر تنوع بخشی تاثیر می گذارد

داشتن یک صندوق سرمایه گذاری مشترک که در 100 شرکت سرمایه گذاری می کند لزوماً به این معنی نیست که شما در تنوع بخشی نیز بهینه هستید. بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک مربوط به بخش‌های خاص هستند، بنابراین داشتن یک صندوق سرمایه گذاری مشترک مخابراتی یا مراقبت‌های بهداشتی به این معنی است که شما در آن صنعت تنوع دارید، اما به دلیل همبستگی بالا بین تغییرات قیمت سهام در یک صنعت، شما به اندازه‌ای که می‌توانید با سرمایه گذاری در صنایع و بخش های مختلف متنوع باشید، متنوع نیستید. صندوق‌های سرمایه گذاری متعادل (Balanced funds)، نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک خاص محافظت از ریسک بهتری ارائه می‌کنند، زیرا آنها دارای 100 سهام یا بیشتر در کل بازار هستند.

بسیاری از دارندگان صندوق های مشترک نیز از تنوع بیش از حد رنج می برند. برخی از صندوق‌ها، به‌ویژه صندوق‌های بزرگ‌تر، دارایی‌های زیادی دارند (با توجه به اینکه باید مقدار بیشتری پول نقد سرمایه‌گذاری کنند) که باید صدها سهام را در اختیار داشته باشند. در برخی موارد، این امر تقریباً غیرممکن است که صندوق از معیارها و شاخص‌ها عملکرد بهتری داشته باشد، زیرا شما در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اید و به مدیر صندوق بابت مدیریت آن هزینه پرداخت میکنید.

سخن آخر

تنوع مانند خوردن بستنی دلچسب است، اما فقط در حد اعتدال. اتفاق آرا بر این باورند که یک سبد متعادل که تقریبا 20 سهم دارد، حداکثر میزان ریسک بازار را کاهش می دهد. داشتن سهام اضافی، پتانسیل سودآوران بزرگ را از بین می برد و به طور قابل توجهی بر درآمد شما تأثیر می گذارد، مانند سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری مشترک بزرگ در صدها سهام.

به گفته وارن بافت (Warren Buffett)، «تنوع گسترده تنها زمانی مورد نیاز است که سرمایه گذاران متوجه نباشند که چه کاری انجام می دهند.» به عبارت دیگر، اگر بیش از حد تنوع ایجاد کنید، ممکن است چیز زیادی از دست ندهید، اما چیز زیادی نیز به دست نخواهید آورد.

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌ها، به عنوان پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در بازار بورس شناخته می‌شوند. مهم‌ترین دلیل این امر، تنوع بالا در ترکیب دارایی و استراتژی متفاوت صندوق‌ها است که امکان سرمایه‌گذاری برای انواع تیپ شخصیتی را فراهم می‌کند.

همه افراد اعم از خطرپذیر یا خطرگریز، با سرمایه اولیه زیاد یا کم، افراد متمایل به دریافت سود ثابت و حتی معامله‌گران حرفه‌ای بازار، می‌توانند صندوق مطابق با اولویت‌های خود را پیدا کنند. در ادامه این مطلب، ساختار، ویژگی‌ها، انواع، مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه گذاری را بررسی می‌کنیم.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس، دو روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصا وارد معامله می‌شود اما در روش غیر مستقیم، یک واسطه بین «سرمایه‌گذار» و «بازار سرمایه» وجود دارد که در قبال دریافت کارمزد، مسئولیت مدیریت دارایی را بر عهده می‌گیرد.

‌واسطه‌‌ها در حقیقت مجموعه‌ای متشکل از مشاوران، معامله‌گران خبره و کارشناسان بورسی هستند که در قالب «شرکت سبدگردان» یا «صندوق سرمایه‌گذاری» به فعالیت می‌پردازند.

• سبدگردانی اختصاصی، معمولا مخصوص سرمایه‌گذارانی با دارایی هنگفت است. در این روش، شرکت سبدگردان وظیفه تشکیل سبد دارایی مطابق با اولویت‌ها و تیپ شخصیتی فرد و مدیریت آن را بر عهده دارد و سرمایه‌گذار از سود بازار منتفع می‌شود.
• صندوق‌ نوعی نهاد مالی است که با تجمیع دارایی افراد، به سرمایه‌گذاری‌ در زمینه‌های مختلف می‌پردازد و در نهایت هر فرد به نسبت مقدار سرمایه‌گذاری، از سود بهره‌مند می‌شود. مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری، وابسته به انتخاب افرد است. بنابراین در قدم اول باید با انواع صندوق و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شویم.

امنیت صندوق های سرمایه گذاری

برای بررسی امنیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابتدا باید تفاوت «صندوق» و «صندوق سرمایه گذاری» را درک کنیم. صندوق‌ها انواع مختلفی دارند که توسط اشخاص، نهادها، سازمان‌ها و… با هدفی خاص تاسیس می‌شوند و در سطح داخلی یا جهانی به فعالیت می‌پردازند. صندوق بازنشستگی، صندوق فرهنگیان و صندوق بین‌المللی پول، نمونه‌ای از این صندوق‌ها هستند.

اما واژه «سرمایه‌گذاری» در نام صندوق، نوع فعالیت آن را مشخص می‌کند و هدف ما بررسی امنیت «صندوق های سرمایه گذاری» است. البته در بیشتر مقالات، گفتگوها، متون و… واژه «صندوق» به تنهایی به کار می‌رود اما در سایت رسمی صندوق‌ها، عبارت «صندوق‌های سرمایه‌گذاری …» به صورت کامل درج می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذای توسط شرکت‌های کارگزاری یا نهادهای مالی مورد تایید سازمان بورس تاسیس می‌شوند. برای تاسیس هر صندوق، دریافت مجوز از سازمان بورس الزامی است. تمام صندوق‌ها تحت نظارت مستقیم این سازمان ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف به فعالیت می‌پردازند.

تمام صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای یک سایت رسمی هستند که نام کامل، نوع، نحوه خرید و فروش واحدها، ارکان، موسس، مجوزها، امیدنامه، اساسنامه، بازده در دوره‌های قبلی، نحوه پرداخت سود و مابقی جزئیات صندوق در آن درج می‌شود.

بنابراین امنیت صندوق ‌های سرمایه گذاری، از طرف سازمان بورس و به واسطه صدور مجوز برای صندوق، موسس صندوق و تایید آن‌ها در سایت‌های رسمی سازمان، تضمین می‌شود. برای بررسی اطلاعات کارگزاران و مابقی موسس‌‌ها، سایت رسمی بورس به آدرس seo.ir و برای بررسی اطلاعات صندوق‌ها، سامانه فیپیران (مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران) به آدرس fipiran.com معتبرترین مراجع هستند. شفافیت، به‌روزرسانی مرتب و دسترسی آسان به همه اطلاعات در این سایت‌ها، یکی از بزرگترین مزایای صندوق های سرمایه گذاری است.

صندوق های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟

در تصویر زیر خلاصه‌ای از بخش‌‌های قبلی، شامل: جایگاه صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌، کارگزاران بورس، نهادهای مالی، سامانه‌های معاملاتی و نحوه نظارت سازمان بورس بر عملکرد بخش‌ها و اجزای مختلف بازار سرمایه را مشاهده می‌کنیم اما مسیر بین سرمایه‌گذاران، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه همچنان مبهم است. در ادامه وارد این مسیر می‌شویم و به مهم‌ترین سوالات کاربران یعنی: «صندوق‌های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟»، «انواع صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟»، «سود و ریسک صندوق ها چگونه است؟» و «مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟» پاسخ می‌دهیم.

متولیان صندوق‌های سرمایه‌گذاری، از طریق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان افراد، منابع مالی صندوق را تامین می‌کنند. این منابع صرف خرید سهام کم‌ریسک، پرریسک، دارایی‌های طلا محور، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و… می‌شود، که اصطلاحا به آن سبد دارایی یا پرتفوی صندوق می‌گوییم. البته نسبت دارایی‌ها در انواع صندوق متفاوت است، در همه صندوق‌ها تمام دارایی‌ها وجود ندارد و نوع و مقدار دارایی بر اساس قانون خاصی تعیین می‌شود.

در تصویر زیر غالب منابع صندوق، صرف خرید سهام پرریسک و پر سود، کم‌ریسک با سود پایین‌تر و… شده است. و همانطور که در بخش دوم تصویر مشاهده می‌کنید، کل این دارایی به واحدهایی با ارزش و وزن برابر تقسیم می‌شود. یعنی در تمام واحدها سهام، پرریسک، کم ریسک و… به یک اندازه وجود دارد و ارزش ریالی واحدها نیز برابر است. به عنوان مثال در تصویر زیر ارزش کل دارایی ۱۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر واحد ۱۰۰۰ تومان است.

پس اگر مبلغ سرمایه‌گذاری یک فرد در این زمان ۵۰ هزار تومان باشد، ۵۰ واحد از صندوق متعلق به او است و فرد دیگری با سرمایه‌گذاری به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان، ۵۰۰ واحد صندوق ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف را خریدارای کرده است. این مدل تقسیم دارایی جزو مهم‌ترین قوانین و از بزرگترین مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

اگر سوال «صندوق‌های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟» را به سه قسمت تقسیم کنیم، تا اینجا پاسخ قسمت اول یعنی «چگونگی تامین منابع و تقسیم آن بین دارایی‌های مختلف » متوجه شده‌ایم. حال به دو بخش بعدی یعنی «نحوه خرید واحدهای صندوق توسط» و «سود صندوق های سرمایه گذاری» می‌پردازیم و در ادامه، مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کنیم.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ترکیب دارایی و روش انجام معاملات، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. از آن جایی که بررسی همه انواع صندوق های سرمایه گذاری، کاری زمان‌بر و بسیار پیچیده است، در ادامه با چهار صندوق مهم و پرطرفدار در ایران آشنا می‌شویم.

صندوق در سهام (صندوق سهامی)

بخش عمده دارایی این صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک این سرمایه‌گذاری کمی بالا و سود آن قابل توجه است. در هر صندوق وظیفه تقسیم سرمایه و هدایت آن در مسیر استراتژی‌های معین، بر عهده متولیان صندوق یعنی مدیر، تحلیل‌گران، کارشناسان، بازارگردان و… است.

صندوق درآمد ثابت

برعکس نوع قبلی، عمده دارایی این صندوق در ابزارهای درآمد ثابت مثل سپرده‌گذاری بانک، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و… حدود ۵ تا ۱۰ درصد هم در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک صندوق‌های درآمد ثابت تقریبا برابر صفر و سود هم کمی از سود سپرده‌های بانکی بیشتر است. اغلب صندوق‌ های درآمد ثابت، سود تقریبا ثابتی را به صورت دوره‌ای (ماهانه، سه‌ماه یا…) به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند. بنابراین ریسک پایین و سود دوره‌ای از مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت است.

صندوق مختلط

این صندوق، شرایطی بین دو صندوق قبلی دارد و منابع خود را به صورت مختلط و با نسبت‌های تقریبا برابر در سهام شرکت‌های بورسی و ابزارهای درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری می‌کند. سود و ریسک آن هم بسته به شرایط بازار، استراتژی صندوق، تحلیل‌گران، کارشناسان و تصمیمات مدیر متغیر است.

صندوق طلا

قسمت عمده دارایی این صندوق در دارایی‌هایی طلا محور مثل: اوراق سپرده طلا، گواهی سپرده کالایی سکه و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌شود. بنابراین رشد و افول (سود و ریسک) صندوق، تا حد زیادی وابسته به بازار داخلی طلا و قیمت جهانی آن است. از مهم‌ترین مزایای صندوق طلا می‌توان به حذف ریسک سرقت اشاره کرد.‌

سود صندوق های سرمایه ‌گذاری، بسته به نوع صندوق، نحوه مدیریت و استراتژی آن‌ها متفاوت است. برای انتخاب «نوع» صندوق، باید اولویت‌ها و ویژگی‌های فردی خود را با ویژگی صندوق مطابقت بدهیم. مثلا برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و اولویت نقدشوندگی، صندوق سهامی گزینه مناسب است و برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری بلندمدت، صندوق با درآمد ثابت انتخابی معقول به حساب می‌آید.

از طرفی، بخشی از سود صندوق های سرمایه گذاری، به «نحوه مدیریت و استراتژی صندوق» وابسته است. مثلا فردی «صندوق سهامی» را انتخاب می‌کند و در بازار بیش از ۲۰ صندوق سهامی فعال وجود دارد. این فرد برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف سهامی، باید به سایت صندوق مراجعه و سابقه فعالیت موسس صندوق و کارگزار، اساسنامه، امیدنامه، سابقه صندوق، مقدار رشد واحدها، مقدار سودسازی در دوره‌های قبلی و قیمت هر واحد در زمان خرید را بررسی و گزینه مناسب را انتخاب کند.

از بین تمام مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه گذاری، «عدم دخالت فرد در استراتژی مدیریت صندوق»، مهم‌ترین ضعف به حساب می‌آید. بنابراین بررسی دقیق موارد بالا، قبل از انتخاب و خرید واحدها اهمیت زیادی دارد. حتی می‌توان ادعا کرد که ریسک‌ها و مزایای دارایی‌های مختلف سود صندوق های سرمایه گذاری، بیش از «نوع صندوق» به «نحوه مدیریت و کارشناسان آن» وابسته است.

نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری

خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، در واقع به معنی خرید و فروش واحدها یا یونیت‌های صندوق است که به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:

قابل معامله در بورس (ETF)

صندوق علاوه بر «نام»، یک «نماد» دارد. مثلا نماد «آگاس» متعلق به صندوق سهامی «هستی بخش آگاه» است و سرمایه‌گذاران با جست‌وجوی نماد «آگاس» در سامانه‌های معاملاتی، می‌توانند به خرید و فروش واحدها بپردازند. در واقع معاملات واحدهای صندوق‌ ETF به معاملات سهام شرکت‌های بورسی شباهت دارد. زیرا شما می‌توانید در هر زمانی واحدهای خود را فروخته و از سود بهره‌مند شوید، در زمان مد نظر سفارش خرید ثبت کنید و همچنین میزان عرضه و تقاضا تاثیر زیادی در نوسان قیمت واحدهای صندوق سهامی دارد.

مبتنی بر صدور و ابطال

خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال، در برخی صندوق‌ها با مراجعه حضوری و در بیشتر آنها از طریق مراجعه به سایت و استفاده از پنل معاملاتی مخصوص انجام می‌شود

نکات:

1. روش معاملات واحدها، حتما در سایت صندوق درج می‌شود.
2. نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، ارتباطی به نوع آن (سهامی، درآمد ثابت، مختلط یا …) ندارد. ممکن است یک صندوق درآمد ثابت، صدور و ابطالی باشد و صندوق درآمد ثابت دیگری، روش ETF (قابل معامله در بورس) را برای انجام معاملات انتخاب کند.
3. حتما در سایت صندوق، جزئیات خرید و فروش واحدها، مثلا حداقل فاصله زمانی بین خرید تا فروش و… را چک کنید. این جزئیات بر اساس اولویت شما، می‌تواند جزو مزایا یا معایب صندوق سرمایه گذاری به شمار آید.

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری

از ابتدای مقاله تاکنون، چندین بار به مزایای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کردیم. حال قصد داریم مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری را دقیق‌تر بررسی کنیم.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری

• امنیت بالای صندوق های سرمایه گذاری و نظارت سازمان بورس اولین مزیت صندوق‌ها است.
• کاهش ریسک سرمایه گذاری دومین مزیت مهم به حساب می‌آید. معامله‌گران حرفه‌ای بورس، معمولا بخشی از دارایی خود را در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. تقسیم دارایی موجب کنترل ریسک و انتخاب صندوق‌ برای این کار، باعث کاهش ریسک سرمایه‌ گذاری می‌شود.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد بنا برای تیپ شخصیتی و اولویت‌های‌ خود، می‌تواند گزینه مناسب را پیدا کند.
• یکی دیگر از مزایای صندوق های سرمایه گذاری، عدم محدودیت برای انتخاب چند صندوق متفاوت است. بیشتر افراد ناآشنا با بازارهای مالی، برای تقسیم دارایی و کنترل ریسک دچار مشکل می‌شوند. اما با تقسیم سرمایه بین انواع صندوق سهامی، طلا و… به راحتی می‌توان این کار را انجام داد.
• نقدشونگی صندوق های سرمایه گذاری بسیار بالا است و برای خرید و فروش واحدها، نیاز به دانش تخصصی، تخمین زمان مناسب و… نیست.
• صندوق های سرمایه گذاری راه ورود سرمایه‌های خرد به بازار طلا، مسکن، بورس و… هستند. اگرچه برای فعالیت مستقیم در بازار بورس نیازی به سرمایه کلان نداریم اما در بازاری مثل مسکن، نیاز به سرمایه هنگفت و نقدشوندگی پایین موانع اصلی هستند که با سرمایه‌گذاری در صندوق زمین و ساختمان این موانع حذف می‌شوند.
• حذف ریسک‌ سرقت (مثلا در طلا)، ریسک کلاه‌برداری در قراردادهای ملک، مسکن و… هم جزو مزایای مهم صندوق های سرمایه گذاری است.
• سرمایه گذاری در صندوق، موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. یادگیری مهارت‌های بورسی و تکنیک‌های معامله‌گری نیاز به صرف زمان و هزینه دارد و حتی در صورت برخورداری از دانش لازم، حضور روزانه در بازار یکی از چالش‌های افراد پرمشغله است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری بهترین انتخاب برای صرفه جویی در وقت و هزینه هر دو گروه به حساب می‌آید.

معایب صندوق های سرمایه گذاری

معایب صندوق های سرمایه گذاری در بورس درمقایسه با مزایای آن ناچیز است و معمولا فقط برای افراد متخصص و حرفه‌ای مطرح می‌شود.

• عدم تسلط بر مدیریت سبد دارایی، برای بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای قابل قبول نیست! اگرچه صندوق‌ها تنوع بالا و استراتژی‌های مختلفی دارند، معامله‌گران صندوق مطابق با اولویت‌های خود را انتخاب می‌کنند و در صورت عدم رضایت، می‌توانند واحدها را به فروش برسانند اما به هر حال سرمایه‌گذار نقشی در انتخاب سهام و مواردی از این قبیل ندارد و معامله‌گران حرفه‌ای چندان متمایل به سرمایه‌گذاری هنگفت در صندوق‌ها نیستند.
• یکی دیگر از معایب صندوق های سرمایه گذاری، هزینه مدیریت و کارمزد است. البته مبلغ کارمزد در انواع صندوق‌ها یکسان نیست، مبلغ کل بین تمام سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود و مباحثی چون معافیت مالیاتی و کارمزد بسیار کم در بعضی انواع (مثلا صندوق‌های درآمد ثابت) مطرح است. اما به هر حال عده‌ای، پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری مستقیم و عدم پرداخت هزینه‌های صندوق را ترجیح می‌دهند.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری پر بازده‌ترین روش برای افرادی با محدودیت زمانی یا دانش بورسی کم محسوب می‌شوند اما افراد حرفه‌ای و متخصص، ممکن است بتوانند از طریق معاملات مستقیم سود بیشتری به دست آورند.

سخن آخر

صندوق های سرمایه گذاری به دلیل امنیت، تنوع و نقشوندگی بالا، بازده خوب، عدم نیاز به سرمایه اولیه هنگفت، مدیریت حرفه‌ای و سهولت خرید و فروش، پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در ایران هستند. از آن جایی که برای اغلب بازارها (طلا، مسکن، بورس، سهام، استارت‌آپ و…) صندوق مشابهی طراحی شده است، شناخت انواع صندوق‌ها، یادگیری روش انجام معاملات و آشنایی با مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری برای افراد فعال در بازارهای سرمایه یک ضرورت به حساب می‌آید.