تفاوت سکه و توکن دیحیتال چیست؟
سکه در واقع ارز مستقلی است که معامله میشود، مانند بیت کوین، اما توکن پلتفرمی است که تراکنشها روی آن انجام میشود، مانند توکن erc20 که توکن اتریوم است.
مقدمه
در دنیای رمزارزها برای اشاره به واحدهای رمزارز از کلمه سکه یا کوین (Coin) استفاده میشود. البته این کلمات در مکالمات روزمره و محاوره ای در خصوص رمزارزها به کار نمیرود.
مانند ارزهای معمول که کسی آن ها را با واحد سکه یا اسکناس مثلا 100 واحدی اعلام نمیکند. عملا برای اشاره به مقدار ارز یا رمز ارز از نام خود رمز ارز یا نام زیر واحد آن استفاده میشود. به طور مثال 1 بیت کوین یا ده هزار ساتوشی
اما در دنیای رمزارزها برای بررسی یک رمزارز خاص باید به مفاهیم دیگری هم آشنا بود تا بتوان بررسی درست تر و بهتری انجام داد.
احتمالا کلمه توکن Token نیز به گوشتان خورده است. توکن چیست؟ گاهی کلمات توکن و کوین به جای یکدیگر استفاده میشوند. اما آیا این دو یک مفهوم هستند؟ تفاوتها و شباهت های آنها چیست؟
لازم به ذکر است برای سادگی مفاهیم گاهی از عبارت توکن برای تعریف جامع تر آن به جای کوین استفاده شده است. اما هر جا که لازم بوده تفاوتها گوشزد شده یا از کلمات مناسب استفاده شده است.
تعاریف
برای درک بهتر موضوع باید با چند تعریف آشنا شویم.
دارایی یا asset : به مفهوم یک شی یا حق یا هر منبع با ارزشی که قابلیت تصاحب توسط اشخاص را دارا باشد. به طور مثال هوا و اکسیژن بسیار با ارزش و حیاتی هستند ولی هیچ کسی حق تصاحب آن را ندارد.
نور و انرژی خورشید دارایی محسوب نمیشوند. اما زمین یک دارایی محسوب میشود. اسکناسها که در حقیقت ما به ازای یک دارایی فیزیکی در تصرف دولت صادر کننده آن هستند نوعی دارایی به حساب میآیند.
طلا و اشیای گرانبها نیز دارایی هستند. حقوق مادی و معنوی یک اثر نیز نوعی دارایی محسوب میشوند. یک نقاشی ارزش به مراتب بالاتری نسبت به موادی که صرف تولید آن شده دارد.
یک اثر موسیقی هم دارای حقوقی است که می توان آن را حتی به افراد دیگری واگذار کرد. البته این آثار دارای دو نوع حقوق هستند که حقوق معنوی اثر معمولا همواره به خالق اثر تعلق خواهد داشت. رمزارزها نیز نوعی دارایی هستند چرا که منابعی هستند که قابل تصاحب توسط اشخاص است.
برای اشاره به دارایی از نوع رمزارز گاهی از هر دو کلمه کوین و توکن به جای هم دیگر استفاده میشود. و این طور به نظر میرسد که هر دو این کلمات یکی هستند. اما در واقع این گونه نیست. و تفاوتهای زیادی بین این دو کلمه وجود دارد.
بلاک چین Blockchain این مفهوم کمی پیچیده تر و نیازمند توضیحات زیادی است پس اگر با این مفهوم آشنایی ندارید توصیه میکنیم که مقاله بلاک چین را مطالعه کنید. اما برای یک ایده کلی از بلاک چین آن را یک دفتر حساب و کتاب عظیم در نظر بگیرید که تمام نقل و انتقالات (هر منبعی که سازگار با آن شبکه است-چیزی که برای آن این دفتر حساب و کتاب ایجاد شده) در آن ثبت میشود و هزاران نسخه از آن در اختیار اشخاص زیادی است که برای انجام یک نقل و انتقال یا همان تراکنش باید به تایید تعدادی از این حساب دارها برسد.
این دفاتر با انجام هر تراکنش به روز رسانی میشوند و تمام محتویات همه دفاتر در هر زمان با هم یکسان هستند. به این ترتیب همه حسابدار ها یک دفتر واحد را میبینند.
سکه یا کوین چیست؟
تعریف یک سکه دیجیتال یک دارایی است که به شبکه محلی خود مربوط است و در حقیقت تولید شده همان شبکه است. مانند بیت کوین، لایت کوین و یا اتر که در شبکه های خودشان و بلاک چین خودشان حضور دارند.
سکه های دیجیتال یا همان کوین های دیجیتال می توانند از شخصی به شخص دیگر منتقل شوند مانند انتقال پول که از طریق کارت به کارت یا حتی از طرق حضوری از بانک صورت بگیرد.
در این انتقال ها هیچ چیز فیزیکی منتقل نمی شود و تنها یک سری اطلاعات در حساب طرفین به روز رسانی میشود. در دنیای دیجیتال نیز در حقیقت همین موضوع صورت می گیرد و سکه فیزیکی در کار نیست. این تراکنش ها از طریق تکنولوژی بلاک چین و گره های شبکه آن تایید و بلاک چین به روز رسانی میشود.
به این ترتیب سکه یا کوین واحدی است که بلاک چین مربوطه حساب و کتاب آن ها را نگهداری میکند و در هر لحظه هر واحد از سکه (یا زیر واحد) در همان لحظه متعلق به چه حسابی است.
پس این واحد و حساب و کتاب آن در شبکه ای دیگر وجود ندارد و ارزشی نخواهد داشت. برای مثال تصور کنید شما مقادیری پول به ارز های مختلف را به بانک های داخلی ببرید و بخواهید آن را در بانک و حساب خود منظور کنید.
بانک تنها پولهای ریالی شما را قبول میکند(اگر شعبه ارزی نباشد) به این صورت می توانید تمام شعب یک بانک را گره های بلاک چین و کل بانک های ایران را که از طریق سیستمهای بانک مرکزی به هم متصل شده اند (شتاب- پایا و ساتنا) را خود بلاک چین در نظر بگیرید. سکه یا کوین یا واحد مورد پذیرش این بلاک چین ریال ایران خواهد بود.
تفاوت سکه و توکن
چگونه کوینها خرج می شوند؟
کوینهای دیجیتالی مانند پول معمولی میتواند خرج شود. فرض کنید شما در سفر هستید و پول چند کشور مختلف را به همراه دارید.
در هر کشور شما میتوانید از ارزهایی که مردمان آنجا آن را قبول میکنند استفاده کنید و دیگر ارزها تقریبا تا زمان تبدیل به ارز های مورد قبول، برای شما در آن محل بی ارزش خواهند بود.
حتی ممکن است ارز داخلی خود را قبول نکنند و ارزهای دیگری را طلب کنند. در مورد کوین دیجیتال نیز به همین ترتیب است. در دنیای امروز که شما حتی پولهای فیزیکی خود را دیگر به همراه ندارید و تنها از طریق اثبات وجود تعداد کوین مورد تقاضا از سوی مقابل در یک حساب و انتقال آن تعداد واحد به حساب شخص مقابل میتوانید پول و کوین دنیای واقعی خود را خرج نمایید.
تایید این که پول یا همان کوین از حساب شما خارج و به حساب شخص مقابل منظور شده را بانک در همان لحظه (یا با تاخیر جزیی) اعلام خواهد کرد.
این عمل در دنیای دیجیتالی رمز ارزها توسط شبکه بلاک چین انجام میشود. جزییات این عمل در مقاله بلاک چین آمده است. سکه یا کوینهای دیجیتالی در عمل به همین شکل خرج میشوند با کمی تفاوت که موضوع این مقاله نیست.
چند مثال از کوینها
در دنیا بیش از 900 کوین دیجیتالی وجود دارد. از مهمترین و بزرگترین آن ها که بخش بزرگتری از بازار را به خود اختصاص داده اند می توان بیت کوین، بیت کوین کش، لایت کوین، اتریوم، ریپل، کاردانو میتوان نام برد. نامهای سه حرفی در واقع نماد اختصاری یا نشان سکههاست که معمولا در صرافیها استفاده میشود.
توکن چیست؟
به توکن گاهی سکه دیجیتالی گفته میشود. بر مبنای انتظاری که از رمزارزها داریم شاید این موضوع اشتباه نباشد. اما در واقع این طور نیست و توکنها ارزشی است که هر شخص میتواند آن را تولید کند. با دو مثال موضوع را بررسی میکنیم:
بلیط های سینما با اینکه از لحاظ فیزیکی یک تکه کاغذ بیش نیستند که اطلاعاتی خاص را در بر دارند، از لحاظ کاربردی دارای ارزش هستند و به دارنده اجازه ورود به سینما جهت تماشای فیلم سینمایی را میدهد.
این کاغذ با ارزش خاص خود(کاربرد) توسط هیچ بانکی تولید نمیشود و ارزش آن با توجه به کاربردی که تهیه کننده آن که در اینجا سینما است تعیین میشود.
توجه کنید که به علت کوتاه بودن عمر بلیطها احتیاجی به دفتری برای حساب و کتاب و صاحب نهایی بلیط وجود ندارد. اما به این موضوع دقت کنید که تولید کننده برگه با ارزش یک عامل دلخواه است.
برای وضوح بیشتر سهام یک شرکت در بورس را در نظر بگیرید. این سهام توسط شرکت مربوطه تهیه شده و ارزش اولیه آن را هم (برای سادگی موضوع) خود شرکت تعیین میکند. این سهام باید در یک دفتر مشخص ثبت شود و در صورت نقل و انتقال این تراکنش ها ثبت شود که صاحب نهایی هر سهم مشخص باشد.
نگهداری این دفتر و حساب و کتاب هایش به علت پیچیدگی های زیاد و مسایل امنیتی یا اعتمادی معمولا به یک موسسه مورد قبول همه (سازمان بورس و اوراق بهادار) سپرده میشود.
فکر کنید دفتر تراکنشها در خود شرکت مربوطه باشد و هیچ تضمینی از سوی هیچ ارگانی برای صحت این دفتر وجود نداشته باشد، سهامی که خریداری می شود یا بر اساس آیین نامه خاصی از سوی شرکت مربوطه به افراد تعلق میگیرد دارایی یا asset است.
این دارایی قابل انتقال است و حتی تسویه معاملات با آن امکانپذیر است. این سهام در سازمان بورس تولید نشده و این موسسه حسابدار (به معنی نگاه دارنده دفتر حساب و کتاب -Ledger- و با حسابداری که دخل و خرج را نگاه میدارد متفاوت است) هیچ دخل و تصرفی روی تولید آن سهام ندارد.
این سهام در واقع یک توکن محسوب میشود، حالا برای روشن شدن بیشتر موضوع به کوین ها بر میگردیم. فرض کنید سازمان بورس خود یک واحد با ارزش را ارائه کند که این واحد بر اساس آیین نامه مشخص تولید یا به افراد تعلق بگیرد.
این کوین نیز مانند توکن یک دارایی محسوب میشود . همچنین این سازمان از دفتر حساب و کتاب خود برای نگهداری نقل و انتقالات استفاده کند. این واحد با ارزش در هیچ شبکه دیگری قابل عرضه یا استفاده نیست (برای سادگی موضوع) و شما نمیتوانید واحد های آن را برای نگهداری و ثبت در دفتر حساب و کتاب این واحد مثلا به بانک منتقل کنید. در واقعیت این عمل شاید قابل انجام باشند ولی از لحاظ تکنیکی بسیار پیچیده خواهد بود.
توکن ها چطور ایجاد می شوند؟
حال می توانیم چگونگی شکل گیری توکنها را بررسی کنیم. برخی شبکه های رمزارزی مانند اتریوم با قابلیتی ویژه به نام قرارداد های هوشمند smart contracts این امکان را فراهم میکنند تا افراد اعمال ویژه ای روی این شبکه را ثبت کنند که قابل ردیابی و ثبت در دفتر کل (بلاک چین) شبکه اتریوم باشد.
در واقع اتریوم یا هر شبکه دیگر با این قابلیت مانند سازمان بورس که خود واحد یا کوین مخصوص خود را نیز دارد عمل میکند. به این صورت می توان بر اساس پروتکلها یا استاندارد های لازم هر شبکه با قابلیت قرارداد هوشمند توکنهایی ایجاد کرد و این توکن ها چه تفاوتی بین کوین و توکن وجود دارد؟ را برای استفاده به شبکه مذکور ارائه کرد.
به این صورت این توکن در دفتر کل شبکه (بلاک چین) ثبت میگردد و از آن پس مانند رمزارزهای دیگر قابلیت تراکنش را پیدا میکنند.
از توکنهای معروف میتوان از تتر tether USDT که همواره قیمتی برابر با یک دلار دارد نام برد این توکن تقریبا به استانداردی برای برابری رمزارزها در برابر دلار شده است. این توکن روی شبکه اتریوم واقع شده است.
جالب است بدانید هر شخصی میتواند توکن مخصوص خود را تولید کند. اما باید توجه داشت که استفاده از قابلیت قرارداد هوشمند روی این شبکههای بلاک چین هزینه ای دارد که باید پرداخت شود (به وسیله توکن محلی خود شبکه بلاک چین)
نتیجه گیری
با این تفاسیر میتوان متوجه شد که چرا کوینها را توکن نیز می گویند. از آن جایی که آنها نیز توسط عاملی (که خود شبکه بلاک چین است) تولید میشود و در بلاک چین ثبت و نگهداری میشود.
تفاوت در اینجاست که کوینها معمولا استخراج یا ماین میشوند و دیگر اینکه کوینها نیازی به قابلیت قرارداد هوشمند ندارند.
پس در نتیجه بیت کوین یک بلاک چین با یک توکن محلی به همین نام است. توجه داشته باشید که ما در این مقاله به قیمت هیچ کدام از توکنها یا کوینها اشاره نکرده ایم و تنها با ارزش بودن آنها حتی بسیار کم و اندک برای ما اهمیت دارد.
در مقالههای بعدی به دنیای توکنها بیشتر وارد خواهیم شد و خواهیم دید که توکنها چگونه و به چه علت تولید می شوند، کاربرد آنها چیست و قیمت آنها چگونه تعیین میشود؟
تفاوت کوین و توکن چیست ؟ تعریف کوین و توکن؟
افراد بسیاری از اصطلاحات ارز رمزنگاری شده استفاده میکنند اما معنای دقیق آنها را نمیدانند؛ مخصوصا در مورد کوین و توکن. برخی از مردم از کوین و توکن به جای یکدیگر استفاده میکنند که از نظر فنی درست نیست و باهم تفاوت دارند. در این پست تفاوت کوین و توکن را بررسی خواهیم کرد.
تفاوت کوین و توکن چیست؟
کوین چیست؟
پروژههای کوین به طور معمول از فناوریهای گذشته یا سایر ارزهای رمزپایه الهام میگیرند و آنها را در یک شبکه نوآورانه با هدف خاص قرار میدهند.
نمونه دیگری از کوین، Ethereum’s Ether (ETH) است که یک کوین native از بستر smart contracts و برای ایجاد برنامههای رایانهای با کاربردهای عمومی میباشد و با بلاکچین غیرمتمرکز اجرا میشود. Ethereum به جای تمرکز بر روی دادههای مالی، بر دادههای برنامه دلخواه متمرکز است که میتواند از بازیها گرفته تا رسانههای اجتماعی را پوشش دهد.
کوین(سکه) یا ارزهای رمزپایه اغلب تنها یک عملکرد دارند: استفاده به عنوان روش پرداخت. تمرکز بیتکوین و بیشتر کوینها بر روی سرعت، ایمنی و مقرون بهصرفه بودن پرداختها میباشد، در حالی که در درجه اول ارزش استفاده شده برای مبادله خدمات و کالاها را نشان میدهد.
.
عملکرد هر کوین فقط بر روی بلاکچین خاص همان کوین میباشد. آنها ابتدا از بلاکچین به دنبال عرضه اولیه سکه (ICO) معرفی میشوند که به مردم امکان میدهد پول بپردازند تا کوین را برای استفاده در بلاکچین بهدست آورند.
استفاده از کوین در درجه اول به عنوان روش پرداخت خدمات یا کالاهای موجود در بلاکچین است. در حالی که برخی سکهها مانند Ethereum’s Ether نیز عملکردهای دیگری دارند، عملکرد اصلی کوین، نشان دادن ارزش برای پرداخت میباشد و بیتکوین نمونه اصلی و قابل تشخیص است.
همچنین ممکن است در مورد Altcoins و سایر اصطلاحات مشابه چیزهایی شنیده باشید که میتوانید در پست مربوط به اصطلاحات بیتکوین مطالعه کنید.
توکن چیست؟
اغلب به توکنها کوینهای دیجیتال گفته میشود که صحیح نیست. یک تفاوت عمده وجود دارد! توکنها در بلاکچینهای موجود ایجاد میشوند. در واقع، به لطف ایجاد و تسهیل قراردادهای هوشمند، متداولترین پلتفرم رمز بلاکچین Ethereum هستند. توکنهایی که بر روی پلتفرم Ethereum ساخته میشوند به عنوان توکنهای ERC-20 شناخته میشوند.
توکنها گوشهای منحصر به فرد از بازار ارزهای رمزپایه را اشغال میکنند، جایی که آنها به عنوان توکنهای “مفید” در اکوسیستم یک برنامه برای ایجاد انگیزه در رفتار خاص یا پرداخت هزینه کار میکنند.
کوینها باید از طریق صرافیهای رمزنگاری با یکدیگر مبادله شوند زیرا روی پروتکلهای کد متفاوت و غیراستانداردی ساخته شدهاند. در مورد توکنها برعکس است؛ توکنهای موجود در Ethereum (به عنوان مثال، ERC-20) میتوانند از طریق برنامههای داخلی در بین یکدیگر و با حداقل اصطکاک مبادله شوند، زیرا آنها بر اساس پروتکلهای کد استاندارد ساخته شدهاند.
از آنجا چه تفاوتی بین کوین و توکن وجود دارد؟ که توسعه دهنده dApp و توکن نیازی به ایجاد بلاکچین شخصی خود ندارد، باعث صرفهجویی در وقت و منابع آنها میشود. آنها ضمن بهرهمندی از امنیت بلاکچین بومی، میتوانند با کاربرد خود از ویژگیهای ارز رمزنگاری شده ، استفاده کنند.
توکنها در برنامههای غیرمتمرکز (dApps) ایجاد میشوند که توسط یک بلاکچین که بر روی قراردادهای هوشمند مانند Ethereum کار میکند، میزبانی میشوند. با تأمین اعتبار قرارداد هوشمند با کوین بلاکچین، کاربر مقدار مشخصی از توکن را دریافت میکند و به کاربر امکان تعامل را با dApp میدهد. dApp که در ازای توکنهای خود، کوین دریافت کرده است، خدمات خود را با سرمایه جدید و بیشتری توسعه میدهد. توکنها معمولاً نوعی ارزش را برای استفاده در dApp یا مربوط به dApp نشان میدهند که آنها را آزاد کرده و به عنوان وسیله مبادله استفاده میشود.
نتیجهگیری:
ورود به بازار ارزهای رمزپایه میتواند کاری پیچیده و دلهره آور باشد. شاید در مورد بیتکوین چیزهای بیشتری شنیده باشید اما در مورد هزاران کوین و پروژههای بلاکچین دیگر چه میدانید؟! نزدیک شدن به بازار ارزهای رمزنگاری شده یک کار چالش برانگیز است، اما درک تمایز اساسی بین انواع مختلف ارزهای رمزپایه میتواند به شما در مدیریت ریسک و تصمیمگیری بهتر کمک کند.
تفاوت بین کوین و توکن چیست؟
یکی از سوالات پر تکرار و پایه ای که در آموزش و دوره های مبتدی همه اساتید یاد داده می شود تفاوت بین کوین و توکن هستش.
در واقع کوین و توکن دو مفهوم جداگانه دارند.
نکته کلیدی:
کوین ها تمام رمز ارزهایی هستند که دارای یک سیستم بلاک چین مستقل باشند.(مثل بیت کوین، اتریوم، ریپل و …)
آلتکوین ها به تمام کوین ها و توکن های غیر از بیت کوین اطلاق می شود.
توکن ها ارزهایی هستند که بلاک چین خودشون رو ندارند اما در سیستم بلاکچین یک کوین زندگی میکنند و چون در یک سیستم بلاک چین دیگر در حال نقل و انتقال هستند بنابراین از فناوری آن نیز استفاده میکنند.(مثل فناوری ERC20 که برای اتریوم هستش)
ورود به بازار کریپتوکارنسی می تواند یک کار پیچیده و هولناک باشد. شاید از بیت کوین شنیده باشید ، اما در مورد هزاران سکه دیگر و پروژه های بلاکچین که در آنجا وجود دارد چی؟
برای به دست آوردن درک بهتر از بازارهای رمزنگاری ، ساده ترین روش طبقه بندی ارزهای رمزپایه به دو دسته مجزا: کوین و توکن است.
کوین چیست؟
کوین به هر ارز رمزنگاری شده ای که دارای یک سیستم بلاکچین مستقل باشد اطلاق می شود ، مانند بیت کوین
این ارزهای رمز نگاری شده از ابتدا به دنبال محقق کردن هدف خاصی هستند و برای همین طراحی می شوند برای مثال بیت کوین به عنوان یک دارایی با ارزش برای جلوگیری از تورم ، پولشویی و نقل و انتقال سریع در برابر سیاست های پولی امروز طراحی شد و از مخفی کاری در سیستم مالی جلوگیری میکند و باعث شفاف سازی در این بحث خواهد شد.
بیت کوین با علامت اختصاری BTC دارای بیشترین نقدینگی در بازار است ؛ با توجه به اینکه بیشترین مقدار پول روی این ارز سرمایه گذاری شده است بالاترین امنیت در صنعت کریپتو کارنسی را نیز در خود دارد.
کوین ها معمولاً از فن آوری های قدیمی سایر ارزهای رمز نگاری الهام میگیرند و آنها را به یک سیستم نوآورانه با فناوری جدید و برای رسیدن به یک هدف خاص تبدیل میکند.
نمونه دیگری از سکه ها اتریوم با علامت اختصاری ETH هستش؛ هدف این کوین نوشتن قراردادهای هوشمند بر بستر برنامه های رایانه ای عمومی ست که بتواند روی یک زنجیره غیر متمرکز(بلاکچین) اجرا شود.
اتریوم به جای اینکه روی داده های مالی تمرکز کند روی داده های نرم افزاری همانند بازی ها و رسانه های اجتماعی تمرکز دارد و آنها را پوشش می دهد.
اتریوم برای ارسال / دریافت ، مدیریت دارایی ها ، پرداخت هزینه های کارمزد و تعامل با برنامه های غیر متمرکز (داپ ها) در شبکه استفاده می شود.
احتمال دارد شما درمورد آلت کوین ها هم شنیده باشید. در اصل ما به همه ارزها به جز بیت کوین، آلت کوین میگوییم.
توکن چیست؟
توکن ها تکه ای از کوین های بزرگ هستند که از بلاک چین آنها استفاده میکنند برای مثال توکن های خانواده اتریوم از قراردادهای هوشمند این شبکه استفاده میکنند و مدیریت این توکن ها بر روی شبکه گسترده تر اتریوم انجام می شود.
به عنوان مثال ، توکن DAI یکی از زیر مجموعه های شبکه اتریوم هست که به منظور دسترسی کاربران به سیستم های اعتباری همانند وام دهی، استقراض و … در بستر بلاکچین اتریوم (ERC-20) عرضه شده که همیشه مبلغی برابر با 1 دلار آمریکا دارد و به عنوان استیبل کوین (Stable coin) عرضه شده است.
این توکن و یا هر توکنی که بر پایه ERC-20 عرضه شده باشد می تواند براحتی با مادر خود یعنی اتریوم رد و بدل شود.
پس در واقع توکن ها در شبکه های بزرگ تر(بلاکچین های بزرگ) برای بهبود شبکه و دنبال کردن هدفی خاص زاده می شوند و تا زمانی که سیستم بلاکچین خود را راه اندازی نکرده باشند از خدمات بلاکچین کوین استفاده میکنند.
لازم است که کوین ها از طریق صرافی های کریپتوکارنسی با یکدیگر رد و بدل شوند زیرا بر روی پروتکل های متفاوتی از یکدیگر ساخته شده اند و ساختار آنها با یکدیگر یکنواخت نیست. در مقابل ، توکن های یک شبکه خاص همانند اتریوم (ERC-20) می توانند بدون حضور صرافی در خود شبکه اتریوم بدلیل یکسان بودن پروتکل و استفاده از یک استاندارد خاص با کمترین کارمزد ممکن مبادله شوند.
نزدیک شدن به بازارهای رمزنگاری یک کار چالش برانگیز است ، اما درک تفاوت اساسی بین انواع مختلف ارزهای رمزنگاری شده می تواند در مدیریت ریسک و تصمیم گیری بهتر در یک اکوسیستم بی ثبات به شما کمک کند.
WETH چیست؟ و تفاوت آن با ETH چیست؟
در این مطلب سعی کردیم در مورد ETH و WETH یک آشنایی مختصر برای شما ایجاد کنیم و به مقایسه آنها بپردازیم. همچنین در کنار مقایسه این دو مدل سعی کردیم اطلاعات مناسب و مفیدی از آنها را هم در اختیار شما قرار دهیم. آشنایی با این دو مدل برای افرادی که قصد فعالیت در بازار ارز دیجیتال دارند می تواند جذاب باشد.
فرق ETH و WETH چیست؟
تقریباً در حال حاضر هیچ فعال اقتصادی در دنیا وجود نداردکه ارزهای دیجیتال برای او موضوع ناشناختهای باشد. بازار ارز دیجیتال بر خلاف بسیاری از بازارهای مالی دنیا به دلیل استقلالی که دارد تبدیل به یک بازار جذاب برای کاربران شده است. در این بازار شما با مفاهیم مختلفی روبرو می شوید که اگر به دنبال موفقیت در بازار ارز دیجیتال هستید حتماً باید با آنها آشنایی پیدا کنید.
ETH و WETH دو مفهوم مهم در بازار ارز دیجیتال هستند. و همواره کاربران به دنبال مقایسه آنها و پیدا کردن تفاوت هایشان می باشند. البته ایراد بزرگ کاربران هم در همین است که فکر می کنند باید تفاوت های عجیب و غریبی بین این دو مفهوم پیدا کنند در حالی که اساساً این دو هیچ تفاوتی با هم ندارند.
برای اینکه درک موضوع آسان تر شود دقت کنید که WETH صرفاً یک نسخه بسته بندی شده از ETH است.در مورد ارزهای دیجیتال، توکن های بسته بندی شده مانند این هستند که شما نوشیدنی قدیمی را در یک بطری جدید بریزید. در واقع بسته بندی توکن ها در شرایطی اتفاق میافتد که آنها را بخواهید در هر بلاکچینی که بومی آن نیستند مورد استفاده قرار دهید.
به عنوان نمونه اگر بخواهید بیت کوین را در بلاکچین اتریوم مورد معامله قرار دهید باید آن را بسته بندی کنید. از آنجایی که بیشتر بلاک چین ها ساختار سیلو دارند امکان انتقال توکن های بومی از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر را نمیدهند. ممکن است دارندگان یک ارز دیجیتال خاص این موضوع را دوست نداشته باشند.
همیشه یک سوال بزرگ هم در مورد مفاهیم ETH و WETH مورد بحث واقع می شود و آن هم این است که چرا باید از مدل WETH در بلاکچین اتریوم استفاده شود؟
به نظر شما چه پاسخی میتوان به این پرسش داد.در ادامه در مورد این مدل ها توضیحات بیشتری خدمت شما بیان خواهیم کرد و سعی میکنیم مقایسه بهتری بین آنها داشته باشیم. همراه ما باشید و از نکاتی که خدمت شما بیان میکنیم استفاده نمایید.
ETH و WETH دقیقاً یکسان هستند؟
در بخش ابتدایی مطلب در مورد این موضوع صحبت کردیم که ETH و WETH اساسا متفاوت نیستند اما آنها دقیقاً یکسان هم نیستند. اولین و بزرگترین تفاوتی که بین این دو مدل وجود دارد در طراحی آن ها است. WETH بر اساس استاندارد توکن ERC-20 طراحی شده است این در حالی است که ETH به این شکل طراحی نشده است. به عبارت بهتر WETH برای این طراحی شد که ETH نمیتوانست برای برخی از انواع مختلف برنامه های DeFi مورد استفاده قرار بگیرد. به همین دلیل است که برای استفاده آسان در چند برنامه غیر متمرکز معمولاً توکن ETH را بسته بندی می کنند.
به علاوه، کاربران میتوانند مدل شخصی سازی خودشان از توکن ها را برای برخی برنامه های DeFi طراحی کنند. پس تفاوت قیمتی بین این دو وجود ندارد. بنابراین اگر شما میخواهید ETH را برای برخی از برنامههای غیر متمرکز شخصی سازی کنید، برای آسان تر شدن کار می توانید به جای شخصی سازی کردن ETH از WETH استفاده کنید که کار راحت تری هم محسوب می شود. و دردسر کمتری برای شما ایجاد می کند. ضمناً در نظر داشته باشید همانطور که در ابتدا هم گفتیم WETH بر اساس استاندارد توکن ERC-20 طراحی شده است و این استاندارد در بلاکچین اتریوم مورد استفاده قرار میگیرد. و برخی از مهم ترین ویژگی های توکن ها را تعیین می کند.
یکی از مهمترین جنبه های این استاندارد توکن این است که قابل تعویض است یعنی بر اساس این استاندارد شما می توانید همیشه دو توکن با ارزش یکسان را با هم تعویض کنید. در مجموع می توان گفت WETH نسخه پیشرفته ETH است. در ادامه باز هم در مورد این دو مدل نکاتی را خدمت شما بیان خواهیم کرد
چرا نمی توان از ETH برای برنامه های غیر متمرکز در اتریوم استفاده کرد ؟
در بخش ابتدایی اگر دقت کرده باشید در مورد این موضوع صحبت کردیم که مدل ETH بر اساس استاندارد توکن ERC-20 ایجاد نشده است و بر اساس استاندارد توکن دیگری خلق شده است. یعنی با قوانین ERC-20 مطابقت ندارد و طبیعتاً استفاده مکرر این دو با هم مشکل ساز است. برای حل این مشکل شما باید به صورت شخص ثالث عمل کنید.
یعنی ETH را در یک قرارداد هوشمند واریز کنید و در ازای آن WETH دریافت نمایید. دقت داشته باشید که مدل ETH به دلیل اینکه یک کوین هست قابل تعویض می باشد. پس بدون هیچ نگرانی از روش شخص ثالث استفاده کرده و ETH را در بلاکچین اتریوم هم مورد استفاده قرار دهید. در پاسخ به سوال مطرح شده هم مجموعاً به نوعی می توان گفت ETH به صورت مستقیم قابل استفاده در این بلاکچین نیست اما آن را به صورت غیر مستقیم می توان در این بلاکچین به کار برد.
توکن های بسته بندی شده یا “رپد توکن” شده چگونه کار می کنند؟
تا اینجا در مورد ETH و WETH و تفاوت های آنها نکاتی را با هم بررسی کرد. اکنون می خواهیم بیشتر با نحوه عملکرد توکن های بسته بندی یا (Wrapped Token) شده آشنا شویم. معمولاً زمانی که قرار است یک نسخه بسته بندی شده از یک توکن ایجاد شود، دارایی اصلی را برای یک متولی مرکزی ارسال می کنند. دارایی اصلی مثلاً می تواند یک قرارداد هوشمند باشد. متولی مرکزی می تواند یک کیف پول چند امضایی، یک DAO و یا اگر در مورد اتریوم است یک قرارداد هوشمند باشد. فرایند عملکرد توکن های بسته بندی شده به صورت زیر است:
1- در ابتدا با فرض اینکه شما نیاز به استفاده از WETH در اتریوم دارید کافی است کیف پول را با استفاده از یک صرافی غیر متمرکز به ETH وصل کنید.
2- بعد از اینکه کیف پول وصل شد تصمیم بگیرید که قرار است چه میزان ETH را به WETH تبدیل کنید.و توکن ها را مبادله نمایید.
3- در گام بعدی شما به ازای هر تعداد ETH فروخته شده، WETH به دست خواهید آورد. شما می توانید از این آموزش برای هر برنامه کاربردی توزیع شده استفاده کنید.
معمولاً نهادهای متمرکز هنگامی که دارایی اصلی را دریافت میکنند آن را سوزانده و نسخه پیچیده شده را روی بلاکچینی قرار میدهندکه در آن توکن ایجاد نشده است. البته نگران نباشید. زمانی که کاربران بخواهند داراییهای اصلی خودشان را پس بگیرند، توکن های پیچیده شده را به آسانی می توانند بسوزانند و مجدداً دارایی های اصلی خودشان را در شبکه بومی به دست آورند.
ارتباط توکن های بسته بندی شده با استیبل کوین ها
وقتی در مورد ETH و WETH صحبت میکنیم همیشه در ذهن مخاطب این سوال ایجاد میشود که آیا ارتباطی بین توکن های بسته بندی شده و استیبل کوین ها وجود دارد. حتی بعضی از کاربران عقیده دارند توکن های بسته بندی شده همان استیبل کوین ها هستند. اما واقعیت این است که مکانیزم کوین های بسته بندی شده شباهت زیادی به عملکرد استیبل کوین ها دارد ولی آنها یکی نیستند. در توکن های بسته بندی شده مانند استیل کوین ها دارایی های اصلی یا عجیب و غریب سوزانده می شود. اما توکن های بسته بندی شده و استیبل کوین ها به طور کامل مشابه هم نیستند و تفاوت هایی هم دارند.
مهمترین تفاوتی که بین این دو مفهوم وجود دارد این است که در استیبل کوین ها برای راحتی کار می توان ذخایر ارزی مختلف مثل ارز دیجیتال تتر را به منظور انتشار آنها برای صادرکننده ارسال کرد. اما این کار با توکن های بسته بندی شده امکان پذیر نیست. البته به دلیل ایده های مختلفی که در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارد. مفاهیم این بازار مالی شباهت های زیادی به هم پیدا میکنند و اگر کماکان در ذهن شما استیبل کوین و توکن های دسته بندی شده مشابه هستند زیاد روی آن حساسیت نداشته باشید.
آیا به توکن های بسته بندی شده یا “رپد توکن” واقعا احتیاج داریم؟
یکی از سوالات دیگری که معمولاً کاربران دنیای ارز دیجیتال زیاد آن را مطرح می کنند این است که آیا اصلاً به ETH و WETH نیازی وجود دارد؟
بله قطعاً به توکن های بسته بندی شده نیاز وجود دارد که آن ها طراحی شده اند. شما در فضای غیر متمرکز که دنیای ارزهای دیجیتال در حال حرکت به سمت آن است باید بتوانید از روشهای مختلف به صورت یکپارچه در شبکههای گوناگون استفاده کنید. مثلاً باید انتقال پول از یک بانک محلی به بانک محلی دیگر یا انتقال کالاهای بین المللی در صورت پذیرش آنها توسط دو نهاد را انجام دهید. اگر با بازار ارز دیجیتال و ابعاد مختلف آن آشنایی داشته باشید احتمالاً الان پیش خودتان می گویید انجام این کارها با واحدهای متمرکز هم به راحتی امکان پذیر است.
درست می گویید اما برای واحدهایی که روی شبکه بلاکچین طراحی شدهاند به دلیل اینکه این شبکه بسیار بزرگ و گسترده است و طبیعتاً بخشی از آن قابل اعتماد نیست، این موضوع دشوار به نظر میرسد. در بازار ارز دیجیتال زمانی انتقال داراییها از یک شبکه به شبکه دیگر مفید است که کاربران تمایل به تبدیل ارزهای دیجیتال خودشان به ارز تتر نداشته باشند.
به یک مثال توجه کنید:
مثلاً یک سرمایه گذار بزرگ بیت کوین که میخواهد بخشی از سرمایه خودش را به اتریوم انتقال دهد، برای انجام این کار ابتدا باید سرمایه ارز دیجیتال خودش را تبدیل به ارز دیجیتال تتر که معادل یک دلار است کند. حال اگر شما همیشه ارز دیجیتال تتر داشته باشید، به آسانی می توانید در هر برنامه غیر متمرکز مشارکت داشته باشید. دقت داشته باشید که توکن های پیچیده شده را می توانید در امور مالی سنتی مورد استفاده قرار دهید. چرا که آنها از قیمت دارایی پایه پیروی می کنند. اما توکن های بسته بندی شده امکان همکاری در اکوسیستم را برای کاربران فراهم میکند. اتریوم تنها شبکهای نیست که امکان ایجاد توکن های بستهبندی شده در آن وجود دارد و شما می توانید از صرافی های معتبری مثل بایننس هم برای این کار استفاده کنید.
انتقال WETH به کیف پول های ارز دیجیتال چگونه است؟
انتقال WETH بین کیف پول های مختلف مانند انتقال یک ارز دیجیتال بین آنها می باشد. نکات زیر در انتقال WETH می تواند شما را کمک کند:
1- شما میتوانید انتقال WETH را در صرافی های غیرمتمرکز ای مثل 1inch, Uniswap, SushiSwap و … انجام دهید. می توانید به صرافی غیر متمرکز وصل شوید و با انتقال ETH مبلغ مربوط به WETH را با کسر کارمزد دریافت کنید.
2- اگر WETH را در کیف پول خودتان مثلاً کیف پول متاماسک دارید، می توانید آن را به کیف پولی که فروشنده میخواهد منتقل کنید. اگر WETH در کیف پول شما مشاهده نمی شود به سادگی با انتخاب گزینه Import Tokens، دارایی خودتان را مطالبه کنید.
3- وقتی کار شما تمام شد فقط کافی است آدرس کیف پول شخصی خودتان را کپی کرده و آن را در کیف پول متاماسک خودتان قرار دهید تا مراحل انتقال آغاز شود. اگر کیف پول دارایی شما را دریافت نکرد، به سادگی جزئیات توکن را روی کیف پول خودتان اضافه کنید.
با انجام این مراحل، شما به آسانی می توانید انتقال WETH را بدون دردسر و با کمترین هزینه به انجام رسانید.
جمعبندی
در این مطلب ابتدا سعی کردیم ETH و WETH را خدمت شما معرفی کنیم. در مقایسه آنها هم متوجه شدیم که تفاوت چندانی بین این دو مدل وجود ندارد و عملاً WETH نمونه پیشرفته ETH است. در طول این مطلب سعی کردیم در کنار مقایسه این دو مدل، اطلاعات مفیدی از آنها در اختیار شما قرار دهیم. البته به دلیل این که مدل WETH بیشتر مورد توجه کاربران قرار می گیرد و پیشرفته تر از مدل قبلی است، اطلاعات پیرامون آن هم بیشتر بوده است.
در مجموع در مورد توکن های بسته بندی شده (رپد) و هدف از طراحی آنها خدمت شما باید عرض کنیم، مهمترین هدف از طراحی این توکن ها ایجاد یک لایه اضافی قابلیت همکاری بین شبکه های مختلف می باشد. طبیعتاً برای بیشتر کاربران تبدیل بیت کوین به یک توکن سازگار با استاندارد ERC-20 مثل تتر و سپس تبدیل آن به WBTC فایده ای نداشته و چندان مورد توجه نیست. در اکثر موارد کاربران از تتر برای انجام تراکنش های خودشان استفاده میکنند. اما مدل WETH نسبت به ایجاد یک محیط یکپارچه برای کاربران محلی ETH به شدت مفید بوده است و کاربرد دارد. به نظر میرسد در آینده در مورد این دو مدل اتفاقات جذاب تری هم رقم بخورد.
توکن چیست و چه تفاوتی با کوین دارد؟
توکن در حقیقت ارز دیجیتالی میباشد که خودش بلاک چین مستقل در اختیار ندارد. اگر این تعریف برای شما نامفهوم میباشد، نگران نشوید و این مطلب را تا انتها بخوانید. طی این مطلب آغاز با بیانی کاملاً صریح توضیح میدهیم که فرق میان کوین و توکن در بازار ارزهای دیجیتال چیست و سپس مزیتهای ساخت یک توکن بهجای بلاک چین اختصاصی را بررسی خواهیم کرد. علاوه بر این به شیوه ذخیرهسازی توکنها در کیف پولها خواهیم پرداخت و در انتها با انواع دستهبندی توکنها آشنا خواهیم شد.
توکن چیست و چه فرقی با کوین دارد؟
در بازار رمز ارزها، یک «توکن» (Token) ارز دیجیتالی میباشد که بلاک چین مستقل در اختیار ندارد و روی سایرب شبکه ها نظیر اتریوم جابهجا میگردد.
لذا در بازار ارزهای دیجیتال اصلی ترین چیزی که یک توکن را با «کوین» (Coin) متمایز میسازد، داشتن یا نداشتن بلاک چین مستقل خواهد بود. بر اساس این تعریف، یک کوین ارز دیجیتالی میباشد که بلاک چین مستقل خود را در اختیار دارد.
بیت کوین، اتریوم، ریپل، لایت کوین، بیت کوین کش، کاردانو و صدها ارز دیجیتال دیگر که بلاک چینهای مخصوص خود را دارند در دستهبندی کوینها جای خواهند گرفت.
از عظیم ترین توکنهای بازار هم میتوان به تتر، چین لینک، دای (Dai)، آوی (Aave)، یرن فایننس (Yearn.Finance) و بت (BAT) اشاره نمود.
نکته جالب این است که ۲,۸۰۰ ارز دیجیتال از ۳,۹۰۰ ارز دیجیتالی که در هنگام نگارش این مطلب در صرافیها معامله میگردند، در واقع توکن میباشند چه تفاوتی بین کوین و توکن وجود دارد؟ و از بلاک چینهایی نظیر اتریوم، بایننس چین (Binance Chain)، ایاس، تزوس و … بهره میبرند. نخستین مرجعی که کوین و توکن را از یکدیگر جدا کرد، وبسایت کوین مارکت کپ (Coinmarketcap) بود.
جهت اینکه دریابید یک ارز دیجیتال کوین میباشد یا توکن قادر هستید به صفحه اختصاصی آن در وبسایت کوین مارکت کپ مراجعه نمایید.
به خاطر داشته باشید که توضیحات فراهم شده درخصوص تفاوت کوین و توکن، مطابق با ذهنیت موجود در بازار بوده. از نگاه کلی و بسیار دیقیق، هر واحد ارزی مستقل در یک شبکه قادر است توکن در نظر گرفته شود. با این تعریف، اتر، ارز دیجیتال بومی شبکه اتریوم هم یک توکن بشمار میرود، ولی در بازار اتر را یک کوین میدانند.
اغلب توکنها در دنیای ارزهای دیجیتال، «توکنهای کاربردی» میباشند. این توکنها امکان دریافت کاربرد بخصوصی از یک پروژه را ارائه میدهند که فقط در اکوسیستم مربوط به آن قابل استفاده میباشد.
برای نمونه، اگر پروژهای با این هدف فعالیت خود را شروع نماید که بلیت اتوبوسهای بین شهری را فقط با توکنهای بخصوصی بتوان خریداری نمود، در این شرایط کاربرد آن توکن فقط جهت خرید بلیتها خواهد بود و نمیتوان بهعنوان نمونه از آن جهت خرید غذا از رستوران بهرمند شد. در ادامه مطلب به شکل مفصل درخصوص انواع توکنها حرف خواهیم زد.
ساخت توکن جهت توسعهدهندگان بلاک چینی خیلی راحتتر از ایجاد یک بلاک چین و شبکه مستقل میباشد و در بیشتر اوقات پروژهها قادر هستند بدون نیاز به هزینههای فراوان جهت طراحی یک بلاک چین، ارز دیجیتال خود را فراهم کنند و به اهداف نخستین خود برسند.
پروژههایی که قصد توسعه یک بلاک چین را در سر دارند، اغلب در شروع از یک بلاک چین واسطه جهت خود توکن ایجاد نموده و پیشفروش یا همان عرضه اولیه سکه (ICO) برگزار خواهند کرد و در ازای پول ملی یا ارزهای دیجیتال دیگر توکنهای خود را قبل از راهاندازی پروژه به فروش میرسانند. ارزش این توکنها رابطه مستقیمی با شرایط پروژه و حرکت آن در راه رسیدن به اهدافش خواهد داشت.
در ضمن، بعضی توکنها بعد از اینکه به اندازه کافی توسعه پیدا کردند، بهدنبال ساخت بلاک چین اختصاصی خودشان میروند و به کوین تبدیل میگردند.
در شرایطی که کوینها هر کدام قادر هستند کیف پول اختصاصی خود را در اختیار داشته باشند، توکنها روی کیف پولهای بلاک چینِ میزبان ذخیره میگردند. بهعنوان نمونه، تمام توکنهای بر پایه اتریوم، روی کیف پولها و آدرسهای اتریوم ذخیره میگردند، ولی قادر نیستید بیت کوین را روی آدرس اتریوم ذخیره نمایید، چون یک کوین است. در ادامه درخصوص کیف پولهای توکنها بیشتر خواهید خواند.
توکنها چگونه ساخته میشوند؟
روی هر پلتفرم بلاک چینی که از قراردادهای هوشمند و زبانهای برنامهنویسی سطح بالا بهره میبرد، میتوان توکن بوجود آورد. اتریوم در حال حاضر میزبان بیشتر از ۸۰٪ توکنهای بازار میباشد و بعد از آن بایننس چین (Binance chain)، ایاس، کازماس، تزوس و ترون در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
به عبارت دیگر، توسعهدهندگان جهت ایجاد یک توکن باید با بهره از زبانهای برنامهنویسی و استانداردهای ایجاد توکن که بوسیله تیم یک بلاک چین فراهم میگردد، قرارداد هوشمند توکن خود را ایجاد نمایند و با بهره از ابزارهای موجود، آن در بلاک چین پیادهسازی کنند. برای نمونه، زبان برنامهنویسی ساخت توکن (قرارداد هوشمند) در اتریوم سالیدیتی میباشد و استاندارد اصلی اتریوم جهت ایجاد توکن ERC-20 است.
ساخت توکن بهخودیِ خود در کمتر از یک ساعت و با هزینه بسیار اندک (کارمزدهای شبکه) صورت میگیرد، ولی فراموش نکنید صرفاً ساخت یک توکن قادر نیست ارزشمند بودن آن را تضمین نماید.
متأسفانه آسانبودن ساخت توکنهای بیارزش و فاقد کاربرد، بستری جهت کلاهبرداری هم محیا نموده و بعضی اوقات کلاهبرداران تلاش میکنند توکنهایی که هیچ ارزشی ندارند را در مقابل پولهای حقیقی مبادله نمایند.
جهت اینکه یک توکن قادر باشد ارزش جذب کند و مقبولیت برای خود فراهم کند، باید در یک پروژه کاربردی دخالت داشته باشد و در صرافیهای معتبر لیست شود که به هیچ وجه کار آسانی نخواهد بود.
بدون اغراق میتوان گفت بیشتر از ۹۰٪ توکنهای بازار هدف و کاربرد بخصوصی را دنبال نمیکنند و صرفاً جهت پرکردن جیب توسعهدهندگان عرضه گردیده اند.
در سال ۲۰۱۷ که به «جنون ICOها» معروف میباشد، پروژههای کلاهبرداری فراوانی با وعدههای عجیبوغریب وارد میدان شدند و هر یک با پیشفروش (ICO) توکنهای خود به سرمایهگذاران ناآگاه چند میلیون دلار پول پول بدست آوردند. در سال ۲۰۱۸ با ترکیدن حباب بازار، تمام آن توکنها به دست فراموشی سپرده شدند و هرگز موفق نشدند حتی به قیمت نخستین خود دست پیدا کنند.
چرا توکن؟
صرفهجویی در هزینهها و زمان اصلی ترین مزیت ساخت توکن بهجای یک بلاک چین جداگانه میباشد. اغلب پروژههایی که قصد دارند کار روی شبکه و بلاک چین خود را شروع کند، در آغاز بودجه و سرمایه کافی در دست ندارند و با توجه به گسترش سریع حوزه ارزهای دیجیتال از لحاظ زمانبندی هم با مشکلات متعددی مواجه میشوند.
این پروژهها قادر هستنئد در آغاز خیلی سریع توکن خود را روی یک بلاک چین دیگر نظیر اتریوم پیادهسازی نمایند و با جذب سرمایه خصوصی یا عمومی و اضافهکردن آن به صرافیها، به سرمایه و زمانبندی موردنظر خود دست یابند، شبکه اصلی خود را راهاندازی نمایند و سپس توکنها را به بلاک چین اختصاصی خودشان بفرستند. برای مثال ، واحدهای ارزی ترون (TRX) در آغاز به شکل توکن اتریومی عرضه شدند و سپس از توسعه بلاک چین ترون، به شبکه اصلی منتقل شدند.
در خیلی از موارد هم اصلاً نیاز به ساخت بلاک چین خصوصی برای یک پروژه حساس نمیباشد و پروژه قادر است از امنیت بالای بلاک چین میزبان بیشترین استفاده را ببرد. بهعنوان مثال ، پروژه چین لینک اکنون بهخوبی کار میکند و با تیمهای بزرگی قرارداد همکاری امضا کرده است، ولی توکن بومی آن یعنی لینک (Link) که در زمان نگارش این مطلب از نظر ارزش بازار در رتبه ۵ بازار قرار دارد، روی اتریوم فعالیت میکند.
با توجه به حساسیت پروژه چین لینک، تعداد زیاد ماینرهای اتریوم و امنیت بالای این شبکه برای این پروژه اطمینانخاطر به همراه میآورد. پروژه بزرگ دیگری که از بلاک چین اتریوم بهره میبرد، تتر است. این استیبل کوین که برای حفاظت از سرمایهگذاران در برابر نوسانات ساخته شده است و قیمت آن با توجه به داشتن پشتوانه دلاری، همیشه یک دلار است، توکنهای خود (USDT) را روی چندین بلاک چین امن فراهم کرده است و نیازی به ایجاد بلاک چین اختصاصی نمیبیند.
کیف پولهای توکنها
هر توکن میتواند روی تمام کیف پولها و آدرسهای بلاک چین میزبان ذخیره و منتقل شود. برای مثال، یک توکن اتریومی مانند چین لینک یا تتر را میتوانید روی کیف پول و آدرسهای اتریوم ذخیره کنید. بهبیان ساده، با داشتن یک کیف پول و یک آدرس اتریوم میتوانید تمام توکنهای مبتنی بر آن را ذخیره کنید. تتر میخواهید؟ آدرس کیف پول اتریوم خود را بدهید. چین لینک میخواهید؟ بازهم آدرس کیف پول اتریوم خود را بدهید.
در مورد بلاک چینهای دیگر مانند ترون، بایننس چین، ایاس، تزوس و … هم به همین صورت توکنها روی کیف پولهای هر کوین ذخیره میشوند. البته در بلاک چینهای جدید مانند پولکادات، اولنچ و … این امکان وجود دارد که توکنها روی کیف پولهای اختصاصی با آدرسهای متفاوت هم ذخیره شوند.
انواع توکن
توکنها را از لحاظ نوع میتوان به چندین دسته متفاوت تقسیم کرد. طبقهبندی توکنها مانند طبقهبندی هر چیز دیگری نسبی و وابسته به اشخاص میباشد و هرکس قادر است آنها را از جنبههای مختلف تقسیمبندی نماید. با این وجود ، در بین اغلب اعضای جامعه ارزهای دیجیتال توکنها در ابتدا به دو دسته کلی مثلی (Fungible) و غیرمثلی (Non-fungible) تقسیم میشوند و سپس در هر کدام از این دستهها میتوان دوباره طبقهبندی انجام داد.
تفاوت توکن غیرمثلی و مثلی
قبل از اینکه توضیح بدهیم یک توکن غیرمثلی چیست، لازم است یک قدم عقبتر برویم و تفاوت مثلیبودن یا تعویضپذیر بودن با غیرمثلی بودن یا غیرقابل تعویض بودن را بدانیم.
در اقتصاد، یک کالا (یا پول) در صورتی مثلی یا تعویضپذیر (Fungible) تلقی میشود که واحدهای آن با یکدیگر قابلتعویض باشند و نتوان هیچکدام از آنها را کمارزشتر یا با ارزشتر از دیگری دانست.
بهعنوان مثال، بیت کوین، دلار، ریال و بهطور کلی اسکناسها در دسته داراییهای مثلی قرار دارند. یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی نسبت به یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی دیگر از نظر ارزش کاملاً برابر است و هر دو میتوانند با یکدیگر تعویض شوند و مقدار کالای یکسانی را خریداری کنند. زمانی که یک اسکناس ۱۰,۰۰۰ تومانی به دوست خود قرض میدهید، انتظار ندارید که بعداً دقیقاً همان اسکناس را پس بگیرید.
در مقابلِ داراییهای مثلی، چیزهای غیرمثلی (Non-fungible) قرار دارند که دورتادور ما را فرا گرفتهاند. بهطور کلی میتوان گفت هر چیزی که ابزار مبادله نباشد، غیرمثلی است.
مثلاً لپتاپ شما، تلفن همراه شما و خودروی شما اقلام غیرمثلی هستند. اگر خودروی خود را به دوستتان قرض بدهید تا به مسافرت برود، انتظار دارید دقیقاً همان خودرو را پس بگیرید نه یک خودروی دیگر. برای درک بهتر، بلیط بازی پرسپولیس و استقلال هم غیرمثلی است.
یک نمونه دیگر: تابلوی «مونالیزا»، شاهکار لئوناردو داوینچی، کاملاً غیرمثلی است. آیا کسی میتواند این اثر تاریخی را با یک تابلوی معمولی مبادله کند، با این فکر که هر دوی آنها تابلوی نقاشی هستند؟
حالا به سراغ تعریف توکن غیرمثلی برویم:
یک توکن غیرمثلی یا NFT، یک دارایی دیجیتال است که کمیاب و منحصربهفرد بوده و روی بلاک چین ذخیره و جابهجا میشود. آیتمهای بازیهای کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف، نام دامنهها، یک خانه که بهصورت توکن درآمده و … در دسته توکنهای غیرمثلی جای میگیرند.
در حال حاضر ۹۹٪ توکنهای بازار، مانند تتر، چین لینک و … مثلی هستند و همه واحدهای آنها از نظر ارزش مشابه و قابلتعویض هستند، اما حوزه NFT روزبهروز در حال گسترش است و احتمالاً در آینده توکنهای غیرمثلی بخش بزرگتری از بازار را به خود اختصاص دهند.
با توجه به این موضوع که هنوز توکنهای غیرمثلی نتوانستهاند بخش قابلتوجهی از بازار را تصاحب کنند، در ادامه فقط سه مورد از مهمترین انواع توکنهای مثلی را مرور میکنیم.
سه دستهبندی اصلی در توکنهای مثلی عبارتاند از:
توکن کاربردی
توکن کاربردی (Utility Token) ارز دیجیتالی است که از آن برای پرداخت هزینهها و خرید کالا و خدمات در یک یا چند پروژه خاص استفاده میشود. امروزه اغلب توکنهای موجود در بازار توکنهای کاربردی هستند. مثلاً توکن لینک (Link) یک توکن کاربردی است که افراد میتوانند با آن هزینه خدمات پلتفرم چین لینک را پرداخت کنند.
ارزش این توکنها فقط با عرضه و تقاضا مشخص میشود و هیچ پشتوانهای برای آنها تعریف نشده است. همچنین ارزش این توکنها بهطور مستقیم هیچ ارتباطی با ارزش یا سرمایههای شرکت توسعهدهنده ندارد.
توکن اوراق بهادار
توکن اوراق بهادار (Security Token) ارز دیجیتالی است که دارنده آن صاحب بخشی از یک دارایی، شرکت یا سود یک فعالیت خاص خواهد بود. بهعنوان مثال، زمانی که یک خانه یا یک شرکت تبدیل به هزاران توکن شود و مانند سهام میان سرمایهگذاران توزیع شود، آن توکن یک توکن اوراق بهادار به شمار میرود.
اوراق بهادار به هر دارایی قابلمعامله گفته میشود که در نهادهای قانونی ثبت شده باشد و یک سرمایهگذار بتواند با داشتن آن در یک فعالیت مالی مشارکت کند. سهام و اوراق قرضه، از مهمترین اوراق بهادار به شمار میروند.
اصطلاح توکن اوراق بهادار در سال ۲۰۱۸ بین فعالان مطرح شد، زمانی که برخی از نهادهای قانونگذار در سراسر جهان – از جمله کمیسیون بورس آمریکا (SEC) – اعلام کردند برخی از ارزهای دیجیتال در حقیقت اوراق بهادار هستند و باید از نظر قانونی ثبت شوند. اینکه یک توکن اوراق بهادار است یا نه را نهاد قانونگذار کشور مشخص میکند. مثلاً در آمریکا، کمیسیون بورس آمریکا از طریق آزمایش هاوی مشخص میکند که یک دارایی اوراق بهادار است یا خیر. طبق تست هاوی، هر دارایی که شرایط زیر را داشته باشد، اوراق بهادار است:
- یک سرمایهگذاری مالی باشد.
- در آن انتظار سود تعریف شده باشد.
- در یک شرکت ثبت شود.
- این سود باید از فعالیت یک شخص ثالث به دست آید.
مزیت توکنهای اوراق بهادار نسبت به اوراق بهادار سنتی این است که با استفاده از فناوری بلاک چین، سرمایهگذار میتواند بهجای استفاده از کارگزاریها، توکن خود را روی کیف پول شخصی ذخیره کند و در زمان معامله بهراحتی آن را انتقال دهد. همچنین این نوع توکن در مراجع قانونی ثبت میشود و این موضوع ریسک کلاهبرداری را کاهش میدهد.
توکن حاکمیتی (گاورننس)
توکن حاکمیتی یا گاورننس (Governance) ارز دیجیتالی است که دارنده آن میتواند با آن در تصمیمگیریها و رأیگیریها برای آینده یک سیستم یا شبکه نقش داشته باشد. بهعنوان نمونه، توکن یونی سواپ (Uniswap) یک توکن حاکمیتی است که دارنده آن میتواند در تصمیمگیریهای مهم این صرافی غیرمتمرکز حق رأی داشته باشد.
توکنهای حاکمیتی اغلب اوقات در طبقه توکنهای کاربردی جای میگیرند و این یعنی یک توکن حاکمیتی میتواند توکن کاربردی هم باشد.
جمعبندی
در این مقاله به هر آنچه که نیاز بود درباره توکن در حوزه ارزهای دیجیتال و تفاوت آن با کوین بدانید اشاره کردیم. تمام مطالب این مقاله را میتوان در سه پاراگراف زیر خلاصه کرد:
دیدگاه شما